6
‑Yusu, nɔ‑ kɔ 'klɩ, 'ke bɔ le nahuon dɛ, ɔ ‑wɛ 'le bɔ nu, 'ke 'le ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'kwli 'mʋ
(Matie 12.1-8; Makɩ 2.23-28)
1 ‑Wuwle‑nyrɔwɔ ꞊de 'mʋ, ‑Yusu kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn 'ʋ mu lɛ na wɔn. Bʋʋ 'klɛɛ mu, ‑ye ʋʋ ꞊tɩɔ 'bɛ 'dɩdɔ‑tɔplɩ ꞊de a ‑ci, ‑ɩ 'we ꞊nɔ ꞊gbla ye. Nɔ‑ kɔ 'hlɛ gbi 'a ‑naagbopʋʋ 'cɛ, 'ʋ nyi kwa 'mʋ gbo hunka, 'ʋ nyi di. 2 'Ke Falisi꞊tumu a nahuin ‑ye nɩ 'le ‑ci a ‑gbɛ 'mʋ. ‑Tɛ ‑Yusu a ‑naagbopʋ, ʋʋ 'dɩdɔ‑tɔplɩ ꞊nʋ a 'hlɛ gbi 'cɛ, ‑ye ʋ nyu 'klɛɛ 'nɩ le, ʋ nɔ: «Dɛ ‑gbo, aa nu, ɩ ꞊ŋa nɩ. Nyɩsʋa a tete nɔ 'nɩ, nahuon nɩ nu 'le ‑kʋan ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'mʋ.» 3 ‑Ye ‑Yusu ꞊tu ꞊wɔn, ɔ nɔ: «‑Tɩ ‑gbo, ʋ 'crɩɩ la 'le Nyɩsʋacrɩɩnɩɛ 'kwli 'mʋ, 'ke 'o ‑a nɩ bu gblaka, ‑ɔ mɔ bodɩɔ Dafidɩ a ‑ta 'mʋ, 'n pui ‑tɛɛ, a ‑hri nɩ. ‑Tɩ a ‑gbɛ, ʋ 'crɩɩ la, nɩ‑ ‑gbo: ‑Nyrɔwɔ ꞊de 'mʋ, bodɩɔ Dafidɩ, ‑tɛ kanʋ nyo la nu, ɔ kɔ 'a nahuin 'hɛɛn, 4 'ɔ pa la 'le Nyɩsʋa a kayu gbo, 'ɔ ‑ha la 'o 'flɔɔ, ‑ɔ pɛ la 'o 'teble ke gbo, 'ɔ dio la, 'ɔ ‑nye la 'a dɛ ‑ye 'a nahuin, 'ʋ dio la ‑wɛ. 'Plɩɩ ‑ye tete nɔ 'nɩ, Nyɩsʋa a ‑cɔhlʋnpinyʋʋ ‑do, nʋ‑ ‑wɛ 'le ‑bʋ di 'flɔɔdʋ a ‑gbɛ. 'Be 'flɔɔdʋ a ‑gbɛ, ‑ɔ nɩ 'le Nyɩsʋa a kayu a ‑gbɛ gbo, ʋ ‑hɩɔ la nɩ, 'ke 'o Nyɩsʋa a ‑ta 'mʋ.»
5 ‑Ye kɛ ɔ nyu lele ye po: «'Mɔ ‑gbo, ‑ɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon, Nyɩsʋa lee nɔ 'mʋ nɩ, 'ɔ ‑nye 'mʋ 'klɩ, 'ke ꞊bo le 'ɛ nɩ nahuon dɛ, ɔ ‑wɛ 'le bɔ nu, 'ke 'le ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'kwli 'mʋ.»
