Nan Ebanghelyo ay Insolat Lucas
Nan Makwani Maipoon isnan Ebanghelyo ay Insolat San Lucas
Nan nangisolat isnan liblo ay nay et si Lucas ay esa ay choktor ay inmafolot ken Jesus id solit. Ang-angsan nan infakhana maipoon isnan inang-angnen ya insos-olon Apo Jesus mo nan tapina ay nangisolat isnan Ebanghelyo, mailapo isnan naipadtowan nan kaiyanakan Juan Bautista ya si Jesus engkhana isnan naipalamakhana id chaya. Si Lucas met laeng nan nangisolat isnan toloy nan liblo ay nay, Nan Inik-ikkan nan Apostoles, maipoon isnan inmangsanan nan mamati kakwasan nan linmamakhan Jesus id chaya. Nan nangisolatana isnan chwa ay liblo ay nay et si Teofilo ay kanan nan tapina ay esa ay matangad ay iRoma. Maid teken si ammo tako maipoon ken siya.
Nan Khawis ay Chamag ay insolat Lucas et ipaammona ay si Jesus nan Mesias ay inkalin Apo Dios ay mangisalak isnan Judio ya siya akhes isnan am-in ay mamati ken siya. Insolatna ay pinilin Apo Dios si Jesus ay mangipalawag isnan Khawis ay Chamag isnan poposi (4:18), isonga ad-acha nan mafasa isna maipoon isnan mangisakitan Jesus isnan katakhotakho ay nateketeken nan kasapolancha, am-amed nan masaksakit, nan naan-anitowan ya nan oongosan nan tapina ay takho.
Nan nay ay liblo yangkhay nan kawad nan ad-acha ay og-okhod, kag nan kantan si angheles (2:13-14) ya nan en nangil-an nan enpaspastor si karnilo ken cha Jesus issan naiyanakana (2:15-20), nan nataynanan Jesus is kaTimplo issan kaong-ongana (2:41-52), nan kachangyan ya si Lazaro (16:19-31), ya nan al-alig maipoon isnan khawis ay iSamaria (10:30-37) ya nan nadchongaw ay anak (15:11-32).
Nan tapina ay ifagfakhan Lucas isnan liblo ay nay et nan lowalo, nan Ispirito Santo, nan lagsak, nan fachang nan fabfafai isnan chonon Jesus, nan menpakawanan Apo Dios isnan fasol, ya nan ensagkhanaan nan mamati isnan kasin omaliyan Apo Jesus.
Nan Linaona
Nan nailapowan nan liblo 1:1-4
Nan naiyanakan cha Juan Bautista ya si Jesus 1:5 - 2:20
Nan kaong-ongan Jesus 2:21-52
Nan nenpap-alawakhan Juan Bautista 3:1-20
Nan nafonyakhan Jesus, nan listaan nan ikik-itna, ya nan naneptepngan Satanas ken Jesus 3:21 - 4:13
Nan nen-isos-olowan Jesus id Galilea 4:14 - 9:50
Nan nen-isos-olowan Jesus mailapo id Galilea engkhana'd Jerusalem 9:51 - 19:27
Nan inmod-ochi ay chomingkhon Jesus ya nan nateyana 19:28 - 23:56
Nan kasin natakhowan Jesus, nan nenpail-ana, ya nan naipalamakhana id chaya 24:1-53
1
1 Apo Teofilo:* Nan ayen nan ngachan ay Teofilo et, Nan Menlal-ayad ken Apo Dios. Angsan cha nan apchas nangisolat isnan am-in ay in-inmat isnan ili tako. 2 Insolatcha nan cheycha'y chinngemi isnan cheycha'y chadlos nangiila engkhana issan lapona maipoon isnan naycha ay cha inmat ay inwalakhawagcha. 3 Kag akhes ken sak-en, sinmekko Apo ay away nget khawis mo isolatko chana ken sik-a tay pinoopootko chana ay khawis mailapo issan chamona. Et nay inongnongko ay mensolat ken sik-a Apo, maipoon isnan naycha'y naik-ikkan, 4 ta maammowam nan kinatet-ewan nan cheycha'y naisolo ken sik-a.
Nan Naipaammowan nan Maiyanakan Juan Bautista
5 Issan timpo ay nen-aliyan Herodes id Judea, wad-ay nan esang ay pachi ay enngachan is Zacarias ay waned Abias ay pachi akhes. Nan asawana ay si Elisabet, siya akhes nan apon Aaron ay pachi id sangad-om. 6 Cha Zacarias ay sin-asawa et nalenteg cha isnan sakhang Apo Dios, ya inafolotcha ay osto nan am-in ay filin ya lentegna ya maid naknakwaniyancha. 7 Ngem maid anakcha tay nakot-eg si Elisabet ya nalakay cha't ay chwa.
