1 Tsa tsinú iñi yo tsi Nyoo cuví tsa tsitó vaha yo tyin cua ñihi yo tsa ndatú yo; tan tsitó vaha yo tyin cua ñihi yo iin tsa nditsa tsa ñaha ca nyehe yo, tyin tsinú iñi yo tsi Nyoo. 2 Juhva nyɨvɨ yo tsa tsicoo̱ taha̱n tsanaha quita̱ vaha ñi nuu Nyoo tyin tsinu̱ iñi ñi tsi ra.

3 Tsa cuenda tsa tsinú iñi yo tsi Nyoo, tan tsitó yo tyin javaha̱ ra ñuhu ñayɨvɨ tsihin tuhun caahán ra. Tan tsitó yo tyin taha̱n tsanaha tsinu̱ tandɨhɨ tsa nyehé yo vityin tsihin tsa ña nyehé yo.

4 Tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra Abel tsi Nyoo, tan jamañi̱ ra tsa vaha ca nuu Nyoo tan ñavin ca ra Caín, yañi ra. Tsa cuenda yacan naquihi̱n cuenda Nyoo tsi ra tumaa tsatyin vaha ra, tan naquihi̱n cuenda tucu ra tsa jamañi̱ ra. Vasu ndi maa ña nyito ca ra Abel, maa tyin tsiñí yo nácaa tsinu̱ iñi ra.

5 Tsa cuenda tsa tsinu̱ xaan iñi ra Enoc tsi Nyoo, tan naquihi̱n Nyoo tsi ra tyin tacan tan ña nyehe ra tuhun tsiihí. Tan ña nañihi̱ ca nyɨvɨ tsi ra, tyin cuanuhu̱ ra tsihin Nyoo. Catyí tsi nu tutu Nyoo tyin tsa ndi cumañi ca naquihin Nyoo tsi ra, maa ñi maa cuhva taahán iñi Nyoo javaha̱ ra. 6 Maa tyin ña cuvi javaha yo tsa taahán iñi Nyoo tatun ña tsinú iñi yo tsi ra. Tyin tatun cuñí yo nanducu yo tsi ra, cuñí tsi tsinu jihna iñi yo tyin iyó ra, tan tsahá ra tsa vaha tsi nyɨvɨ nanducú tsi ra.

7 Taha̱n tsanaha jacoto̱ Nyoo tsi ra Noé náa cua cuvi ityi nuu. Vasu ndi maa ñaha ca coo can nyehé ra Noé, tsinu̱ iñi ra tan javaha̱ ra yutun ndoo tan ican cacu̱ ra tsihin nyɨvɨ vehe ra. Nyɨvɨ tsa ña tyaa̱ yahvi tsa caha̱n Nyoo, tatsi̱ tuñi ra tsi ñi. Maa tyin jacacu̱ ra tsi ra Noé tan nduvaha̱ ra nuu ra tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra tsi ra.

8 Ra Abraham tsinu̱ iñi ra tan tyaa̱ yahvi ra tsi Nyoo quɨvɨ cana̱ Nyoo tsi ra. Quita̱ ra nu ñuhu ra tan cuahán ra nu ñuhu tsa cua cuhva cuii Nyoo tsi ra. Vasu ndi maa ña tsitó ra nu maa cuahán ra, maa tyin quita̱ ra nu ñuhu ra tan cuahán ra. 9 Tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra Abraham tsi Nyoo, tsicoo̱ ra nu ñuhu tsa ñaha ca nacuhva cuenda Nyoo tsi ra. Tsicoo̱ ra tsitsi vehe jahma ñi. Juvin ñi tacan tsicoo̱ tucu ra Isaac, sehe ra, tan ra Jacob, sehe ra Isaac. Tyin juvin ñi catyi̱ tucu Nyoo tsihin nduvi taahan ra can naha ra tyin cua cuhva ra ñuhu can tsi ra naha. 10 Ra Abraham ndatú ra coo ra iin ñuu tsa ña cua naa maa; iin ñuu tsa vaha ca tsa cua cuhva Nyoo tsi ra. Tan ñuu tsa ndatu̱ ra maa Nyoo tsaqui̱n cuhva tsaha tsi tan sama̱ itsi.

