1 Güii dan me se mán taꞌa̱j nij yuvii̱, ne̱ nataꞌ nij soꞌ rihaan Jesucristó cheꞌé da̱j quiranꞌ taꞌa̱j nij síí ma̱n estadó Galilea ga̱a mán nij soꞌ ticaviꞌ nij soꞌ xcuu rihaan Diose̱ ga̱a ne̱ curiha̱nj nij tanuu ꞌyaj suun rihaan síí cuꞌna̱j Pilato, ne̱ ticaviꞌ nij tanuu man nij síí ma̱n estadó Galilea yoꞌ a. 2 Ga̱a ne̱ canica̱j Jesucristó cataj soꞌ rihaan nij yuvii̱ nataꞌ nana̱ yoꞌ a:

―Cheꞌé yan quiranꞌ nij soꞌ da̱nj, ne̱ cheꞌé dan si̱j tumé doj cacunꞌ rihaan cunuda̱nj yoꞌó nij síí ne̱ estadó Galilea me nij soꞌ, rá soj naꞌ. 3 Taj maꞌ. Tza̱j ne̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj cuano̱ se vaa sese se̱ canica̱j nimán soj ta̱náj soj chrej chiꞌi̱i̱, ne̱ vaa güii quiri̱ꞌ nu̱ꞌ soj ne̱ quira̱nꞌ soj nda̱a vaa quiranꞌ nij soꞌ ado̱nj.

4 ”Ne̱ xa̱ꞌ xnu̱ꞌ vaꞌnu̱j nij síí caviꞌ ga̱a canee veꞌ nataꞌ xca̱a̱n cuꞌna̱j Siloé xráá nij soꞌ, ga̱a ne̱ si̱j tumé doj cacunꞌ rihaan cunuda̱nj nij síí ma̱n chumanꞌ Jerusalén me nij soꞌ, rá soj ga̱a̱ naꞌ. 5 Taj maꞌ. Tza̱j ne̱ cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj cuano̱ se vaa sese se̱ canica̱j nimán soj ta̱náj soj chrej chiꞌi̱i̱, ne̱ vaa güii quiri̱ꞌ nu̱ꞌ soj ne̱ quira̱nꞌ soj nda̱a vaa quiranꞌ nij soꞌ ado̱nj ―taj Jesucristó rihaan nij yuvii̱ a.

6 Ga̱a ne̱ nanó Jesucristó cuentó nihánj a:

―Dan me se ꞌo̱ snóꞌo me se na̱j ꞌo̱ xnaa̱ soꞌ naa̱ chruj uvá, ne̱ nicu̱nꞌ ꞌo̱ chruun higó rque naa̱ uvá yoꞌ, tza̱j ne̱ ꞌnaꞌ soꞌ nanoꞌ soꞌ chruj raa̱ yoꞌ cha̱ soꞌ, tza̱j ne̱ a̱ ꞌó chruj ne quiri̱ꞌ soꞌ cha̱ soꞌ raa̱ chruun yoꞌ, ne̱ cheꞌé dan quiriꞌ rá soꞌ niꞌya̱j soꞌ chruun yoꞌ a. 7 Cheꞌé dan cataj soꞌ rihaan síí ꞌyaj suun rque xnaa̱ soꞌ: “Ni̱ꞌyaj so̱ꞌ ei. Síj vaꞌnu̱j ya̱ yoꞌ ꞌnáꞌ ꞌu̱nj nanóꞌ ꞌu̱nj chruj higó raa̱ chruun nihánj, tza̱j ne̱ a̱ ꞌó chruj nuviꞌ raa̱ chruun nihánj cha̱ꞌ maꞌ. Caꞌne̱ꞌ so̱ꞌ man yoꞌ, ne̱ taj cheꞌé canicu̱nꞌ rmaꞌa̱n yoꞌ rihaan toꞌój a̱ maꞌ”, taj soꞌ rihaan síí ꞌyaj suun rque naa̱ uvá yoꞌ a. 8 Tza̱j ne̱ síí ꞌyaj suun rque naa̱ uvá yoꞌ roꞌ, cataj rihaan soꞌ a: “Qui̱ꞌyáá so̱ꞌ se ndoꞌo, ne̱ da̱j o̱rúnꞌ gue̱e̱ yoꞌ cuano̱ ta̱náj níꞌ man chruun nihánj, ne̱ cana̱a̱ ꞌu̱nj nu̱ꞌ anica̱j tacóó chruun yoꞌ, ne̱ ca̱raá ꞌu̱nj yaꞌluj tacóó chruun yoꞌ, señor. 9 Xraj, ne̱ sese yoꞌ natu̱u̱ roꞌ, ne̱ cuma̱n chruj raa̱ chruun yoꞌ, ne̱ quina̱j chruun yoꞌ, quiꞌya̱j níꞌ a. Se taj, ne̱ caꞌne̱ꞌ cachri̱j níꞌ man chruun yoꞌ ei”, taj síí ꞌyaj suun naa̱ uvá yoꞌ rihaan síí siꞌya̱j chruun yoꞌ a. ―Dan me cuentó nanó Jesucristó rihaan nij yuvii̱ yoꞌ a.

