6
Ya toro ni Apo Jesus tungkol ha allon pamagsimba
(Mateo 12:1-8; Marcos 2:23-28)
1 Mihay allon pamagsimba, hên nipadann hilan Apo Jesus ha nag trigo ya narani ha dann, ay nantê hilay tagahonol na hên pêrad. Niyêhê la ya hata trigo ta nilêêm la ha pammita la. 2 Noa, nag Pariseo bayro ya naghabi kan Apo Jesus, ya wanla, “Pata nantê kaw ha allon pamagsimba, bawal man ya habayto ha Kautuhan tamo?” 3 Wana etaman ni Apo Jesus, “Kayno a yo pon nabaha ya dinyag ni Arin David hên hiya haka hilay kalamo na ay angkablay hên lonoh. 4 Hinumwên ya ha bali ni Apo Namalyari, ta nangwa yan puto ya imparaêp kan Apo Namalyari ya pangkaên lan bat hên pari. Bawal man ha Kautuhan ni apo Moises hên mangan hên habayto, ay nangan ya, bayo nam-i ya êt kanlan kalamo na.” 5 Inhundo ni Apo Jesus ya pamaghabi na kanlan Pariseo, ya wana, “Hiko ya Taga-Langit, ya In-anak Tawo, ay nag tungkulan hên maghabi no hinoy malyarin daygên ha allon pamagsimba.”
Ya lalaki ya natsi ya mihay gamêt
(Mateo 12:9-14; Marcos 3:1-6)
6 Ha mihay na êt ya allon pamagsimba la, hên hinumwên ya ha sinagoga ta manoro, ay nag lalaki bayro ya natsi ya panabtab gamêt. 7 Hilay Pariseo haka mánoron Kautuhan ni apo Moises, ay ampangimaton kan Apo Jesus, no mamaalíh yan hakit ha allon pamagsimba, ta êmên la yan bad-an hên ampanyag yan bawal ha allon pamagsimba. 8 Agyan muwang na ya laman ihip la, ay wani Apo Jesus kanan lalaki ya natsi ya gamêt, “Mirêng ka di ha arapan lan kal-atan.” Dinyag nay kalabayan ni Apo Jesus. 9 Bayo kinotang ni Apo Jesus, hilay Pariseo haka mánoron Kautuhan ni apo Moises, ya wana, “Hinoy nakahulat ha Kautuhan ni apo Moises ya tungkol ha dapat daygên ha allon pamagsimba? Manyag hên kangêran o manyag karawakan? Mamiligtas o mamatsi?” Noa, ayn miha man ya naghabi. 10 Hinlêk na hilangan ni Apo Jesus. Bayo wana kanan lalaki ya natsi ya gamêt, “Ipaktang moy gamêt mo.” Hên impaktang na, ay naalíh ya hakit ha gamêt na. 11 Noa, hadyay huluk lan Pariseo, kabay pinipupulungan lay na hi Apo Jesus.
Namili hi Apo Jesus hên labinloway apostol na ya in-utoh na hên manoro
(Mateo 10:1-4; Marcos 3:13-19)
12 Hên habayto, ay nilumakat ya hi Apo Jesus ha mihay tawgtug, ta êmên ya manalangin. Namawatah yan nanalangin kan Apo Namalyari. 13 Hên alloy na, ay binaêg na hilay tagahonol na hên dumani kana, ta mamili ya hên labinlowa kanla ya pinata-ngalanan nan apostol. 14 Hila ay hi Simon, ya pinata-ngalanan nan Pedro, haka hi Andres ya kapotoh pohêl ni Pedro. Pinili na êt hi Santiago, hi Juan, hi Felipe, hi Bartolome, 15 hi Mateo, hi Tomas, haka hi Santiago ya anak ni Alfeo. Pinili na êt hi Simon ya Makabayan. 16 Pinili na êt hi Judas ya anak ni Santiago haka hi Judas Iscariote ya nay-upit kan Apo Jesus.
