9
A Yicu ükäjï ngwoꞌra ngwo ngwuru ꞌdï na rom
(Mätä 10.5–15; Murkuj 6.7–13)
1 A Yicu urnida ngwoꞌra ngwo ngwuru ꞌdï na rom (12) gwüpäng ngwuje ätädä yiima ngwuje ätädä yelenya ndi ꞌtüyï ngwüꞌrïllä ꞌdar ngwüjänü na ndi uꞌriyi ngwüjü dümdï nono. 2 Ngwuje be dinga aar ele ndi ondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwani yeleny yidi Ngwaalu aar uꞌriyi ngwüjü nono. 3 Ngwuje be cani nu, “Aaꞌti ngaa la apani gonyalu gere gani dïlä, aaꞌti ngaa la apani guura, aaꞌti ngaa la apani dürädä aaꞌti ngaa la pani gony gidi eny, aaꞌti ngaa la pani ngwüꞌrïnyä, aaꞌti ngaa la gendani direda. 4 Ma ara je ngwüjï ämnï ma ara je ülläjälü yïrnü ngwaalu ngwere ngwanni ngwadi gu änï, ngaa jalu ngeno ngwuꞌdun ngwoo ꞌdi ngaa ꞌdïꞌrï ngaa gatani gündärä nggoo. 5 Ma ara je ꞌti ngwüjï ämnä ma ara je ꞌti ülläjälü yïrnü, gatanar gündärä nggoo ngaa brotada dibuꞌralu mbüny giyora yalu ndi inggidi ndi ari aaꞌti ngaa linje otacalu bïgänü.” 6 A ngwooꞌra ꞌdïꞌrï aar ele ngwuꞌdunanu ꞌdar aar ondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwe ngwudi Ngwaalu ngwanni ngwujaw aar uꞌriyi ngwüjü nono ngwaalu ꞌdar.
7 A deleny dani Yïrüdïj danni dïmätï ngwaalinga ngwani Jälïl ꞌdingina yiꞌral ꞌdar yanni yärrï je Yicu. A yiꞌral giyee dibajalu. Ndi ari gwuꞌdingina ngwüjü ngwoko ndi ari Yuwana gwuma ꞌdïꞌrä gwumidu 8 a loko ari Ïlïyä gwadi ru gwuma oꞌra, a loko ari dïjïr dimine dadi ru didi gïdläng dima oꞌra dimidu. 9 A Yïrüdïj ari, “Äny gwuma üꞌrïdä Yuwanang giꞌralu mbüny a be yiru ange giyee yiꞌdingini nje?” A nginde ji ndi mïnï gay ndi engga Yicung.
A Yicu iye ngwüjü ngwüüꞌrï tudini (5000)
(Mätä 14.13–21; Murkuj 6.30–44; Yuwana 6.1–14)
10 Anni ma ngwooꞌra ngwükäjäär je oꞌra, aar ondaci Yicung yiꞌral ꞌdar yanni yima aar je ärrä. A je Yicu apani aar ele jücü poor gito gito kündär gani Bid Jäyïdä. 11 A gu be ngwüjï lenge aar ꞌdïꞌrï aar je gwujani. A je Yicu ülläjälü ngwuje ondaci ngwujaꞌri ngwani yeleny yidi Ngwaalu, ngwuje uꞌriyi nono lanni lïmïnä ndi uꞌri nono.
12 Anni ma ngwaalu ru degera, a ngwooꞌra ngwoo ngwudi Yicu ꞌdï na rom ꞌdonggaci aar ci, “Ca ngwüjü aar ꞌdïꞌrï aar oꞌre ngwuꞌdunanu a ngwuburanu gito gito ngene aar mïnï ngwony ngwudi eny aar mbuji ngwaalinga ngwudi ndri ndi ari a gilo ngwaalu ngwudadu ngene.”
13 A je be Yicu ci, “Nga nga ätädär je ngwony ngwere aar je eny.”
Aar ci, “Nyängä lätï ꞌdogo yona tudini na ngwuum rom, manari ꞌdogo nyii ele nje ïllïjä ꞌdar ngwony ngwudi eny.” 14 Ngwanni ngwuju ngwuru ngwur ngwa ru nono ngwüüꞌrï tudini (5,000).