‑Wuwle‑nyrɔwɔ ꞊de 'mʋ, ‑Yusu ‑wɔ la nahuon ꞊de a 'kʋɛ, ‑ɔ kɔ dabʋ 'kʋ la
(Matie 12.9-14; Makɩ 3.1-6)
6 ‑Wuwle‑nyrɔwɔ ‑ye 'mʋ, ‑Yusu 'ɔ mu 'le lele Nyɩsʋa a kayu gbo, 'ɔɔ nahuin Nyɩsʋa a ‑tɩ tɔɔ. 'Ke ɔ yɛ 'le nyɩbɛyu ꞊de gbo, ‑ɔ kɔ diidɛdabʋ 'kʋ. 7 Bʋ nɩ 'klɛɛ 'o, ‑ye Nyɩsʋa a teteitɔɔnyʋ kɔ Falisi꞊tumu a nahuin 'hɛɛn, ‑ʋ nɩ 'o, ʋʋ ke gbaa 'yie, 'ʋʋ ‑Yusu 'ye, 'bɩa 'bɔ kɔ bɔ ‑wɔ nyɩbɛyu a ‑gbɛ a 'kʋɛ ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'mʋ, ‑ɛ die nu, 'bɔ nue, ʋ 'muo ‑tɩ yɛɛ. (Falisi꞊tumu a nahuin nɔ 'nɩ, nahuon a 'kʋɛ a ‑wʋwɔ, ɛ mɔ ‑kʋaan nɩ. 'Plɩɩ Nyɩsʋa a tete nɔ 'nɩ, nahuon nɩ nu 'le ‑kʋan ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'mʋ.) 8 Kɛɛ ‑ye ‑Yusu yrii 'waa 'lu a lɛ‑hielɛ nɩ. Nɛ‑ nue, 'ɔ le nyɩbɛyu a ‑gbɛ, ɔ nɔ: «'Ba ye 'mʋ, ‑bo nyra 'o nahuin ‑hɛyri 'mʋ gbo!» nyɩbɛyu a ‑gbɛ, 'ɔ 'ba ye 'mʋ, 'ɔ nyra 'o ꞊nʋ ‑hɛyri 'mʋ gbo. 9 ‑Ye kɛ ‑Yusuu teteitɔɔnyʋ kɔ Falisi꞊tumu a nahuin 'hɛɛn ye po, ɔ nɔ: «'A mʋ 'nɩɩ wlɔn ꞊gba: ‑Be' Nyɩsʋa a tetee po 'le? Nahuon bɔ nu ꞊hapʋdɛ ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'mʋ, kɔ, bɔ nu dɛ 'klan, dɛ tio‑ nu ‑tɛɛ 'le? Nahuon bɔ waa 'a 'be ‑wuwle‑nyrɔwɔ 'mʋ, ɔ 'nɩ ꞊han 'kʋ a ‑tɩ, kɔ, bɔ ‑ha 'a 'be a ‑hʋnhlʋn mɛ lɛ bʋ 'wan, dɛ tio‑ nu ‑tɛɛ 'le?» 10 'plɩɩ 'ɔɔ 'le ʋ 'bii 'yii 'mʋ lɛ ta. ‑Ye kɛ ɔɔ nyɩbɛyu a ‑gbɛ ye po, ɔ nɔ: «Srʋʋ ‑na dabʋ ꞊nʋ, ‑ʋ 'kʋ!» ‑Ye ɔ nue nɩ. Bɔ srʋʋ 'klɛɛ 'a dabʋ a ‑gbɛ, ‑ye ʋ 'hrɩ 'klɔ, 'ʋ bi 'o 'a dɩɔnʋ ꞊pɩ 'mʋ. 11 ‑Tɛ ‑Yusu ‑wɔ 'klɛɛ nahuon a ‑gbɛ a 'kʋɛ, ‑ye Nyɩsʋa a teteitɔɔnyʋ kɔ Falisi꞊tumu a nahuin a ‑gbɛ 'hɛɛn, ʋ bi 'mʋ lɛ yrʋ 'dɔ, 'ʋ ‑tʋa ꞊tɔ a lɛ꞊mʋmɔ gbo, ‑tɛ ʋ di nu, ʋ 'mʋ ‑Yusu ‑balʋ 'mʋ nu.