Nanoro ya hi Apo Jesus haka ya namaalíh hên hakit
(Mateo 4:23-25)
17 Amêhên, nilumohan hilan Apo Jesus ha napatal ya logal. Kalamo la bayro ya kal-atan kanlan antoroan na haka kal-atan ya ubat ha probinsyan Judea, balayan Jerusalem, haka ha dani hên Tiro haka Sidon. 18 Habaytoy kal-atan ay labay manggilam toro na, haka magpaalíh hên hakit la. Impaalíh na etaman hilay narawak ya a angkahêlêk, ya ampamairap kanlan kaatag. 19 Gap-an la ya dayi hên kal-atan hi Apo Jesus, gawan atsi kana ya kapangyarihan ni Apo Namalyari hên mamaalíh hên kaganawan hakit la.
Hilay mapatêkbêk ya ihip
(Mateo 5:1-12)
20 Hinlêk ni Apo Jesus ya tagahonol na, bayo hinabi na, ya wana, “Iningalwan kaw ya mangairap, gawan hikaw ay milamo ha pamanlokop ni Apo Namalyari. 21 Iningalwan kaw ya angkablay amêhên, ta mabhoy kaw. Iningalwan kaw ya ampanangih amêhên, gawan mangkaili kaw. 22 Iningalwan kaw no gawan bêngat ha paniwala yo kangko ya Taga-Langit, ya In-anak Tawo, ay kahêmêkan la kaw, ipaplag la kaw, musmusên la kaw, haka hiraên la kaw. 23 No malyari ya habayto, ay dapat humigla kaw, haka kaw mag-ukdo gawan kahiglaan yo, ta mahlay ya primyo ya matanggap yo ha langit. Ta êmbayro êt ya pamairap lan ninuno la kanlan mámipamwang hên an-ipaihip kanla ni Apo Namalyari.
24 “Noa, kaingalo kaw ya mabandi ta nilumatêng kamoyu ya katsighaw yo! Ayn kaw na hên maêngganan! 25 Kaingalo kaw ya nabhoy amêhên ta hikaw ay mablay hên lonoh. Kaingalo kaw ya ampangkaili amêhên ta hikaw ay manyêngên. 26 Kaingalo kaw no andayêwên kaw hên kaganawan ta êmbayro êt ya dinyag lan ninuno la kanlan nagbabaran mámipamwang hên an-ipaihip kanla ni Apo Namalyari hên hato.”
Ya toro ni Apo Jesus ya tungkol ha pamanlugud ha kapatsi
(Mateo 5:38-48; 7:12a)
27 Inhundo ni Apo Jesus ya panoro na, ya wana, “Panhabiên ko kamoyun atsi di hên ampanggilam, ya dapat yon lugurên ya kapatsi yo. Daygên yoy kangêran kanlan anhumêmêk kamoyu. 28 Ihalangin yo hilay ampanuboy kamoyu, haka hilay ampamairap kamoyu. 29 No main manampaling kapakan pingi yo ay ipatampaling yo êt kanla ya kapaka. No main mangwan sambra yo, ay idin yo kanla etaman ya kamiseta yo. 30 Mam-i kaw kanlan kaganawan ampakikwa kamoyu, haka no main mangwan pibandian yo, ay paulayan yo hila. 31 Ya kangêran ya labay yo hên daygên la kamoyu hên kaatag, ay êmbayro êt ya daygên yo kanla.
32 “No anlugurên yon bêngat hilay ampanlugud kamoyu, ay a na kaw dayêwên ni Apo Namalyari. Ta hila man ya makasalanan ay ampanlugud kanlan ampanlugud kanla. 33 No ampanyag kaw hên kangêran kanlan bêngat hên ampanyag kangêran kamoyu, ay a na kaw dayêwên ni Apo Namalyari. Hila man ya makasalanan ay ampanyag kangêran kanlan ampanyag kangêran kanla. 34 No mamaram kaw bêngat kanlan ampakapiorong hên indam la kamoyu, ay a na kaw dayêwên ni Apo Namalyari. Hila man ya makasalanan ay ampamaram kanlan kapareho la, ya ampakapiorong hên indam kanla. 35 Noa, dapat yon lugurên ya kapatsi yo. Manyag kaw hên kangêran. Mamaram kaw kanlan a makabayad hên indam la kamoyu. No daygên yoy habayto ay dyanan na kaw ni Apo Namalyari, ya pinakamakapangyarihan, hên mahlay ya primyo, haka hikaw ay mamwangan maának na gawan hiya man ay an-ingalwan na hilay narawak ya ayn utang nakêm. 36 Dapat kaw mag-in maingaloên hên nanad kan Apo Namalyari ya Tatang tamo ya maingaloên.”
