Paama Bible Tiemes 1

Selusien koa helamu ten

Tiemes

?Isei mutis selusien koanek?

Meatin koa mutis selusien enek, isen Tiemes. Kei viteni keke vi meatin toumien onen Ahi ka Asuv Iesu Kristo.✡ Tunali kati vi Iesu ka Siud (koa isen tamun vi Sudas),✡ ka kei vi mari elda ten sios ten out Serusalem.✡ Avaseini keke Siud keilu Tiemes luvi tunali kati en Iesu, lurkurtei anatin eni keke Iesu vi Mesaea navong kei moul veah.✡ Ka Iesu kistal min Tiemes katau en mearisien onen.✡ Evus, Tiemes keilu Siud luling demkatien onealu en Iesu.✡ Katau suk, keilu lumum ral min Kristin keil ka lumai luvi elda ten Sios.✡ Tiemes mat en sua 62 AD (sua keil katau en avong koa Iesu avasi) en avong koa avat keil onen Siu keil ten out Serusalem akov vini.

?Isei vuli selusien koanik mulamu?

Tiemes mutis selusien koanik va min Siu keil koa avi Kristin koa aka rasil uva en out vasi keil en out netan.✡ Kei mutis selusien enek vesesal en sua 48 AD. Koanik kur out mulamu en lahruaien ten avat keil ten Sios ral min Pol ka Saelas en sua 50 AD, navong aselus usil sakien onen Kristin keil koa arvitei Siu.

?Tiemes mutis selusien koanik vensa?

Tiemes en vati vasel kat Kristin keil keke avatie lat anatinien ten demkatien one vaka en sakien tetahos keil one – Kristin keil koa avi Siu aka rasil uva en out keil koa koakeil arvitei Siu amul ien. Ka navong uva, amundemi avit vinvin enges keke avandem kat Ahi ka Iesu Kristo ka en rendemien one enges. Ka Tiemes mul sel kat keil keke sakien one emun housil selusien onen Ahi.✡ Tiemes viteni mun keke vati demkatien koa sakien tetahos teni tovuol mat varei.✡

Tiemes en vati vasel kat Kristin keil keke ihati keil hekeih navong avisu en avong takeih keil ka sakvisien keil – Kristin keil amul avisu en avong takeih savsav keil. Sakini, Tiemes sel kat keil keke ihati keil hekeih en demkatien one keke avakur moulien ten lisenges.✡ En vati availea keke sakvisien keil koa amul avisu eni rokatei ven Ahi, ka mul ka en tin meatin enges.✡

Tiemes en vati vasel kat Kristin keil keke selusien ka sakien keil one usil meteisauen koa ka en out nesa – Tiemes longe keke Kristin keil amul alei ras sise ten anatinien onen Ahi,✡ amul alonge tisa ka amesai,✡ amul asel kutut ka avilelau en rendemien ten hetetamenien,✡ ka amul amumon sakien tisa keil veni envatien one mul en tounah onen mesav keil.✡ Ven koanik, Tiemes sel kat keil keke avahis Ahi keke vasan meteisauen onen min keil.✡ Meteisauen enek ihisein keil usil sakien koa avato vatahos vatal min mesav keil ka mukave anamaentei sakien keil one telamu naleh rendemien one.✡

Tiemes en vati vasel kat Kristin keil keke anamaentei rendemien ten mani naleh rendemien one – Tiemes longe keke koakeil ten sios avouhou min koakeil tounah one houlu ka amundem maen koakeil tounah one tovuol.✡ Ka vi koakeil tounah one houlu koa amul apurun koakeil tounah one tovuol.✡ Tiemes sel kat Kristin keil enek keke avaling envatien one en Ahi ka selusien onen, ka analingtei envatien one en tounah keil ten out netan.✡

Mari rendemien tamun ten selusien koanik mul en Tiemes 2:18

Ka vahit meatin etai vahiteni minau vahit, “Tei en meatin keil akur demkatien enges, ka teisav en keil akur demkatien ral min sakien tetahos keil emun.” Ka rendemien onen meatin koanek romaltei. Meatin tovuol vatie lat anatinien ten demkatien onen munak sakien tetahos keil teni tovuol. Ka inau nakilea matie lat anatinien ten demkatien onak vaka en sakien tetahos keil onak.

