31
Yakob nalai laꞌo ela Laban
Laꞌe esa, Yakob namanene Laban anan nara kola-kola rae, “Yakob namasuꞌi nalan seli ena, nahuu ana kakao nala basa ita aman hata-heton ena.” Yakob oo mete-nita ndia ari-aman Laban matan ta nalengga ena, ma ana ta malole no ndia boe, sama leo fai bakahulun bali.
Basa boe ma MANETUALAIN kokolak no Yakob nae, “Hatematak ia fain losa ena. De o muste fali muni o ina-amam mara muu. Dei fo Au sama-sama ua o.”
Basa de Yakob fee reu roke Rahel no Lea, fo mai ratonggo ro ndia nai bandar mamanan nai mook. Boe ma ana nafada sara nae, “Nai fai bakadean ia, au mete-ita ei amam matan ta nalengga no au ena. Ana oo ta malole no au boe, sama leo fai bakahulun ena bali. Tehuu Manetualain fo au amang nakaluku-nakatele neuk naa, Ana sama-sama no au. Ei dua ngga bubuluk, doo basa ia, au aue-osa fafandek lima-eing sudi selik kana soa-neu ei amam! Leo mae talo naa oo, tehuu ana kedi-ira nakamiminak au laꞌi-laꞌik ka boe. Ana nggati au seseba-babaeng, laꞌe salahunu. Leo mae talo naa, tehuu Manetualain nanea naherek au. Neu ei amam kokolak nae, ‘Banda-manu kokotok kara raa dadi reu o seseba-babaem’, boe ma banda-manur raa bonggi basa ana kokotok lalaꞌen. Faik laen, ana kokolak bali nae, ‘Hatematak ia banda-manu fo keketak kara, dadi reu o seseba-babaem,’ boe ma banda-manur raa bonggi basa ana keketak lalaꞌen. Manetualain tao talo naa, mita fo Ana haꞌi nala ei amam banda-manun nara, fo fee sara reu au.
10 Laꞌe esa, neu banda-manur fai nehoan nara, au mete-ita nai meꞌis dale nae, basa banda-manu mane kahoak kara raa, hambu ketuk bulun tatadak, kokotok ma hambu ketuk keketak. 11 Boe ma Manetualain atan numa nusa tetuk do inggu temak mai nanggou au nai meꞌis dale nae, ‘Wee! Yakob!’
Boe ma au aselu ae, ‘Tao hata, Manetualain?’
12 Boe ma ana nafada nae, ‘Mete dei! Basa banda-manu mane kahoak kara hambu kada bulu tatadak, kokotok ma keketak. Au ndia koladu basa naar, nahuu Au mete-ita ena hata fo Laban tao neu o ena. 13 Au ia, Manetualain, fo atudu aong neu o numa Betel. O mambaririik batu esa numa naa, basa boe ma mboꞌa mina neu lain, de makaluku-makatele neu Au. Basa boe ma o ndara fangga hehelu-bartaak mua Au numa naa. Hatematak ia o muste laꞌo ela nusak ia, fo fali muni o ina-amam mara nusan naa muu.’ ”
14 Boe ma Rahel no Lea raselu rae, “Neu! Ai tungga a mesan! Ai ta maena pusaka hata-hata bali numa ai aman Laban mai. 15 Doo basa ia, tou lasik tao ai leo kada hatahori deak kara ena. Ana seꞌo heni ai ena. Boe ma ana naꞌa heni ai beli-mbaan nara ena. 16 Basa hata-heto fo Manetualain haꞌin numa papa Laban mai naa, hatematak ia dadi neu ai ma ai anan nara pusakan. Dadi mete ma Manetualain nae talo bee, na, tungga a leo!”
17-18 Basa boe ma Yakob mulai nafafaꞌu bua-loꞌan nara. Boe ma ana fua basa sao-anan nara reu onta lain, ma foo neni basa banda-manun nara, ma basa bua-baꞌu fo ana hambu sara ruma Padan Aram, de ara fali reni dae Kanaꞌan reu.
19 Faik naa, Laban neu nggute bibi lombon nara bulun. Boe ma Rahel loi neni aman patong sosonggon nara. 20 Yakob asa laꞌo no kada neneek, ma ta rafada ndia ari-aman. 21 Ana baꞌu neni basa ndia hata-heton nara, de ara laꞌo lai-laik ladi lee Efrat, boe ma rasare reni letek Gilead reu.