8 Isnan namingsan inomchan nan fiyang cha Zacarias ay ensilfi ken Apo Dios is kaTimplo.† Timplo nan ngachan nan kachakowakhan ay sinfaan nan Judio ay wad-ay id Jerusalem. 9 Nan ekhad nan papachi issan chey, et enfonot cha mo sino ken chaicha nan somkhep ay ensilfi is kaTimplon Apo Dios, et si Zacarias nan nabfonotan. Tay siya chi, sinomkhep siya is kaTimplo, ay mamoo isnan insinso. 10 Siya nan olas ay mapoowan nan insinso, ya naamong nan katakhotakho ay cha enlol-owalo is kadchela.
11 Ya ket ay nenpaila nan anghel Apo Dios ken Zacarias. Intatakchegna isnan kakannawan nan altar ay mapop-oowan nan insinso. 12 Natakag si Zacarias isnan nangil-ana ya chad-ama nan egyatna. 13 Nay met achi kinwanin nan anghel,
“Ad-i ka omegyat Zacarias, tay chinngen Apo Dios nan lowalom, ya nay at omanak si Elisabet ay asawam is lalaki, ya at ngadnam siya is Juan. 14 At enlal-ayad ka isnan chachama ay lagsakmo, ya angsan cha nan enlal-ayad isnan maiyanakana, 15 tay at matangad siya isnan sakhang Apo Dios. Ad-i omin-inom isnan fayas paymo ngag issa ay fomoteng, ya mailapo isnan maililitonana, wad-ay nan Ispirito Santo ken siya. 16 Siya nan mangisakhong isnan angsan ay Israelita ta mamati cha kasin isnan Apo ay Dioscha. 17 At siya nan mangon-ona mo si Cristo ya at wad-ay ken siya nan fikas ya kamabfalin ay kag ken Elias ay mamadton Apo Dios, ta paornosena kasin nan am-a ya an-ak. Ya nan nasokil, ta ensemek cha isnan semek si nalenteg. Siya chi nan ikkana ta isakhanana nan takho isnan omaliyan nan Apocha.”
18 Sinfat Zacarias nan anghel ay nangwanin, “Ngag nan mangammowak ay tet-ewa na? Nay apchas ak et nalakay, ya si asawak et nalakay akhes.”
19 Sinmongfat akhes nan anghel ay nangwanin, “Sak-en si Gabriel ay maitatakcho ken Apo Dios, ya infaana sak-en ay mangifaag ken sik-a isnan nay Khawis ay Chamag. 20 Nay met achi tay egaymo pinati san kinwanik, at khomigkhinek ka ya ad-i ka makakkali engkhana isnan akhew ay maangnenan nan infaagko. Tay at mampay tomet-ewa nan naycha isnan osto ay timpocha.”
21 Idwani, sisin-ed nan takho si Zacarias, ya nataa cha tay nawninawnin is kaTimplo. 22 Issan finmalaana, aped yangkhay nenkak-awad ken chaicha tay ad-i makakkali. Tay siya chi, inammowancha ay wad-ay nan nenpaila ken siya isnan Timplo.
23 Sa et sinmaa si Zacarias isnan nakontowan nan chonona is kaTimplo. 24 Awni pay ya ket ay naliton si asawana ay Elisabet ya sinosomkheng is afongcha isnan lima ay fowan. 25 Kinwanina en, “Siya na pet nan inangnen Apo Dios ken sak-en isnan akhew ay inmoschongana, ay nangaan isnan kaang-angowak isnan takho.”
Nan Naipaammowan nan Maiyanakan Jesus
26 Issan maikan-em ay fowan nan liton Elisabet, infaan Apo Dios si Gabriel ay anghelna isnan ili ay Nazaret ay sakop nan Galilea. 27 Wad-ay ischi nan esang ay magmagkit ay enngachan is Maria ay naitot-oya isnan esa'y lalaki ay enngachan is Jose ay nalpo isnan waned ali ay David. 28 Inmey nan anghel ken siya ay nangwanin, “Enlal-ayad ka ay chadlos binindisyonan Apo Dios! Wad-ay nan Apo ken sik-a.”‡ Isnan tapin nan liblo ay Lucas id sangad-om, naitoptop akhes nan kag tona: “Isnan am-in ay fabfafai, sik-a nan chadlos na binindisyonan.”