‑Tɛ ‑Yusu ‑ha la 'le nahuiin ‑pu ꞊tu 'o 'hɔn, ʋ 'mʋ 'a ‑wɔnnaanyʋ ‑hɛ
(Matie 10.1-4; Makɩ 3.13-19)
12 Ti a ‑gbɛ 'yri, 'ke ɔ 'ya 'le dʋgba ꞊de 'lu, ‑ɛ die nu, ɔ 'mʋ Nyɩsʋa da. 'Ke ɔ ‑hi 'le 'tɔyrʋwɔ 'bii ꞊nʋ 'le, 'ke 'o Nyɩsʋa a dɩda a ‑ta 'mʋ. 13 ‑Tɛ ‑nyrɛ cɛ lɛ, ‑ye ɔ da 'a ‑naagbopʋ nɩ, 'ke 'le ꞊nʋ ‑hɛyri, 'ɔ ‑ha 'le nahuiin ‑pu ꞊tu 'o 'hɔn, 'ɔ nyu 'a ‑wɔnnaanyʋ daa. 14 Nahuin a ‑gbɛ, nʋ‑ mɔ: Simɔ, ɔ ꞊tue Piɛlɩdʋ, ɔ kɔ Simɔ a ‑gbɛ a ‑dɩayu Adre 'hɛɛn, kɔ Sakɩ, kɔ Saan, kɔ Filipʋ, kɔ Batelemi, 15 kɔ Matie, kɔ Toma, kɔ Alʋfe a 'yu Sakɩ, kɔ Simɔ. Simɔ a ‑gbɛ, 'ke ɔ nɩ la 'le nahuin ꞊nʋ ‑hɛyri, ‑ʋ 'nɩnɩ ‑hʋa Romakʋɛ; 16 kɔ Sakɩ a 'yu Judɩ, kɔ Judɩa Yisikalio. Nɔ‑ mɔ nahuon ꞊nʋ, ‑ɔ di ‑Yusu ‑Juukʋɛ a ye'mʋnaanyʋ kwa po.
‑Tɛ ‑Yusu, ɔɔ la nahuin ‑huohui Nyɩsʋa a ‑tɩ tɔɔ, kɔ, ɔɔ la kɩklanyʋ a 'kʋɛi ‑wɔ
(Matie 4.23-25; 12.15-16; Makɩ 3.7-12)
17 Dɛ a ‑gbɛ, ‑tɛ ɛ ‑hi, ‑ye ‑Yusu ꞊tɩ 'le dʋgba 'lu nɩ, ɔ kɔ 'a ‑naagbopʋ 'hɛɛn, 'ʋ nyra 'o ‑tɛgbi ꞊nʋ gbo, ‑tɛ 'dʋ 'wlɛɛ 'o gbo. 'Ke 'o ‑tɛgbii ‑do a ‑gbɛ, 'ke ‑Yusu a ‑naagbopʋ 'plɔplɔ ‑ye, ʋ 'kukue wɛn 'o lɛ, ʋ kɔ nahuin 'plɔplɔ ‑ye 'hɛɛn. 'Ke ꞊ʋ ‑ye ‑hɔn 'le Jrusrɛdɩɔ 'mʋ, kɔ ‑Juukʋɛ a 'blʋgba 'bii ꞊nʋ ke, kɔ 'dɩɛ ‑ye ꞊nʋ, ‑ɛ nɩ 'le 'yru nʋa 'mʋ, ‑ɛ mɔ Tilɩdɩɔ kɔ Sidɔdɩɔ 'hɛɛn. 18 Ʋ di 'le ꞊le, ‑ɛ die nu, ʋ 'mʋ 'a win 'wɔn, kɔ, ɔ 'mʋ 'waa 'kʋɛi ‑wɔ, kɔ, nahuin ꞊nʋ, 'kuo ‑hʋɩn nɩ 'o ke 'mʋ, ɔ 'mʋ ‑wɛ 'waa 'kʋɛi ‑wɔ. 19 Nahuin 'bii, ʋ nye lɛ 'nɩ ꞊mɔ, 'ke bʋ 'tʋɔ lɛ, ‑ɛ nue, 'klɩ‑ɩ 'le ꞊nɔ 'mʋ ‑hɔn, 'ɩɩ 'waa 'kʋɛi 'bii ‑wɔ.
Plɔ a bleelɛ kɔ 'jrɔ 'hɛɛn
(Matie 5.1-12)
20 ‑Tɛ dɛ a ‑gbɛ, ɛ ‑hi, ‑Yusu 'ɔ 'ba 'lu ye 'mʋ, 'ɔ ta 'le 'a ‑naagbopʋ ‑wɔn lɛ, ɔ nɔ:
«'A mʋ ‑gbo, ‑ʋ mɔ ꞊sʋɛnyʋ, ‑ʋ mɔ 'na ‑naagbopʋ,
ba kɔ plɔ a bleelɛ,
‑ɛ nue, ti ꞊nʋ ‑kɔ 'yri Nyɩsʋa di 'o 'klɔ yrayrʋ nuu,
a kɔ 'mʋ 'hɛɛn‑ di 'le 'klɔ yrayrʋ a ‑gbɛ 'kwli 'mʋ nɩ.
