Kaiwo Mahikai Na
Lukasi
Kaiwo dedung we Kaiwo Mahikai na Lukasi
Kaiwo Mahikai finina mani Seng Allai dohonai we inontarai manei, wonong fino Lukasi, ambori soi kaririai. Lukasi mani manggarawang dine tuti yoaso Yesusi.
Lukasi soi fininai we inontarai fuba manei, wonong fino Teopilusi, ambori deitawanai na mai fio Seng Yesusi medurai tuti niari na nuneia fo, kontai we dohong rang we inontarai siai, Yahudi tuti Yahudi kaha fosa, ambori eroaso Yesusi mani eroasoaia mutu. Kontai de deretawansa ambori era etairiri Seng Allai ne Kaiwo Mahikai kariri Yesusi ne, we inontarai na nunei sentenang.
Kaiwo na bukunei deto kutuai toninai:
1:1-4 Kaiwo kariri bukunei.
1:5–2:52 Kariri Yohanesi tutu Yesusi utaubau unumikamiei fo pariao ufabaifo.
3:1-20 Kariri Yohanesi mano webaptisi kaiwasafo.
3:21–4:13 Yesusi webaptisifo tutu sobu anggari.
4:14–9:50 Yesusi deunau kaiwasa na nu Galilea.
9:51–19:27 Yesusi na rang rabuang na nu Galilea to bendari Yerusalemi.
19:28–22:46 Yesusi na Yerusalemi tuti na katai kefang na nana fo.
22:47–23:56 Etafu Yesusi etohoni sau na aitabafoi.
24:1-53 Yesusi suwi aha, medu we ne inontaraifosa, tuti dau to rorafaisi.
1
1 Wau, Teopilusi inongwa di wau, yau Lukasi yenatu kaiwoariri we Dai wau. Inontarai efau enemitituaitai erurai we etoi etang kaiwo kariri Seng Yesus Kristusi tuti fi niari rahang tata kawurua fo, 2 masi karirio fio mano wemangfata we Kaiwo Mahikai fo, amani mano na reantenang ewati teri fosa, fi etaiririai we tata fo. 3 Mantaung yau kontaio irurai we iwaitawang kariri finanai kai na masi, na reantenang pari fo, ampafe enehutituaitai mai we yau kontai we isefa kaiwone na mai we Dai bohi Teopilusi wau mau. 4 Ambori wau boitawanai weo kaiwoariri etaunauwai we wau wa mani tarai antu.
Kaiwoariri kariri Yohanesi ne dariafo
5 Rabuang bo Herodesi wemananu na Yudea fo, imami manei wonong fino Zakariai, nano Abiai ne imami rabuangfoi. Binengfoi kontai weriria na imami Haruni, wonong fino Elisabeti. 6 Uru mani umai nano Seng Allai urengreafo, urohong kariri ne Hukumifoi tuti ne kaiwo pondoaia fo na mai. 7 Wape une pari arikang, weo Elisabeti kirawahi, tuti uweinonggutung ampa.
8 Na rahida bei Abiai ne imami rabuangfoi enari fi imami fo, amani Zakariai niari kontai weo Seng Allai. 9 Mayeai ehabi onde, kariri imamifosa ene koang, weo mandoni dino da to Rorong Mirarebana foi na Munu Seng foi weo niunung finunsai mampori we Seng Allai. Aweu mani tatera fino Zakariai. 10 Zakariai da afui niunung finunsai mampori fo mae kaiwasa bitoya efanduhisa na boriaifo tuti ewenadi.
11 Mayeaia mani Zakariai detio Sempaisi ne wewai manei doa na mesbao niunung finunsai mampori naya fo eneung domoya fo. 12 Zakariai detioi fo soiri tuti mitai. 13 Manamo wewaifoi medu wei deyo, “Zakariae, mutai fanai. Weo nemu nadiwai Sempaisi taraoi tuti dohong kariri ampa. Binemu Elisabeti ambori minohi tuti kaisung manei ki. Bohong te wonong fino Yohanesi. 14 Wau murarising tutu puraise rai, kontai kaiwasa bitoya wai emararising weo arikangwai, 15 weo weinontarai fuba na Sempaisi urengreafo. I mani wiro dunung angguri ete ye kaha. Arikang nini inang minohi tutiri kaharai mae Sempaisi Nuaninu Mirarebana foi sensoni kawuru na inang enemanabufoia. 16 Arikang manani mani wedaya inontarai Israeli bitoya etarababerasa we Seng Allai, ene Mananufoi. 17 I mani da foni Sempaisi, wemambiriu kariri nabi Eliai. Ampafe dohong wawa enemirorong sawai we ene arikangfosa, tuti dohong inontarai era saiworuai etarababerasa we rang mesio inontarai emararebana fosa era nai foi. Nanaia mani deunau kaiwasafo ampafe emainenang etamang we ene Sengfoi.”
18 Ainanaya Zakariai medu we wewaifoi deyo, “Todoni iroaso finanai? Weo iweinonggutung ampa, tutio nehu wiwingfoi wewiwinggutung ampa.”
