1 Xjats ja Jesús tna̱nkñamyujkøø nɨmakmajtsk ja pyabøjkpɨtøjk jøts ja myøkꞌa̱jtɨn ja tmøøy, ojts ja tkutujkmøꞌøy jøts ja tyikpɨdsøjmɨdɨt ja ja̱a̱ꞌy ja mɨkuꞌ, jøts ja tyikmøkpøktɨt ja pama̱a̱ꞌy. 2 Ojts ja tkexy jøts ja Dios yꞌøgyajpxy yꞌøyꞌayuujk ja tka̱jpxwa̱ꞌkxɨdɨt midi ja tyanɨtanaapy ja yja̱a̱ꞌy jøts ja tyiktsoꞌoktɨt ja pama̱a̱ꞌy. 3 Jøts ja tnɨma̱a̱y:

―Kaꞌ mnɨyøꞌøyɨk xkoꞌondɨt, nɨti xkakoꞌondɨt, nɨ ta̱jk, nɨ pejn, nɨ tsa̱pkaaky, nɨ meeñ. Tuꞌugyɨ mwet xmɨnøjkxtɨt midi ɨxja mwetꞌa̱jttɨp. 4 Jøts ku mdøjkꞌamɨdoꞌodɨt o ma̱ pønɨ ma̱ mja̱ꞌa̱ttɨ, tuꞌugyɨts jam mja̱ꞌta̱ꞌa̱ktɨt kunɨm jam mdsoondɨtnɨm. 5 Jøts ku ma̱ pøn mgagupøkɨdɨt, tana̱xtɨts ja ka̱jp, jaꞌayɨ ja puꞌux xꞌukwɨnaptɨt jøts jadeꞌeñɨ xukꞌejxtɨt jøts ku jadeꞌeñɨ tø mnañɨwa̱ꞌa̱chɨdɨ.

6 Jøts ɨdøꞌøn ja yøꞌøwya̱ꞌkxtøø, ñøjkxtøø o ma̱ga̱jp, jøts ja jam tka̱jpxwa̱ꞌkxtɨ ja øgyajpxy ja øyꞌayuujk jøts ja pama̱a̱ꞌy ja tyiktsoꞌoktɨ o ma̱dsoo.

7 Xjats ja wɨndsøn Herodes ku ja tnɨja̱ꞌwɨyɨɨꞌñ sa̱ jaty ja Jesús wyɨnaty yꞌadɨꞌɨch, jøts ja kaꞌap ti ta̱bya̱jtɨn tpa̱a̱jty pømbɨ ja nɨma̱a̱jyɨp jøts ku ja Juan wyɨnaty tø yjujkpyiky, jaꞌ wyɨnaty tø pyɨdsimy jadɨgojk jap ooꞌkpɨ jutjøtpy. 8 Pømbɨts wa̱ndɨp jøts ku ja yjaꞌajɨ ja Dios kyugajpxy Elías, jøts ku jaꞌ wyɨnaty tø kyaxɨꞌɨky; pømbɨts nømɨdɨp jøts ku ja yjaꞌajɨ ja Dios kyugajpxy pøn wyɨnaty wɨndiꞌixyɨp tø yꞌatsmendɨ, jaꞌ nɨduꞌugɨn tø pyɨdsimy jadɨgojk. 9 Jøts ja Herodes wya̱a̱ñ:

―Pø øtsɨmpts ja Juan kyuba̱jk køꞌøm na̱nkyikwɨna̱jkøø. ¿Pønts ɨdøꞌøn ndejɨn yøꞌ ɨxa njamadoꞌity yiknɨmadya̱ꞌa̱ky janch ñɨgyuma̱a̱p?

Jøts ɨdøꞌøn Herodes ja tjadyimwyɨnꞌejxwa̱a̱ñ.

