18
Itei Nenge I Soke Toto
(Mak 9:33-37; Luk 9:46-48)
Luk 22:24Iok, nga etue neu Iesus nena hana mur tela nge i pe te onteia i ke te teke, “Itei toto nenge lape i soke nga NeHalang nena naualanga pe nekinga?” Ol pe Iesus iua mele sune lange i pe hemes ia i nga mataria. Mat 19:14; Mak 10:15; Luk 18:17Pe hele, “E hele ke manmanna toto lange imo, nenge teke a hulia lemo poinga mur ero pe a tal sue imo ke mange aina kinkino ngana ero, lape ateu langa NeHalang nena naualanga pe nekinga ero toto. Ke mele nenge talsio tote i ke mange mele sune nei, lape i soke nga NeHalang nena naualanga pe nekinga.
Mat 10:40; Luk 10:16; Ioa 13:20 “Pe mele nenge letena metene Iau pe poi ke urana lange mele sune e nge pomai, poi ke urana at nge Iau pule. Aina kinkino ngana nge mai leteria manmanna nge Iau. Pe nenge teke mele heporeke elle nge iri letena manmanna ngana ke losio, urana nge te heon hite um palaungana nga mele nem kanna pe tesau sue langa leme chapopo ngana pe mana puluch ke lasus.
“Hulua nga kileng lochloch lape te amneia melmelenga palaungana. Iange ute hel poia iri ke te losio nga poinga poreke ngana mur. Pe ure nemur lape te lohot ke manmanna. Pe non nem nenge poia iri ke te losio lape amneia melmelenga ke poreke toto! Mat 5:29-30Nenge teke perim ma apem, te poia iong ke o losio nga poinga poreke ngana, o chato hote iri pe o saua ke te lasus. Urana nge singim unne lasus nike. Pomalam lape o mene maulinga ke koko. Iange nenge teke apem nai pe perim nai ape ke tetu, lape tesau heke iong langa oan sapel lala ngana nenge tu ke kokoes mana. Nenge teke matam poia iong ke o losio nga poinga poreke ngana, o sul hote pe o saua ke lasus. Urana nge matam elle ke o mene maulinga ke koko. Pe nenge teke matam iri nai ke tetu kura lape tesau heke iong langa oan nge Imperno.”
Helenga Opene Nga Sipsip Nenge Erue
(Luk 15:3-7)
10  Hip 1:14 “Anau ala ke nek! A poi poreke aina kinkino ngana nenge mai ero. Iange reria angkelo mur kou tetu luluch nge Temek nga lut nga tapa. Pe kokoes te esesia Temek nakuna. [ 11  Luk 19:10Pe Non Tuna at ke mene mule iri nenge te erue.]
12 “Imo letemo ma ke mere? Nga nenge teke none nena sipsip mur iri ana non kina iri lime (100) pe elle erue. Lape la ke tango rere ma ero? E hele lange imo, non nem lape hile sue nena sipsip mur pe langa hengene ke tango rere elle nenge erue nem. 13 Pe nenge teke hottaua mai loi, non nem lape iech ele tote. Pe sipsip nem pekngana nemur, non nem iech ele iri ero. 14 Ke pomalam mana, Tememo nga lut nga tapa lemene ero nge e nge iri kinkino ngana nemur erue.
O Hepengia Tim E Nenge Poia Poinga Poreke Ngana Lange Iong
15  Luk 17:3; Kal 6:1 “Pe nenge teke tim e poia poinga poreke ngana e lange iong, ola ke nek mana nge i ke imo nai mana, pe o hele hote ure nenge poia ke poreke. Pe nenge teke longo lange iong ke nek, iong lape o halau mule i ke imo nai timo hel mule. 16  Deu 19:15; Ioa 8:17Pe nenge teke longo lange iong ke nek ero, ola ke o mene mele elle pule. Nem pe o mene ke aina nai pule. Iange nenge teke aina nai ma mol te hele, lape reria helenga mene hote ure nem ke lohot ke mallaha. 17 Pe nenge teke mele nem lemene ero nge longo lange iri nai ma mol nem, a heleia lange NeHalang nena hana mur. Pe nenge teke lemene ero nge longo lange NeHalang nena hana mur, anau mene i ke pomanga none nge eteia NeHalang ero. Nem pe a naue i ke pomanga non nenge lololoch umtutuna.