?Asa mul en selusien koanik?

1. Selkatien keke Kristin keil ihati keil hekeih en demkatien one en avong avisu en sakpurunien keil. (1:1-18)

2. Sakien tetahos keil onen koakeil demkatien one vi anatin. (1:19–5:20)

a. Koakeil demkatien one vi anatin amul along kat selusien onen Ahi. (1:19-27)

b. Koakeil demkatien one vi anatin analei kantei meatin tai anahit kei tahos imok muli mesav tai. (2:1-13)

c. Koakeil demkatien one vi anatin arie lati ka en sakien tetahos keil one. (2:14-26)

d. Koakeil demkatien one vi anatin alei kat revi selusien keil one. (3:1-12)

e. Koakeil demkatien one vi anatin amusil meteisauen onen Ahi. (3:13-18)

f. Koakeil demkatien one vi anatin aling rendemien one vita netan en meten Ahi. (4:1-12)

g. Koakeil demkatien one vi anatin aling desien one en Ahi ka rovitei tounah keil ten out netan. (4:13–5:6)

h. Koakeil demkatien one vi anatin amul arosin mearisien onen Iesu Kristo ral min rendemien koa taveah. (5:7-12)

i. Koakeil demkatien one vi anatin avi meatin keil ten hisien. (5:13-18)

j. Koakeil demkatien one vi anatin asak visi keke avahiles mesav keil ran sise ten matien koa amul ien. (5:19-20)

Hitkileaen onen Tiemes usil leta koanik

1 Inau Tiemes, navi meatin toumien onen Ahi ka onen Asuv Iesu Kristo. ✡

Navit mahiten more vahat min kami koa mika en mari vatiamal teindan elu (12) ten out Isrel, koa sakpurunien keil sakin kami mika rasil en out vasi en out netan suval mivi heou keil. *

Demkatien ka meteisauen koa ka ven Ahi hekataun koakeil avisu en avong takeih keil

2 Tuak ka ahinkuli keil, navong mivisu en avong takeih keil en sise sav keil minalongtei natisa ka mihesi kami enges. ✡ 3 Veni mikilea keke navong tounah keil umai keke avasak vis demkatien onami, hesakin kami mikilea mihelomal hekeih tamun. ✡ 4 Ka navong mimulomal keih en demkatien onami lises, hesakin kami mihematu revi en demkatien ka sakien onami hemal. Hemukonek, mihertamureitei en etai tounah navong mivisu en tounah keil koa hemai.

5 Ka munak tai en kami tamurei en meteisauen en moulien onen, hehis Ahi enges veni ka kei hesani mini. Hesani mini veni, lisenges, Ahi si kei keke vasan tounah koa tahos min meatin keil. ✡ 6 Ka navong mivis min Ahi ven etai tounah, demkatien onami hekeih keke Ahi mul long hisien onami ka hesan aneite teni mini. Demkatien onami usili nahitei elu, veni meatin koa romundem kat revitei en Ahi, rendemien onen mul langlango suval atas navong eang muh rasilini. ✡ 7 Vati meatin koa mukonek nandemtei nahit Ahi hesan aneite ten hisien onen, 8 veni Ahi kilea keke rendemien onen vi elu ka mul konakon en usite houlu en moulien onen.

Mal keke meatin keil vasi isi keil ven tounah koa Ahi mumoni en usite one

9 Kami koa tounah onami tovuol, mikilea mihesi kami mok veni kami mihekur eis tai koa nesa en meten Ahi. 10 Ka kami koa tounah onami houlu, en avong tai, tounah onami hetovuol hesuval tahosien ten hungevai tai. Ka avaseini, kami mun mihesi kami veni eis koa mihekuri vatte hetas en meatin sav keil en meten Ahi. ✡ 11 Anatin, hungevai tai, navong meteiai va nesa ka ritin keih, sakin tahosien teni va rani, maleles ka rivtiv va netan. Musil sakien enek, navong meatin tai koa tounah onen houlu mul veah mumon umen onen, hemat hetal min tounah keil onen.