10 Xjats ku ja Jesús kyudanaabyɨ wyɨmbejttøø, ojts ja tyamɨmadya̱kixyɨ ti jaty ja wyɨnaty tø ttundɨ. Wɨnets ja ojts twa̱a̱dsøøñ jøts ja tmøøtnijkxy ma̱ nɨpøn kyaꞌity jam Betsaida ka̱jp wɨngon. 11 Kuts ja ja̱a̱ꞌy ja tnɨja̱ꞌwɨdøø, jøts ja ojts tpanøjkxtɨ; kyupøjkts ja Jesús jaꞌ jøts ja ojts ttamɨmadya̱ꞌa̱ky sa̱ ja yꞌejxɨ tyɨyɨ ja Dios kyutujk midi ja tyanɨtanaapy ja yja̱a̱ꞌy, jøts ja tyiktsøøjky may ja pama̱a̱ꞌy.

12 Jøts ku ja et chuuꞌña̱a̱, xjats ja ñɨmakmajtskpɨ kudanaabyɨ ja ñɨmejnøø jøts ja ñɨma̱a̱jyøø:

―Kajxnɨ yø mayja̱a̱ꞌy, jøts nøjkx pyooꞌkxnɨdɨ jøts nøjkx tꞌɨxaañɨdɨ ja kya̱a̱jyɨk yjøøꞌkxɨk o ma̱ga̱jp midi ya̱ wɨngon ta̱mp, nɨtits ya̱ kyaꞌity ma̱ adøm ya̱a̱dɨ.

13 Jøts ja Jesús ja ñɨma̱a̱jyɨdøø:

―Yikaydɨ meets.

Jøts ja tnɨmaadyøø:

―Jaꞌayɨts tsa̱pkaaky jap jamagoxkyɨ jøts a̱jkx majtskyɨ, pø wɨnet ɨnet ɨdøꞌøn pønɨ ndaꞌajuuꞌyɨgyøjxp øøts ɨnet yø ja̱a̱ꞌy ja kaaky ja jɨɨꞌkxy.

14 Nɨmagoxk milɨn ja ja̱a̱ꞌy jam wyɨnatyɨ. Xjats ja Jesús tnɨma̱a̱y ja pyabøjkpɨtøjk:

―Yikꞌɨxa̱ꞌa̱ktɨ tukpik jaty nɨwɨxijkxmya̱jk jaty.

15 Jøts ɨdøꞌøn ja jadeꞌen tpadundøø, ojts ja ja̱a̱ꞌy yꞌɨxa̱køxtɨ. 16 Wɨnets ja Jesús tnɨxa̱jɨyɨɨꞌñ magoxk ja tsa̱pkaaky jøts majtsk ja a̱jkx. Ojts cha̱jpꞌixy jøts ja ttamøja̱ꞌwɨyɨɨꞌñ ja Dios Teety. Jøts ku ja tꞌadujkpa̱jky, jøts ja ojts ttagødøkɨ ja pyabøjkpɨtøjk jøts ja mayja̱a̱ꞌy ja ttagumaꞌadyɨt. 17 Ojts ɨdøꞌøn ja nɨdukɨꞌɨyɨ kyayꞌabɨdsømdɨ, nɨdukɨꞌɨyɨ ja kyujxɨdøø; jøts ja kaaky wyɨnda̱nk ja makmajtsk kach ujts ujts yikpøkmujky.

18 Tukꞌojk ɨdøꞌøn ku ja Jesús jam wyɨnaty ja Dios Teety tꞌajotꞌaty nadyuꞌuk, jamts ɨdøꞌøn pyabøjkpɨtøjk ja pyawɨdityɨyɨ jøts ja tyiktɨɨy:

―¿Sa̱ ja̱a̱ꞌy wya̱ꞌa̱ndɨ kya̱jpxtɨ, pønɨk øts ɨdøꞌøn?

19 Xjats ja yꞌadsoodøø:

―Pømbɨ wa̱ndɨp jøts ku mets Juan Bautista; pømbɨts wa̱mɨdɨp jøts ku mets mꞌElías, nømɨdɨpts jaduꞌuk jøts ku me mjaꞌajɨ ja Dios kyugajpxy pøn mendøø jekyɨp jøts jaꞌ nɨduꞌugɨn tø wyɨmbity jadɨgojk.

20 Jøts ja tja̱a̱kyiktɨɨy:

―Jøts meets, ¿sa̱ mee mwa̱ꞌa̱ñ, pøn øts yja̱wɨ?

