1  1:1 Ndə kwal tsa Yesəw: 2:7; Hyalaa mbəlitəmmə: Tit 3:4; fəy ghən gəzliŋə: Kwəl 1:26-27Yən tsasli na zliya na, yən yən Pəl ndə kwal tsa Yesəw *Kəristəw. Kar Hyalaa mbəlitəmmə ghəshi lə Yesəw Kəristəw ntsa fəy ghwəmmə ghən tsa ghwəmmə gəzliŋə ti fəyra na ka ndə kwal tsa Yesəw.

2  1:2 Timəte: 1Kwər 4:17; zəghwee: 1Kwər 4:15; 1Tes 2:11; Tit 1:4Kaa ngəŋa gha Timəte tsaslee zliya na. Ghay, nja zəghwee yakee kataŋ kataŋ məniŋa gha, sa kəətitəŋee mbaꞌa gha ɓanavə nəfə tsa gha kaa Yesəw *Kəristəw. Məntəŋa wəzə hwər tsa nzə Didi Hyala ghəshi lə Ndə sləkəmmə Yesəw Kəristəw, mbaꞌa ghəshi zhəhwərti zhəhwər tə gha, zhini mbaꞌa ghəshi ndaŋa zərkə mbə nzəy tsa gha.

3  1:3 Efesə: SləniKY 20:1mbəzliy ɓənipə kwəmaa kama kataŋ na kwa kwal Hyala: 4:1-10; 6:3-5, 20-21; 2Tim 2:16-18, 23-26; Tit 1:10-16; 3:9-11Ə ɗee ghaa nzəyŋa mbə məlmə Efesə, njasaa niy gəzaŋee va yən maɗi ta dzaraa dzəti hiɗi ka Masedəwan. A nihwəti mbəzli mbə məlmə vay, kwəmaa kama kataŋ na kwa kwal Hyalaa ɓəni ghəshi kaa mbəzli. Ə pə ghaa makəshi va ɓəni niva shiy kaa mbəzli. 4  1:4 4:7; 6:20; 2Tim 2:16, 23; 4:4; Tit 1:14Gəzanshi, ka kəslimbə ghən ghəshi kən kwəma mbəzli mbəradzə lə ɓaɓala jijihi, ka dzar ka dzar, kala kərkəva ma ma, pə gha kaa ngəshi. Niva shiyəy, war ghəpə na sa fə ghəshiy dzəghwa jipə mbəzli tə gəm gwaꞌa tsəgha. Ka kəəti mbəzli ghəshi ta sənay njasa mbəli Hyala mbəzliw. Mbaꞌa kə ndə ɓanavə nəfə tsa ci kaa Hyalay, ta mbəliy dza na. 5  1:5 1:14, 19; 2:15; 4:12; Rm 12:9; 13:10; 1Kwər 8:1; Gal 6:10; 2Tim 1:3, 13; 3:10; Tit 1:15Sa wana dza ghaa gəzanshi kwəma va tsəghay, ta mbə ghəshiy ɗi nihwəti mbəzli lə ɗi tsaa səəkə mbə nefer ɗewɗew ni, ka məni kwəma wəzə na ghəshi, mbaꞌa ghəshi ɓanavə nefer shi kataŋ kataŋ kaa Hyala. 6  1:6 1:4; 6:4, 20; Tit 1:10A nihwəti mbəzli tiɓay, mbərəkə zlashi ghəshi məni shi wəzə ni va, mbaꞌa ghəshi kəslimbə ghən war mbə ngəngərə ghəpə tsa gəmgəm tsa gwaꞌa tsəgha. 7 Mbaꞌa ghəshiy ɗi nza ka *mbəzliy ɓənipə kwəma pəhəti Hyala na, a ka sənata ghəshi ya kwəma gəzəpə ghəshi vaw. Ya shi ɗatəvashi ghəshi vaa dzəti ɓənishi kaa mbəzli na, sənashi ghəshiw.

8  1:8 Rm 7:12, 16A ghwəmmə sənay, ta na *kwəma pəhəti Hyalay, jəw na wəzə məndi kə ɓəvə ta məni kwəma bərkəkə Hyala liw. 9  1:9-10 Gal 5:19-21Favə tə ghwəmmə wəzə: Na na Hyalay, ta mbəzliy məni kwəma wəzə na ɓəkə na kwəma pəhəti naw. Avanashi mbəzli ɓəkə na kwəma pəhəpəhə na ti shi: Ta mbəzliy liɗi kwəma pəhəti na, lə ta ka zhini ghən kala nəw ma kwəma pəhəti Hyala, lə ka ndərəm, lə ka məni *kwəma jikir na, mbaꞌa mbəzliy haꞌwə ma tə Hyala, ka ndərə ya nimaɓa shi dza bəla kwa Hyala. Zhini mbaꞌa ta mbəzliy pəəsli dəshi, ya mbəghəshi, lə ka bəkwəpə gwaꞌa. 10  1:10 4:6; 6:3; 2Tim 1:13; 2:2, 15; 3:14; 4:2-3; Tit 1:9; 2:1, 7-8A Hyala ɓanavəshi kwəma pəhəti na diɓa kaa ka məni ghwərghwər, lə kaa zal tsaa həni lə zal nja mali, lə kaa ka ɗəl mevivi. Aa ɓanavəshi diɓa kaa ka slasla dzərvə, lə ka zəzəmə fəlaa dzəkən kwəma sənata ma ghəshi, mbaꞌa ta mbəzliy məni shiy dzava ma kwa kwal Hyala. 11  1:11 1Tes 2:4Kwəma ɓəniŋwəy ya nay, mbə Yəwən kwəma wəzə na va ndara Hyala mbə dəvee na. Dzəkən Hyala kwa shəndəkə gəzə na kwəma, səəkə va Hyala va ghava təfə miy dzəkən mbəzli.