Ahi rovitei vatte ten avong takeih keil vuo sakvisien keil

12 Tokolkatien onen Ahi mul en koakeil avati keih navong avisu en avong takeih keil ka sakvisien keil. Isi keil veni koakeil avati keih en demkatien one ikur heite teni koa vi moulien ten lisenges koa Ahi vat kati min koakeil envatien one mul ien. ✡ 13 Ka navong romul rokur sakvisien keil veni romum tisa, ronandemtei ronahit Ahi varei mul sak vis ir. Sakvisien koanek sakras vaka ven Ahi veni kei sakras vasak vis meatin tai vatal tisaen. Koanek anatin ven koa tisaen sakras vasak vis Ahi. 14 Ka sakvisien keil aka en tin meatin enges, en avong koa envatien onen mul en tounah tai koa tisa ka maen envatien enek valeh rendemien onen. 15 Evus, envatien ten tounah koa tisa mul ro suai en rendemien onen suval koa tivava tai mul ro suai en vangen mama onen. Anatin, envatien tatisa enek mul ro suai va vio … kistal mai en mesai vi tisaen. Ka navong tisaen enek moul mai mariso en moulien onen meatin enek koa maeni vamoul, tisaen enek viles eris eni ka mu vini varei. 16 O onak keil, veni koanek vi anatin, minahusiltei hihiseien ten luvosien keil usil Ahi.

17 Ka tahos mikilea keke sanien keil vasi koa tahos aka ven Ahi Tamer koa mul en out nesa koa si kei keke vasan keil. Kei varei vi vatte ten muohien ka mumon meteiai, avati ka hitu keil en out nesa. Ka sakien onen rovilestei vasuval nimal ten tounah koa muoh, ka evus, viles mai malikelik. ✡ 18 Musil rendemien onen, Ahi sakin ir rovi heite hau ka en selusien ten anatinien onen. Kei mumoni mukonek veni en vati vasakin ir rovamai rovahi hetetamen keil ten tounah keil koa kei mumoni en out netan suval rovi sanien ten anien hau teni. ✡

Navong romul rolong selusien onen Ahi, mal keke rehoum housili

19 Tuak ka ahinkuli keil, tahos keke kami vasi mihekalah keke mihelong revi selusien onen mesav keil, ka minakalahtei keke minason etai selusien min mesav keil. Minahitei vati meatin keil koa avuroh kalah. ✡ 20 Veni navong kami mivuroh, misakras mivoumon etai tounah koa mal en meten Ahi. 21 Sakini, mihelokovein sakien tisa keil veni atisaso ka amul avo en moulien onami. Ka hetal min rendemien tai koa mul netan, mihekur revi selusien koa Ahi luh kati mul en moulien onami ka mihoum housili. Anatin, mihekur revi veni keihoen mul ien keke voutut moulien onami. ✡

22 Navong milong selusien onen Ahi, tahos keke mihoum housili. Veni koakeil armusiltei, keil amul aluvos keil eris. ✡ 23 Anatin, munak meatin tai mul long selusien onen Ahi ka rolong kattei, kei suval meatin koa va les niniven en kilas tai. 24 Ka navong muris va, en vobongen ris veinan varei. 25 Ka kami mivi koakeil milei kilea mengkatien onen Ahi koa mal revi, koa kilea vakulat kami ran vurohien onen Ahi va kat tisaen. Ka mihendem kati keke mihoum housil asa koa Ahi mul viteni. Hemukonek, tokolkatien onen Ahi hel en moulien onami. ✡

26 Munak mivit mivi meatin keil koa mimul mimusil revi sakien ten demkatien en meten Ahi, ka mirlei kat revitei selusien onami, mimul miluvos kami eris ka demkatien onami rovitei anatin. ✡ 27 Vati sakien keil ten demkatien koa tahos imok ka muto en meten Ahi amukok: mimul mulei kat revi timaru keil ka vatina keil koa amul avisu en avong takeih en moulien one, ka minamaentei moulien onami namai nahilehilu natal min tisaen keil ten out netan.