1 Buru Tetaren Sanla* Buru Tetaren Sanla: Yahudiyane yi burun donma xii solofere lɛbɛn mi saxi naxan yi sanli ito yi. E sariɲan kiina nde nan yi a ra. A mato Xɔrɔyaan 12.15 kui. yi maso naxan xili Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla.† Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla: Musaa waxatini, Ala fitina feen nafa nɛn Firawona yamaan ma, malekan yi fa e dii singene birin faxa kɔɛ kedenna ra. Koni, Isirayila kaane yi saraxa wunla xuya e banxine dɛ wudine ma, saya malekan yi dangu e xun ma. Na feen sanla ni ito ra. A mato Xɔrɔyaan 12.1-13 kui. 2 Saraxarali kuntigine nun sariya karamɔxɔne yi kata Yesu faxan fɛrɛn fendeni, koni e yi gaxuxi yamaan yɛɛ ra.

3 Setana yi so Yudasi yi, naxan xili Isakariyoti, xarandii fu nun firinna nde nan yi a ra. 4 Awa, Yudasi yi siga, a sa a fala saraxarali kuntigine nun Ala Batu Banxin kantan muxune kuntigine xa, a nɔɛ Yesu soɛ e yii kii naxan yi. 5 Na yi rafan e ma, e gbetin ba, a e xa a saren fi. 6 Yudasi yi tin na ma, a fɛrɛn fen fɔlɔ, a nɔɛ Yesu soɛ e yi kii naxan yi hali yamaan mi fe kolon ayi.

7 Buru Tetaren Sanla yi a li, yɛxɛɛ diin faxa waxatin yi a li Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla fe ra. 8 Yesu yi Piyɛri nun Yoni xɛ, a yi a ɲungu e ma, a naxa, “Ɛ sa Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla ximɛnna rafala en xa.”

9 E yi a maxɔdin, e naxa, “I waxi a xɔn ma, nxu xa a rafala minɛn yi?”

10 A yi e yabi, a naxa, “Ɛ nɛma soma taani waxatin naxan yi, ɛ xɛmɛna nde lima kira yi, ige fɛɲɛn dɔxi a xun ma. Ɛ bira a fɔxɔ ra han a na so banxin naxan kui. 11 Ɛ yi a fala na banxin kanna xa, ɛ naxa, ‘Karamɔxɔ naxa, a xɔɲɛ yigiyaden minɛn yi, a tan nun a xarandiine Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla donseen donma dɛnaxan yi?’ 12 A banxin yire gbeena nde yitama ɛ ra nɛn kore banxin kɔɛ ra, naxan kui yitɔnxi ki faɲi. Ɛ donseene rafalama mɛnna nin.” 13 E sa seen birin li na yi alo Yesu a fala e xa kii naxan yi. E Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla ximɛnna rafala mɛnni.

14 Na waxatina a lixina, Yesu yi dɔxɔ a dɛgedeni e nun a xɛra fu nun firinne. 15 A yi a fala e xa, a naxa, “A xɔnla n ma kati, n xa Halagi Tiin Dangu Lɔxɔn Sanla donseen don ɛ xɔn benun n xa tɔrɔ! 16 Amasɔtɔ n xa a fala ɛ xa, n mi a donma sɔnɔn han a bunna rakamalima Alaa Mangayani waxatin naxan yi.”

17 Na xanbi ra, Yesu yi igelengenna tongo, a barikan bira Ala xa, a naxa, “Ɛ ito tongo, ɛ yi a yitaxun ɛ ra. 18 Amasɔtɔ n xa a fala ɛ xa, en wudi bogi igen naxan minma ito ra, n mi fa a minma han Alaa Mangayaan yi fa.”

19 Na xanbi ra, a burun tongo, a barikan bira Ala xa, a yi a yigira, a yi a so e yii, a naxa, “N fati bɛndɛn ni ito ra naxan fixi ɛ fe ra, ɛ xa ito liga naxan n ma fe rabirɛ ɛ ma.” 20 Ximɛn donna baxi na a ra, a yi igelengenna fan tongo na kiini, a naxa, “Igelengenni ito, Layiri Nɛnɛn na a ra naxan xidima en tagi n wunla xɔn naxan minima ɛ fe ra.”

21 “Koni a mato! Muxun naxan n yanfama, a n so yiini, na kanna a dɛgema n xɔn be yi! 22 Awa, Muxuna Dii Xɛmɛn faxama nɛn alo Ala bata a ragidi kii naxan yi, koni muxun naxan a yanfama, gbalon na kanna yɛɛ ra!”