10 Dan me se ꞌo̱ güii naránj rá nij yuvii̱ israelitá me se tucuꞌyón Jesucristó rihaan nij yuvii̱ cunuu chre̱ꞌ rá veꞌ tucuꞌyón nii se‑tucua̱nj Moisés, 11 ne̱ dan me se rá veꞌ yoꞌ roꞌ, nicu̱nꞌ ꞌo̱ chana̱ guun lacu̱u xráá, ne̱ nana̱ chre̱e ya̱nj nimán noꞌ roꞌ, me quiꞌyaj guun lacu̱u xráá noꞌ a. Ne̱ a̱j quisíj xnu̱ꞌ vaꞌnu̱j yoꞌ quiranꞌ noꞌ da̱nj a. Dan me se ne caꞌve̱e canicu̱nꞌ caya̱ noꞌ a̱ maꞌ. 12 Dan me se queneꞌen Jesucristó man noꞌ, ne̱ canacúún soꞌ man noꞌ, cataj soꞌ:

―Cuano̱ nihánj me xꞌne̱e̱ chiꞌii̱ xráá so̱ꞌ, nocoj ―taj Jesucristó, 13 ne̱ cutaꞌ soꞌ raꞌa soꞌ xráá noꞌ a.

Nu̱ꞌ xcaj chana̱ cuentá se vaa nahuun sa̱ꞌ noꞌ, ne̱ nu̱ꞌ guun cheꞌe̱ noꞌ cataj noꞌ se vaa sa̱ꞌ uxrá quiꞌyaj Diose̱ a.

14 Tza̱j ne̱ caꞌmaan rá síí ꞌni̱j raꞌa veꞌ tucuꞌyón nii se‑tucua̱nj Moisés, cheꞌé se güii naránj rá nij yuvii̱ israelitá me güii quiꞌyaj conoꞌó Jesucristó man chana̱ yoꞌ a. Cheꞌé dan cataj síí ꞌni̱j raꞌa veꞌ yoꞌ rihaan nij yuvii̱ a:

―Vata̱nꞌ güii me güii no̱ xcúún níꞌ quiꞌya̱j suun níꞌ ꞌo̱ ꞌo̱ smaná a. Caꞌna̱ꞌ soj güii yoꞌ, ne̱ nahu̱un sa̱ꞌ soj ei. Se̱ caꞌnaꞌ soj nahu̱un sa̱ꞌ soj güii naránj rá níꞌ maꞌ ―taj soꞌ rihaan nij yuvii̱ a.