19 Wewaifoi yoa wei aha deyo, “Modu tonana fanai. Wewai Gabrieli di yau. Yauno diru rahida yoa na Seng Allai arongfo ne, amani demi yau ma yeikariri kaiwo mahikai ninai we wau. 20 Fi yeoai nina mani wetarai rai, manamo roasoa kaha, ampafe boromutamu rai. Modu fiea kaha pariao kaiwo ninai wetarai na ne rahida derera fo.”
21 Kaiwasa demang we Zakariai na boriai foi enemitituaitai paria, weo niayai waroi karerai na Rorong Mirarebana foi. 22 Mayeaia mani da to boriai, manamo borongfoi tibau wesa kaha, niari kaririai na warangfo terai. Arahio ewaitawanai weo deti fiainawiai bei na Rorong Mirarebana foi. Mae borotamu pampang wo.
23 Mayeaia mani fi niari na Munu Seng foi kai finanaya, ainanaya tiwera tono ne munu rorong fo aha. 24 Waroi aha kaha mae binengno Elisabeti doama, ampafe dediwari na munu rorongfo we embai ring. 25 Deyo, “Ikarawahi pariao iwewiwinggutung, ampafe kia mamaya we yau. Wape nina mani ikarawahi ahang kaha. Seng Allai niari finini we yau. Dohong ne bengfo arora we yau ampafe imamaya na kaiwasa earomireafo ahang kaha.”
Wewai Gabrieli deisaharai we Mariai kariri Yesusi dedariafo
26 Elisabeti doama ne embai wonang mani, Seng Allai demio ne wewai manei, wonong fino Gabrieli, da to munuefeai na nu Galileai, wonong fino Nazareti. 27 Da we kadawing sowaworua manei, wonong fino Mariai. Mariai nini da we mang manei wonong fino Yusupi, weriria na ne wawafoi, ene mananu Dauti. 28 Mayeai wewaifoi da ma sobu Mariai tuti medu wei deyo, “Mahikaifeai we wau, wobu ne bengfo ampa. Sempaisi niai na wau.”
29 Mariai tarao kaiwofo nanai, soiri weai, enetituai na enerorongfoi we mahikai fianai aino wewaifi deyoa fo. 30 Mayeai wewaifoi medu wei deyo, “Mariae, wau mutai fanai! Weo wobu bengfo ria Seng Allai ampa. 31 Wau boama rai, ambori munohi tuti kaisung manei. Bohong te wonong fino Yesusi. 32 Arikang manani mani fiebai wefuba, ahui we Sengno Dedai Mantaung ne Kaisung, tuti Seng Allai ambori yuaisi we Mananu fuba na ne wereng Dauti ne mananu rorong fo. 33 I ambori yu wemananu fuba we Yakupi ne ririafoi sentenang. Ne mananufo wiro werea na ea kaha.”
34 Ainanaya Mariai yoa we wewaifoi deyo, “Wape irirau kaharai mae, todoni e, boyo ambori iwearikang nina?”
35 Wewaifoi medua deyo, “Sempaisi Nuaninufoi bia woru wau, ne tapapa nai woru wau, ampafe arikang munohi tutiri wai mani mirarebanaifa, tuti ahui weo Seng Allai ne Kaisung dine. 36 Aromuo nemu tafuai Elisabeti, wewiwinggutung ampa. Eteyo kirawahia finana, wape ambori dawingno arikang manei ki, we ninaia mani doama to ne embai wonang ampa. 37 Weo fifianai aino Seng Allai de niari fo mani, miawa arora wei.”
38 Mariai deya deyo, “Yau mani, Sempaisi ne woming di yau. Deyo fiani mani, yohong kaririai, ampafe fianai aino niari we yau ne mani tarai kariri boyoawara.” Ainanaya wewaifoi da werui anina.
Mariai suambawa Elisabeti
39 Waroi aha kahai mae Mariai sikera beyari da to munuefea na katai weuai, wa na nu Yudea foi. 40 Da to Zakariai ne munufoi, da wa suai afui, dohong mahikai we Elisabeti. 41 Elisabeti tarao Mariai dohong mahikaifo, arikang niai nano enemanabufoi dota dohonai we piraise fefe, tuti Sempaisi Nuaninu dong Elisabeti. 42 Ainanaya sahu tutirai deyo, “Mariai! Wauno wobu mai fuba sewa wiwingne ameane, tuti arikang bawini wai mani sobu mai fuba rai. 43 Tuti inontarai fuba di yau kaha mae, nehu Mananunei inangno da ma suambawa yau nina e? 44 Aweo bohong mahikai ma tarahuoai nanane arikang niai nano enehumanabufuini piraisefe dota dohonai. 45 Wau wobu ne bengfo paria weo roaso fiani aino Sempaisi deyoai ria wewaifoi fo wetarai rai.”
Mariai ne rarung fiai Seng Allai
46 Ainanaya Maria deyo,
“Yeparanding Sempaisi na enehurorongnei,
47 tuti imararising na nuhuaninunei we Seng Allai,
nehu Mamparirifoi.
48 Weo andino aro yau,
tuti urengfo nai na ne womingno enehurorong tewawa ne yaune.