23 E yi e bode maxɔdin fɔlɔ naxan na ligama e yɛ.

24 Matandin yi keli xarandiine tagi fa fala muxune mirima nde ma e tagi a gbo dangu e birin na. 25 Yesu yi a fala e xa, a naxa, “Siyane mangane nɔyaan nan ligama e xun na. Kuntigine e xili bama nɛn fa fala, ‘Yamaan Yatigine.’ 26 Koni a mi na kiini ɛ tagi. Naxan gbo ɛ birin xa ɛ tagi, fɔ na xa lu alo dii ɲɔrɛna. Ɛ yɛɛratiin xa liga alo walikɛna. 27 Amasɔtɔ nde gbo dangu bodene ra, naxan dɔxi a dɛgedeni hanma naxan fama donseen na a xa? Naxan a dɛgema, na nan gbo! Koni n tan ɛ tagi alo walikɛna.”

28 “Ɛ bata lu n fɛma n ma tɔrɔn birin yi. 29 Nanara, n mangayaan fima ɛ ma alo n Fafe Ala bata a fi n ma kii naxan yi. 30 Ɛ ɛ dɛgema nɛn, ɛ yi ɛ min n xɔn ma n ma Mangayani, ɛ dɔxɔ mangaya gbɛdɛne yi. Ɛ yi Isirayila bɔnsɔn fu nun firinne makiti.”

31 Yesu naxa, “Ee! Simɔn, i tuli mati, Setana bata Ala mafan alogo a xa tin Setana yi ɛ birin mato, a yi ɛ yife alo xɛɛ biina a maali fema kii naxan yi, a yi a dɛɛla ba a yi. 32 Koni Simɔn, n bata Ala maxandi i xa alogo i ya dɛnkɛlɛyaan nama ɲan. I mɔn na xɛtɛ n fɛma waxatin naxan yi, i yi i ngaxakedenne sɛnbɛ so.”

33 Piyɛri yi a yabi, a naxa, “Marigina, n bata n yitɔn siga feen na kasoni i fɔxɔ ra, n faxa i fɔxɔ ra!”

34 Yesu yi a yabi, a naxa, “Piyɛri, n xa a fala i xa benun dontonna xa wuga, i a falama nɛn sanɲa ma saxan, i naxa, i mi n tan kolon.”

35 Na xanbi ra, Yesu yi a fala e xa, a naxa, “N na ɛ xɛ waxatin naxan yi, ɛ mi siga gbeti yo ra ɛ yii, hanma bɛnbɛlidina hanma sankidina, sena nde dasa nɛn ɛ ma ba?”

E yi a yabi, e naxa, “Sese mi dasa.”

36 Yesu naxa, “Koni iki xa gbeti sa seen naxan yii hanma bɛnbɛlidina, a xa a tongo. Silanfan mi muxun naxan yii, na xa a domaan mati, a silanfanna sara.‡ Silanfanna: Sofane yɛngɛso dɛgɛmana. 37 Amasɔtɔ n xa a fala ɛ xa, Kitabun naxan falaxi n tan ma fe yi fɔ na xa kamali nɛn, a naxa, ‘A yatɛ nɛn alo fe ɲaxi rabane.’ ”

38 Xarandiine naxa, “Marigina, a mato, dɛgɛma firin be yi.”

A yi e yabi, a naxa, “Na bata wasa ti.”

39 Yesu yi keli na yi, a siga Oliwi Geyaan fari alo a darixi a ligɛ kii naxan yi. Xarandiine yi siga a fɔxɔ ra. 40 A na yiren li waxatin naxan yi, a yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ Ala maxandi alogo ɛ nama bira tantanni.”

41 Na xanbi ra, a keli e fɛma, a yi a makuya e ra ndedi, a yi a xinbi sin, a yi Ala maxandi. 42 A yi a fala, a naxa, “N fafe, xa i tinɲɛ, i xa tɔrɔya igelengenni ito masiga n na, koni n tan sagoon nama liga fɔ i tan sagona.” 43 Malekan yi mini kɛnɛnni a xa, keli ariyanna yi, a yi sɛnbɛn fi a ma. 44 A tɔrɔxi kii naxan yi, a yi a yixɔdɔxɔ Ala maxandideni na kiini. Kuye wolonna yi mini a ma, a lu dindinɲɛ alo wunla.

45 A yelin Ala maxandɛ waxatin naxan yi, a xɛtɛ a xarandiine fɛma, a yi e sunuxin li xixɔnli! 46 A yi a fala e xa, a naxa, “Ɛ xima nanfera? Ɛ keli, ɛ yi Ala maxandi alogo ɛ nama bira tantanni.”