29 Nay met achi chadlos nadchanakhan si Maria isnan kinwanina, ya nensemesemek mo ngag nan laychena ay kanan. 30 Sa et kinwanin nan anghel, “Ad-i ka omegyat, Maria, tay laylaychen Apo Dios sik-a. 31 Nay, at maliton ka ya at iyanakmo nan esang ay lalaki ay at ngadnam is Jesus. 32 At matangtangad siya ya makwani en Anak nan Katotongchowan. Sa et khab-en Apo Dios siya is ali ay kag ken David ay naiwanchana. 33 Iyapowana nan waned Jacob is eng-engkhana, ya maid pengpeng nan en-ap-apowana.”
34 Kinwanin et Maria isnan anghel, “Ento kay nan ikkana, tay maid met chinchinpak is lalaki?”
35 Sa et kinwanin nan anghel, “At omchan nan Ispirito Santo ken sik-a, ya nan kamabfalin nan Katotongchowan et takchowena sik-a. Tay siya chi, nan nasantowan ay ong-onga ay iyanakmo et makwanin Anak Apo Dios. 36 Ilaem si Elisabet ay nangagkhiyanmo ay makwanin nakot-eg. Olay nain-ina, naliton siya, ya nay maikan-em et ay fowana idwani, 37 tay si Apo Dios, maid ad-ina kafaelan.”
38 Kinwanin et Maria, “Naay ak ay faan chadlo Apo Dios. Maangnen et koma ken sak-en nan kinwanim.” Sa et tinaynan nan anghel siya.
Nan Nenmangiliyan Elisabet ken Maria
39-40 Awni pay ya ket naligwat si Maria ya nenkakamo ay inmey isnan afong cha Zacarias isnan esa'y ili isnan nafib-ilikhana id Judea. Sinomkhep isnan afongcha ya tinot-oyana si Elisabet.
41 Issan nanngelan Elisabet isnan kalin Maria, nakhanniwa nan ong-onga ay ilillitona, ya wad-ay nan Ispirito Santo ken siya. 42 Sa na't inpapangekhe ay nangwanin, “Isnan am-in ay fabfafai sik-a nan kaoneyan, ya siya akhes isnan ilillitonmo. 43 Ya ke pet sak-en nan maichayaw tay inmali nan inan nan Apok ay mangila ken sak-en! 44 Tay issan chadlos ko nanngelan isnan kalim, nakhanniwa nan nay ay ilillitonko khapo isnan lagsakna. 45 Naoney ka tay pinatim ay at maangnen nan inkalin Apo Dios ay maangnen ken sik-a.”
Nan Nanad-ayawan Maria ken Apo Dios
46 Sa et kinwanin Maria,
“Chad-ayawek si Apo Dios isnan am-in ay kafaelak, 47 ya isnan nemnemko ilal-ayadko si Apo Dios ay mangisas-alak ken sak-en, 48 khapo tay sisinmekna sak-en ay ad-i maifilang ay faana. Tay siya chi, mailapo idwani at kanan nan am-in ay masokasokat ay takho isnan eng-engkhana ay naoney ak, 49 khapo isnan katataa ay inangnen nan Makabfalin ken sak-en. Nasantowan chadlo nan ngachana. 50 Isnan masokasokat ay wanen-ed si takho, kad-in seg-angana nan cheycha'y mangiyegyat ken siya. 51 Inpailana nan kafikas nan limana tay nenpaappokena nan nachayew ta masangaw nan semsemkencha ay angnen. 52 Kinaana nan ali isnan tronocha, sa na't inpatongcho nan cheycha'y fan-ig ay takho. 53 Pang-epena isnan khawis nan cheycha'y maoowat, ngem inpakaana nan fafaknang ay maid mabfalincha. 54 Sisinmekna nan inkalina isnan am-a tako id solit, et nay finachangana chatako ay faana ay waned Israel.§ Si Jacob ay apon Abraham nan makwanin Israel. Siya nan aman nan am-in ay Judio, maitapi si Lucas ay nangisolat isna. 55 Siya, inpailana nan seg-angna ken Abraham ya isnan wanen-edna is eng-engkhana!”
56 Nakitetee si Maria ken cha Elisabet is tolo ay fowan, sa et sinmaa.
Nan Naiyanakan Juan Bautista
57 Idwani, inomchan nan omanakan Elisabet, et inmanak is lalaki. 58 Issan osto'y nanngelan nan sasagkhongcha ya nan kikib-acha nan chachama ay seg-ang Apo Dios ken Elisabet, nakilal-ayad cha ken siya.