12  1:12-17 2:7 1:12 Gal 1:15-16ꞌWəsa nə ya kaa Yesəw *Kəristəw Ntsaa sləkəmmə, ghəci saa ndara bərci ta ghəranci sləni cee. ꞌWəsa nə ya ngəci, sa nzana, mbaꞌa nighətəra ka ntsa slar tsa dzaa ɓəvə sləni bekir dəvə, va tsəgha ɓəvəra na ta ghəra sləni ci. 13  1:13 SləniKY 8:3; 9:1-5; 1Kwər 15:9; Gal 1:13Kwataŋay, ə niy tsəəree, ka sanshi ngəraꞌwə kaa mbəzliy niy nəw, ka tsəərəshi. Dzəghwa Hyala mbaꞌa zhəhwərti zhəhwər tə ya tərəŋw. Saa niy sənata mee ghalaɓa sləni jikir naa sa ghəree va pən. Kalaa niy ɓanavə nəfə tsee ya ngəci. 14  1:14 1:5; 1Kwər 15:10Dzəghwa Ndə sləkəmmə Yesəw, mbaꞌa mənti wəzə hwər tə ya dalala, dza na mbaꞌa ndara kwal ta mbee ɓanavə nəfə tsee, mbaꞌa kəətitəra ta mbee ɗi nihwəti mbəzli, sa nzana jakəjakə ghəy li.

15  1:15 Lk 15:2; 19:10; Rm 5:8Avanta kwəma dzee na ta gəzə sənzənvay, kwəma kataŋ na na, a kə mbəzli zləɓavə lə nefer shi gwanashi: A Yesəw Kəristəw səəkəy dzəti hiɗi ta mbəli mbəzliy məni *kwəma jikir na. Mbə mbəzli vay, yən gwəra naa mənəhwə kwəma jikir na. 16  1:16 Ef 3:7-9; Kwəl 1:25Ma dza Yesəw Kəristəw na, mbaꞌa zhəhwərti zhəhwər tə ya, yən yən saa gwəramti vaa mənəhwə kwəma jikir na, ta mbəə canshi kaa mbəzli njasa nza Yesəw ndə səꞌwa kwəma. Ma kwəma mənti na va lə ya tsəghay, ta mbəə canshi kaa mbəzli, njasa dza naa səꞌwa kwəma ti shi kwərakwə. Sa ka ghəshi ɓanavə nefer shi kaa Yesəw na, nza ghəshi kwəmavə piy tsaa kəɗi ma. 17  1:17 Rm 16:27Fal Hyala ghwəmmə nana ki. Ghənzə na mazə paꞌ kwa ndimndim, na nanzəy, ka məti naw, ka nata ndə diɓaw, war ghənzə na Hyala kwətita. Ə pə ghwəmməə fə shəndəkəə dzəti, ka fə dikəə dzəti ya hwəmɓa. *Amin.

18  1:18 4:14; 6:12; 1Kwər 9:24-25; 2Tim 4:7-8; Zhəwdə 3A zəghwee Timəte, avee fambəŋa kwəma na mbə dəvə gha. Ghənzə na kwəma gəzəkə ka gəzə kwəma Hyala kwataŋaa dzəkən gha. Kwəma gəzəkə ghəshi vay, zəzə tə ghaa dzəkən, mənta ghənzə ka shi mbəz gha, ta ɓəŋa bərci, ta məni sləni wəzə na. 19  1:19 1:5Ma ghala vəghwə tsa dza ghaa məni sləni gha vay, war kaa Hyala pə gha taa zlatanavə nəfə tsa gha. Zləɓavə tə gha kwəma gəzaŋa *Safə tsa Hyala mbə nəfə tsa gha. A nihwəti mbəzli tiɓay, kala zhini ghəshiy ɗi zləɓa kwəma gəzanshi Safə tsa Hyala mbə nefer shi. Va tsəgha ɗi ma ghəshiy zlatanavə nefer shi kaa Hyala ghwəla. 20  1:20 Himene: 2Tim 2:17; Alekəsandərə: 2Tim 4:14; ndə jaka tsa Hyala: 1Kwər 5:5Ma gəla mbəzli gəzee vay, mbə shi na kar Himene lə Alekəsandərə. Mbəzli bakə ni vay, e tahanavəshi kaa *ndə jaka tsa Hyala, nza ghəshi mbəə ɓənivə nzəyshi kala tsəərə ma Hyala ghwəla.