BABYOR NI
JEREMIAH
Murung’agen e Re Ke Babyor Ney
Gonap’an 627 e duw u m’on ndawori yib Kristus, me pining Got Jeremiah ko ngiyal’ ni kab pagel nge mang tapigpig rok. Rib n’uw nap’an ni par ni be pigpig ngak Got, ma aram e ngiyal’ ni i yog ngak e girdi’ rok Got ni ba ga’ ba gafgow ni bayi yib nga daken e nam ni bochan e be meybil e girdi’ ngak yugu boch e got nge bochan yugu boch e kireb ni yad be ngongliy. Kabfos Jeremiah me yib i m’ug nib riyul’ e tin ni weliy, ya yib Nebukadnezzar ni Pilung nu Babylon nge m’ag e mael nga Jerusalem nge kol me kirebnag e binaw nge Tempel, me fek pire’ e girdi’ nu Judah nge pilung rorad nga Babylon ngar kalbusgad u rom. Miki yi’iynag Jeremiah ni bay ni pag e girdi’ u Babylon ngar sulod nga Judah me sul yu Judah nga rogon.
Babyor ni Jeremiah e murung’agen e pin’en ni ba’aray: 1) Jeremiah nni pining Got. 2) Thin rok Got ngak e girdi’ nu Judah nge pilung rorad u n’umngin nap’an ni i gagiyeg fa pi pilung nra chuw bagayad me yan bagayad nga luwan, ni aram Josiah, Jehoyakim, Jehoyakin, nge Zedekiah. 3) Thin ni yoloy Baruk ni tayol rok Jeremiah, nge thin ni yi’iynag Jeremiah, nge n’en ni i rin’ Jeremiah. 4) Thin rok Somol ni be weliy murung’agen yugu boch e nam. 5) Murung’agen yu Jerusalem ni waer ko mael, min kirebnag e Tempel min fek e girdi’ riy nga Babylon ngar kalbusgad.
Jeremiah e rib t’uf rok e girdi’ ko nam rok, ma rib mo’maw’ ngak ni nge weliy ngak e girdi’ ni bayi gechig nagrad Got. Ba yo’or yay ni non ni be weliy thilin ko pi gafgow ni i tay ni bochan e ke pining Got ni nge mang reb e profet. Machane thin rok Somol e bod ba nifiy u lan ngorongoren, ni aram e dabiyag ni nge dabi weliy.
Boch e thin ni ba ga’ fan ko ke babyor ney e be yip’ fan rebo rran ni bayib nga tomuren e gafgow ku Jeremiah, ni Got e bayi pi’ reb e m’ag nib be’ech ma ra tay e girdi’ e re m’ag nem u tagil’ ni dariy fan be’ ni ngi i puguran ko girdi’ ya ra yoloy Got e thin riy ngalan gumircha’en e girdi’ (31:31–34).
Gathon e Re Ke Babyor Ney
Jeremiah nni pining 1:1–19
Pi yi’iy u nap’an e pi gagiyeg rok Josiah, Jehoyakim, Jehoyakin, nge Zedekiah 2:1—25:38
Tin un rin’ u nap’an e yafos rok Jeremiah 26:1—45:5
Pi yi’iy nib togopluw ko pi nam 46:1—51:64
Jerusalem nni kirebnag 52:1–34
1
1 Re ke babyor ney e be weliy murung’agen e tin ni yog Jeremiah nge tin i rin’. I ir be’ nib mo’on ni fak Hilkiah, mi Hilkiah e ir reb fapi prist ko binaw nu Anathoth ni tafen Benjamin. 2 U lan fare duw ni gaman e ragag nge dalip e duw ngay ni Josiah ni fak Amon e ir e pilung u Judah, me non SOMOL ngak Jeremiah. 3 Miki non ngak bayay nnap’an Jehoyakim nib mo’on ni fak Josiah e pilung. Ma nga tomuren miki non SOMOL ngak ni bo’or yay, nge yan i mada’ ko bin ragag nge ta’reb e duw ko gagiyeg ni i tay Zedekiah nib mo’on ni fak Josiah. Mu lan e bin lal e pul ko re duw nem min fek e girdi’ nu Jerusalem nga wuru’ e nam ni yad ba kalbus.
