10
Jesús enseña sobre el divorcio
Nuc'ua o mbedye c'ua nu, e Jesús. O ma cja c'o jñiñi c'o tsja a Judea. O mbes'e c'ü 'nanguarü c'e ndare a Jordán. Nuc'ua na yeje o jmurü na puncjü nte nu ja mi bübü e Jesús, c'ua ja nzi va jmurüji nu ja ot'ü mi bübü. O xöpüji c'ua ja nzi va xöpü c'o dyaja nte. O säjä c'ua c'o fariseo. Chaque o tsjapüji t'önü e Jesús. C'ü mi 'ñejeji, ngue c'ü ro zöji e Jesús. Mi cjijñiji 'na ro jyopü c'ü ro mama. O dyönüji:
―¿Ja ga mama cja o̱ ley Mizhocjimi, cjo na jo 'na bëzo ra mbëzi nu su'u?
O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji:
―¿Pje mama cja yo mandamiento yo o dyopjü e Moisés?
O mama c'ua c'o fariseo:
―E Moisés o unü sjëtsi e bëzo ro unü xiscõma c'ü rví mbëzi nu su.
O ndünrü c'ua e Jesús o xipjiji:
―Nu'tsc'eji me na me in mü'büji, dya i̱ṉ s'iyaji c'o nin suji, nguec'ua o dya'c'eji sjëtsi e Moisés rí pëziji c'o. Pero 'ma o mbürü o ngãrã yo nte, dya ma cjanu. Na ngueje ndeze 'ma ot'ü, Mizhocjimi o 'ñeme e bëzo 'ñe e ndixũ. Nguec'ua nu yo bëzo ga zogüji nu tata 'ñe nu nana, ga mimivi c'ü nu su. C'o mi yeje ya ri 'natjo o̱ ts'inguevi. Dya cja ri yeje, ya ri 'natjo o̱ ts'inguevi c'ua. Nu c'o o tsjapü Mizhocjimi ra 'natjovi, dya ra xõcü e bëzo.
10 Nuc'ua e Jesús 'ñe c'o o̱ discípulo o cjogüji a mbo cja 'na ngumü. Nuc'ua c'o discípulo o dyönüji ja ma cja c'o cja vi mama. 11 O mama c'ua e Jesús o xipjiji:
―Nu c'ü ra mbëzi nu su, cja rron chjüntüvi c'ü 'naja ndixũ, tsãjã ndixũ 'ma c'ü. 12 Nu 'ma ngueje e ndixũ ra mbëzi nu xĩra cja rron chjüntüvi c'ü 'naja bëzo, tsãjã bëzo 'ma c'e ndixũ c'ü.
Jesús bendice a los niños
13 Ma ẽjẽ c'o nte ma siji c'o o̱ ts'it'iji cja o̱ jmi e Jesús, ngue c'ua e Jesús ro 'ñe's'e o̱ dyë anguezeji ro dyötpüji Mizhocjimi. Nuc'ua c'o discípulo 'ma o jñandaji c'o, o huënch'iji c'ua c'o ma siji c'o ts'it'i. 14 Pero e Jesús 'ma o jñanda c'ü mi cja c'o o̱ discípulo, o üdü c'ua. O xipjiji:
―Jyëziji yo ts'it'i ra ẽji cja ín jmigö; dya rí ts'a's'üji yo, na ngueje nu c'o va ẽjẽ co nuzgö nza cja yo ts'it'i, ngueje c'o cjapü Mizhocjimi o̱ nte c'o. 15 Na cjuana rí xi'tsc'öji, 'ma cjó c'o dya ra ẽjẽ co nuzgö c'ua ja nzi ga 'ñeje yo ts'it'i, 'ma dya ra unü o̱ mü'bü Mizhocjimi ra dyätä, dya ra sö Mizhocjimi ra tsjapü o̱ nte, eñe e Jesús.
16 Nuc'ua o ndës'i c'ua nzi 'naja c'o ts'it'i. O 'ñe's'e o̱ dyë anguezeji o dyötpüji Mizhocjimi nzi 'naja.
Un joven rico habla con Jesús
17 'Ma ya mi pedye e Jesús ro ma cja 'ñiji, o cjuañi 'na bëzo o säjä nu ja mi bübü e Jesús. O ndüñijõmü cja o̱ jmi, cjanu o mama c'ua:
―Na jots'ügue, xöpüte. ¿Pje na mbë c'ü rá cjagö ngue c'ua ra ch'acü rá bübütjo co Mizhocjimi para siempre?
18 E Jesús o xipji:
―¿Jenga i̱ṉ xitsi na jozü? Dya cjó bübü c'ü na jo'o; nguextjo Mizhocjimi. 19 I̱ṉ pãrãgue c'o o̱ mandamiento Mizhocjimi c'o o dya'c'üji. Mama a cjava c'o: “Dya rí tsãji ndixũ; yo ndixũ dya ra tsãjãji bëzo. Dya rí pö't'üteji. Dya pje rí põnüji. Dya rí xos'üji bëchjine. Dya cjó rí dyonpüji. Rí respetaoji nin tataji 'ñe nin nanaji.”