18  Mat 16:19; Ioa 20:23 “E hele ke manmanna toto lange imo, utar nenge o hu hele nga ich, lape NeHalang hu hele nga lut pule. Pe utar nenge o long hele nga ich nei, lape NeHalang long hele nga lut pule.
19  Mak 11:24; Ioa 15:7“Lape e hele lange imo ke mai pule, Nenge teke amo nai te ngata hel ke te hetalaulau nga ute, Temek nga lut nga tapa lape poia ke lohot ke manmanna. 20 Nei manmanna, iange nenge teke amo nai ma mol a eukirau nga Iau ek, Iau la etu luluch nge iri.”
Chau Nananga Nenge Letera Porekeia Mele
21 Ol pe Petrus lange Iesus pe hele ke teke, “Non Soke, nenge teke tik e poia poinga poreke ngana at nge iau, pe lape letek porekeia i ke e hia? Ratele nai toto?”
22  Luk 17:4Pe Iesus hele, “E hele ke e teke rahtele nai mana ero. E teke rahtele nai pe rahtele nai mule pe rahtele nai mule a poia ke koko tele mana kela pe a sis ele ero.
23 “Iange NeHalang nena naualanga pe nekinga pomalaka nge non soke ngana e nge iua nena hana mur ke te tuacholcholia reria hanganok mur. 24 Pe talune nge nena non nenge mene ke umtutuna iri halang toto (1-milion kina). 25 Pe non nem na umtutuna halang ero nge tuacholia ana soke nem nena umtutuna mur. Pomalam non soke neu hele ke lape mele hel te olia non neu pe nehei pe tutuna mur pe reria ure mur lochloch. Pe umtutuna lange non soke neu ke hemete non neu nena hanganok mur.
26 “Ol pe non neu longe pe la ke tua mermero sio nga ana soke apena huna pe hele ke teke, ‘Non soke, letem ia iau mukam, pe lape e tuachol mule lem ure mur lochloch.’ 27 Ol pe non soke neu letena ia non neu pe hele ke teke hanganok neu lasus ol. Pe kulosia non neu kela sapele.
28 “Iok, non neu i hot kela pe saolia neingana e nge hanok ke umtutuna ana non kina iri lime (100 kina) nge i. Pe sihe i pe teke inroke non neu nga kanna pe hele inin taua i ke teke, ‘Iong nem, heueu mana nei o tuacholia lem hanganok nenge o poia nge iau.’
29 “Pe neingana neu tuamermero sio nga matana pe hele, ‘Kole, letem poreke ia iau pe o kulala pol mana, pe lape e tuachol ia hanganok nem.’
30 “Pe non pa neu lemene ero nge kulala. Ol pe poia neingana neu kela mateu nga tuele au ngana kela het nga etue nenge tuachol taua nena hanganok mur. 31 Pe iri nai reria ume pekngana mur te esia poinga neu pe ma ke nek nga leteria ero. Pomalam tela nge aria soke neu pe te nene lange i.
32 “Iok laol, non soke neu iu teua non neu la pe hele ke teke, ‘Iong nem, lem poinga poreke toto! Hanganok nenge o poia nge iau nem, e hele lange iong ke e teke lasus lo. Iange iong sipom o hele ke o teke letek poreke ia iong. 33 Pe pomere nenge letem poreke ia neingam neu ero?’ 34  Mat 5:25-26Non soke neu letena inin pe heteu mule non neu langa tuele au ngana. Pe te poia i ke amneia ana melmelenga kela het nga etue nenge tuachol taua nena hanganok mur.
35  Mat 6:15; Mak 11:25; Epe 4:32; Kol 3:13 “Pe Temek nga lut nga tapa lape poia imo elle pe elle ke pomalam pule. Pe nenge teke letemo ia neingamo mur, letemo ia iri nga letemo nge teu toto.”

18:1: Luk 22:24

18:3: Mat 19:14; Mak 10:15; Luk 18:17

18:5: Mat 10:40; Luk 10:16; Ioa 13:20

18:8: Mat 5:29-30

18:10: Hip 1:14

18:11: Luk 19:10

18:15: Luk 17:3; Kal 6:1

18:16: Deu 19:15; Ioa 8:17

18:18: Mat 16:19; Ioa 20:23

18:19: Mak 11:24; Ioa 15:7

18:22: Luk 17:4

18:34: Mat 5:25-26

18:35: Mat 6:15; Mak 11:25; Epe 4:32; Kol 3:13