4
Zezu ɓáy má̰y ká Samari
1-3 *Fariziri laa mii, Zezu ɗaa ha̰ nzoɓri vi ɓa leɗ nduoɓal-ɛri, a ɗaa nzoɓri nduo mbii mba Za̰a. (Tusuɛke lɛ, Zezu kḭ sùo-ɛ ɗaa tul nzoɓri nduo mbii ya, roo lɛ, leɗ nduoɓal-ɛri ze ɗaa tul nzoɓri nduo mbii.) Zaɗka Zezu laa mii, soro feri káʼa ɗaa na tɔɗɔ ɓo suku Fariziri na báyḭi lɛ, ka uru ká kuɗu zaɗ ká Zude a zɔl, a yḭ̀i ɓa kuɗu zaɗ ká Galele.
4 Roo lɛ, ká ɓay haŋa ni se kuɗu zaɗ ká Galele na, a kál ɓáy faa ká ɓo kuɗu zaɗ ká Samari. 5 Báyḭi lɛ, ka tḭi puo mbḭw ká riŋ-ɛ ɓa Sikar ká ɗo ɗi ya deɓ ɓáy wáa ká bulu ɓari *Zakoɓ ha̰ vi-e Zezeɓ ká pola lew na* 4.5 Ì kḭi Tiika sa̰w fe 33.19.. 6-8 Ká zaɗɛ ku na, luɔ mbii ká Zakoɓ tie pola lew na ɗo ɗi. Munu ká Zezu ha̰ari a ta̰a ɓamba na báyḭi lɛ, ka ta̰a a kaw nzaa luɔ mbii na. A leɗ nduoɓal-ɛri laa lɛ, i se ɓa ɓil puɔ ɓay híe fe sṵm. Ɓe nu ku lɛ, maa ɓáy síe ká ɗo law tul ro zu.
Báyḭi lɛ, má̰y mbḭw munu ká kuɗu zaɗ ká Samari na vi ɓay ɗáŋ mbii. Lɛɛ, Zezu ɓaa ha̰ ni mii: «Má̰y, ha̰ mì mbii mi nzɔ.» 9 Báyḭi lɛ, má̰y na ɗo yer a yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Ɗaa mina rɔɔ ɓo ká mù ɓa Ziɓ lɛ, mù gɔ́ŋ mì mbii ɓay nzɔkɔ, ɓi ká mì ɓa má̰y ká Samari na lɛ woo!» (Ka ɓaa munu, ɓay ḭi lɛ, Ziɓri ɓáy *nzoɓri ká Samari na zuɔ kḭ ɓari tiya.) 10 Lɛɛ, Zezu yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Zaɗka mù kɔ fe law kere ká Ŋgɛrɛwṵru mgba ziŋ nzoɓri, a mú tuu nzoɓ ká gɔŋ mù mbii nzɔkɔ na lɛ, ɓo kḭ sùo-ɔ ze mù gɔ́ŋ ni mbii na pola, lɛ, a haŋa mù mbii ká uo yaw yaw ká ɓay haŋa mù kǎwke ɓáy kumnun ká ɗo ɓaŋguɔ na.»
11 Báyḭi lɛ, má̰y na yḭ̀i a vbi ni mii: «Mbay, luɔ mbii lɛ ɗi ɓamba, a ɓo lɛ, mù ti ɓáy fe ɗáŋ mbii ya; wa̰a, mù ɗáa mina nda̰w rɔɔ ɓay zíŋ mbii ni key ká uo yaw yaw na ɓay nzɔkɔ lɛ? 12 Luɔ mbii key na bulu ɓuru Zakoɓ ze ha̰ ɓuru. Ɓa luɔ mbii ká ɓe kḭ ka nzɔ, ɓáy vi-eri ɓáy fe hɔl ɓeri kara nda̰w pi. Wa̰a, ɓo na mù mba tul bulu ɓuru Zakoɓ na lɛ woo?»
13 Báyḭi lɛ, Zezu yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Nzoɓ ha̰a ha̰a ká nzɔ mbii ká luɔ mbii key na lɛ, kɔn mbii kḭ a sɛkɛ ni ɓáy. 14 Roo lɛ, nzoɓ ká nzɔ mbii ká mì haŋa ni na lɛ, kɔn mbii kḭ ti sɛkɛ ni mbǎa mgbaŋ, ɓay ḭi lɛ, mbii ká mì haŋa ni na, a ɗoko munu ɓa mbii ká uo suɔ suɔ ká ɓil law-ɛ ɓay haŋa ni káwke ɓáy kumnun káʼa ɗoko ɓaŋguɔ na.»
