13
Ilia da Banaba:se amola Solo Ilegele, Asunasi
1 A:dioge Yesu Ea fa:no bobogesu fi amo ganodini, balofede amola olelesu dunu esalebe ba:i. Ilia dio amo da Banaba:se, Simione (eno dio da Bunumai), Liusiase (Sailini dunu), Ma:naene (Helode ea fofoi mano) amola Solo,. 2 Amo dunu ilia Hina Yesu Gelesu Ea hawa: hamonoba amola ha:i mae nawane sia:ne gadoloba, Gode Ea A:silibu Hadigidafa Gala da ilima amane sia:i, “Dilia Banaba:se amola Solo Nama ilegema! Bai Na da ela Na hawa: hamomusa:gini, ilegei dagoi!”
3 Amalalu, ilia ha:i mae nawane sia:ne gadolalu, elama lobo ligisili, asunasi.
Saibalase Soge Ganodini
4 Gode Ea A:silibu da asunasiba:le, Banaba:se amola Solo, da Siliusia moilaiga asi. Amo moilaiga ilia dusagai foga ahoasu liligi amo ganodini fila heda:le, Saibalase sogega asi. 5 Sa:lamisi moilaiga doaga:le, ela Yu dunu ilia sinagoge diasu ganodini Gode Ea sia: olelei. Yone Maga da misiba:le, e da ela fidisu.
6 Asili, ilia Saibalase oga na:iyadodili bega: doaga:le, Ba:ifose moilaiga doaga:i. Amo moilaiga ilia nabi dunu ea dio amo BaYesu ba:i. E da Yu dunu esalu, amola e da balofede dunu hamoi hisu da sia:i. Be e da ogogoi. 7 E da amo oga ouligisu dunu (e da Gamane dunu ea dio amo Sediase Bolase), bagade dawa:su dunu, ema na:iyado esalu. Sediase Bolase da Gode Ea sia: nabimu hanaiba:le, Banaba:se amola Solo, ema misa:ne sia:i. 8 Be nabi dunu ea dio amo Ilima:se (amo da Ba-Yesu ea dio Galigi sia: amo ganodini) e da Sediase Bolase ea dafawaneyale dawa:su hou hedofamusa: dawa:beba:le, Banaba:se amola Solo elama sia:ga gegei. 9 Amalalu Solo (ea dio eno da Bolo) ea dogo da Gode Ea A:silibu amo ea gasaga nabaiwane hamoiba:le, e da moloiwane amo nabi dunuma ba:le, 10 amane sia:i, “Di da Sa:ida:ne ea mano esala. Di da ida:iwane liligi huluane amoma ha lai. Di da eso huluane wadela:i ogogosu hou hamonana. Eso huluane di da Gode Ea dafawane hou sinidigili bu ogogosu hamomusa: dawa:lala. 11 Wali, di da Gode Ea gasa hou ba:mu! Dia si da wadela:mu! Di da eso ea hadigi mae ba:le, Gode Hi fawane hobea uhisia bu ba:mu.” Amalalu, hedolowane Ilima:se ea si da dofoi ba:i. E da udigili lalu, dunu eno e lobolema:ne hogola ahoasu.
12 Gamane ouligisu dunu da amo hou ba:beba:le, Gode Ea hou lalegagui dagoi. Bai e da Hina Gode Ea olelesu amoma bagadewane fofogadigi.