Jøts ja Pedro wya̱a̱ñ:

―Cristoxɨ mets, ja yiknɨtsokpɨ, ja Dios Uꞌnk.

21 Wɨnets Jesús ja ojts møkta̱ꞌa̱ky tꞌaneꞌemy jøts ja kaꞌap tmadya̱kyøꞌødyɨt. 22 Yɨdeꞌen ja yiknɨmaadyøø:

―Møk øts ja ayoꞌon nba̱a̱tt, kaꞌ øts ja møja̱a̱ꞌdyøjk xkupøktɨt, kaꞌ øts ja teetywɨndsøndøjk xkupøktɨt, nɨ ja ka̱jpxwejpɨtøjk ø xkagupøktɨt. Xyikꞌooktɨp øts jaꞌ, ja kɨdɨgøøk xøøwts ø nbɨdsøꞌømt jadɨgojk ooꞌkpɨ jutjøtpy.

23 Jøts ku ja jadeꞌen wya̱a̱ñ, wɨnets ja tnɨma̱a̱y nɨdukɨꞌɨyɨ pøn jam wyɨnatyɨ:

―Pønɨ pøn ø xpabøkwa̱mp, jawyeen ja køꞌøm kyanabyaꞌayowɨt, jabom jabom øts ja xkuꞌayowɨt, jaꞌats øts ɨdøꞌøn xpabøjkp. 24 Pønts køꞌøm nabyaꞌayojɨp, pøn kasa̱duñɨm nayꞌejxɨp, wɨndɨgøøpyts yꞌanmɨja̱ꞌwɨn ja yꞌity; pønts ø xkuꞌoꞌjkɨp xkudɨgøꞌøyɨp, jaꞌats ja yjaꞌ nøjkx nɨtsoꞌokꞌa̱jtp. 25 ¿Ja ti ja ñɨwya̱ꞌa̱nt øy ja ja̱a̱ꞌy tjajaꞌbøjkixy ja na̱xwiiñꞌa̱jtɨn jøts ja yꞌanmɨja̱ꞌwɨn neꞌegɨ wyɨndɨgøy? 26 Jøts pønɨ pøn ø xatsøꞌødyump, pønɨ pøn øts nꞌøgyajpxy nꞌøyꞌayuujk xatsøꞌødyuujnɨp, nayɨdeꞌents øts ja tsøꞌødyumbɨ nøjkx ndatsøꞌødyuñ, ku ø nmeꞌent yikutujkpɨ, ku øts ja ndeety kyunuuꞌkxyꞌa̱jtɨn nmɨmejnɨt møøt ja a̱nkɨlɨstøjk yjaꞌadɨ. Øts ɨdøꞌøn ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy nmøjkudanaabyɨꞌajtpy. 27 Tɨy janch mee nnøjmɨ jøts ku jaa ja ja̱a̱ꞌy ya̱ wɨna̱a̱gɨn tyanɨdɨ, pøn kaꞌooktɨp kunɨm ja tyimyꞌukꞌejxtɨt sa̱ Dios kyutujk tmɨmeꞌent midi ja tyanɨtanɨp yja̱a̱ꞌy.

28 Tø døꞌøn ja wyɨnaty tyuktujkxøøwɨp jadeꞌen yꞌukjaty, jøts ja Jesús pyatøjkɨyɨɨꞌñ jam kojpkøjxp Diosꞌajotꞌa̱jtpɨ, myøødɨyɨɨꞌñ ja Pedro jaꞌ, møøt ja Jacobo jøts ja Juan. 29 Kuts ja Jesús jam wyɨnaty Diosꞌajotꞌaty, xjats ja wyeen yꞌa̱a̱w ja tyɨga̱jch, jøts ja wyet ja ña̱a̱my ja pyoobɨyɨɨꞌñ tøøꞌkxpɨm tsama̱mbɨm. 30 Wɨnets jam kyaxøktøø namajtsk ja ja̱a̱ꞌy, jaꞌats ja jam møøt myadya̱ꞌa̱ky, ja Moisés ɨdøꞌøn jaꞌ møøt ja Elías, 31 nabejkꞌampy ajuꞌuk ja ñɨꞌawɨdityɨdɨ jøts ja tkajpxyꞌa̱ttɨ ja oꞌjkɨn midi ja Jesús wyɨnaty pya̱a̱twampy jam Jerusalén. 32 Øy ja Pedro møøt ja myɨguꞌuk yjama̱a̱ꞌyꞌooktɨ, wijyꞌejttɨp ɨdøꞌøn jaꞌ. Jøts ja ojts tꞌejxɨdɨ ja Jesús yꞌajuꞌuk møøt ja ñamajtskpɨ yjaꞌ nayɨdeꞌendɨ pøn ja jam wyɨnaty møøt tyanɨ. 33 Jøts ku ja ja̱a̱ꞌy jam wyɨnaty jagamnɨdɨ, jøts ja Pedro tnɨma̱a̱y ja Jesús:

