A Varumaraiang A Waambaar Zin Pita
Xa Waan Sin Aubina Di Inaxam Paazaai
A Dor Vaamaravazang Pana A Waambaar Angkari
Pita xa varaar a waambaar angkari la bina laba Rom. A maariaas ka varaar a waambaar angkari, Siza Nero xa ra zop famaat amun Kristian ka varas. Di kawin famarazaat amala aubina di inaxam paazaai. Pita xa farar xa saxot kana vadikdik ainaxam paazaaiang sin naandi ma dina irur dikdik pana ainaxam paazaaiang. Naan ka farar, xawit sin amun Judaa ina di inaxam paazaai, xa farar waan sin aubina vaakdul di inaxam paazaai. A maariaas iwana fararang ka malasing AD 64.
A baar 1 Pita xa malasing kari:
(1) 1:1-2 A dor vaamaravazang
(2) 1:3-12 Dia dina zimbang faraxai wana ainaxam paazaaiang pana a roro tapal
(3) 1:13-2:12 A roroiang ka ninis
(4) 2:13-5:11 Amun matmalabuk daxa dia dina valos
(5) 5:12-14 A vaanongang iwana dorang
1
A Dor Vaamaravazang
Nia xari Pita, a aaposal zin Iesu Kaarisito.
Ga farar waan sinim ina Nakmai xa ra kalin nim ma naagu iziar varawuk malasing amun topuran lamun pira in Pontas ma Galesia ma Kaapadosia ma Esia ma Bitiniaa. Nakmai Damana dia xa ra kalin nim malasing a funalik sina mumua pis, ma a Laklagaai a Raabu xa vaninis nim kuna valozang Iesu Kaarisito ma xana zavur nim pana a daraaina.
A daxaiang ma a luaai xa bas pakluaai xana iziar zinim.
Dia Dina Zimbang Faraxai Wana Ainaxam Paazaaiang Pana A Roro Tapal
A wisfaaruiang kana waan sin Nakmai Damana a Piran sin dia Iesu Kaarisito. Pana adi varamaaluvang sina, naan ka luk favaxur dia. Malasing ma naari di zimbang faraxai wana ainaxam paazaaiang pana a roro tapal, wanaze Iesu Kaarisito xa ramaraat puli ziaana maatang. Ma dia dina raumana amun saan daxa Nakmai xa ra nimnimanin tasin ikula la lia, amun saan angkanaan dina wen murut ma dina wen taksaat ma dina wen milung. Nakmai xa ra rasin aaxa nim. Ma naan ka ruxaaul wana nim pana a dikdikang sina wanaze naagu inaxam paazaai wana naan. Kana ruxaaul wana nim ka ruaas a roro tapal xana balas, ina naa ra nimnimanin tasin aaxa nim ma la vaanongang iwana raan, naana vatangin la maravas.
A zaan angkanaan kat fadokdok famarazaat nim, naapalaau wana azanon taan a tavura maravanang kana vamaskalus nim singsaxai xana wen faabung baraaf. Amun maravanang kanaan di ra wat kuna lalaamangaainang ainaxam paazaaiang sinim kuna raaminang tamon ainaxam paazaaiang sinim ka vaaratunaan o xawit. Dina lalaamangaain ainaxam paazaaiang sinim malasing be di run faninis a goul lamaskana a xaiaf. Singsaxai a maraana ainaxam paazaaiang sinim ka laaup marazaat pana a goul ina xana vaanong be. Ma tamon ainaxam paazaaiang sinim kana irur dikdik lamuraana a lalaamangaaiang, Nakmai xana wisfaru nim ma xana valaup nim ma xana lis a varanopang sinim la raan Iesu Kaarisito xana balas la maravas. Naagu sasaxot naan naapalaau xawit naagu ra raamin naan. Ma naagu inaxam paazaai wana naan naapalaau xawit naagu raamin naan taning. Ma naagui dokdok pana naan pana adi nanamang laba ina xa marmari daxa ma xawit nat faraxas naaguna vamaravaas pana ta dorang. Avuna Nakmai xat saxot faulin nim, a fnuaai iwana ainaxam paazaaiang sinim.