15 Lɛɛ, má̰y na ɓaa ha̰ Zezu mii: «Mbay, ze ɓo munu zu lɛ, mu ha̰ mì mbiike na ɓay haŋa kɔn mbii kḭ ka sɛ mì mbǎa nda̰w, a mí se síe yḭ́i vi zaɗ ni key ɓay ɗáŋ mbii kḭ na mbǎa nda̰w pi.»
16 Zezu yḭ̀i a ɓaa ha̰ ni mii: «Mu se mú vǎa ɗi wa̰ra ɓo, a ɓo ɓáy kḭ, í yḭ̀i í vi.» 17 Lɛɛ, má̰y na yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mì ti ɓáy wa̰ra ya.» Lɛɛ, Zezu ɓaa ha̰ ni mii: «Ɓay ɓo ɗo ɓáy zaɗɛ. Wa̰ra ɓo tiya munu ká mù ɓaa, 18 roo lɛ, mù ya̰a wa̰ra zaɗ ndeɓe, a ha̰y ká mù kǎwke timbɛɗɛ key kara, ɓa wa̰ra ɓo ya nda̰w. Ɓo na, mù ɓaa sùo ɓay kḭ ze ha̰ mì.»
19 Báyḭi lɛ, má̰y na yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mbay, mì kɔ lɛ, mù ɓa nzoɓ ya̰aŋa ɓay saa nzaa Ŋgɛrɛwṵru. 20 Bulu ɓururi na, i rùo Ŋgɛrɛwṵru ká tul kuo ká kuɗu zaɗ ká Samari key† 4.20 Nzoɓri ká tusiri Samari na, i ɗaa hul ɗo tul kuo ká riŋ-ɛ ɓa Garizim na, ɗo kɔr zaɗ ká tusiri Samari, ɓay ḭi lɛ, Ziɓri nii ri ká sakra ɓari., roo lɛ, ɓaarì Ziɓri kḭ ì geɗe mii, zaɗ ká ɓay rúo Ŋgɛrɛwṵru ká ɗi na ɓa Zuruzalɛm.» 21 Báyḭi lɛ, Zezu yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Má̰y, mu ɗaa law-a ka ɓo tul ɓay ká mì ɓáa ha̰ mù key. Nam káʼa ví vuku na, zaɗ rúo Bǎa Ŋgɛrɛwṵru a ɗoko ɓa kḭ-kii; nzoɓ ti séke síe séke tul kuo key ya nda̰w, ká Zuruzalɛm ya nda̰w pi. 22 Ɓaarì nzoɓri ká kuɗu zaɗ ká Samari na, nzoɓ ká ì ruo ni na ì kɔ sa̰wke taŋ ya‡ 4.22 Nzoɓri ká tusiri Samari na, mbeɗeri riw bele ká i ɗaa ká fal Moyze na, i tuŋ ɓayke ŋgereŋ. Ɓe mini ze, faa ká ɓay haŋa ri tǔuke Ŋgɛrɛwṵru ɓa pola munu ká Ziɓri na, tiya.. A ɓuru Ziɓri laa lɛ, nzoɓ ká ɓuru ruo ni na, ɓuru kɔ sa̰wke ta-taŋ, ɓay ḭi lɛ, pam na vi ɓáy faa Ziɓri. 23 A lɛ, nam a ví vuku, ze namke na vi ro, ká nzoɓ rúo Bǎa taa tusuɛkeri na, i rúo ni ɓáy faa Tem nda̰w, ɓáy faa tusuɛ ɓay nda̰w pi. Nzoɓri ká i ruo ni mini key na ze ka hii. 24 Ŋgɛrɛwṵru na ɓa Tem, a lɛ, nzoɓri ká i ruo ni na, ka hii ɓay haŋa ri rúo ni ɓáy faa Tem nda̰w, ɓáy faa tusuɛ ɓay nda̰w pi.»
25 Báyḭi lɛ, má̰y na ɓaa ha̰ ni mii: «Mì kɔ lɛ, nzoɓ ká Ŋgɛrɛwṵru waa ɓay píe ni ví ya̰a nzoɓri, ɓe ká i ɗi ni ɓa *Krisi na a vika. Zaɗkaʼa vi lɛ, kaʼa tína sa̰w feri *taŋ kaɗ kaɗ riw bele ha̰ naari.» 26 Lɛɛ, Zezu yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Ɓa ɓi kḭ ze mì ɗo ɓáa ɓay ziŋ mù key.»