20 O ndünrü c'ua c'e bëzo:
―Xöpüte, texe yo, ya nde ró cjagö yo ndeze 'ma cja rmí ts'iquëgö.
21 E Jesús 'ma o jñanda c'e bëzo, o ne'e, cjanu o xipji:
―Nu'tsc'e, xe bëzhi 'naja c'ü rí tsjague. Ma pögue texe c'o i̱ṉ pë's'i, unügue c'o dya pje pë's'i. A cjanu rí pë's'igue a jens'e c'o me ni muvi. Cja rrĩ 'ñecje rí chjünt'ü ín xütjügö.
22 Nuc'ua 'ma o dyärä c'e bëzo c'o vi mama e Jesús, me co ndumü va ma'a, na ngueje mi pë's'i na puncjü.
23 Nuc'ua e Jesús o jñanda texe c'o mi cãrã nu, o xipji c'ua c'o o̱ discípulo:
―Nu c'o me pë's'i na puncjü, me na s'ëzhi c'ü ra unü o̱ mü'büji Mizhocjimi ra dyätäji angueze.
24 'Ma o dyärä c'o discípulo c'o vi mama e Jesús, o zũji. Pero e Jesús o xipjiji na yeje:
―Nu'tsc'eji ín ch'its'üji, me na s'ëzhi c'ü ra tsjapü o̱ nte Mizhocjimi nu c'o cjijñi me ra mbös'üji c'o pë's'iji. 25 'Naja camello, dya sö ra cjogü cja o̱ xãgö 'na dyepjadü. Je xo ga cjatjonu 'na nte c'ü pë's'i na puncjü, dya sö ra unü o̱ mü'bü Mizhocjimi ra tsjapü o̱ nte.
26 Nuc'ua anguezeji xenda mi sũji c'ua. O mamaji:
―'Ma a cjanu, ¿cjó ngue c'ü ra sö ra jogü o̱ mü'bü?
27 E Jesús cjanu o jñandaji c'ua, o xipjiji:
―Dya cjó sö yo nte ra jocütsjë o̱ mü'bü; pero Mizhocjimi sö ra jopcü o̱ mü'büji. Na ngueje Mizhocjimi sö ra tsja texe.
28 O mama c'ua e Pedro:
―Nutscöjme ró sogüjme texe c'o mi pë's'ijme ngue c'ua rí tjünt'ügöjme in xütjügue.
29 O ndünrü c'ua e Jesús o mama:
―Cãrã c'o ejmezügö c'o ra zopjü ín jñagö yo nte. Nguec'ua ra zogü o̱ ngumüji, o nu cjuarmaji, o nu cjũji, o nu 'ninzhõmüji, o nu cjũjuëji, o nu tataji 'ñe nu nanaji, o nu t'iji, o o̱ juajmaji. 30 C'o ra tsja a cjanu, ra ch'unüji c'ü rrã puncjü que na ngueje 'naja ciento c'ü mi pë's'iji 'ma ot'ü. Ra ch'unüji o̱ ngumüji, 'ñe nu cjuarmaji, 'ñe nu cjũji, 'ñe nu 'ninzhõmüji, 'ñe nu cjũjuëji, 'ñe nu nanaji, 'ñe nu t'iji, 'ñe o̱ juajmaji. Xo ra nuji na ü; ra tsja yo nte. Xo ra ch'unüji c'ü rguí bübütjoji co Mizhocjimi. 31 Je a cjanu, c'o cjapü vi tsjaji c'o me ni muvi, dya rguí muvi a jmi Mizhocjimi c'o. C'o unü ngüenda c'ü dya ni muvi c'ü cjaji, rguí muvi na puncjü a jmi Mizhocjimi c'o.
Nuevamente Jesús anuncia su muerte
32 E Jesús 'ñe c'o o̱ discípulo mi pöji cja 'ñiji, mi cjins'iji a ma a Jerusalén. Mi ot'ü a xojñi e Jesús. Me mi sũ c'o discípulo 'ñe c'o nte c'o mi tjünt'ü a xütjü. Nuc'ua e Jesús o xõcü c'o doce o̱ discípulo, o ñatsjëji o xipjiji c'ü ro tsjapü c'o nte ro sufre angueze. 33 O xipjiji a cjava:
―Ya rrã möjö a ma a Jerusalén nu ja ra nzhögügöji nutscö rvá ẽcjö cja Mizhocjimi. Ra nzhögügöji cja o̱ dyë c'o ndamböcjimi 'ñe c'o xöpü o̱ ley Mizhocjimi, ngue c'ua ra jñüncöji ngüenda c'ü rguí mbötcöji. Ra nzhögügöji c'ua cja o̱ dyë c'o dya menzumü a Israel. 34 Me ra tsjacüji burla ra zoxcüji, ra ndaxcöji o chirrio, ra mbötcüji. Nuc'ua c'ü na jñi nu pa, rá tetcjö rá bübütjo na yeje.