―Wɨndsøn, ¡tyimyꞌøyꞌa̱jtp ku øø nya̱mꞌaty! Nyikꞌøyɨp øø tɨgøøk ja ujtsꞌa̱a̱dyøjk; tuꞌuk mets mjaꞌ, tuꞌuk Moisés yjaꞌ, jøts tuꞌuk Elías yjaꞌ.

Kaꞌap ɨdøꞌøn ja Pedro yꞌa̱a̱w tja̱wɨ pø ti døꞌøn ja kyajpxpy. 34 Ɨxam ja jadeꞌen wya̱ꞌa̱ñ ku yoots jam ña̱xkɨda̱a̱jky, jøts ja yjanchøꞌjkɨdøø ku ja jap yoots agujkpy ñayꞌejxpa̱jtɨdøø. 35 Wɨnets ja tmadoodøø ku jap yoots agujkpy kyajpxy ku jap ñimy:

―Øts ɨdøꞌøn ya̱ꞌa̱t nꞌuꞌnk njanchøjkpy; mɨmadojɨdɨp pønɨ sa̱ wya̱ꞌa̱ñ.

36 Ku ja wyɨnaty jadeꞌen tø tmadowdɨwya̱ꞌa̱ñ, xjats ja tꞌejxpa̱ttøø ja Jesús jøts ku ja jam nadyuꞌuk. Amøñɨ ja yꞌejttøø, kaꞌap ja pøn ttukmadowdɨ ku ja wyɨnaty jadeꞌen tø tꞌejxtɨ.

37 Jøts ku kyɨmjabomꞌa̱jty, ku ja ojts kyɨda̱knɨdɨ jam kojpkøjxp, jøts mayja̱a̱ꞌy ja Jesús yjøpkuba̱jtɨyøø. 38 Jøts ja jam nɨduꞌugɨn møkꞌampy ñɨma̱a̱jyøø:

―Wɨndsøn, tun mayꞌa̱jt, wɨnꞌejxɨk øts nꞌuꞌnk, yøꞌøyɨ ø tuꞌugyɨ nꞌuꞌnkꞌajtpy; 39 mɨkuꞌ ɨdøꞌøn yø xumɨtatøjkɨyɨp, jøts yø yjanchxumɨyiktsabaayɨ, yikmoꞌjtnɨyɨp yøꞌ, jøts janchyikꞌaꞌooꞌpnɨyɨp tna̱nkwyɨnwøpyɨ tna̱nkjyøpwøpyɨ. Nɨjadeꞌents kyamajtstuꞌudyɨ, a̱mꞌijxyɨm tsaachꞌijxyɨm yjaty. 40 Tø øts yø mbabøjkpɨ njanøjmɨdɨ jøts jeexyɨp yø mɨkuꞌ tyikpɨdsømdɨ, nɨkaꞌats yø tø myayɨdɨ.

41 Xjats ja Jesús wya̱a̱ñ:

―¡Mee kajanchja̱ꞌwɨbɨdɨ, yø mbøky nugo myikmajada̱ktɨp! ¿Ma̱ wɨndemnɨm meets ngajpxy nꞌayuujk xpabøjkɨt? ¿Wɨndemnɨm meets yø yjadeꞌembɨ xuktatsoꞌokt ku øts yø ejtp njanchjanɨga̱jpxꞌity? Mets, yikmen yø mꞌuꞌnk.