47 A yi fala tiini waxatin naxan yi, ganla yi fa, Yudasi xarandii fu nun firinna nde tixi yamaan yɛɛ ra, a fa Yesu fɛma a sunbudeni. 48 Koni Yesu naxa, “Yudasi, i n tan Muxuna Dii Xɛmɛn yanfama sunbun nan xɔn ma ba?”

49 Xarandiin naxanye yi Yesu fɔxɔ ra, feen naxan fama ligadeni Yesu ra, e na to waxatin naxan yi, e naxa, “Marigina, nxu xa nxɔ silanfanne tongo, nxu yɛngɛn so ba?”§ Silanfanna: Sofane yɛngɛso dɛgɛmana. 50 E tan nde yi Saraxarali Kuntigi Singena konyin yiifari ma tunla sɛgɛ a ma. 51 Koni Yesu yi e yabi, a naxa, “A lu.” Yesu yi a yiin sa na xɛmɛn tunla ma, a kɛndɛya.

52 Na xanbi ra, Yesu yi a fala saraxarali kuntigine nun Ala Batu Banxin kantan muxune kuntigine nun yamaan fonne xa naxanye faxi a suxudeni, a naxa, “Ɛ bata fa silanfanne nun gbengbetenne ra n xili ma alo gbalotɔɔn nan n tan na ba? 53 N yi ɛ fɛma Ala Batu Banxini nun lɔxɔ yo lɔxɔ, ɛ mi kata ɛ yi n suxu. Koni ɛ waxatin na a ra iki e nun dimin sɛnbɛna.”

54 E yi Yesu suxu, e siga a ra Saraxarali Kuntigi Singen konni, Piyɛri yi bira a fɔxɔ ra koni e yi tagi kuya. 55 E yi tɛɛn sa kiti saden tanden tagi, e yi a dɔxɔ mɛnni. Piyɛri yi dɔxɔ e fɛma. 56 Walikɛ ɲaxanla nde a to dɔxi tɛɛn xɔn ma waxatin naxan yi, a yi a mato ki faɲi, a naxa, “Xɛmɛni ito fan yi a fɔxɔ ra nun yati!”

57 Piyɛri yi a tandi, a naxa, “Ee! I tan ɲaxanla, n mi a kolon mumɛ!” 58 A mi bu na xanbi ra xɛmɛna nde fan yi a to, a naxa, “A tan nan nde i tan fan na!”

Koni Piyɛri yi a yabi a naxa, “Ee! I tan xɛmɛna, a tan se mi n tan na de!”

59 Awa, waxatidi danguxina, xɛmɛna nde fan yi a fala a xa a sɔbɛɛn na, a naxa, “Sikɛ yo mi naxan yi, xɛmɛni ito yi a fɔxɔ ra nun amasɔtɔ Galile kaan nan a tan fan na!”

60 Koni Piyɛri yi a yabi, a naxa, “Ee! I tan xɛmɛna, i naxan falama, n mi na kolon!”

Awa, a yi falan tima waxatin naxan yi, dontonna yi wuga mafurɛn! 61 Marigin yi a firifiri, a Piyɛri mato. Piyɛri yi a miri Marigina falan ma alo a fala kii naxan yi, a naxa, “Benun dontonna xa wuga to, i a falama nɛn dɔxɔ saxan a i mi n kolon.” 62 Piyɛri yi mini, a sɔxɔlɛ wugan ti!

63 Muxun naxanye yi Yesu kantanma, ne yi Yesu magele, e yi a bɔnbɔ. 64 E yi a yɛɛn maxidi, e yi a maxɔdin, e naxa, “Nde i bɔnbɔxi? Nabiya falane ti nxu xa.” 65 E yi a makonbi han!

66 Kuye yibaxina, yamaan fonne nun saraxarali kuntigine nun sariya karamɔxɔne yi e malan, e fa Yesu ra Kitisa Gbeene fɛma. 67 E yi a fala, e naxa, “Xa Alaa Muxu Sugandixin nan i tan na, a fala nxu xa.”

A yi e yabi, a naxa, “Xa n na a fala ɛ xa, ɛ mi lama n na. 68 Xa n na ɛ maxɔdin, ɛ mi n yabɛ, 69 koni fɔlɔ iki ma, n tan Muxuna Dii Xɛmɛn dɔxɔma nɛn Ala Sɛnbɛmaan yiifanna ma.”

70 E birin naxa, “Alaa Dii Xɛmɛn nan i tan na nayi ba?” A yi e yabi, a naxa, “Ɛ bata a fala. A tan nan n tan na.”

71 E yi a fala, e naxa, “En mako mi fa sere ma sɔnɔn! En tan yɛtɛɛn bata a xuiin mɛ!”