A:dioge Moilai bai bagade Ganodini
13 Bolo amola ea fidisu dunu, da Ba:ifose moilai fisili, asili, Bega moilai bai bagade Ba:mafilia soge ganodini amoga doaga:i. Amo moilaiga, Yone Maga da yolesili, Yelusaleme moilai bai bagade amoga buhagi. 14 Amalalu, Bega moilai fisili asili, ilia A:dioge moilai bai bagade Bisidia soge amo ganodini, amoga doaga:i. Sa:bade esoga ilia sinagoge diasu ganodini golili sa:ili, fi. 15 Sinagoge ouligisu dunu da Mousese ea Sema amola Balofede dunu ilia dedei amo idilalu, ilima sia:ma:ne dunu asunasi. Ilia amane sia:i, “Na:iyado! Dilia da ninima fidimusa: sia: galea, dilia da ninima sia:mu ninia hanai gala.” 16 Bolo da wa:legadole, ea lobo gaguia gadole, amane sia:i, “Na fi Isala:ili dunu amola eno Dienadaile dunu dilia guiguda: Godema nodosu dunu! Na sia: nabima! 17 * Gadili Asi 1:7, 12:51Isala:ili fi ilia Gode da ninia aowalali ilegele, ili fi bagade hamoi. Ilia ga misi dunu agoane Idibidi soge ganodini esalu. Be Gode da Ea gasa bagade amoga, Isala:ili dunu fi gadili masa:ne, Idibidi soge amoga fadegale fasi.
18 † Idisu 14:34; Mousese ea Malasu 1:31Ode 40 amoga, Gode da ilia hihi hou wadela:i hafoga:i soge amo ganodini ba:i. Be E da mae yolesili, fidilalu. 19 ‡ Mousese ea Malasu 7:1; Yosiua 14:1E da Ga:ina:ne soge ganodini fi bagade fesuale gala wadela:lesili, amola ilia soge Isala:ili dunu fi ilima i. 20 § Bisisu 2:16; 1 Sa:miuele 3:20Amo hou da ode 450 amoga hamoi. Fa:no, E da fofada:su dunu ilima i. Asili, fofada:su dunu da fidilalu, amogainini balofede dunu ea dio amo Sa:miuele da ouligisu. 21 ** 1 Sa:miuele 8:5, 10:21Ilia da Godema hina bagade dunu ilima ima:ne adole ba:beba:le, Gode da Solo (Gisia ea mano e da Bediamini ea fi ganodini esalu) amo ilima i. E da ode 40 amoga ilia hina bagade esalu.
22 †† 1 Sa:miuele 13:14, 16:12; Gesami Hea:su 89:20Amo dunu Gode da fadegale, bu Da:ibidi Isala:ili hina bagade hamoi. Da:ibidi ea hou olelema:ne, Gode amane sia:i, `Yesi ea mano Da:ibidi amo ea hou Na da hahawane ba:sa. E da Na hanai liligi hamomusa: dawa:.’ 23 Be Gode da Ea musa: ilegele sia:i defele, Yesu Gelesu, Da:ibidi egaga fi dunu, amo Isala:ili dunuma Gaga:su dunu hamoi dagoi. 24 ‡‡ Maga 1:4; Luge 3:3Yesu da Ea hawa: hamosu hame muni hamone, Yone da Isala:ili dunu huluane ilima ilia wadela:i hou yolesili, ba:bodaise hou hamoma:ne, olelei dagoi.
25 §§ Ma:diu 3:11; Maga 1:7; Luge 3:16; Yone 1:20, 1:27Yone da ea hawa: hamosu gadenei dagoi galu, e da dunu huluanema amane sia:i, ‘Na da nowayale dilia dawa:bela:? Dilia da misunu dunu misa:ne ouesala. Na da amo dunu hame. Be nabima! E da na mabe amo fa:no misunu. Ea hou da ida:iwanedafa. Amaiba:le, na da Ea emo salasu fadegamu defele hame ba:sa!’
26 Na fi Isala:ili dunu, A:ibalaha:me egaga fi dunu! Amola Dienadaile dunu dilia guiguda: Godema nodone sia:ne gadosu dunu! Gode da amo gaga:su sia: ida:iwane gala ninima iasi dagoi. 27 Bai Yelusalemega esalebe dunu fi amola ilia ouligisu dunu da Yesu da Gaga:sudafa hame dawa:i galu. Ilia da balofede sia: dedei amo Sa:bade eso huluane idisa. Be bai noga:le hame dawa:i. Be ilia Yesuma medoma:ne fofada:i dagoiba:le, balofede ilia olelei da dafawane ba:sa. 28 *** Ma:diu 27:22-23; Maga 15:13-14; Luge 23:21-23; Yone 19:15Ilia Yesuma medoma:ne fofada:su bai hamedafa ba:i. Be ilia udigili Bailadema Yesu medole legemusa: sia:i.