A Yicu ci ngwoꞌra ngwüngün nu, “Car ngwüjü aar jalu giꞌdu küüꞌrï rom na ꞌdï küüꞌrï rom na ꞌdï.” 15 A je ngwooꞌra ärrï a ngwüjï ꞌdar jalu. 16 A Yicu apa yona giyoo tudini a ngwuum ngwoo rom ngwüꞌdïꞌrïyï ngwäy ngwombajidi kerala ngwuci Ngwaalinga yäy ꞌtu, ngwuje üꞌränü ngwuje ätädä ngwoꞌra ngwüngün aar je gegenaci ngwüjü. 17 Aar eny ꞌdi aar pe ꞌdar. Anni ma aar je utalu ngwanni ngwuma jalu ngwüꞌrïꞌtïnänü aar je ape yiꞌramanu* 9.17 Yiꞌral giyee yaru yüpä Ngwüyäwüd. ꞌdï na rom yonyadala.
A Butruj ꞌtäjï Yicungalu
(Mätä 16.13–19; Murkuj 8.27–29)
18 A Yicu ji ndi otaci Ngwaalingalu gweꞌte pu. Aar ji ngwooꞌra ngwe ngwüngün. Ngwümäätä ngwuje otacalu ngwuje ci, “Ngwüjï ngwati ari äny gwani yärü?”
19 A ngwooꞌra ci, “Loko lati ari nga gwuru gwani Yuwana Almamadan a loko ari Ïlïyä, aar be ari loko nga gwuru dïjïr deꞌte didi luubung gïdlä dima oꞌra dimidu.”
20 A je be Yicu ci, “Nda mine nga nga laru äny gwani yärü?”
A Butruj ci, “Nga gwuru gwanni Gwubrutaar yelenya gwudi Ngwaalu.”
A Yicu ondaji gwani dïrbä na yiꞌrany yüngün
(Mätä 16.20–28; Murkuj 8.30—9.1)
21 A je be Yicu girinya ngwuje ci nu, “Aaꞌti ngaa londaci dïjälü dere ngwujaꞌri ngwe ngwee.” 22 Ngwuje ci nu, “Gïjï gidi Dïjï dümnä gadi ïyï dïrbä dipa na ngwüꞌdünyïnï ndi mbumbunga na ngwurꞌdal ngwanni ngwuru ngweleny na ngwoorta ngwudi yobo ga aar ꞌrinye a be ga jalu yomon täꞌrïl ga Ngwaalu ꞌdïꞌrïyälü gimidu mana.”
23 A je Yicu ci ꞌdar nu, “Manari gwere gwanni gwümïnä ndi aar nyi gwujani, gäbïcä ngwudodana ligoꞌro lüngün ngwämnï ndi mbuji dïrbä yomon reny aar nyi gwujana nono ämnïny gu ndi ïyï dïrbä küꞌrï gimamindanu. 24 Gwanni gwümïnä ndi gïlängïdïyï ligoꞌro lüngün ling dudiyi a be gwanni gwadi dudiyi ligoꞌro lüngün lani äny, ling gïlängïdïyï. 25 Dïjï da mbuji ange manari dima bile dïdläyälü pipiꞌriꞌti ngwube geraji ligoꞌralu lüngün? 26 Manari gwere gwanni gwadi yaaru ape ngwüjï ꞌdünggüny, a ndi ondaji gwani äny, Gïjï gidi Dïjï dümnä gaji ga yaaru ape ꞌto ꞌdünggüngün komon ganni gading ge oꞌra gidi näjï gwüngün na näjï gwudi Ngwaalu a gwudi yïꞌrr yanni yijuꞌru. 27 Nggwa je ci, ꞌdiꞌdidanu ndi ari loko gilo ngene laꞌti la ayi ꞌdi aar enggani yelenya yidi Ngwaalu.”
Näjïnï gwudi Yicu
(Mätä 17.1–8; Murkuj 9.2–8)
28 Anni ma Yicu medaji yiꞌral giyee aar jalu yomon ꞌdübä, ngwoda Butrujing je Yuwana gwe na Yagub aar allu kenala ndi otaca Ngwaalingalu. 29 Anni mung ji ndi otaci Ngwaalingalu, ngwümäätä ngwugwurli ngwuru ngwäyänü ꞌter a ngwured ngwüngün gwurli aar bidi pupuꞌrul aar enyanu nggäm nggäm. 30-31 Ngwüjï rom Müjängä Ïlïyä gwe ꞌtädälü. Näjï gwe gwudi Ngwaalu aar ondaji Yicunga le gay ge ganni gading ge ayi ndi medaji buping gwudi Ngwaalu kündär gani Üräjälïm. 32 Butrujinga ngwooꞌra ngwe ngwanni ngwïndäär le, aar ji ndi ïrꞌdätälä. A be anni ma aar gata ngwäyälü, aar engga näjïng ngwüngün a ngwüjü ngwoo rom ngwüdünäär le. 33 Anni ma ngwüjï ngwoo rom ji ndi gatani Yicung, a Butruj ci Yicung nu, “Gwani doorta, yijaw ndi ar ji ngene. Ar pä yäꞌtä täꞌrïl, gunga geꞌte, geꞌte gidi Müjä, a geꞌte gidi Ïlïyä.” Butruj ngwa ꞌti lïngïdï ndi ari gwuju ndi araa.