Paan mihahatol
(Mateo 7:1-5)
37 “Paan kaw mihahatol ta êmên a kaw hatolan ni Apo Namalyari. Paan yon parusaan ya kaatag, ta êmên a na kaw parusaan ni Apo Namalyari. Mamatawad kaw ta patawarên kaw êt ni Apo Namalyari. 38 Mam-i kaw ha kaatag ta dyanan na kaw ni Apo Namalyari hên mangêd ya takal ya imbinhêk, intêtê, haka nakatalibohboh. Ta no ay-êmên ya pamaytakal yo ha kaatag, ay êmbayro êt ya takal ya idin kamoyu ni Apo Namalyari.”
39 Hên nahabi nay na ya habayto ni Apo Jesus ay intoro nay na êt ya habaytsi ya kahabian kanla, ya wana, “Ya mihay buwag ay a makaakay hên kapareho nan buwag ta pareho hilan minabo ha malalê ya lubot. 40 Ayn mag-aral ya magaling ha ampanoro kana. Noa, hilay natoroan hên mangêd ay mag-in nanad ha ampanoro kanla.
41 “Panhêlkên yoy alwan nabyat ya kasalanan ya nanad poling ha mata hên kaatag, noa, a yo ampansinên ya nabyat ya kasalanan yo ya nanad batang ya atsi ha sarili yon mata. 42 Ay-êmên yon mahabi ha kapareho yo, ‘Patêl, paulayan mo kon alihên ya poling ha mata mo,’ no hikaw êt, ay a yo angkahêlêk ya nanad batang ya atsi ha mata yo. Ampagbabara kaw! Unaên yon alihên ya nanad batang ya atsi ha mata yo, bayo makahêlêk kaw hên mangêd, ta êmên yo maalíh ya nanad poling ha mata hên kaatag.”
In-alimbawa ni Apo Jesus ya dyag lan ampagbabara hên ampanoro hilan kaptêgan ha kayo ya ampanagêy hên nangarawak
(Mateo 7:16-20; 12:33-35)
43 “Hilay mangêd ya kayo, ay a ampanagêy hên nangarawak. Ayn êt kayo ya narawak ya ampanagêy hên mangangêd. 44 Ta hilay kayo ay angkabalayan ha tagêy la. A ya managêy hên igos ya korêrêng-êy. A etaman managêy hên ubas ya tanyuong. 45 Hilay mangêd, ay mapanyag hên kangêran, gawan mangêd ya nakêm la. Hilay narawak, ay mapanyag hên karawakan, gawan narawak ya nakêm la. Ta ya laman nakêm ay an-umawah ha bêbêy.”
Ya loway lalaki ya namairêng bali
(Mateo 7:24-27)
46 “Pambaêgên yo ko hên ‘Panginoon, Panginoon,’ noa, a yo andaygên ya panhabiên ko. 47 Ipahlêk ko kamoyu no nanad hino hilay andumani kangko hên manggilam habi ko, haka anhumonol ha nalêngê la. 48 Hila ay nanad ha mihay lalaki ya nanyag bali. Nangali yan malalê angga ha nidaoh ha dapah, ta bayro nan impairêng ya bali na. Hên nanlanab, ay nadanan yan maawêh ya lanêm, noa, a ya nayêgê ya bali na gawan mangêd ya pangadyag na. 49 Noa, ya ampakagilam hên habi ko, bayo a manyag hên nagilam na, ay nanad yan lalaki ya nanyag bali ya alwan napah-êy gawan a na impakakali. Kabay hên nadanan yan maawêh ya lanab, ay tambêng yan nigêyma. Nangaagwat ya hatoy boon bali.”