15 Ga̱a ne̱ cataj síí ꞌni̱j raꞌa man níꞌ rihaan nij tuvi̱ꞌ síí ꞌni̱j raꞌa veꞌ a:

―Quij ndoꞌo vaa nimán soj, ne̱ síí nucuiꞌ ndoꞌo rá me soj ado̱nj. ꞌO̱ se taranꞌ soj me se ne nache soj daán soj scúj do̱ꞌ, daán soj burró do̱ꞌ, rej numi̱i xoꞌ, ne̱ nica̱j soj man xoꞌ ꞌanj soj rej coꞌo̱ xoꞌ na güii naránj rá níꞌ ga̱a̱ naꞌ. 16 Ne̱ nihánj me nicu̱nꞌ chana̱ nihánj, ne̱ taꞌníí taꞌnij siꞌno̱ xi̱i níꞌ síí cuꞌna̱j Abraham me noꞌ, ne̱ nihánj me quisíj xnu̱ꞌ vaꞌnu̱j yoꞌ numíj síí cuꞌna̱j Satanás man noꞌ, ne̱ caꞌve̱e se güii naránj rá níꞌ me güii cuanꞌ, tza̱j ne̱ vaa cheꞌé ndoꞌo nache̱ níꞌ man noꞌ raꞌa síí cuꞌna̱j Satanás ado̱nj ―taj Jesucristó rihaan síí ꞌni̱j raꞌa veꞌ yoꞌ a.

17 Ne̱ ga̱a quisíj caꞌmii soꞌ da̱nj, ga̱a ne̱ guun naꞌa̱j cunuda̱nj nij síí guun rá cunu̱ꞌ ga̱ soꞌ, ga̱a ne̱ guun niha̱ꞌ rá cunuda̱nj nij yuvii̱ cheꞌé cunuda̱nj nij suun sa̱ꞌ noco̱o quiꞌyaj soꞌ a.

18 Cheꞌé dan cataj Jesucristó a:

―Da̱j ga̱a̱ gu̱un chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj, rá soj ga̱. 19 Dan me se ase vaa achij caân cuêj mostazá xlá roꞌ, da̱nj ga̱a̱ gu̱un chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj ado̱nj. Dan me se nica̱j yoꞌo̱ soꞌ man caân cuêj mostazá xlá ne̱ caxríj soꞌ caân yoꞌ rque toꞌóó soꞌ, ne̱ dan me se xraꞌ caân yoꞌ, ne̱ cachij yoꞌ, ne̱ asa̱ꞌ cachij yoꞌ, ne̱ ase vaa ꞌo̱ chruun roꞌ, da̱nj vaa yoꞌ a. Ga̱a ne̱ cayuu nij xtâj va̱j rej xta̱ꞌ raa̱ cuêj yoꞌ, ne̱ quiꞌyaj nij xoꞌ saca̱ꞌ nij xoꞌ raa̱ cuêj yoꞌ ado̱nj. ―Da̱nj caꞌmii Jesucristó rihaan nij yuvii̱ a.

20 Ga̱a ne̱ cataj uún Jesucristó a:

―Da̱j ga̱a̱ ꞌo̱ rasu̱u̱n naquiꞌya̱j níꞌ rihaan soj, ga̱a ne̱ queneꞌe̱n soj da̱j ga̱a̱ gu̱un chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj, rá soj ga̱. 21 Dan me se naquiꞌya̱j níꞌ ꞌo̱ chana̱ caxríj yoꞌóó levadura rque cunj hariná ga̱a ꞌyaj noꞌ rachrúún a. Dan me se ase vaa ꞌo̱ chana̱, ne̱ cuxraꞌ taꞌa̱j noꞌ ꞌo̱ vaꞌnu̱j ya̱ agaꞌ yoꞌóó hariná, ne̱ caxríj ndoꞌo noꞌ yoꞌóó levadura, ne̱ caxríj yuve̱ noꞌ man yoꞌ nda̱a navij naraa ndoꞌo nana̱ rque yoꞌ a. Ase vaa uun chij yoꞌóó levadura yoꞌ rihaan cunj hariná roꞌ, da̱nj ga̱a̱ gu̱un chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj ado̱nj. ―Da̱nj caꞌmii Jesucristó rihaan nij yuvii̱ a.

22 Ga̱a ne̱ va̱j Jesucristó cachén soꞌ nij chumanꞌ noco̱o do̱ꞌ, nij chumanꞌ raꞌa̱ do̱ꞌ, ne̱ tucuꞌyón soꞌ se‑na̱na̱ soꞌ rihaan nij yuvii̱ a. Ne̱ da̱nj na̱nj nichrunꞌ soꞌ nichrunꞌ soꞌ chumanꞌ Jerusalén a. 23 Ne̱ xnáꞌanj yoꞌo̱ soꞌ man Jesucristó, cataj soꞌ:

―Ne̱ do̱j nij síí caꞌve̱e quinani̱i̱ rihaan sayuun, quiꞌya̱j Diose̱ a̱ naꞌ ―taj soꞌ, xnáꞌanj soꞌ man Jesucristó a.