34 Anni ma mung ji ndi abingi no, a gïbäꞌrü gätïnälä ngwuje ꞌrïnyäjälü. A je yedeny eny anni ma je gïbäꞌrü ꞌrïnyäjälü. 35 A dulu üllä kïbäꞌränü ngwara nu, “Gïjï güny giru nggee ganni gäbrïny. ꞌDinginar ꞌdünggüngün.”
36 Anni ma dulu dünï, a Yicu mbüjïnï jücü. A ngwooꞌra ngwüngün gwugwundi yiꞌral ye giyoo yima ji. Aar ꞌti ondaca dïjü dere yiꞌral giyee giyomon giyoo yanni yima aar ji engga.
A Yicu uꞌriyi gïjü dïꞌrïllä nono
(Mätä 17.14–18; Murkuj 9.14–27)
37 A bïgänü nggwoo, anni ma Yicunga ngwooꞌra ngwe ngwüngün täꞌrïl üllädälü kenala, aar mbudi ngwüjïngä le ngwonyadu. 38 A dïjï deꞌte ngwüjänü ürrä dula ngwara, “Gwani doorta, nggwa ang määtädä goralu, änggädï kuni gïjü güny giralu geꞌte pu! 39 Gati ngwüꞌrïllä aw nono ngwümïꞌrï dulalu ꞌdür nu, ati aar ape aar gatu ngwïꞌdï ngwüpüdïnälü ngwüꞌtïyï ngwabeny ngwulem ati aar gu määtä no aar ꞌti gäbïcä nunnu ga gatu düwälü peꞌred ati aar ätïyï ngwämmä. 40 Nyi be ci ngwoꞌra ngwunga aadi aar gu ꞌtüyï dïꞌrïllänü aar ꞌti be ätï yiima.”
41 A be Yicu ari nu, “Nga gilee liru ngwüjï ngwaꞌti ätï ämnïng, ngaa ꞌti rüdï yigor yeꞌte pu. A ladi gu ji jadu nga je dünïcï? Ila gïjï ge gunga ngene.”
42 Anni ma gïjï ji ndi ila, a dijegoꞌrr obedalu nggatalu gïdïyängälü ngwäyïnï ngwüꞌtïyä ngwabeny ngwulem. A Yicu girinya dïꞌrïllä ndoo, ngwuꞌriyi gïjü nono nggwäꞌräcï papang gwüngün. 43 A ngwüjü ꞌdar a je yiima yidi Ngwaalu dibiyi.
A Yicu ngwondaji mana gwani yiꞌrany yüngün
(Mätä 17.22–23; Murkuj 9.30–32)
A anni ma ngwüjï ji na ndi dibi, a Yicu ci ngwoꞌra ngwüngün nu, 44 “Aaꞌti ngaa la dodani ngwujaꞌri ngwee ngwadi ji ngwe ci gweneno. Gïjï gidi Dïjï dümnä ga aar määtä ga aar ätädä ngwüjü.” 45 Aaꞌti be ngwooꞌra ngwüngün lïngïdï ndi ari gwaraa. Yiꞌral giyee yändälü nunnu aaꞌti ya aar je lenge. A je yedeny eny ndi aar otacalu ngwujaꞌri ngwe ngwee.
Yärü gwuru gwanni gwupana
(Mätä 18.1–5; Murkuj 9.33–37)
46 A ngwooꞌra ngwudi Yicu ji ndi garnati ndi ari yärü gwuru gwanni gwupana ꞌdenggenanu. 47 A Yicu lenge yigor yegen, ngwümäätä ngwoda gïjü ganni goko ngwüdünäjälä ꞌdünggüngün.
48 Ngwuje be ci nu, “Gwanni gwati ämnï gïjü nggee goko ngwürïny ngwüny, gwatiny ämnï, a gwanni gwuny ämnï, gwämnä ngindeng ꞌto gwanni gwükäjïny. Ndi ari gwanni gwoko guꞌru ꞌdanggalanu ku, gwuru gwanni gwupana guꞌru.”