11 Tan juvin ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ña Sara tsa caha̱n Nyoo tsihin ña, tsicoo̱ iin sehe ña. Vasu ndi maa tsa tsahnu xaan ña, cuvi̱ tsicoo̱ sehe ña tyin maa Nyoo tsaha̱ tunyee iñi ra tsi ña. Tacan cuvi̱ tyin tsinu̱ iñi ña tyin cua cundaa tsa caha̱n Nyoo tsihin ña. 12 Yacan cuenda vasu ndi maa tsa cuñí cúu cuii ña ra Abraham, maa tyin tsicoo̱ sehe ñasɨɨhɨ ra. Yaha̱ can tan tsicoo̱ cuaha nyɨvɨ tata ra. Tan yoñi maa cuví nacahvi tsi ñi tyin cuaha xaan ñi, tumaa cuaha tiñuu iyó andɨvɨ tan tumaa cuaha nyɨtɨ iyó yuhu ndutya ñuhu.

13 Tandɨhɨ nyɨvɨ can tan nyɨvɨ tata ñi tsihi̱ ñi tsa ndi cumañi ca naquihi̱n cuenda ñi tsa catyi̱ Nyoo tsihin ñi tyin cuhva ra tsi ñi. Vasu ndi maa ña ñihi̱ ñi can, tsinu̱ iñi ñi tyin cua cuhva Nyoo can. Yacan cuenda sɨɨ cuñí ñi tyin tsitó ñi tyin coo quɨvɨ cua nyehe ñi can. Tan sɨɨ tucu cuñí ñi caahán ñi tyin yahá ñi maa ñi nu ñuhu ñayɨvɨ ihya. 14 Tan tsa caahán ñi tacan, cuñí tsi catyí tyin ndi tsicá ñi nanducú ñi iin nu vaha ca coo ñi. 15 Tun tsatyin ñuhú iñi ñi ñuu ñi nu quita̱ ñi, cuví cunuhu nyico ñi iin yaha ñi. 16 Maa tyin ña tsinuhu̱ ñi ñuu ñi tyin cuñí ñi coo ñi ñuu vaha ca, tuhun ihya cuñí tsi catyi tyin cuñí ñi coo ñi nda andɨvɨ. Tan tsa tacan nducú ñi coo ñi nda gloria, ña cahán nuu Nyoo tsa cuví ra Nyoo ñi tyin tsa janduvaha̱ ra iin ñuu nu coo ñi.

17 Tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra Abraham tsi Nyoo, tyaa̱ yahvi ra tsa caha̱n Nyoo tsihin ra tan jamañi ra tsi ra Isaac, sehe mañi ra, quɨvɨ nducu̱ cuhva Nyoo tsi ra tun nditsa tsa tsinú iñi ra tsi ra. Javaha̱ ra tacan vasu ndi maa catyi̱ Nyoo tyehen tsihin ra: 18 “Tsa cuenda ra Isaac tan cua coo nyɨvɨ tata un.” 19 Vasu ndi maa caha̱n ra tacan tsihin ra Abraham, ra Abraham ña nayuhvi̱ ra tsa cuhva cuenda ra sehe ra tsi Nyoo, tyin tsitó ra tyin iyó tunyee iñi tsi Nyoo tsa janandoto ra ndɨyɨ. Quɨvɨ can tsa nyaá ra Abraham tsa cahñi ra tsi ra Isaac, sehe ra. Maa tyin Nyoo nacuhva̱ cuenda nyico ra tsi ra Isaac tsi ra. Tan cuví can tumaa tsa janandoto̱ Nyoo tsi ra.

20 Juvin ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ tucu iñi ra Isaac tsi Nyoo, tan catyi̱ ra tyin ra Jacob tan ra Esaú, sehe ra, cua ñihi ra naha tsa vaha nu cuahán ca tsi. 21 Tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra Jacob tsi Nyoo, tan catyi̱ ra tyin nduvi taahan sehe ra José cua ñihi ra naha tsa vaha jaha Nyoo. Tan nyaá naa ñi ra yutun tsa tsindahá ra tan jacahnu̱ ra tsi Nyoo tyin tsa tsahnu xaan ra. 22 Juvin ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra José tsi Nyoo, catyi̱ ra tsa tsa cuñí cúu ra tyin cua quita nyɨvɨ ra, ñi Israel, ñuhu Egipto. Tan tsaha̱ cuenda tucu ra tsi nyɨvɨ tyin quɨvɨ quita ñi na quihin ñi yɨquɨ ra cuhun tsihin ñi.