Ga̱a ne̱ cataj Jesucristó rihaan nij yuvii̱ a:

24 ―Ase vaa taꞌyaa chru̱j ndoꞌo vaa rej cache̱n yuvii̱ catu̱u̱ yuvii̱ rihaan Diose̱ ado̱nj. Quiꞌya̱j nucua̱j soj nimán soj cheꞌé rej catu̱u̱ soj rej yoꞌ ei. Cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj cuano̱ se vaa gu̱un ndoꞌo rá nij yuvii̱ catu̱u̱ nij soꞌ rej yoꞌ, tza̱j ne̱ se̱ guun nucua̱j nij soꞌ catu̱u̱ nij soꞌ maꞌ. 25 Ne̱ asa̱ꞌ quisíj canicunꞌ caya̱ síí tucua̱ veꞌ yoꞌ ne̱ caráán soꞌ taꞌyaa, ga̱a ne̱ soj roꞌ, canicu̱nꞌ xeꞌ, ne̱ gu̱un cheꞌe̱ soj ti̱caꞌmii soj taꞌyaa, ne̱ cata̱j soj: “Naꞌnu̱u̱ so̱ꞌ taꞌyaa catu̱u̱ núj, Señor”, cata̱j soj, ga̱a ne̱ cata̱j ꞌu̱nj rihaan soj: “Ne neꞌen uxraj me rej cavii soj a̱ maꞌ”, cata̱j ꞌu̱nj rihaan soj ga̱a̱ na̱nj ado̱nj. 26 Ga̱a ne̱ gu̱un cheꞌe̱ soj cata̱j soj: “Chá núj chraa do̱ꞌ, coꞌo núj na ga̱ so̱ꞌ do̱ꞌ, ne̱ tucuꞌyón so̱ꞌ se‑na̱na̱ so̱ꞌ chiháán núj na̱nj á”, cata̱j soj rihanj á. 27 Ga̱a ne̱ cata̱j uún ꞌu̱nj rihaan soj: “Ne neꞌen uxraj me rej cavii cunuda̱nj soj si̱j ꞌyaj ina̱nj cacunꞌ a̱ maꞌ. Naxu̱u̱n soj man soj rihanj á”, cata̱j ꞌu̱nj rihaan soj a.

28 ”Ne̱ rej caꞌa̱nj soj me se rej taꞌve̱e ndoꞌo yuvii̱ me yoꞌ, ne̱ nda̱a cha̱ ru̱j maꞌa̱n yuvii̱ cúú yanꞌ yuvii̱, ne̱ queneꞌe̱n soj man síí cuꞌna̱j Abraham do̱ꞌ, man síí cuꞌna̱j Isaac do̱ꞌ, man síí cuꞌna̱j Jacob do̱ꞌ, man cunuda̱nj nij síí nataꞌ se‑na̱na̱ Diose̱ ga̱a naá do̱ꞌ, se vaa ca̱yáán nij soꞌ ga̱ Diose̱ asa̱ꞌ guun chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj, ne̱ xa̱ꞌ soj, tza̱j ne̱ queneꞌe̱n soj se vaa a̱j quiriꞌíj nii man soj xeꞌ na̱nj ado̱nj. 29 Ne̱ güii gu̱un chij Diose̱ rihaan chumii̱ nihánj roꞌ, caꞌna̱ꞌ ndoꞌo yuvii̱ ma̱n cunu̱ꞌ chumii̱, ne̱ ca̱yáán nij soꞌ rihaan se‑mesa̱ Diose̱, ne̱ cha̱ nij soꞌ chraa ado̱nj. 30 Ne̱ nij síí ne gu̱un chij rihaan chumii̱ nihánj me se xta̱ꞌ roꞌ, gu̱un chij nij soꞌ a. Ne̱ nij síí guun chij ndoꞌo rihaan chumii̱ nihánj me se rej xta̱ꞌ roꞌ, gu̱un nij soꞌ síí noco̱ꞌ, quiꞌya̱j Diose̱ na̱nj ado̱nj ―taj Jesucristó rihaan nij yuvii̱ yoꞌ a.