Tarai weo na ninai to fongna mani,
kaiwasanei kiai sentenang ambori esahu yau we mano isobu mai ne,
49 weo Seng Allai,
mano weMambiriu sewa,
niari fibeng fuba we yau ne.
Wonongfo mani mararebanai.
50 Riria bia we riria,
Sempaisi aro inontarai mano emataiti fefe eroasoi fosa.
51 Niari fi fuba paria na warang wemambiriru fo,
Waraepa mano etawa fosa,
ampafe fi enemitituaita fo etohong kariria kaha.
52 Su mananufosa weru ene kadera mananu fo to kofara,
mae yuaio inontarai enemirorong tewawa fosa.
53 Dohong fiang beng weo inontarai ewawisi fosa ambori emamosi,
mae datao inontarai ene ra fosa era arora,
era ewarami era eawemi.
54-55 Fiata ne womingno Israeli foi kawuru ampa,
tuti aroporo Abrahami tuti ne ririane tata kaha,
mae aro ne kaiwasa Israeline tata paria, aro tata wefitawafa,
kariri dererai we tane werengfosara fo.”
56 Mariai minohi ria Elisabeti na nanai we embai botoru teai, arahio daraberahi to ne munufoi aha.
Yohanesi ne dariafo
57 Elisabeti ne rahidafo maia, minohi tutio kaisung manei. 58 Mano munu warareng ruhia fosa tuti ne terafosa etaramioai weo Sempaisi deinawiai we aro Elisabeti paria, ampafe ea kontai eparaise riati.
59 Arikangfoi neo rahida indeatorua mani, efanduhisa weo ewesunati kariri Yahudifosa ene koang, tuti ete etohoni wononso tamangno, Zakariai. 60 Manamo inang medua deyo, “Bireri! Tatohoni wonong fino Yohanesi.”
61 Emadu wei eteyo, “Manamo na nemu ririanei ma mani, wiro manei wonong tonana kaha.”
62 Ampafe ehamang kaririai na ewaramifo we Zakariai, weo borotamu ampafe etutang berahi we wang fiani aino de dohonai we ne arikangfoi fo. 63 Zakariai dutang we kamiai toi nai bei, ainanaya soi aweu mani, “Wonong fino Yohanesi.” Kaiwasafoi pepuhung sentenang beyari. 64 Na kutu iyari nanai, borongfoi tibau, medu aha, tutu fiai Seng Allai. 65 Mano munu warareng ruhia fosa ematai tantenang beyari, ainanaya kaiwoaririfo etaiririai wario munuefo tantenang na katai weuai na Yudea. 66 Kaiwasa etaramioa fosa enemitituai weai na enemirorong, tutu eteyo, “Arikang wani fiabai mani, wefiani rai?” Weo Sempaisi ne tapapa weririati.
Zakariai ne rarung fiai Seng Allai
67 Zakariai, arikangfoi tamana, andino Allai Nuaninu Mirarebanai donti, ampafe medu kariri Allai deyoafo, deyo,
68 “Fiaifeai we Seng Allai,
Seng we inontarai Israeli ne tata,
Weo da ma we feriri ne kaiwasanei ampa.
69 Demi Mananu Mampariri wemambiriu manei da we tata,
na ne womingno Dauti ne ririafoi.
70 Na fafongfa Sempaisi dohong Kaiwo Arerai kawurua,
watai ria ne nabi mano dirisa fosa,
71 weo sawing tata ambori takaharai weru tane aitetafosa,
tuti weru mano enemirireu tata fosa ewaramirorongfo.
72 Weo deinawi ne aroafo we tane werengfosa,
tuti dohong kariri ne Kaiwo Arerai mararebanai nanai ki.
73 Fefora we Abrahami, tatamamifoi,
74 tuti dererai weo wara-ai tata weru tane aitetafosa,
ambori tatohong kariri tuti tasomi wei na tamatai kaha,
75 na taenemirorong mararebanai tuti taenemirorong mesi,
na arongreafo na rahidao taminohi na nunei kiai ne.”
76 Ainanaya Zakariai medu we ne arikangfoi, deyo, “Nehu arikangwa wau, ambori esahu wau wenabi na Seng Allai mano Dedai Mantaung. Weo ro foni Sempaisi, weo bora rang wei, ambori bounau kaiwasanei ampafe emainenang etamang wei. 77 Ambori boisaharai we Seng Allai ne inontarai Israeli nesa, we ambori feririsa ki, weo deiai ene sasarifo ki. 78 Weo Allai tane Sengnei mani aro tata na enerorong denteng foi, ampafe demi Mananufaini da ma we feriri tata nina. Toyari wo dautai na katai dedai, 79 Sambewarai weo sambewa inontarai enayai na mamantiti rorong fo tuti na marareha rorong fo, tuti weo wiwiang tata ambori tara na ne rangno kia mai we tata fo.”
80 Zakariai antungfoi fiabai to yai tuti enerorongfoi wemambiriu. Niayai na katai wekamamiei minano foi, pariao rahida deinawi ne tarai we inontarai Israeli fosa weo deiriri Sengnei ne Kaiwofo wesa.