29 ††† Ma:diu 27:57-61; Maga 15:42-47; Luge 23:50-56; Yone 19:38-42Amalalu, Gode Sia: Dedei olelei defele huluane hamoi dagoiba:le, Ea da:i hodo ilia bulufalegeiga fadegale, gele gelabo amo ganodini sali. 30 Be Gode da Ea bogosu fisimusa:, Ea da:i hodo wa:lesili, uhinisi. 31 ‡‡‡ Asunasi Dunu Ilia Hou 1:3Amalalu, E da eso bagohame lalebeba:le, Ea hou lalegagui dunu ilia musa: gilisili Ga:lili fisili Yelusalemega doaga:musa: logoga ahoasu, ilia da Yesu Ea da:i hodo ba:i. Amo dunu ilia da wali Isala:ili dunuma olelemusa:, ba:su dunu esala. 32 - 33 §§§ Gesami Hea:su 2:7Ninia da Sia: Ida:iwane Gala dilima olelemusa: misi dagoi. Gode da musa: ninia aowalali dunu ilima hahawane dogolegele imunusa: sia:i liligi, E da ilia fa:no mabe mano (nini) ninima olelei dagoi. E da Yesu Gelesu wa:lesibiba:le, amo hou ninima i. Gode Sia: Dedei Gesami Hea:su ageyadu amo ganodini dedei diala didili hamoi amane,
‘Di da Na Gofedafa.
Na da wali eso dia Ada hamoi.’
34 * Aisaia 55:3Gode da eno sia: olelei. Amo da Yesu da uli dogoi amo ganodini mae dasama:ne bogosu fisimusa:, Gode da wa:lesi amo amane olelei,
‘Na da sema hahawane dogolegesu hou
Na musa: Da:ibidima imunu ilegele sia:i liligi, amo Dima imunu.’
35 † Gesami Hea:su 16:10Gode Sia: eno da amane dedei,
‘Dia hawa: hamosu dunu Dima dogolegei dawa:su dunu,
amo da udigili uli dogoi amo ganodini dasama:ne,
Di da hame yolesimu.’
36 Bai Da:ibidi da osobo bagadega esalea, e da Gode Ea hawa: hamonanu, amalu bogole, ea aowalali ilia uli dogoi amo ganodini salawane dasai. 37 Be Gode da Yesu bogosu yolesima:ne wa:lesibiba:le, Yesu Ea da:i hodo da amo dasasu hame ba:i.
38 Dilia huluane! Na fi Isala:ili dunu noga:le dawa:ma! Yesu Ea hou hamoiba:le, ninia wali wadela:i hou gogolema:ne olofosu hou dilima olelesa. 39 Nowa dunu da Yesu Ea hou dafawaneyale dawa:sea, ea wadela:i hou da musa: se dabe iasu diasu agoane dialebe be wali se dabe iasu diasu da doasibi ba:sa. Mousese ea Sema huluane nabawane hamomu da hamedeiba:le, amo se dabe iasu diasu doasimu da hamedei ba:i. Be wali Yesuma dafawaneyale dawa:beba:le, dunu da halegale hahawane masunu dawa:.
40 Dawa:ma:i! Balofede ilia musa: olelei dilima doaga:sa:besa:le dawa:ma:i! 41 ‡ Haba:gage 1:5Ilia amane sia:i,
‘Hidale gasa fi dunu, nabima!
Bogomuwane fofogadigima!
Na waha hamomu liligi dilia da hamedafa dafawaneyale dawa:mu.
Dunu da amo dilima moloiwane olelemu.