21 'A mʋ ‑gbo, kanʋʋ nu, kɛ nɔ 'klɔ ke,
ba kɔ plɔ a bleelɛ,
‑ɛ nue, kanʋ 'deɛ bʋ nu lele 'a mʋ.
'A mʋ ‑gbo, ‑ʋʋ we, kɛ nɔ 'klɔ ke,
ba kɔ plɔ a bleelɛ,
‑ɛ nue, a di 'nɩ 'ca.
22 'Bɩa nahuin 'bʋ yraa 'a mʋ, kɔ, 'bʋ po 'le 'a mʋ ‑patʋ 'mʋ, kɔ, 'bʋʋ 'a mʋ tanɩ ꞊tu, kɔ, 'bʋʋ 'a nɩ 'dʋ 'yi lɛ nyre, ‑ɛ nue, 'mɔ ‑gbo, ‑ɔ mɔ ‑tʋnahuin 'bii a Nahuon, a ‑hɛ 'na ‑naagbopʋ, 'bɩa 'baa ꞊sʋɛdʋ a ‑gbɛ 'ye, ‑ye ba kɔ plɔ a bleelɛ. 23 Ti ꞊nʋ ‑kɔ 'yri 'kla‑wliye'yɩya a ‑gbɛ, ɛ di 'o nyre, 'ke 'o 'a mʋ ‑wɔn, ‑ye ba nu 'manʋ, ba yi ‑wla, ‑ɛ nue, 'ke 'le yakɔ 'mʋ, Nyɩsʋa di 'a mʋ ‑nyi 'wio gblaka. 'Ɛ mɔ ‑tɛɛ, kɛ'ɛ nɩ, nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ yraa 'a mʋ, 'waa bunʋ, ʋʋ la ‑wɛ Nyɩsʋa a winwlɔn‑hɛnyʋ a ꞊sʋɛ a ꞊tuelɛ nu.» 24 Kɛɛ ‑ye kɛ ‑Yusuu nahuin ꞊nʋ ye po, ‑ʋ 'nɩnɩ ꞊tuu 'o Nyɩsʋa, ɔ nɔ:
«A ‑mɛ ‑ye, 'jrɔ 'ke 'o 'a mʋ ‑wɔn, ‑ʋ mɔ dɛkɔnyʋ,
‑ɛ nue, a 'ye 'a nɩ plɔ a bleelɛ nɩ ‑dodo.
25 'Jrɔ 'ke 'o 'a mʋ ‑wɔn,
‑ʋ kɔ kɛ didi‑tɔplɩ 'bii ꞊nʋ, aa ‑hʋa,
kɛ nɔ 'klɔ ‑gbo ke,
‑ɛ nue, kanʋ di 'a mʋ 'nɩ nu.
'Jrɔ 'ke 'o 'a mʋ ‑wɔn, ‑ʋʋ kɛ 'ca,
kɛ nɔ 'klɔ ‑gbo ke,
‑ɛ nue, a di lɛ nu wɔlɩ, a 'mʋ we.
26 'Jrɔ 'ke 'o 'a mʋ ‑wɔn, 'bɩa nahuin 'bii 'bʋʋ 'a nɩ ꞊hapʋ‑tɩ ꞊tu, ‑ɛ nue, nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ yraa 'na ‑naagbopʋ, dɛɛ ‑do a ‑gbɛ, nɛ‑ 'waa bunʋʋ la ‑wɛ 'waa hɩwinwlɔn‑hɛnyʋ ‑wɔn nu, 'ʋʋ la ‑wɛ 'waa ꞊hapʋ‑tɩ ꞊tu.»