Gwanni gwata je ꞌti ïnïjä nggwo ar le
(Murkuj 9.38–40)
49 A Yuwana ci Yicung, “Gwani doorta, nyii länggädï dïjü deꞌte ndi ꞌtüyï ngwüꞌrïllä ngwüjü nono ngwürïny ngwe ngwunga nyii be ru gwadi etaci ndi ari nu daꞌti ar le.”
50 A je Yicu ci nu, “Aaꞌti da aang etaci ndi ari gwanni gwaꞌti nje ïnïjä, nggwo ar le.”
A ngwüjï ngwudi Jamirang ꞌdonya Yicung
51 Anni ma gaji ji gito gading ge oꞌre kerala, a Yicu mïꞌrïnï kiꞌra ngwüꞌdïꞌrï ngwelada Üräjälïm. 52 Ngwükäjï ngwüjü aar madini aar ele kündär gidi Jamirang aar jaꞌrimaci yiꞌral ꞌdar aar je gïꞌtïjï mama. 53 Aaꞌti be ngwüjï ämnä ndi geꞌte gïyïrnü ngenone ndi ari gwïndï gwadi elada Üräjälïm.† 9.53 Ngwüyäwüd na Ngwujamir lati ꞌti amatanu. Ngwüyäwüd ngwati äpïjï Ngwaalinga yobo Üräjälïm a be Ngwujamir äpïjï Ngwaalinga yobo ngwaalu ngwegen.
54 Anni ma ngwooꞌra ngwani Yagubinga Yuwana gwe engga yiꞌral aar gu ru no, aar ci, “Gwani Doorta, a gwümïnï nje nyii ci Ngwaalinga ngwuje dingaca lïgä kerala ngwuje uꞌdiye?”‡ 9.54 Yoko yati ari, “Anaku aru gu Ïlïyä.” 2 Ngweleny 1.9–15 55 A Yicu gwurlalu ngwuje girinya.§ 9.55 Yoko yati ari, “Nga laꞌti lïngïdï ndi ari ngaa liru lidi lïgïꞌrïm lïndï ne. Ndi ari Gïjï Dïjï dümnä gaꞌti ïndädï ndi dudiyi ngwüjü ngwube ilada nding je gïlängïdïyï.” 56 A Yicunga ngwooꞌra ngwe ngwüngün ꞌdïꞌrï aar ꞌdongga kündär giꞌter.
Yiru ange ya je mbuji ndi gwujani Yicung
(Mätä 8.19–22)
57 Anni ma aar ji ndi ele kay, dïjï deꞌte ci Yicung nu, “Nggwa ang gwuji ngwaalu ꞌdar ngwadi a gu ele.”
58 A Yicu ci nu, “Yarꞌtum yätï ngwubangu ngwadi aar gu ji a yïꞌrä ätï ngwüꞌrüꞌtïlä, a be Gïjï gidi Dïjï dümnä gaꞌti ätï ngwaalinga ngwading gu jalu ngwugatu düwä.”
59 A Yicu ci dïjü deꞌte mana, “Gwujiny.”
A be dïjï ndoo ci, “Gwani deleny, gwerre gwerre gäbïcïny nyi oꞌre nyi gata papang gwüny.”
60 A be Yicu ci, “Gäbïcä je lanni layu aar gatu ngwüjü ngwegen ngwanni ngwayu. Ïndï nga ndi ondaci ngwüjü ngwujaꞌri ngwe ngwudi yeleny yidi Ngwaalu.”
61 A dïjï deꞌte mana ci, “Nggwa ang gwuji gwani deleny, gäbïcïny gwerre gwerre nyi oꞌre nyi aganna ngwüjü ngwüny gïdrü.”
62 A be Yicu ci nu, “Gwere gwanni gwati ape gimena ngwube ombanalu gwodan, gwaꞌti gwa mbuti ndi ape yiiru giyelenyanu yidi Ngwaalu.”
*9:17 9.17 Yiꞌral giyee yaru yüpä Ngwüyäwüd.
†9:53 9.53 Ngwüyäwüd na Ngwujamir lati ꞌti amatanu. Ngwüyäwüd ngwati äpïjï Ngwaalinga yobo Üräjälïm a be Ngwujamir äpïjï Ngwaalinga yobo ngwaalu ngwegen.
‡9:54 9.54 Yoko yati ari, “Anaku aru gu Ïlïyä.” 2 Ngweleny 1.9–15
§9:55 9.55 Yoko yati ari, “Nga laꞌti lïngïdï ndi ari ngaa liru lidi lïgïꞌrïm lïndï ne. Ndi ari Gïjï Dïjï dümnä gaꞌti ïndädï ndi dudiyi ngwüjü ngwube ilada nding je gïlängïdïyï.”