42 Xjats ku ja mixy wɨngon myiiñ, jøts ja mɨkuꞌ ja ojts yikna̱xkɨda̱ꞌa̱gyɨyɨ jøts ja tyukpa̱tkojmɨyɨ ja møꞌødyɨ; wɨnets ja Jesús ja mɨkuꞌ twɨnguga̱jpxɨyɨɨꞌñ jøts ja tyikømøøy møk møja̱a̱w. 43 Ñɨgyuma̱a̱p ja ja̱a̱ꞌy ja nɨꞌijtyɨ tja̱ꞌwɨdøø ku ja Dios ja myøkꞌa̱jtɨn jadeꞌen tyikwɨngaxɨꞌɨky.

Ɨxam ɨdøꞌøn ja jadeꞌen wyɨnatyɨ ku ja Jesús tnɨma̱a̱y ja pyabøjkpɨtøjk:

44 ―Madowdɨ ya̱ꞌa̱t, jøts kidi xja̱ꞌdyɨgøydɨ nɨjuunɨ; øts, yikøya̱kp øts jøts øts ja mayja̱a̱ꞌy nyiktagødøkɨt.

45 Jøts ja pyabøjkpɨtøjk kaꞌap ja tja̱ꞌgyukɨdɨ ku ja jadeꞌen wya̱a̱ñ, jøts nɨkaꞌap ɨdøꞌøn ja ttuknɨmadøy; tsøꞌjkɨmɨdɨpts jaꞌ jøts ja tyiktøꞌødɨt ti døꞌøn ja jadeꞌen tyijpy.

46 Xjats ja tkajpxyꞌa̱jtpɨnɨbøjkɨdøø pømbɨ jadyimyꞌukmøjtøkɨp, 47 wa̱ꞌa̱ts ja Jesús ja tnɨja̱wɨ sa̱ ja wyɨnaty wyɨnmaydɨ. Wɨnets ja ojts ttsaꞌanjɨꞌɨky tuꞌuk ja mutskuꞌnk jøts ja ñadyawɨngudsaaꞌnɨyøø, 48 jøts ja wya̱a̱ñ:

―Pønɨ pøn øts ya̱ꞌa̱t mutskuꞌnk xkupøjkxɨp, øts ɨdøꞌøn ja wyɨnaty xkupøjkp; pønɨ pønts øts jadeꞌen xkupøjkp, jaꞌats ɨdøꞌøn ja wyɨnaty kyupijkpy pøn ø xkajxp. Pønts kanamyøjpɨkta̱a̱jkɨp wɨneꞌenɨn meets ɨxaadɨ, jaꞌats ɨdøꞌøn nøjkx møjtøjkɨp.

49 Xjats ja Juan tnɨma̱a̱y ja Jesús:

―Wɨndsøn, tø øø nꞌixy tuꞌuk ja ja̱a̱ꞌy tyikpɨdsimy ja mɨkuꞌ mets mmøkꞌa̱jtɨngøjxp; tøts øøts ja ndukmajtstuꞌuty kumɨ kaꞌap adøm ja xmøøtwɨdijtyɨm.

50 Jøts ja Jesús ja ñɨma̱a̱jyøø:

―Kidi xuktamajtstuꞌuttɨ; adøm jaꞌ nbudøjkɨbɨ pøn kaꞌap adøm ja xmɨdsepꞌa̱jtyɨndɨ.

