12
Mliganyizo wa wandima mwe migunda ye mizabibu
Matayo 21:33-46; Luka 20:9-19
Niyo akonga kulonga nawo kwa miliganyizo. “Handaga na mnt'hu yumwenga ahandile zabibu mwe mgunda wakwe. Niyo azungulusila nk'hindilo, asimba bome dya kukamuila zizabibu, hamwenga na kuzenga kinala. Eze ajike, niyo aika wandima mwenye, niyo aita nt'hambo. Lupisi wize lubule wa kwaha zizabibu, niyo amsigila mtumwa kwa wadya wandima vileke wamwink'he hant'hu hakwe mwa kiya kipatikane. Wadya wandima niyo wamgwila, wamtoa, na kumgamba auye haheiina kumwiink'ha kint'hu chochose. Mta mgunda niyo amsigila mtumwa mtuhu. Yudya naye niyo wamgela nkwenge za mwo mtwi hamwenga na kumdamanyizila soni. Niyo amsigila mtuhu, uyo niyo wamkoma. Naho niyo awasigila watumwa watuhu wengi, mna wadya wandima niyo wawatoa watuhu hamwenga na kuwakoma watuhu. Asigale wo kumsigila andaga mwanawe we kilume amuungise. Niyo amsigila kwa wadya wandima kwaviya nakagamba, ‘Uyu nawamwive kwaviya ni mwanangu!’ Mna wadya wandima niyo wagambilana, ‘Uyu niye mwana mkipe wa mta mgunda. Kimkome vileke mgunda uno winde wetu.’ Ivi niyo wamgwila yudya mwana na kumkoma. Niyo kudula kimba chakwe kuse ko mgunda wa mizabibu.”
Yesu niyo awauza, “Haluse na atende ivivihi yudya zumbe mta mgunda we mizabibu? Naeze na kuwakoma wadya want'hu, naho mgunda udya we mizabibu naawenk'he want'hu watuhu. 10 Hamnati kusoma Mawandiko yakulonga.
‘Diiwe diya dyalemelagwa ni wazesi,
dinda iwe kulu kujink'ha yose.
11 Vint'hu ivi navitendwa ni Zumbe,
navo vihungi mwa meso yetu?’ ”
12 Niyo wageza kumgwila Yesu kwaviya nawabunk'hula kugamba umliganyizo udya nauwalonga woho. Mna nawakaogoha fyo dya want'hu, niyo wamleka waita zawe.
Mbuli ya kuliha kodi
Matayo 22:15-22; Luka 20:20-26
13 Mafalisayo watuhu hamwenga na want'hu wamwenga we dibunga dya zumbe Helode nawasigilwa kwa Yesu wakamgeze vileke wamgwile mwe milosi yakwe. 14 Niyo wamwiziila wamgamba, “Mhinizi, kimanya weye umta ikindedi, naho hukogoha ukulu wa mnt'hu, mna wahiniza ikindedi cha Mnungu kwa want'hu. Kigambile, ni vedi suwe kuliha kodi kwa Seuta ywa Kilumi? Haluse kilihe hegu kisekuliha?”
15 Mna Yesu niyo amanya udya utondwe wawe. Niyo awahitula, “Kwa mbwai mwanigeza miye? Nink'heni ditundu vileke nidikaule.”
16 Niyo wamlagisa. Yesu niyo awauza, “Futa ne dizina idi va ani?”
Niyo wamhitula, “Ni va Seuta ywa Kilumi.”
17 Yesu niyo agamba, “Vedi, mwink'heni Seuta ywa Kilumi ayo ayakwe, yadya ya Mnungu nayo mwink'heni Mnungu.”
Niyo wamwehelwa Yesu.
Kuuyuka kwa want'hu
Matayo 22:23-33; Luka 20:27-40
18 Niyo want'hu wamwenga mwe dibunga dya Masadukayo, wadya want'hu wakugamba hakuhali kuuyuka kulawa mwe file, wamwizilaga Yesu na kumgamba, 19 “Mhinizi, Musa nakakiwandikila miko kugamba, ‘Uneva mnt'hu anabanika niyo asa mvele heena mwana, nduguye adaha kumguha yudya mvele uleke amwelekele mwana nduguye yudya abanike.’ 20 Nahenda na ndugu mfungate. Yudya wa nk'hongo nakalomba mvele, niyo abanika mna hasile mwana, 21 wa kaidi naye niyo amguha yudya mvele, yehe naye niyo abanika haheina kwasa mwana. Niyo yalaila enga ivo kwa ndugu wa katatu. 22 Niyo woseni wadya wasigale wampala yudya mvele, mna wabanika haweina mwana weleke. Niho elo yudya mvele naye abanika. 23 Haluse mwe dizuwa dya kuuyuka kulawa mwe file, yudya mvele naande wa ani mwe wadya wose? Kwaviya woseni mfungate nawamlomba yudya.”