Ba nʋɛ 'a nɩ yraanyʋ 'mʋ
(Matie 5.38-48; 7.12a)
27 ‑Ye kɛ ‑Yusuu lele po: «Ba po 'o nʋa gbo, a 'bii. 'Nɩɩ 'a mʋ 'nɩ le: Ba nʋɛ 'a nɩ yraanyʋ 'mʋ. Nahuin 'bʋ yraa 'a mʋ, ba nu ꞊nʋ ꞊hapʋdɛ 'mʋ. 28 Nahuin 'bʋ po 'a mʋ 'jrɔ ‑wɔn, nahuin 'bʋʋ 'a mʋ ꞊sʋɛ ꞊tue, ba da Nyɩsʋa, 'ke bɔ nu ꞊nʋ ꞊hapʋdɛ 'mʋ. 29 Nahuon 'bɔ po 'le ‑mʋ 'ŋma nʋa 'mʋ, titie 'o nʋa ‑ye 'o, ɔ 'mʋ ꞊ɔ ‑ye po. Nahuon 'bɔ ‑ha 'o ‑na 'kɔlɔ, ‑hɩɔ mɛ lɛ, bɔ gba ‑wɛ ‑na wlawlʋ ‑ye. 30 Nahuon 'bɔɔ ‑mʋ dɛ ‑hʋa, ‑nye ꞊nɔ. Nahuon 'bɔ ‑ha ‑mʋ ‑na dɛ kwa, ꞊nɩ ꞊gba 'le dɛ a ‑gbɛ a ‑tɩ wlɔn. 31 ꞊Hapʋdɛ ꞊nʋ, aa ‑hʋa ‑tʋnahuin bʋ nu 'a mʋ 'mʋ, 'a nɩ ‑gbɛ, nɛ‑ ba nu ‑wɛ ꞊nʋ 'mʋ.
32 'Bɩa 'ba nʋɛ nahuiin ‑do ꞊nʋ 'mʋ, ‑ʋ nʋɛ 'a mʋ 'mʋ, a nɩ po 'le lɛ, Nyɩsʋa di 'a mʋ 'nɩ baa. Mɔ, nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ 'de Nyɩsʋa yi, ʋ nʋɛ ‑wɛ nahuin ꞊nʋ 'mʋ nɩ, ‑ʋ nʋɛ ‑wɛ ꞊nʋ 'mʋ. 33 Nahuiin ‑do ꞊nʋ, ‑ʋʋ 'a mʋ ꞊hapʋdɛ 'mʋ nu, 'bɩa 'ba nyu ‑wɛ ꞊hapʋdɛ 'mʋ nu, a nɩ po 'le lɛ, ‑ɛ mɔ, Nyɩsʋa di 'a mʋ 'nɩ baa. Dɛɛ ‑do a ‑gbɛ, nɛ‑ nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ 'de Nyɩsʋa yi, ʋʋ ‑wɛ nu. 34 'Bɩa 'baa nahuiin ‑do ꞊nʋ 'a nɩ 'wliyɛ ‑nyi, a yrii ti lɛ, ‑ʋ die de ‑mɩa, ʋ 'mue 'a mʋ ‑nyi, a nɩ po 'le lɛ, ‑ɛ mɔ, Nyɩsʋa di 'a mʋ 'nɩ baa. Nahuin ꞊nʋ, ‑ʋ 'de Nyɩsʋa yi, ʋ nyi ‑wɛ 'nɩ nu, 'ke 'le 'waa dɩɔnʋ ‑gbahlɔn, ‑ɛ nue, ʋ yie nɩ, ‑ɛ mɔ, 'waa 'bienʋ ꞊nʋ, ʋ di 'wliyɛ a ‑gbɛ de 'nɩ ‑mɩa, ʋ 'mue ꞊nʋ ‑nyi. 35 Dɛ ba nu, nɛ‑ mɔ, ba nʋɛ 'a nɩ yraanyʋ 'mʋ, ba nu ꞊nʋ ꞊hapʋdɛ 'mʋ. 'Bɩa 'ba ‑nyi nahuin dɛ, a nɩ ꞊mʋɛ 'le lɛ, 'ke bʋ ‑mɩɛ de. 'Bɩa 'baa lɛ nu, Nyɩsʋa di 'a mʋ 'mʋ nu ꞊hapʋdɛ gblaka, kɔ, a di ‑hɛ Yrayrɩnyɩsʋa a ‑gbɛ a 'yuo, ‑ɛ nue, 'kuepanyʋ kɔ 'crɛnyʋ 'hɛɛn, ɔ nyu ‑wɛ 'mʋ nu ꞊hapʋdɛ. 36 Ba kɔ nahuin a wɔlɩ, ‑ɛ 'we ꞊nɔ ye, ‑tɛ 'a nɩ Bu Nyɩsʋa nu, 'ɔ kɔ nahuin a wɔlɩ 'dɔ.»