51 Jøts ku ja et ja xøøw tpa̱a̱jty ku ja Jesús wyɨnaty ñøjkxwa̱nɨ tsa̱jpjøtpy, xjats ja jotmøkꞌampy chøøꞌñ jøts ja ñijkxy jam Jerusalén. 52 Ojts ja tkajxjawyenɨ kyugajpxy, jøts ja ñøjkxtøø jam Samariɨt etjotp jøts ja jam tꞌɨxa̱a̱jyɨdɨt ja yja̱ꞌta̱a̱jk; 53 kaꞌats ja Samariɨt ja̱a̱ꞌy ja tkupøjktøø jaꞌagøjxp ku ja tnɨja̱ꞌwɨdøø jøts ku ja ñijkxy jam Jerusalén. 54 Kuts ja Juan ja jadeꞌen tꞌejxtøø møøt ja Jacobo midi ja pyabøjkpɨꞌajtpy, jøts ja ojts ñɨɨꞌmxyɨ:

―Wɨndsønꞌa̱jtɨm, ¿tuñ øø nayɨdeꞌen sa̱m ja kugajpxy Elias yꞌadɨɨjch, nꞌamɨdoꞌop øøts ja jøøn tsa̱jpjøtpy, wan yø ja̱a̱ꞌy tkudɨgøøgyøxtɨ?

55 Jøts Jesús ja nugo twɨnꞌijxy jøts ja møkꞌampy twɨnguga̱jpxɨyɨɨꞌñ, yɨdeꞌen ja tnɨma̱a̱y:

―Kaꞌ meets yja̱wɨ xja̱ꞌgyukɨdɨ pøn meets myøkꞌa̱jtɨn mmøøtꞌa̱jtxɨyɨp. 56 Nmøjkudanaabyɨꞌajtpy øts ja na̱xwiiꞌñɨt ja̱a̱ꞌy, kajaꞌajɨp ø tø nnɨmiñ jøts øts ja ja̱a̱ꞌy nyikꞌookt nyiktɨgøꞌøty, jaꞌ ø tø nnɨmiñ jøts øts ja ja̱a̱ꞌy nyiknɨtsoꞌokꞌa̱tt.

Xjats ja chooꞌndøø jøts ja ñøjkxtøø abikya̱jp.

57 Jøts ku ja wyɨnaty jam tyuuꞌyøꞌødyɨ, jøts ja Jesús ja ja̱a̱ꞌy tuꞌuk ñɨma̱a̱jyøø:

―Wɨndsøn, tsoomp øts, nbanøjkxp mets o ma̱dsoo pønɨ ma̱ me mnijkxy.

58 Jøts ja Jesús yꞌadsøøy:

―Neꞌegɨ jaa ja wa̱a̱jx ja yjut, neꞌegɨ jaa ja joon ja pyaꞌan; jøts øts nɨti ø xkaꞌejtxɨ øyɨk øts ɨdøꞌøn ma̱ nꞌønøꞌønt.

59 Xjats ja Jesús jaduꞌukpɨ ja̱a̱ꞌy tnɨma̱a̱y:

―Møødɨk øts.

Jøts ja wya̱a̱ñ:

―Wɨndsønꞌa̱jtɨm, wan øts ndeety jawyeen tꞌatsyikna̱xøkɨ.

60 Jøts ja Jesús yꞌadsøøy:

―Majtstuꞌut, wan ja tyikpɨdøꞌøktɨ ja myɨꞌooꞌkpɨ pøn yꞌanmɨja̱ꞌwɨn jajujkyɨ tø tyikꞌooꞌknɨdɨ; jøts mets, nøjkx mets ja Dios yꞌøgyajpxy yꞌøyꞌayuujk xka̱jpxwa̱ꞌkxɨ.

61 Jøts ja jadeꞌen ñɨma̱a̱jyøø:

―Wɨndsønꞌa̱jtɨm, nmøødɨwyampy mets, nijkxy øts nmɨguꞌuk tꞌatstukmadøy, nijkxy øts tꞌatsnagya̱jpxpɨdsimyɨ jawyeen jap ndøjkjøtpy.

62 Jøts ja Jesús ja tnɨma̱a̱y:

―Ku ja̱a̱ꞌy yuꞌuy, jaꞌ ja yꞌijxpy ja tyunk; pønts ejxjɨmbejtꞌadøtsp, tits ja nyikwa̱ꞌa̱nɨnt. Jadeꞌents ɨdøꞌøn ja Dios wyɨngujkp ma̱ ja ttanɨtanɨ kyutujk ja yja̱a̱ꞌy; pøn ja tuꞌugyɨ amumjoojt kamɨduujnɨyɨp, tits ja jam ñɨwya̱ꞌa̱nt.