24 Yesu niyo awahitula, “Mwaga! Mmanya nii? Kwaviya hamuumanyize Mawandiko hamwenga no udahi wa Mnungu. 25 Kwaviya waneza kuuyuka, hawalombe mna kulombigwa. Nawende enga mtumigwa ywa kwe mbingu. 26 Kwe mbuli yo kuuyuka kwa want'hu wabanike, ivi hamsomile mwe kitabu cha Musa mbuli ya kaziti kakukweela? Hadya iwandikwe kugamba, Mnungu nakamgamba Musa, ‘Miye ni Mnungu wa Ibulahimu na Mnungu wa Isaka na Mnungu wa Yakobo.’ 27 Yehe ni Mnungu wa wagima, hiyo Mnungu wa wadya wabanike. Ivo nyuwe mwagilisa!”
Sigilizi ink'hulu
Matayo 22:34-40; Luka 10:25-28
28 Mhinizi yumwenga wa Miko andaga hadya naho nakeva milosi. Eze aone Yesu nakamhitula vedi yudya Sadukayo, niyo amwizila Yesu na kumuuza, “Mwe Sigilizi zose, Sigilizi ink'hulu ni ihi?”
29 Yesu niyo amhitula, “Sigilizi ink'hulu ni ino. ‘Tegeleza weye Izilaeli! Zumbe Mnungu ywetu ni Zumbe yumwenga ekedu. 30 Muungise Zumbe Mnungu ywako kwo umoyo wako wose naho kwa moyo wako wose no kwa ubala wako yose no ludole lwako lwose.’ 31 Na mwiko wa kaidi ink'hulu, ‘Muunge miyao enga viya ukukeunga weye mwenye.’ Haihali sigilizi nt'huhu ikujink'ha izi zimbuli.”
32 Yudya mhinizi we Miko niyo amgamba Yesu, “Mhinizi, kulonga kindedi! kugamba Mnungu ni yumwenga naho hahali Mnungu mtuhu mna yehe. 33 No kumuunga Zumbe Mnungu ywako kwo moyo wako wose na kwa ubala wako wose na kwa ludole lwako lwose, no kumuunga miyao enga viya ukukeunga weye mwenye ni vedi kujink'ha kumlavila Mnungu nt'hambiko na malavo yo kokigwa.”
34 Yesu naye eze aone yudya mnt'hu kamhitula vedi, niyo amgamba, “Weye hwihale no Useuta wa Mnungu.”
Kukongela hadya hahandile mnt'hu yeyose amuuzile mbuli yoyose.
Kilisito ni yuhi?
Matayo 22:41-46; Luka 20:41-44
35 Yesu eze ande ahiniza mwe Nyumba nk'hulu ya Mnungu, niyo awauza, “Wahinizi we Miko wadaha vivihi kugamba Kilisito naalawe mwo welekwa wa Daudi? 36 Daudi mwenye nakalonga kwa udahi wa Muye ywa Mnungu.
‘Zumbe nakamgamba, Zumbe dyangu,
Wikale kulume kwangu,
mpaka aho huunga niwaike wank'hondo wako
hasi he viga vako.’
37 Daudi mwenye nakamgamba ni ‘Zumbe.’ Yanda vivihi Kilisito ande ywo welekwa wa Daudi?”
Yesu awafunda want'hu wande na wengele na wahinizi we Miko.
Matayo 23:1-36; Luka 20:45-47
Idifyo dya want'hu wandile hadya nawakamtegeleza Yesu kwa kinyemi. 38 Niyo awagambila mwe mahinizo yakwe, “Indeni na wengele na wahinizi we Miko. Wakuungisa kugenda wavaile nk'hanzu na kulamswa kwa kutunywa mwa magwilo, 39 naho waungisa kwikala mwo ukalo wa kulongole mwe nyumba ya Mnungu na mwe zifugo. 40 Wawahujila wabanikilwe ni wagosi zawe, uku wakaketenda kumlombeza Mnungu kwa milosi mingi. Mwe dizuwa dyo usengelo nawasengelwe masulumizo makulu”
Malavo ya mjane
Luka 21:1-4
41 Yesu ekalaga hagihi ne kindolo akawakaula kaula want'hu ivo wakugela malavo yawe mwe kindolo. Wagoli wengi wagelaga matundu mengi. 42 Niyo eza mvele yumwenga mkiwa abanikilwe ni mgosiwe, niyo alava watundu wakwe waidi wadodo wa matundu. 43 Yesu niyo awetanga wanamp'hina wakwe na kuwagamba, “Nawagambilani ikindedi, uyu mvele mkiwa abanikilwe ni mgosiwe kagelesa kujink'ha wose wakugela matundu mwe kindolo. 44 Kwaviya wose nawakagela visumpuule mo ugoli wawe, mna uyu mvele mo ukiwa wakwe, kagela vose viya endile navo.”