A nɩ yɛɛ 'le 'a nɩ 'bienʋ ‑tɩ
(Matie 7.1-5)
37 «A nɩ yɛɛ 'le 'a nɩ 'bienʋ ‑tɩ, ‑ɛ die nu, Nyɩsʋa 'nɩ ꞊han ‑wɛ 'a mʋ ‑tɩ yɛɛ. A nɩ ꞊hɛn 'le 'a nɩ 'bienʋ 'nyrɛ, ‑ɛ die nu, Nyɩsʋa 'nɩ ꞊han ‑wɛ 'a mʋ 'nyrɛ ꞊hɛn. 'Yilɛnyre‑tɔplɩ ꞊nʋ, nahuin, ʋʋ 'a mʋ 'mʋ nu, ba ‑hri 'a ‑tɩ ‑wɔn, ‑ɛ die nu, 'yilɛnyre‑tɔplɩ ꞊nʋ, aa nu, Nyɩsʋa 'mʋ ‑wɛ 'a ‑tɩ ‑wɔn ‑hri. 38 ‑Tɔplɩ ꞊nʋ, 'a nɩ 'bienʋʋ ‑hʋa, ba ‑nyi ꞊nʋ, ‑ɛ die nu, Nyɩsʋa 'mʋ ‑wɛ 'a mʋ ‑tɔplɩ ꞊nʋ ‑nyi, aa ‑hʋa. 'Bɩa 'baa lɛ nu, ‑ye ɛ 'we ꞊nɔ ye, ‑tɛ nyɔ bɔ 'nɩnɩ sra wɛn ꞊gbla, ɔ 'muo 'a mʋ ‑nyi. ꞊Gbla'mʋsraapɔhlʋ ꞊nʋ, ɔɔ nu, 'ɔɔ ꞊gbla sra, ɔ diu 'le 'nɩ 'yie ‑tɛɛ, ʋ 'mʋ 'le ꞊gbla a ‑gbɛ 'a nɩ blɔ wlɔn po, ʋ 'muo 'le kɔɔ, kɔ ɔ 'mʋ blɔ gbo bla, ‑ɛ die nu, ʋ 'mʋ 'le 'a dɛ ‑ye po, blɔ 'mʋ 'le 'yii ‑tɛɛ. ‑Tɛ a di 'a nɩ 'bienʋ a 'yiye nu, kɛ Nyɩsʋa di ‑wɛ 'a nɩ 'yiye nu.»
39 ‑Ye ‑Yusu po ꞊nʋ ye ‑talʋdʋ, ɔ nɔ: «'Yiisuanyɔ 'die 'le ‑wɛ bɔ 'ble 'a 'be 'yiisuanyɔ a dabʋ kwa, bʋ na 'hru. 'Bɩa 'bʋ nye nu, ‑ye ʋ 'hɔn ‑wɛ a ‑gbɛ, ʋ di 'le wlɔn bi 'hʋɔ. 40 Ɛ 'de 'nyɩnyɩnyɔ ꞊de kɔ, ‑bɔ di 'o 'a tɔɔnyɔ 'lu ye nɩ. Kɛɛ, 'nyɩnyɩnyɔ ꞊nʋ, ‑ɔ 'nyɩ ‑tɛɛ, ‑tɛ 'a tɔɔnyɔ nɩ 'mʋ, kɛ ɔ di ‑wɛ 'mʋ nɩ.
41 Dɛ‑ kɔ ‑tɩ, ꞊nɩɩ ‑n 'be a praprʋ ꞊nʋ 'ye, ‑ʋ nɩ 'le ꞊nɔ 'yi 'mʋ, 'plɩɩ ꞊nɩnɩ 'ye ‑wɛ ‑n nɛ tikla꞊tɩɔ ꞊nʋ, ‑ɔ nɩ 'le ‑mʋ 'yi 'mʋ? 42 ‑N 'de ye blɛ ‑bo le ‑n 'be, ‑ɛ mɔ: Nɛ‑ ꞊bo ‑ha 'le praprʋ ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ 'le ‑mʋ 'yi 'mʋ, ‑mɔ ꞊nʋ, ‑ɔ 'nɩnɩ 'ye tikla꞊tɩɔ ꞊nʋ, ‑ɔ nɩ 'le ‑mʋ 'yi 'mʋ? ‑Mɔ ꞊nʋ, ‑ɔɔ 'lii 'hɔn naa, ye‑hɛdɛ, ‑n kɔ ‑bo nu, ‑ha 'le ‑n nɛ tikla꞊tɩɔ ꞊nʋ 'yi 'mʋ, ‑ɛ die nu, ꞊mʋ lɛ yrii ‑tɛɛ, 'plɩɩ ꞊mʋ 'le praprʋ ꞊nʋ, ‑ʋ nɩ ‑n 'be ꞊nʋ 'yi 'mʋ ‑ha.»