59 Issan maikawalo ay akhew nan ong-onga, naamong cha't ta masegyatan ya mangadnan siya.* Siya na nan ekhad nan Judio: Maam-among cha isnan maikawalo ay akhew nan kaiyan-anak ay lalaki ta masegyatan ya mangadnan. Kanamo ipangachancha nan Zacarias ay ngachan amana, 60 ya ket kinwanin inana en, “Ad-i! Juan nan maipangachan ken siya.”
61 Kanancha't en, “Maid met paat kikib-ayo is enngachan isnan kag tosa!” 62 Sa cha't nenkawad ken amana ay nensalodsod mo ngag nan laychena ay maipangachan isnan ong-onga.
63 Ala na et ya faa is pagsolatan sa na't isolat nan kag tona: “Juan nan ngachana.” Chachama'y nataa cha am-in. 64 Faagna ya ket ay inpalosfot chadlo kasin Apo Dios nan kalin Zacarias ya chinad-ayawna si Apo Dios.
65 Natakag cha't am-in nan sasagkhongcha, sa et naog-okhod nan naycha ay cha inmat isnan am-in ay kailiili isnan nafib-ilkhana id Judea. 66 “Ngag ngen et nan enfalinan nan nay ay ong-onga?” kinwanin nan am-in ay nannge isnan naangnen. Sinmesinmekcha ay khawis nan inmat tay naammowan ay wad-ay nan kamabfalin Apo Dios ken siya.
Nan Nanad-ayawan Zacarias Isnan Inik-ikkan Apo Dios
67 Idwani, wad-ay nan Ispirito Santo ken Zacarias ay aman Juan sa na't inpadto ay mangwanin,
68 “Machad-ayaw nan Apo tako ay Dios nan Israel, tay inmali ay mamachang ay mangipalofos isnan takhona. 69 Infaana et ken chatako nan makabfalin ay omisalak ay waned nan faana ay si David. 70 Kag isnan inkalina ken chatako isnan nasantowan ay mamadtona id solit ay nangwanin, 71 isalakana chatako isnan kafoso tako ya isnan kamabfalin nan am-in ay mangola ken chatako. 72 Kinwanina ay seg-angana nan am-a tako ya sesemkena nan nasantowan ay tolagna. 73 Siya sa nan insapatana ken ama tako ay Abraham, 74 ay siya nan mangisalak ken chatako isnan fomoso ta ad-i tako omeg-egyat ay manad-ayaw ken siya. 75 Ta isnan am-in ay akhew ay matatakhowan tako, et khawis ya nalenteg nan okhali tako isnan sakhangna.”
76 Sa et kinwanin Zacarias isnan anakna,
“Sik-a anakko, at makwani ka en mamadton nan Katotongchowan, tay at mang-ona ka mo nan Apo tako ay Cristo ay mangisakhana isnan kew-ana. 77 Ta ipaammom isnan takhona ay at maisalakan cha isnan mapakawanan nan fasolcha. 78-79 Siya chasa nan maangnen khapo tay chachama nan seg-ang nan Dios tako. Nay et wad-ay nan omali ken chatako ay faalen Apo Dios ay malpo id chaya ay kag isnan fomal-an nan akhew nan omaliyana. At silawana nan takho ay kag entetee isnan ab-afollinget ya omegyat ay matey. Ya ta ipangona chatako isnan chalan ay oompaan nan semek tako.”
80 Idwanin, nan anak Zacarias, naengngan ya linmaing. Sa et inmey nentetee isnan malalango ay ponchag engkhana ay omchan nan timpo ay enpail-ana isnan Israelitas.† Isnan chey ay timpo en na inwalakhawag nan kalin Apo Dios.
*1:1 Nan ayen nan ngachan ay Teofilo et, Nan Menlal-ayad ken Apo Dios.
†1:8 Timplo nan ngachan nan kachakowakhan ay sinfaan nan Judio ay wad-ay id Jerusalem.
‡1:28 Isnan tapin nan liblo ay Lucas id sangad-om, naitoptop akhes nan kag tona: “Isnan am-in ay fabfafai, sik-a nan chadlos na binindisyonan.”
§1:54 Si Jacob ay apon Abraham nan makwanin Israel. Siya nan aman nan am-in ay Judio, maitapi si Lucas ay nangisolat isna.
*1:59 Siya na nan ekhad nan Judio: Maam-among cha isnan maikawalo ay akhew nan kaiyan-anak ay lalaki ta masegyatan ya mangadnan.
†1:80 Isnan chey ay timpo en na inwalakhawag nan kalin Apo Dios.