31 Ne̱ güii dan me se cuchiꞌ do̱j nij síí fariseo rihaan Jesucristó, ne̱ cataj nij soꞌ a:

―Cu̱riha̱nj so̱ꞌ estadó nihánj caꞌa̱nj so̱ꞌ, ne̱ síí nica̱j suun rey cuꞌna̱j Herodes me se me ndoꞌo rá soꞌ ticavi̱ꞌ soꞌ mán so̱ꞌ á ―taj nij síí fariseo rihaan Jesucristó a.

32 Ga̱a ne̱ cataj Jesucristó rihaan nij soꞌ a:

―Ase vaa chunee avii ndoꞌo raa̱ quiꞌya̱j sayuun vaa síí cuꞌna̱j Herodes yoꞌ, ne̱ caꞌa̱nj soj, ne̱ cata̱j soj rihaan soꞌ se vaa ꞌu̱nj me se rii ꞌu̱nj nana̱ chre̱e nimán nij yuvii̱, ne̱ naquiꞌyaj sa̱ꞌ ꞌu̱nj man nij síí ranꞌ, ne̱ ꞌo̱ güii cuanꞌ ne̱ ꞌo̱ güii aꞌyuj ne̱ rque vaꞌnu̱j gue̱e̱ güii quiꞌya̱j suun ꞌu̱nj se‑su̱nj, ne̱ veé da̱nj quisi̱j se‑su̱nj, qui̱ꞌyáj na̱nj ado̱nj. 33 Tza̱j ne̱ vaa cheꞌé quiꞌya̱j suun ꞌu̱nj cuanꞌ ne̱ aꞌyuj ne̱ yataj, ne̱ rque vaꞌnu̱j güii quiꞌya̱j suun ꞌu̱nj cheꞌé xrej ꞌu̱nj, ga̱a ne̱ cu̱riha̱nj ꞌu̱nj estadó nihánj ei. ꞌO̱ se taj cheꞌé cavi̱ꞌ ꞌo̱ síí nataꞌ se‑na̱na̱ Diose̱ rej yaníj yoꞌó chumanꞌ, ne̱ veé chumanꞌ Jerusalén cavi̱ꞌ soꞌ ga̱a caꞌve̱e ado̱nj ―taj Jesucristó rihaan nij síí fariseo yoꞌ a.

34 Ga̱a ne̱ cataj uún Jesucristó a:

―Nanó uxrá raj cheꞌé soj si̱j ma̱n chumanꞌ Jerusalén nihánj na̱nj á. Dan me se ticaviꞌ soj man nij síí nataꞌ se‑na̱na̱ Diose̱, ne̱ goꞌ soj yahij man nij síí caꞌnéé Diose̱ cuchi̱ꞌ rihaan soj a. Guun queꞌe̱e̱ ndoꞌo guun rá ꞌu̱nj naquiꞌya̱j chre̱ꞌ ꞌu̱nj man soj cu̱tumé ꞌu̱nj man soj, tza̱j ne̱ taj se quiꞌyáꞌ caꞌvee maꞌ. Dan me se ase vaa ꞌyaj chuchee naquiꞌyaj chre̱ꞌ chuchee man taꞌníí xoꞌ ca̱ráán xoꞌ xcóó xoꞌ xráá taꞌníí xoꞌ roꞌ, da̱nj guun raj qui̱ꞌyáj man soj, tza̱j ne̱ ne caꞌve̱j rá soj qui̱ꞌyáj da̱nj a̱ maꞌ. 35 Ya̱j me se cu̱tumé maꞌa̱n soj man soj na̱nj ado̱nj. ꞌO̱ se cuano̱ nihánj me se cata̱j xnaꞌanj ꞌu̱nj rihaan soj se vaa rej rihaan níꞌ roꞌ, se̱ queneꞌen uún soj manj maꞌ. Tza̱j ne̱ nda̱a güii caꞌna̱ꞌ uún ꞌu̱nj rihaan chumii̱ nihánj queneꞌe̱n soj manj, ne̱ cata̱j soj: “Veꞌé uxrá ꞌnaꞌ síí aꞌnéé síí ꞌni̱j raꞌa man níꞌ ei”, cata̱j soj a ―taj Jesucristó niꞌya̱j soꞌ man nij síí ma̱n Jerusalén yoꞌ a.