Tugbɛ a 'kuo, nɔ‑ ʋ nye yrii
(Matie 7.16-20; 12.33-35)
43 Kɛ ‑Yusuu lele po: «Tugbɛ ꞊nʋ, ‑ɛɛ ꞊hapʋ'nie ‑jri, ɛ 'deɛ bɛ tʋ 'kui ‑hʋɩn. Kɛɛ, tugbɛ ꞊nʋ, ‑ɛ 'nɩnɩ ‑jri ꞊hapʋ'nie, ɛ 'deɛ bɛ tʋ ꞊hapʋ'kui. 44 Tugbɛ a 'kuo, nɔ‑ ʋ nye yrii. Nahuon ꞊de 'nɩ ‑ha ꞊le bubuokui, 'ke 'le hɩnhranwu 'klɔ. Mɔ, nahuon ꞊de 'nɩ ‑ha ꞊le ‑wɛ ‑gbʋgbɔnʋ, 'ke 'o dakawi 'yri. 45 ꞊Hapʋnahuon a nunu‑tɔplɩ nɔ lɛ 'yi, ‑ɛ nue, 'a ꞊wlʋ nɔ lɛ 'yi. Dɛɛ ‑do a ‑gbɛ, nɛ‑ɛ nɩ, 'ke 'o 'crɛnyɔ ‑wɔn. 'A nunu‑tɔplɩ nyre lɛ 'yi, ‑ɛ nue, 'a ꞊wlʋ nyre lɛ 'yi. ‑Tɩ ꞊nʋ, ‑ɩ 'yii 'le nahuon a ꞊wlʋ ke, nɩ‑ ɔɔ ꞊tu.»
꞊Tɔkɔnyɔ, kɔ nahuon ꞊nʋ, ‑ɔ 'de ꞊tɔ kɔ, ‑ʋ po 'waa kayuo
(Matie 7.24-27)
46 ‑Ye kɛ ‑Yusuu lele po, ɔ nɔ: «Dɛ‑ kɔ ‑tɩ, 'aa 'mʋ Kʋkɔnyɔ daa ti a pɛpɛ, 'plɩɩ ‑tɩ ꞊nʋ, 'nɩɩ ꞊tu, 'a 'nɩnɩ nui 'le? 47 'Ɛ nɩ nahuon 'bɔ nɩ 'o, ‑tɩ ‑gbo, 'nɩɩ ꞊tu, 'bɔ nyi nʋa ye gbo po, 'plɩɩ 'bɔ nyi nu, 'n di 'a mʋ 'nɩ le, nahuon, ɔ 'we ye. 48 Ɔ 'we ꞊nɔ nahuon ꞊nʋ ye, ‑ɔ ‑tʋa kayu a pupue gbo. Ɔ 'blu ‑tʋtʋ ‑blublu, 'ɔ yɛ 'hɩɔ 'pa ke. 'Ke ɔ po 'o kayu a ‑gbɛ, ‑ɛ die nu, ʋ 'mʋ gbo ku ‑tɛɛ. ‑Tɛ ɔ pu 'klɛɛ, ‑ye 'nie a 'yiyiti nyre 'o ꞊o, 'nie a ‑gbɛ 'ɛ ‑wɔn kayu a ‑gbɛ ye. Kɛɛ, ɛ 'de 'le 'a 'wʋwla ‑wɛ, ‑ɛ nue, ʋ ku gbo ‑tɛɛ. 49 Kɛɛ, 'ɛ nɩ nahuon 'bɔ nɩ 'o, ‑tɩ ‑gbo, 'nɩɩ ꞊tu, 'bɔ nyi nʋa ye gbo po, kɛɛ, 'bɔ 'nɩnɩ nui, ‑ye ɔ 'we ꞊nɔ nahuon ꞊nʋ ye, ‑ɔ 'de ‑tʋtʋ 'blu, ‑ɔ po 'a kayu. ‑Tɛ ɔ pu 'klɛɛ, ‑ye 'nie 'yi nɩ, 'ɛ ‑wɔn kayu a ‑gbɛ ye. ‑Ye tii ‑do a ti 'yri, kayu a ‑gbɛ, ʋ 'wlɛ nɩ, 'ʋ nyre 'yi lɛ 'bii.»