Laban neu husi tungga Yakob
22 Seli fai telu, boe ma Laban hambu harak rae, Yakob asa ralai ena. 23 Boe ma Laban nakabubua ndia hatahorin nara, fo reu husi tungga ndia mane-feun. Ara husi losa faik hitu, dei de hambu sara ruma Gilead leten nara.
24 Neu leꞌodaen, boe ma Manetualain natudu aon neu Laban numa meꞌis dale. Ana nae, “Laban! Mete ma o kokolak mua Yakob, na, manea matalolole o bafa-maam.”
25 Leꞌodaen naa, Yakob nambaririik laak numa letek Gilead ena. Boe ma Laban asa oo rambaririik sira laan boe, ta dook ka numa naa neu.
26 Basa boe ma Laban mai natonggo no Yakob. Boe ma ana kokolak nae, “Weeh, Yakob! Tao hata de o malai muni au ana inang nggara no neneek talo ia? Sama leo hatahori fo o humu malak nai netatik dale. 27 Talo bee de o malai no neneek, ta pake mateꞌa au bali! Mete ma o mafada au no malole dei, na, neu ko au tao feta rame-rame, fo afuli ei pake bua kaliik* Susura Malalaok dedeꞌa Ibrani surak nae, ‘soda-helo pake labu anak, ma bua kaliik mana pake tali loa.’ dei fo mboꞌi ei laꞌo. 28 O salam esa bali, ndia o ta fee au idu au umbu-anang nggara, dei fo mboꞌi sara laꞌo. O tataom ia nggoa bebek sudi selik kana! 29 Au bisa tao akasususak o no muda hiek. Tehuu leꞌodaek ka, Manetualain fo o amam nakaluku-nakatele neuk naa kaꞌi-ore au nae, mete ma au kokolak ua o, na, au muste anea atalolole au bafa-maang. 30 Memak au bubuluk ae, o laꞌo nahuu o dalem hii nalan seli mae fali ena. Tehuu tao hata de o bei mamanaꞌo muni au patong sosonggong nggara bali?”
31 Basa boe ma Yakob naselu nae, “Toꞌo boso mamanasa au! Au laꞌo no neneek naa, nahuu au amataꞌu, boso losak toꞌo namanggenggee kakanak kara iar, na, talo bee?” 32 Tehuu Yakob ta bubuluk nae, ndia saon Rahel ndia loi neni patong sosonggok kara raa. De ana nae, “Toꞌo! Laꞌe-neu patong raa, sangga leo! Mete ma hambu sara rai see, na, hukun makanisan. Parisa basa sara! Mete ma hambu toꞌo bua pusaka laen, na, haꞌi mala falik kasa. Elan fo basa hatahori iar, dadi reu sakasii.”
33 Boe ma Laban neu parisa esa-esak laan. Nakahuluk Yakob laan. Basa boe ma neni Lea laan neu. De neni ata ina kaduak kara laan neu. Tehuu ana ta hambu patong raa. Mateꞌen, ana maso neni Rahel laan neu. 34 Tehuu Rahel nafuni patong raa rai onta bebelan ndandaan dae. De nanggatuuk neu bebelak naa lain. Laban parisa no lutuk Rahel laan, tehuu ta hambu sara.
35 Boe ma Rahel kokolak no aman nae, “Papa boso mamanasa. Au ta bisa ambariik, huu au hambu bulak.” De Laban sangga seluk bali, tehuu ana ta hambu patong raa.
36 Boe ma Yakob namanasa, de ana mboka nasaparak Laban nae, “Au tao manggarauk hata neu toꞌo? Losa toꞌo husi tungga au, nok bali au hatahori manggarauk! 37 Toꞌo parisa basa au bua-baꞌung nggara ena. De toꞌo hambu hata? Soba taon neu mata ia fo ita basa ngga mete-tita! Naa fo hatahorir ia raketu rae, bua-baꞌur raa see enan. 38 Teuk 20 ena, au dadi kuli neu toꞌo. Neu au kiu-lolo toꞌo banda-manun nara, esa boe na ta kalaheni. Au ta uꞌa heni esa boe na! 39 Mete ma banda kakiki-kakaak tao nisa toꞌo bandan esa, na, au ta afada toꞌo, tehuu au nggatin. Mete ma hatahorir ramanaꞌo reni toꞌo bandan esa, toꞌo nadenu au nggati, leo mae au ta ndia sala. 40 Leledok, au seꞌi ledo. Leꞌodaek au marini dere faku-faku. Au beꞌe losa ta sunggu, nahuu kiu-lolo toꞌo bandan nara. 41 Memak teuk 20 naa, tebe! Au aue-osa teuk 14, fo hambu toꞌo ana inan nara. Basa de au aue-osa tamba seluk teuk 6 bali, fo bisa hambu au bandang nggara. Au dadi kuli doo basa naa, tehuu toꞌo soa nggati au seseba-babaeng laꞌe salahunu. 42 Endik de hambu Manetualain fo baꞌi Abraham ma papa Isak rakaluku-rakatele neuk. Mete ma Ana ta nanea au, na, neu ko toꞌo nadenu ara husi falik au ua lima rouk ena. Tehuu Manetualain ta napopoke matan neu au susa-sonang, ma ana susuri-memete basa au ue-osang lalaꞌen. Huu naa de leꞌodaek ka, Ana mai ndindia toꞌo.”