23 Tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi jutu ra Moisés tan sɨhɨ ra tsi Nyoo, tyihi̱ xeehe ñi tsi ra uñi yoo tyin nyehe̱ ñi tyin sɨɨ xaan caá ra. Ña nayuhvi̱ ñi tsa caha̱n ra rey tyin cuñí tsi cúu tandɨhɨ sehe yɨɨ nyɨvɨ [tsa cuenda tyin tsitó ñi tyin cua jacacu Nyoo tsi ra]. 24 Tsinu̱ tucu iñi ra Moisés tsi Nyoo. Yacan cuenda quɨvɨ tsahnu̱ ra, ña cuñi̱ ca ra cuvi ra sehe ñaha cuví sehe ra rey ñuhu Egipto. 25 Tan nacoo̱ ra ñuhu Egipto can tyin ña cuñí ra cusɨɨ iñi ra tsihin tsa javaha ra tsa caquiñi. Tan nacatsi̱ ra tsa cua nyehe ra tundoho tsihin nyɨvɨ Nyoo tan ñavin ca tsa cusɨɨ iñi ra tsihin tsa tsindɨhɨ́ ñi maa. 26 Tsa cuenda ra Moisés, vaha ca tsa cuca ra Cristo tan ñavin ca tandɨhɨ tsa cuca tsa iyó Egipto. Yacan cuenda sɨɨ cuñi̱ ra nyehe̱ ra ticanuu tsa cuenda ra Cristo tyin tsitó ra tyin cua ñihi ra tsa cua cuhva Nyoo tsi ra. 27 Juvin ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra Moisés tsi Nyoo, ña nayuhvi̱ ra quita̱ ra ñuhu Egipto, vasu ndi maa cuxaan ra rey tsi ra. Tan cunyee̱ xaan iñi ra tyin tumaa tsatyin nyehe̱ ra tsi Nyoo tsa ña nyehé yo.

28 Juvin ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra tava̱ tyiñu ra na jacahnu tandɨhɨ nyɨvɨ Israel vico tan cahñi ñi iin mbee ticatyi luhlu. Tan tava̱ tyiñu tucu ra na cahyɨ ñi nɨñɨ mbee can quisiyu yuvehe ñi, tyin tacan tan tsa cua yaha ángel Nyoo cahñi ra sehe nuu nyɨvɨ Egipto, ña cahñi ra ndi intuhun sehe nuu maa ñi. 29 Tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ñi Israel tsi Nyoo tan yaha̱ sava ñi nu Ndutya Ñuhu Cuaaha tumaa nu ñuhu ityi. Ra Egipto naha ra cuñi̱ ndɨhɨ tucu ra naha yaha ra naha, maa tyin ña cuvi̱ yaha ra naha tyin nacasɨ̱ Nyoo ndutya ñuhu can sɨquɨ ra naha tan tsihi̱ ra naha jaha̱ ndutya can.

30 Juvin ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ñi tsico̱ nduvi ñi utsa tsaha tsata ñuu Jericó, tan tandɨhɨ cuii maa nu sama tsaha ñuu can tanɨ̱. 31 Juvin ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ña Rahab, ñaha sɨɨ iñi tsica̱ nuu tsa tsicoo̱ Jericó, tan ña tsihi̱ ña quɨvɨ tsihi̱ tandɨhɨ nyɨvɨ ñuu ña. Ña tsihi̱ ña tyin jatyinyee̱ ña tsi ra Israel ra tsa tsaha̱n naha ra tsinyehe̱ ñuu ña. Tandɨhɨ ca ñi tsihi̱ ñi tsa cuenda tsa ña tyaa̱ yahvi ñi tsi Nyoo.