27 Ká zaɗɛ ku na, leɗ nduoɓal-ɛri ví ziŋ ni, lɛ, tuku ri ha ri kaw yer ɓay tul má̰y ká Samari káʼa ɗo ɓáa ɓay ziŋ ni na ku. Ɓe nu ku hɔy kara, nzoɓ mbḭw ká sakra ɓari káʼa maa ɓay vbika ni ɓay mii, fe ḭi ze ɓeri vbi, mase ɓay ḭi kḭ rɔɔ ɓeri ɓaa ziŋ má̰y na ku kara, tiya nda̰w. 28 Báyḭi lɛ, má̰y na pɔŋ tinay mbii ɓe na ɓo nzaa luɔ mbii, a yḭ̀i a se ɓil puɔ a vǎa ɓaa ha̰ nzoɓri mii: 29 «Ì vi í kɔ leɗban ká kḭi fal fe ɗáa ɓiri riw bele ká mì ɗaa ká pola lew key na zíŋ mì. Wa̰a, a ɓá Krisi, nzoɓ ká Ŋgɛrɛwṵru waa ɓay píe ni ví ya̰a nzoɓri na zu lɛ woo?» 30 Lɛɛ, nzoɓri tḭi ká ɓil puɔ yir a í se ɓa luo Zezu na.
31 Sa̰w síeke ku na leɗ nduoɓal-ɛri koɗ ni mii: «Mbay, mu sṵ fe!» 32 Roo lɛ, ka yḭiŋra ɓáy ɓay ha ri mii: «Fe sṵm ɓi ɗo ɗi ku ká ɓay haŋa mì sṵ, roo lɛ, ɓaarì na ì kɔ fe sṵmke ya.» 33 Báyḭi lɛ, leɗ nduoɓal-ɛri vbi kḭ ɓay ɓa lie ɓa lew mii: «A ku wa̰a, nzoɓ ha̰nɛ vi ɓáy fe sṵm ha̰ ni sṵ lɛ woo?» 34 Lɛɛ, Zezu ɓa ha ri mii: «Fe sṵm ɓi na ɓa ɗáa law hiiya nzoɓ ká píe mì, a mí ɗaa peɗ káʼa pɔŋ zuɔ nduo-i na ha̰ ni ɔ ɓáy zaɗɛ. 35 Ɓaarì na ì ɓaa mii: “Few niŋ nda̰w rɔɔ, a ɓá few vbíe fe pay ɓáy.” A ɓi lɛ, mì ɓaa ha rì: ì mbi nun-rì í kɔ wáari ká ɗo ku. Pa̰ra fe paykeri ŋgɔŋ riw bele, a ɗo ɗi ya ɓay vbíe ro! Ɗo faa mbḭw munu ɓa nzoɓri ká i ɗo ɗi ya ɓay ɗáa law-rì ɓo tul-i. 36 Nzoɓ ká vbie fe pay na, ka ziŋ fe tunduo-ɛ ro; ka mbṵ fe paykeri ká ɓa nzoɓri na, ɓay haŋa ri káw ɓáy kumnun ká ɗo ɓaŋguɔ na. Ɓe mini ze, nzoɓ ká ru fe, ɓáy nzoɓ ká vbie fe pay na, i ɗaa suoriya ziŋ kḭ mbḭw hɔy, 37 ɓay ḭi lɛ, sim ɓay ɓáa nzoɓri ká ɓaa mii, “nzoɓ mbḭw ru fe, a nzoɓ kḭ laa lɛ, vbi-vbieke” na ɓa tusuɛ ɓay na kḭ. 38 Mì píe rì ha rì vbie fe pay ká zaɗ ká ì ru fe ká ɗi ya. Nzoɓ kḭri ze i ru fe, rɔɔ ɓaarì na ì vbie fe pay ɓari na ɓáy.»
39 Nzoɓri ŋgḭi ɓamba ká ɓil kuɗu zaɗ ká Samari na, i ɗaa law-ri ɓo tul Zezu ɓay tul ɓay ká má̰y na ɓaa ha ri mii: «Ka kḭi fal fe ɗáa ɓiri ká pola lew riw bele ha̰ mì na.» 40 Sa̰wke mini ze, zaɗka nzoɓkeri ku vi luo Zezu na, i koɗ ni ɓay haŋa ni ka káw ziŋ ri. Ze, Zezu kaw ziŋ ri nam siɗi. 41 Nzoɓri ŋgḭi ɓamba tasiri i ɗaa law-ri ɓo tul-e ɓay tul ɓay káʼa ɓaa ha ri na. 42 I ɓaa ha̰ má̰y na mii: «Timbɛɗɛ key na, ɓuru ɗaa law ɓuru ɓo tul Zezu ɓay tul ɓayri ká mù kḭi ha̰ ɓuru hɔy ya, roo lɛ, ɓa fe ká ɓuru laa ɓáy suku ɓuru kḭ, a ɓúru kɔ ta-taŋ mii, ɓa ɓe na kḭ ze ka ɓa Nzoɓ Ya̰aŋa Nzoɓri ká tusiri key.»