Yakob no Laban ndara fangga hehelu-bartaak
43 Laban namanene Yakob kokolan talo naa, boe ma ana naselu nae, “Talo ia! Ina kaduak kara raa, au anang nggara. Kakanak kara fo ara bonggi ralak kara raa, basa sara au umbung nggara. Basa bandar ia, au enang nggara. Basa hata fo o mete-mitak kara iar, memak au enang nggara. Tehuu au ae tao hata? Au ta bisa kena-kaꞌi sara. 44 De malole lenak, ita dua ngga ndara fangga hehelu-bartaak. Ma ita muste leo-laꞌo tungga hehelu-bartaak naa.”
45 Basa boe ma Yakob haꞌi nala batu moꞌok esa, de nambaririik kana numa naa, dadi neu tanda nesenedak. 46 Boe ma Yakob nadenu hatahorin nara reu raduduru batur fo fua totodo neun. Boe ma basa sara ranggatuuk raꞌa-rinu deka batur raa. 47 Basa boe ma Laban foi batu netotodok naa nade, Yegar Sahaduta. Tehuu Yakob foin nade, Galeed. Nai dedeꞌa Aram, Yegar Sahaduta sosoa-ndandaan ‘batu sakasii’. Nai dedeꞌa Ibrani, Galeed oo sosoa-ndandaan ‘batu sakasii’ boe.
48 Basa boe ma Laban nae, “Batu netotodok ia, dadi sakasii soa-neu ita dua ngga.” Huu naa de mamanak naa nade Galeed. 49 Laban oo foi mamanak naa nade Mispa boe (fo dedeꞌa deꞌek naa liin sangga sama leo dedeꞌa deꞌek laen, fo sosoa-ndandaan ‘mamana neneak demak’), nahuu ana kokolak nae, “Neu ko MANETUALAIN mesa kana ndia nanea ita dua ngga, fo leo mae ita takadodook oo, ita ta lena-langga hehelu-bartaak ia boe. 50 Mete ma o tao manggarauk neu au anang nggara iar, do sao ina laen nara, neu ko au ta bubuluk. Tehuu masanedak! Manetualain ndia dadi sakasii neu o, ma au. 51-52 Soba mete neu batu mana mambariik ia, ma batu netotodok. Masaneda huu batur ia oo dadi neu too-lane boe. O ta bole seli batur ia fo tao manggarauk neu au. Ma au oo ta bole seli batur ia fo tao manggarauk neu o boe. 53 Ita dua ngga ndara fangga hehelu-bartaak ia pake ita bei-baꞌin nara Manetualain naden. Fo ndia o baꞌim Abraham, ma au baꞌing Nahor Manetualain. Dei fo Ndia mesa kana ndia dadi mana maketu-maladi dedeꞌak fo naketu-naladi ita dedeꞌan.”
Yakob namanene nala naa, boe ma ana soꞌuk sumba-sook mates pake Manetualain naden fo ndia aman Isak nakaluku-nakatele neuk.
54 Basa boe ma Yakob tunu-hala banda-manu, de ana nenin dadi tunu-hotuk fee Manetualain numa letek naa lain. Boe ma ana noke basa hatahorir, de raꞌa-rinu rame-rame ma ara beꞌe losa beꞌe-mai huhua anan numa naa.
55 Neu beꞌe-mai huhua anan, Laban neu idu-holu basa umbu-anan nara. Basa de ana kokolak fee babaꞌe-babatik neu sara, boe ma ana fali neni nusan neu.

*31:27 Susura Malalaok dedeꞌa Ibrani surak nae, ‘soda-helo pake labu anak, ma bua kaliik mana pake tali loa.’

31:47 Nai dedeꞌa Aram, Yegar Sahaduta sosoa-ndandaan ‘batu sakasii’. Nai dedeꞌa Ibrani, Galeed oo sosoa-ndandaan ‘batu sakasii’ boe.