Jacobo y Juan piden un favor
35 Nuc'ua e Jacobo co e Juan, c'o o̱ t'i e Zebedeo, o chëzhivi a jmi e Jesús. O xipjivi:
―Nu'tsc'e, xöpüte, rí negöbe rí tsjacübe 'na favor nu rá ö'tc'übe.
36 O ndünrü c'ua e Jesús o xipjivi:
―¿Pje na mbëjë c'ü i̱ṉ nevi rá cja'c'üvi?
37 O ndünrüvi o xipjivi:
―Dyacübe sjëtsi rá mimigöbe nu ja rí mandague; 'naja cja in jodyë, 'naja cja c'ü 'naja in dyë.
38 O ndünrü c'ua e Jesús o xipji c'o yeje o̱ discípulo:
―Dya i̱ṉ unnc'evi ngüenda c'ü i̱ṉ ötcügövi. Nuzgö rá sufridogö c'o ra tsjacü yo nte; y rá tũgö. Nu'tsc'evi dya, ¿cjo ra sö rí sufridovi c'o?
39 O ndünrüvi c'ua:
―Jãgã, ra sözübe, eñevi.
Nuc'ua e Jesús o xipjivi:
―Nuzgö rá sufridogö y rá tũgö. Jã, na cjuana xo rí sufridoguevi y rí chũguevi. 40 Pero dya nguezgö tocazü rá unü cjó ra mimi cja ín jodyë, ne ri ngue c'ü 'nanguarü. Nguextjo c'ü mi Tatagö c'ü ya juajnü cjó ra mimi nu.
41 Nuc'ua c'o dyëch'a discípulo 'ma o dyäräji, o mbürü o ünbüji c'ua e Jacobo 'ñe e Juan. 42 Pero e Jesús o xipji c'ua c'o o̱ discípulo ro chëzhiji, cjanu o xipjiji c'ua:
―I̱ṉ pãrãgueji ja cja c'o pje nde pjëzhi cja yo nte yo dya pãrã Mizhocjimi, cjapüji yo nte ra tsjaji c'ü mandaji. Y xipjiji ra tsjaji c'o söji me na jyü. 43 Nu'tsc'eji, dya rga cjatsc'eji c'ua nzi ga cja c'o pje pjëzhi. 'Ma bübütsc'eji 'naja c'ü ne ra tsjapü na nojo a jmi Mizhocjimi, ni jyodü ra mböxc'üji 'ma c'ü, dya ra mandats'üji. 44 Y c'o ra ne ra tsja in xojñigueji, ni jyodü ra mbë'pc'iji c'o, dya me ra mandats'üji. 45 Nutscö c'ü rvá ẽcjö cja Mizhocjimi, dya ngue c'ü ra mbëpqui yo nte'e; ngue c'ü rá pëpcö yo. Xo rvá ẽcjö rá tũgö, ngue c'ua rá cjõ'tp'ü o̱ nzhubü na puncjü o nte'e, c'ü rga emeji libre, eñe e Jesús va xipji c'o o̱ discípulo.
Jesús sana a Bartimeo el ciego
46 O zät'äji c'ua a Jericó. Nuc'ua o mbedyeji nu, e Jesús 'ñe c'o o̱ discípulo 'ñe na puncjü nte. Cja c'e 'ñiji c'ü mi pöji, mi junrü 'naja bëzo c'ü mi ndëzhö c'ü mi chjũ Bartimeo. Mi ngueje nu t'i e Timeo. Mi örü o merio. 47 C'e bëzo 'ma o dyärä mi ngueje e Jesús c'ü mi menzumü a Nazaret c'ü ma cjogü, o ña c'ua na jens'e o mama:
―Nu'tsc'e Jesús o̱ mboxbëchets'ü e David, juentsquegö.
48 Na puncjü c'o nte o huënch'iji c'ua c'e bëzo o xipjiji ro ngo't'ü o̱ ne. Pero nuc'ü, xenda o mapjü na jens'e:
―Nu'tsc'e o̱ mboxbëchets'ü e David, juentsquegö.
49 Nuc'ua e Jesús o böbü c'ua o mama:
―Ma't'üji ne bëzo ra chëzhi cja ín jmigö.
O ma't'üji c'ua c'e bëzo c'ü mi ndëzhö o xipjiji:
―Böbü dya, mama e Jesús rí chëzhigue cja o̱ jmi. Jñunt'ü in mü'bügue ra joguts'ü.
50 Nuc'ua c'e bëzo o ngama c'ü mi tëjë. Exco böbü c'ua o chëzhi cja e Jesús. 51 Nuc'ua o dyönü e Jesús o xipji c'e bëzo:
―¿Pje i̱ṉ ne c'ü rá cja'c'ü?
O ndünrü c'e bëzo c'ü mi ndëzhö o mama:
―Xöpüte, rí negö rí xocüzü ín chö rá janda.
52 E Jesús o xipji c'ua:
―Sö rí mague dya. Ya na jots'ü na ngueje i̱ 'ñejme c'ü ro jo'c'üts'ü.
Jo ni zätä c'ua o̱ ndö c'e bëzo, ya jñanda c'ua. Cjanu o ndünt'ü a xütjü e Jesús nu ja mi ma'a.