10 Lalozang a vaamuzazang kanaan sin Nakmai iwana zaxot faulinang aubina, amun profet i mumua di ra dador profet pana a talazang kanaan ina Nakmai xa lis sinim. Dit dikdik pana zalengang ma di saxot dina rexaazin a vuvuna. 11 A Laklagai zin a Mesaaia xa iziar wana naandi ma xa tabung fazei rasin naandi waamua wana amun maazikang ina a Mesaaia xana vazaak ma wana a laaupang sina lamuraana. Di inaxam marazaat pana adu lasang, ma amun saan angkanaan kana balas malasing faa. 12 Nakmai xa pitfiaat sin amun profet adu amun saan angkanaan kana wen balas lamun maariaas naandi di izi roro, xawit. Di dador profet be wana amun saan Nakmai xana giu wana nim. Ma naari naagu langarin fanong sin aubina di fazei wana a Dorang Daxa zinim lamaskana a dikdikang sin a Laklagaai a Raabu ina Nakmai xa kling fawat naan ikula la lia. Ma amun saan angkanaan amun aangelo di sasaxot famarazaat dina rexaazin.
A Roroiang Ka Ninis
13 Malasing ma naaguna nimniman, naaguna rauxin a matmalabuk iwana vadikdikang nim nanga ziaana amun sasaxotang taksaat ila winpin. Naaguna zimbang faraxai wana ainaxam paazaaiang pana a daxaiang ina Nakmai xana lis sinim araan Iesu Kaarisito xana balas la maravas. 14 Nim a funalik sin Nakmai, ma naagut langar zina, malasing ma tuaa naagu uli wana amun sasaxotang taksaat ina naagu ra gigiu araan kawit nanga naagu rexaazin a Dorang Daxa. 15 Naaguna ninis pana amun matmalabuk faakdul zinim, malasing naan ina xa ra viring nim ka ninis. 16 Avuna di ra varaar lamaskana a Baar Xoxok malasing kari, “Naaguna ninis panaze nia ga ninis.” (Liv 11:44)
17 Naagut firaai zin Nakmai Damana nim, naan ina xai klis aubina vaakdul wana aikilizang ka tak pana amun saan faakdul naadi ra gigiu. Malasing ma naaguna iziar wana maraautang ma varanopang lamarana, wana aiziarang sinim malasing amun topuran iriat la pira angkari. 18 Naagu rexaas adu Nakmai xa ra wul vaxarom nim siaana a roroiang palaau ina naagu zuruk sin amun kulmua zinim. Naan kawit na vabaraai nim pana azaan ina xana milung palaau, malasing a siliwa o a goul. 19 Kawit. Naan ka vabaraai nim pana a dari zin Kaarisito, a maraana xa laaup marazaat. Naan ka malasing a sipsip faaxur ina xawit ta mitikaai wana o xawit ta giazang pana.* Amun Israael di italas sin Nakmai wana a sipsip faaxur ina xa walak daxa ma xawit ta giazang pana xuna Nakmai xana naxaam pizin amun matmalabuk taksaat sin naandi. 20 Nakmai xa ra kalin naan paamua nanga a raan naan kawit nanga na vaziaar a pira angkari, ma naari lamaskana amun taan angkari xuna vaanongang, naan ka balas saxotang nim. 21 Ma ainaxam paazaaiang sinim pana Nakmai, a vuvuna xa iziar zin Kaarisito ina Nakmai xa ra varamaraat faulin siaana maatang ma xa valaup aizina. Naan a vuvuna xanaan naagu inaxam paazaai wana Nakmai ma naagu zimbang faraxai wana ainaxam paazaaiang pana azaan angkanaan naana giu lamur.
22 Ma naari araan naagu valos fanong a vaaratunaanang, naagu balas ninis faanong lamaskana roroiang sinim, malasing ma naagui sasaxot faratunaan nim saksaxai. Naaguna sasaxot faratunaan nim saksaxai wana maskana nim. 23 Avuna naagu balas faaxur wana a dorang ina xa roro ma xa iziar bulaai xa wat sin Nakmai. A vuvuna roroiang faaxur zinim kawit sin taxazak initiat la pira angkari, ma a roroiang initiat la pira angkari xat faanong palaau be. A roroiang faaxur zinim kana iziar bulaai. 24 Avuna a Baar Xoxok ka piaat malasing kari,
 
“Aubina vaakdul di malasing awat lauran kai maat fazaaus,
ma a marmari daxaiang sin naandi xa malasing a purpur ina xa balas.
A lauran kai maraang ma a purpur xai zu,
25 singsaxai a dorang sin a Piran ka iziar bulaai.” (Aais 40:6-8)
 
Ma a dorang kanaan naan a Dorang Daxa ina di ra fazei wana zinim.

*1:19 Amun Israael di italas sin Nakmai wana a sipsip faaxur ina xa walak daxa ma xawit ta giazang pana xuna Nakmai xana naxaam pizin amun matmalabuk taksaat sin naandi.