Be dilia dafawaneyale dawa:musa: hamedeiwane ba:mu!’ ”
42 Bolo amola Banaba:se, da sinagoge diasu fisili ahoanoba, dunu huluane ela amo liligi bu noga:le olelema:ne, Sa:bade eso enoga bu misa:ne sia:i. 43 Dunu huluane da gilisisu yolesi dagoloba, Yu dunu bagohame amola Dienadaile dunu (ilia da sinidigili, Yu fi ilia hou lalegagui dunu), amo bagohame Bolo amola Banaba:se, elama fa:no bobogei. Bolo amola Banaba:se, ilima asigi sia: sia:i. Ela da ilima Gode Ea hahawane dogolegele fidisu hou mae yolesili, amo ganodini esaloma:ne sia:i.
44 Sa:bade eso enoga, amo moilai dunu mogili, gadenene huluanedafa da Yesu Ea sia: naba misi. 45 Be Yu dunu da dunu bagohame gilisibi ba:beba:le, mudasu bagade ba:i. Ilia Boloma gadele sia:ga gegei. 46 Be Bolo amola Banaba:se, ela mae beda:ne gasa bagadewane sia:i, “Dilia Yu dunu da hidadea Gode Ea sia: nabi dagoi. Bai Gode da amo ilegei dagoi. Be dilia amo sia: hihiba:le, dilia eso huluane Fifi Ahoanusu lamu dilia defele hame dawa:beba:le, defea, ninia dili fisili asili, Dienadaile dunuma olelemu. 47 § Aisaia 42:6, 49:6Hina Gode da amo hamoma:ne sia:i ninima olelei amane,
‘Dilia da Dienadaile dunuma hadigi olelema:ne
amola osobo bagade dunu ilia mae bogole Fifi Ahoanusu lama:ne,
Na da dili Na gamali agoane hamoi dagoi!’ ”
48 Amo sia: nababeba:le, Dienadaile dunu da hahawane bagade ba:beba:le, Gode Ea Sia: amoma nodoi. Amola nowa dunu da eso huluane Fifi Ahoanusu lama:ne Gode da ilegei dagoi, amo dunu da Yesu Ea hou lalegagui.
49 Amo soge ganodini, dunu huluane ilia Hina Gode Ea Sia: nabi dagoi. 50 Be Yu dunu da ougili sia:beba:le, amo moilai bai bagade asigilai dunu amola Dienadaile Godema nodone sia:ne gadosu uda da Bolo amola Banaba:se elama se bagade iasu. Ilia da ela fisili masa:ne sefasi. 51 ** Ma:diu 10:14; Maga 6:11; Luge 9:5, 10:11Amaiba:le, ili fisimusa: olelema:ne, Bolo amola Banaba:se, da osobo ilia emo gafega diala amo doga:sili, yolesili asili, Aigouniame moilai bai bagadega asi. 52 Be Yesu Ea hou lalegagui dunu A:dioge moilai ganodini esala da hahawane bagade ba:i. Ilia dogo da Gode Ea A:silibu Hadigidafa Gala amoga nabaiwane ba:i.
†13:18: Idisu 14:34; Mousese ea Malasu 1:31
‡13:19: Mousese ea Malasu 7:1; Yosiua 14:1
§13:20: Bisisu 2:16; 1 Sa:miuele 3:20
**13:21: 1 Sa:miuele 8:5, 10:21
††13:22: 1 Sa:miuele 13:14, 16:12; Gesami Hea:su 89:20
§§13:25: Ma:diu 3:11; Maga 1:7; Luge 3:16; Yone 1:20, 1:27
***13:28: Ma:diu 27:22-23; Maga 15:13-14; Luge 23:21-23; Yone 19:15
†††13:29: Ma:diu 27:57-61; Maga 15:42-47; Luge 23:50-56; Yone 19:38-42
‡‡‡13:31: Asunasi Dunu Ilia Hou 1:3
‡13:41: Haba:gage 1:5
**13:51: Ma:diu 10:14; Maga 6:11; Luge 9:5, 10:11