43 Zaɗka Zezu ɗaa nam siɗi ziŋ ri ká zaɗɛ ku na, ka uru a se ɓa puo ɓe ká kuɗu zaɗ ká Galele. 44 Tusuɛke lɛ, Zezu ɓaa ta-taŋ sùo-ɛ kḭ mii, nzoɓ ya̰aŋa ɓay saa nzaa Ŋgɛrɛwṵru na, i ɗaa mbay ɓo tul-e ká tusiri ɓe ya. 45 Roo lɛ, zaɗkaʼa tḭi kuɗu zaɗ ká Galele na, nzoɓkeri ya̰a ni ɓáy kere, ɓay ḭi lɛ, ɓari kara i se zaɗ *nam suoriya tḭ́i saa ɓil koy ká Zuruzalɛm na nda̰w, a í kɔ fe saŋri riw bele ká Zezu ɗaa ká ɗi na.
Zezu vaa vu ŋgɛrɛdɔma̰y
46 Zezu ɓáy leɗ nduoɓal-ɛri i yḭ̀i ɓa kḭ í se Kana ká ɗo kuɗu zaɗ ká Galele káʼa fɛrɛ mbii ha̰ ni vi ɓa him ká ɗi na. Ká zaɗɛ ku na, ŋgɛrɛdɔma̰y mbḭw ɗo ɗi ká sùo vi-e sɛ ni naa puo ká Kapɛrnayum. 47 Zaɗkaʼa laa mii Zezu vi saa kuɗu zaɗ ká Zude a ɗo kuɗu zaɗ ká Galele na báyḭi lɛ, ka se luo-ɛ a koɗ ni ɓay haŋa ni ka se a vǎa vaa vi-e ká ɗo ɗi ya ɓay huka na. 48 Lɛɛ, Zezu ɓaa ha̰ ni mii: «Zaɗka ì kɔ fe saŋri ɓáy feri ká ndaɗ kɔ́kɔ ya lɛ, ì ti ɗáa law-rì ɓo tul-i ya.» 49 Báyḭi lɛ, ŋgɛrɛdɔma̰y na yḭiŋra ɓáy ɓay ha̰ ni mii: «Mbay, kóɗ ŋguɔ hɔy mu se puo ɓi ɓa vaa ká vu-i na a huka.» 50 Lɛɛ, Zezu ɓaa ha̰ ni mii: «Mu zɔ́l mú se puɔ; vu-ɔ na vaa ro.» Ŋgɛrɛdɔma̰y na ɗaa law-ɛ ɓo tul ɓay ká Zezu ɓaa ha̰ ni na a zɔl faa puɔ.
51 Zaɗkaʼa se faa kɔɓ rɔɓay na báyḭi lɛ, nzoɓ peɗ ɓeri i suɔ nun-ɛ í ɓaa ha̰ ni mii: «Vu-ɔ na vaa ɓáy kere!» 52 Báyḭi lɛ, ŋgɛrɛdɔma̰y na vbi ri ɓay mii: «Maa ɓáy sa̰w síe mina nda̰w rɔɔ leɗ na vaa ku lɛ?» Lɛɛ, i yḭiŋra ɓáy ɓay ha ni mii: «Liɛ ku na, maa ɓáy síe ká fɛrɛ sùo-ɛ, ze sùo zaŋa ɓe na ɔ̌ke.» 53 Lɛɛ, bi-ɛ kɔ ro, ɓa sa̰w síeke ká Zezu ɓaa ha̰ ni mii, vu-ɔ na vaa ro na zu. Báyḭi lɛ, ɓe ɓáy nzoɓ ini ɓeri riw bele na, i ɗaa law-ri ɓo tul Zezu. 54 Ɓe ze ɓa fe saŋ ndeke ɗi ba siɗike ká Zezu ɗaa ká fal yḭ́i ɓe saa kuɗu zaɗ ká Zude, a vi kuɗu zaɗ ká Galele na.
*4:5 4.5 Ì kḭi Tiika sa̰w fe 33.19.
†4:20 4.20 Nzoɓri ká tusiri Samari na, i ɗaa hul ɗo tul kuo ká riŋ-ɛ ɓa Garizim na, ɗo kɔr zaɗ ká tusiri Samari, ɓay ḭi lɛ, Ziɓri nii ri ká sakra ɓari.
‡4:22 4.22 Nzoɓri ká tusiri Samari na, mbeɗeri riw bele ká i ɗaa ká fal Moyze na, i tuŋ ɓayke ŋgereŋ. Ɓe mini ze, faa ká ɓay haŋa ri tǔuke Ŋgɛrɛwṵru ɓa pola munu ká Ziɓri na, tiya.