Nan Surat
Santiago
Nan Omona Ay Ammuwun
As nan Fiarú ay Turag, opat nan nakin ngachan as Santiago. Nan omona at hi Santiago ay potot Zebedeo ya sunúd Juan (Mt. 17:1; 27:56; Mar. 1:19; 3:17). Usa hiya as nan chiyuycha apostoles Jesus (Mt. 10:2). Hi Santiago ay anna at napatuy as nan timpon Ari Herodes (Ara. 12:2) sakbay naisurat na ay surat. Nan maekadwa at hi Santiago ay potot Alfeo ya usa us as nan apostoles Jesus (Mt. 10:3; Ara. 1:13). Nan maekatlu at hi Santiago ay aman Judas. Hi Judas at usa as nan chiyuycha apostoles (fiakun hi Judas Iscariote. Luc. 6:16; Ara. 1:13). Nan maekap-at at hi Santiago ay mangepangpanguru as nan omaafurot kan Jesus ad Jerusalem, ya hiya nan uy naketakiatforan Pablo ad Jerusalem as nan enmafurotana kan Jesus (Ara. 15:13-29; Gal. 1:18-19; 2:9). Hi Santiago ay anna nan nangisurat as nan nauy surat.
Nan nunsuratan Santiago at as nan am-in ay omaafurot kan Jesu Cristo, kaskasin as nan chiyuycha omaafurot ay Judio ay nunkaiwaras henan tukutukún ay lukiar asna's luta (1:1). Nunsurat hiya ta liwliwauna ya isuruwana chicha as nan chiyuycha ustu ay panagfiyag nan omaafurot. Kenalina un masapor naornos nan pammati ya nan cha atuatun nan omaafurot, tay nan cha atuatun at paneknekana nan pammati ya chicha nan mangepaila as nan fukias nan pammati. Tay mu maid fukias nan pammati ay ansa at maid kotkotokna (2:17, 20, 26).
Ongor pay nan insursuron Santiago maepangkep as nan nauy panagfiyag chi omaafurot ay maepangkep as nan kenafiaknang, kenapugli, sulisug, achi mapapchong ay atun as nan pachong ay taku, kaosaran nan chila, kenasilib, papatuy, kenapangas ya kenapakumbaba, panang-okóm as pachong ay taku, kenaanos, kararag ya tapina pay.
Nan Nakudkudwaan Nan Nauy Surat
Nan Laplapon Nan Surat 1:1
Nan Pammati Ya Nan Sulisug 1:2-18
Nan Chumngoran Ya Nan Mangekamanan 1:19-27
Nan Mapapchong Ay Atun As Pachong Ay Taku 2:1-13
Nan Pammati Ya Nan Ammay Ay Ekamkaman 2:14-26
Nan Chila 3:1-12
Nan Kenasilib Ay Nurpu Kan Apo Dios 3:13-18
Nan Tukun Ya Panangliwliwa As Pachong Ay Taku 4:1-5:6
Nan Kenaanos Ya Kararag 5:7-20
1
Nan Laplapon Nan Surat
1 Ha-un hi Santiago ay usa ay fiabfiaarun Apo Dios ya hi Apo Jesu Cristo.
Nauy nan suratku kan chakayu am-in ay Judio ay omaafurot kan Cristo ay naiwaras henan tukutukún ay lukiar asna's luta. Komosta kayu?
Nan Tit-iwa Ay Pammati Ya Kenasilib
2 Iib-ak, munlagragsak kayu koma as solet as nan manglak-amanyu as tukutukún ay likiat. 3 Tay ammuyu ay as nan mapaneknekanan nan pammatiyu babaen as nan hanacha ay liglikiat, murmuy kafiaelanyu ay mangeta-un as uray ngachana ay kasasaad.* Rom. 5:2-5; Sal. 1:12; 1 Ped. 4:12-19 4 O, lumuwunyu ay ustu nan kafiaelanyu ay mun-eta-un ta maonngan kayu as nan katatakuyu ay maid poros munkuranganyu. 5 Mu wacha kan chakayu nan kurang chi kenasilibna as nan ustu ay atuna, chumawat koma kan Apo Dios. Tay hi Apo Dios at ongor chi layadna ay mangichat as kenasilib as nan am-in ay chumawat, ya achina ifungfungtan chicha. 6 Ngem as nan chumawatana, masapor afurotuna ya achi munchuwachuwa hiya ay ichat Apo Dios sa ay kenasilib. Tay nan taku ay munchuwachuwa as nan pammatina at kaman challuyon henan fiayfiay ay kun cha iturturchun chi angin as nan laychuna ay mangiyuyan. 7-8 Nan assesa ay taku at munchuwachuwa ya munkuykuyat as nan am-in ay atuna. Mu hiyasa, achina namnamaun ay maichattu nan uray ngachana ay chawatuna kan Apo Dios.