32 ¿Náa ca cua cahan yu vityin? Tyin ña cuyatyi yu cahan yu tuhun tandɨhɨ ra naha, tumaa ra Gedeón, ra Barac, ra Sansón, ra Jefté, ra David, tan ra Samuel, tan ra cuvi̱ ndusu yuhu Nyoo naha ra taha̱n tsanaha. 33 Tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ra naha tsi Nyoo, tan yɨhɨ́ ra naha jaha̱ canaa ra naha tsi inga ñuu nahnu. Tan yɨhɨ́ ra naha vaha xaan tsindaca̱ ñaha ra naha nyɨvɨ cuenda Nyoo. Yɨhɨ́ ra naha ñihi̱ ra naha tsa catyi̱ Nyoo tyin cuhva ra tsi ra naha. Yɨhɨ́ ra naha jatyinyee̱ Nyoo tsi ra naha quɨvɨ nducu̱ cahñi ndicaha tsi ra naha. 34 Yɨhɨ́ ra naha ña cayu ra naha jaha̱ ñuhu̱ tsitsi ono nu tyihi̱ nyɨvɨ tsi ra naha. Yɨhɨ́ ra naha cacu̱ ra naha tan ña tsahñi̱ nyɨvɨ tsi ra naha tsihin mityi. Yɨhɨ́ ra naha tsaha̱ Nyoo tunyee iñi tsi ra naha quɨvɨ nduve tunyee iñi tsicoo̱ tsi ra naha, tan cuvi̱ cañi̱ tahan ra naha tsihin nyɨvɨ xaan iñi tsi ra naha tan jaha̱ canaa ra naha tsi ñi. 35 Tsicoo̱ juhva ñiñaha, tsa nandoto̱ nyɨvɨ.

Juhva nyɨvɨ tsinuhñi̱ ñi tan ndoho̱ ñi jaha̱ nyɨvɨ, maa tyin vasu ndi maa tacan taha̱n ñi, cunyee̱ xaan iñi ñi tan ña cuñi̱ ñi ndoo̱ nuña ñi. Nyɨvɨ can catyí ñi tyin tun nacoo ñi tsi Nyoo ña cua nyehe ca ñi tundoho, maa tyin ñi ican ña cuñi̱ ñi tyin tsitó ñi tyin vasu ndi maa cúu ñi, cua nandoto ñi inga tsaha tan cua coo ñi iin ñayɨvɨ vaha ca. 36 Inga ñi nyehe̱ ñi tundoho jaha̱ nyɨvɨ tyin caahán nyaa nyɨvɨ can tsi ñi tan cañi̱ ñi tsi ñi. Inga tucu ñi tsinuhñi̱ ñi tsihin cadena tan tsiyucu̱ ñi vehe caa. 37 Yɨhɨ́ ñi tsahñi̱ nyɨvɨ tsi ñi tsihin yuu. Yɨhɨ́ ñi tsahnya̱ sava nyɨvɨ tsi ñi tsihin cierra. Yɨhɨ́ ñi nducu̱ cuhva nyɨvɨ tsi ñi. Yɨhɨ́ ñi tsahñi̱ nyɨvɨ tsi ñi tsihin mityi. Yɨhɨ́ ñi tsinditsi̱ ñi ñɨɨ mbee ticatyi tan ñɨɨ mbee; nduve jahma vaha ñi tsicoo̱ tan ndi nduve vehe ñi. Ndaahvi xaan tsicoo̱ ñi, tan tsicoo̱ xaan ñi tucuiihya iñi, tan nyehe̱ ñi tundoho jaha̱ nyɨvɨ tsa ña tsitó tsi Nyoo. 38 Tan nyɨvɨ ndaahvi can vaha ca ñi nuu Nyoo tan ñavin ca inga ca nyɨvɨ. Tsica̱ nuu ndaahvi ñi nu tsɨquɨ tan nu iyó yucu. Tsicoo̱ ñi tsitsi cava tan tsitsi ñuhu. 39 Tandɨhɨ maa nyɨvɨ ndaahvi can vasu ndi maa vaha caha̱n Nyoo tuhun ñi tsa cuenda tsa tsinu̱ iñi ñi tsi ra, maa tyin ña ñihi̱ ñi tsa catyi̱ ra tyin cuhva ra. 40 Tyin cuñí ra tsa ñihi ndɨhɨ ñi tsa vaha ca tsa tyaa̱ ra cuhva tyin cuhva ra tsi yoo tyin tacan tan nduvaha ñi nuu ra iin caa ñi tsihin yo.