Jeremiah nni pining
4 Me ga’ar SOMOL ngog, 5 “Gu mel’egem u m’on ndawor mu sum nga mayal, mu m’on ni ngan gargelegem mu gu duwgiliy ni ngam mang profet ngak e pi nam.”
6 Ma aram me lungug, “SOMOL ni Th’abi Tolang, da gu nang rogon e welthin; ya kayigi gel fanag bitir.”
7 Machane me ga’ar SOMOL ngog, “Dabmog ni kayigi gel fanam bitir, ya ngam man ngak e girdi’ ni bay gu pi’em ngam man ngorad, ma ga weliy ngorad urngin e tin bay gog ngom ni ngam weliy. 8 Dab mu tamdag ngorad, ya bay ug un ngom ngu’ug yoror rom. I Gag SOMOL e kugog e pi thin ney!”
9 Me k’iyag SOMOL pa’ nge math nga dap’il’ugunag, me ga’ar ngog, “Mmotoyil, bay gu tay e thin nga langam. 10 Daba’ e ku gu pi’ gelngim ni ngam gel ko pi nam nge yungi ban’en nra reb e pilung ma be gagyegnag bang, ni ngam pug ngalang ma ga buthug, ma ga kirebnag ma ga chuweg, ma ga ubung ma ga yung.”
L’agruw i ban’en ni pilyeg e changar ngan guy
11 Me fith SOMOL ngog ni ga’ar, “Jeremiah, mang e ga be guy?”
Mu gu fulweg ni lungug, “Ba pa’ i gek’iy ni kel.”
12 Me ga’ar SOMOL ngog, “Errogon; ere gu be changar ni ngug guy e thin rog ni bay yib i m’ug nib riyul’.”
13 Me non SOMOL ngog bayay ni fith ni ga’ar, “Ma ku be mang e ga be guy?”
Mu gu fulweg ni lungug, “Gu be guy ba th’ib ni bay u lan e lel’och ni be ligil, nike chugur ni nge thig ngaray.”
14 Me ga’ar ngog, “Riya’ e bayi ligil nga but’ u lan e lel’och ni bayi ligil nga daken urngin e girdi’ ni be par ko re nam ney. 15 Mu telim ko tin nggog: gu be pining urngin e pi nam ni yad bay u lan e lel’och ni ngarbad. Bay yib e pi pilung rorad ngar ngongliyed tagil’rad ko garog u Jerusalem ngu to’oben e rungrung riy i yan, ngu to’oben gubin e binaw nu Judah. 16 Ara’ rogon ni bay gu gechignag e pi’in kar denengad, ni pi’in kar pi’ed keru’rad ngog ma yad be urfiy e incense ni yad be tay fan yugu boch e got, ma yad be meybil ngak e pi liyos ni kar ngongliyed. 17 Jeremiah, mu fal’eg rogom; mman ngam weliy ngorad urngin e tin kugog ngom ni ngam weliy ngorad. Dab mu rus ngorad e chiney, ya rug gelnag e marus rom ko ngiyal’ ni kamtaw ngorad. 18-19 Jeremiah, mu telim! Ra be’ ko re nam ney, ni pi pilung nu Judah, nge pi tolang, nge pi prist, nge girdi’ riy e yad gubin ni bay ra togopluwgad ngom. Machane daba’ e ku gu gagiyeg nigem ni nge yag ni ngam togopluw ngorad; bay mu bod bbinaw ni ka ni yororiy ni fan ko mael, nge ba duga’ ni wasey, nge bangi rungrung nni ngongliy ko wasey ni bronze. Dabiyag rorad ni ngar gelgad ngom, ya bay gu un ngom ngu’ug yoror rom. I Gag SOMOL e gu be non.”
DRAFT VERSION — Proofreading in progress