Nan Kenapugli Ya Kenafiaknang
9 Chakayu ay pugli ay iib-a, munlagragsak kayu koma, tay ifilang Apo Dios nan kasasaadyu as nangatu. 10 Kun pay chakayu ay nunkafiaknang ay iib-a, munlagragsak kayu koma as nan mangepakumbabaan Apo Dios kan chakayu. Tay nan fiaknang at kaman sabsafong nan chiyuycha lukiam ay mamaidtu.† Isa. 40:6-8; Mat. 6:19-21; 1 Ped. 1:24 11 Tay as nan fomoknakian nan urkiw ya pomtangana at makling nan chiyuycha lukiam ya mag-as nan sabsafongcha. Mu hiyasa, mamaid nan kenaam-ammaycha. Assesa us as nan umchanantu nan katuyan nan fiaknang, uray as nan chana mangenongnongnongan as nan nigusyuna.‡ Sal. 103:15-16
Nan Machistingan Ya Nan Masulisukian
12 Nakiasat nan taku ay mun-eta-un as nan machistingana. Tay as nan napaneknekanan nan pammatina, magun-gunaantu hiya as fiyag ay maid patingkiana ay enkaren Apo Dios as nan chiyuycha manglaylayad kan hiya. 13 Achi koma kanan nan chiyuy nasulisukian kiapú as liglikiat un hi Apo Dios nan nanulisug kan hiya. Tay hi Apo Dios at achi mafialin ay masulisukian ay mangekaman as mangotettet, ya maid poros sulisukiana. 14 Ngem nan tunggal usa at masulisukian as nan murpu as nan mismu ay mangotettet ay laylaychuna ay maepachong as nan papan ay manguyud ya mangawis kan hiya. 15 Angkiay kun pay napapanan hiya ay mangekaman as mangotettet ay laylaychuna, fumasor hiya. As nan mangiturturuyana ay fumasfiasor, epafoknag nan mismu ay achorna nan utúy ay hiyasa nan maisiyanan kan Apo Dios.
16 Laylaychok ay ib-a, achi kayu maal-allilaw. 17 Am-in ay maichat ay ammay ya ustu at murpu kan Dios Ama ad chaya. Hiya nan namayang as nan am-in ay wacha ad chaya ay sumilaw. Ngem uray cha munfialifialiw nan lawag nan urkiw ya nan sorag nan furan kiapú as nan tumuktukunan nan kawad-ancha, achi poros tumuktukún hiya. 18 Kiapú ta hiyana nan laychuna, nunfialinuna chitaku as an-akna babaen as nan tit-iwa ay sursuruna ta chitaku nan kaammayan as nan am-in ay finayangna.
Nan Chumngoran Ya Nan Mangekamanan
19 Laylaychok ay iib-a, nunumnumunyu ngarud na: Waschi koma un kanayon ay nakasakiana ay chumngor, numnumuna ay ustu haat munkali, ya achi fungngat. 20 Tay nan kenafungngat nan taku at achina challu tongparun nan nalintig ay panagfiyag ay laychun Apo Dios. 21 Isunga kaanunyu ngarud nan am-in ay kaiisiw ay numnumyu ya nan manangotettet ay chayu at-atun. Kun kayu at munpakumbaba kan Apo Dios ya tongparunyu nan kalina ay entanumna as nan numnumyu ay hiya nan makaesarakan kan chakayu.
22 Manangtongpar kayu koma as nan kalen Apo Dios. Achiyu yangkiay cha chungchungrun. Tay mu hiyasa, kunyu cha al-allilawun nan achoryu. 23 Tay nan taku ay manngor as nan kalen Apo Dios ya achina ekaman at maepachong as nan taku ay munsarming. 24 Kun pay marpas ay munsarming ya mak-ak, munliw-ana nan ustu ay ilana. 25 Ngem nan taku ay mangemamad ay mangachar ya mangtongpar as nan ammay ay lintig Apo Dios ay mangwayawaya as nan tataku at mabendisyonantu hiya as nan chana at-atun, tay achina liw-an nan chungruna ngem kuna at tongparun.
26 Mu wachay mangifilang as achorna as relihiyoso ya achina maetporan ay mangifiakia as nan wacha as numnumna, kuna cha al-allilawun nan achorna. Mu hiyasa, maid kotkotok nan kenarelihiyosona. 27 Nan ifilang Dios Ama as ustu ya tit-iwa ay relihiyon at hiyasa nan mangaywanan as nan chiyuycha ulila ya ellakas as nan munlikiatancha. Achi us maal-alisan as nan mangotettet ay panagfiyag nan achi omafurot kan Apo Dios.