1 Khøuwa nøme, taqa zita-te, Yesu ekeza paev ezoqa namba, Gelili kewan yaq-keoqá ginøqantáv. Nginik kewan, iz nøme ndimbo-akhayam, Taibelias Kewán. 2 Ezoqa bawan-qape até gembopavát. Zapa ndǿgo, ndigu teqa umingiap matev ndøqeivím, enqoni-us ezoqam-te gematønumam. 3 Yaq Yesu manqei poyat-té genøqavíg, ekeza paev ezoqam namba, vømø̄qonav. 4 Ta khøuwa-te ndøgo, Zu ezoqam-qa Pasova khøuwa kandambaqape, avønín qagoám.

5 Yaq Yesu bøi ge-eqa, ezoqa bawan-qape mba mo꞉zømét, gipitavun. Yaq ndego Filip āv gembøe-eín nqǽgo, “Gê, lou gekham-tē qazíwiīm, ezoqa bawan-qape tizi꞉zøkef?” 6 Ndego nqanek manqat ge-ein, Filip gè꞉khamás. Geté Yesu é-møndæ-otév, ndego ande āv kenégō.

7 Yaq Filip gendo-qavøiu, “Nakhoa mbaín, lou tizizøwi. Taqa fia khàpumu-khouwév. Ni amba 200 moni mokho tinigunin, kopømba ande av løvøyak eit-qa sasae yaq-fia, yaq até ndøgó-a, kopømba ambá mbaín, lou tiziwi꞉min, nginik ezoqa bawan-qape vizī꞉-zøkefɨn.”

8 Yaq tege paev ezoqa nøme, iz nqambogo Endlu, Saemon Pita-ge namba qawan, gendo-ein, 9 “Opønakam ngêgó, nqanek. Ndego bali flawa faev neka zonga menas ndimbôgó. Geté ndøgo gigiap khapémbá, ezoqa ewaqape zøkefe nonqo.”

10 Yaq Yesu ekeza paev ezoqam gezø-ein, “Ezoqa gèzø-eín, yà beqonáv.” Ta manqei ndøgo, gagayag kopoáv. Yaq ezoqa tinøqonáv ndǿgo. Angana ate gi꞉goam, ande āv faev taosén ndi꞉gú.* 6:10 Sakheis neka nakheis mø̀ndøgoám. Geté ndigu gevebøpøteáv. 11 Yaq Yesu até gendego, flawā ge-upø̀zō, Mbumbukiam-te ike manqat vø̄-ein, ezoqa sasa zø-etoam, ndøgo giqonavam. Yaq até zonga-té-a, matev āv tene-matanám. Yaq ezoqa ewaqape lou kandambaqape, āv tinilóg, av ekeza qazømbe-pøovat. 12 Yaq lou gumulog, qazø-ewez, Yesu ekeza paev ezoqam, āv gezømbe-eín nqǽgo, “Lou mbegeap, ezoqa gi-ivøvem, vø̀pizømém. Gigiap-qase bizingiìna᷄m.” 13 Yaq lou mbegeap ndøgo, ezoqa gi-ivøvem, ndigu ta bali flawa løvusap faev-te gilouzim, gèpizumém. Yakhav tuélv ginqeitømem, qamøvea.

14 Ezoqa nqanek matev bøi gi꞉qeivim, Yesu gematanam, ndigu āv gini-einím nqǽgo, “Ngenek unimanqatín Mbumbukiam-gé manqa vevezam ezoqám, ndego ni nqazimbøe-keoge.”

15  6:15 Zion 18:36Yesu gematøvem, av nqægo, ndigu avønīn gendōzāv, ndego vǿndafēm, yaq kawa iz mbō-akhaēm, yaq ndego nango manqei poyat-té genøwáv, vømø̄-yakhapus-mba-ev.

16 Yaq qakhagus ndøgo, Yesu-gi paev ezoqam, pu-té ginø-ová. 17 Yaq khagua-té ginøketáb, vø̄søkuzim. Kewan yaq-keoqá ginø-qantavát. Kapenaum taon-qa mbo-izumát. Ndakin mø̀ndøpǿis. Geté gisøkuzim, Yesu mbaín. 18 Yaq khamøe ndovumá. Khamøe kandakandá qa-okhoam. 19 Yesu-gi paev ezoqam, ande av faev o siks kilomita ndægo gitiamat, yaq Yesu ndø-ometám. Ibøkha mumát genøgeavún. Khagua kha-mba mbo-ovát. Yaq ndigu møe ndøgoném. 20 Geté Yesu gezø-ein, “Nó! Zo møe ndøgòne᷄m.” 21 Yaq ndigu gèmbo-tøkeém, khagua-te vøzømbū-ketao. Yaq nqova mbaín, tiqa khagua, ta manqei-te ndǿgo tømøfakhán, ma gimbøe-pøotat ndøgo.

22 Yaq khøuwa nøme qandopave, ndigu ezoqa ewaqape, kewan yaq-keoqa sa gizuvaz, Yesu-qa ndøvawém. Zapa ndǿgo, ndigu mø̀ndæzøtéz, Yesu tegi paev ezoqam namba gi꞉tiamavun, khagua kopó gini-tiamavún. Yaq tegi paev ezoqam, nqawa giqavaz, Yesu ketøweáv ti-te.

23 Ndakin khagua nøme, Taibelias manqei-té qandobøín, ta manqei avønin-te vø̄-aseam, ma Yesu Mbumbukiam ike manqat gembo-ein, yaq ezoqa ewaqape lou vø̄log. 24 Yaq ndigu ezoqa bawan-qape gi꞉zøtez av nqægo, Yesu mbaīn ndøgo, neka atē tegī paev ezoqām-a, mbaīn, yaq ndigu ta khagua-te ndǿgo tinøguvím, Kapenaum taon-te sasa ndøqantam, Yesu vømømbō-vawem.

25 Ndigu ezoqam, Yesu gimbovawat, yaq-keoqa gimø-ometam, āv gimbøe-bevøpém nqǽgo, “Nøméndim ezoqam. Qo nqanek gekha khøuwa iz-tē qotégeavun?”

26 Yaq Yesu gezø-qavøiu, “No unimanqatín nqazø-manqate. Zo no ta zapaya mba ndǿgo tøzønømbe-vawét, zo lou kandambaqape qazøtelog, até vøzø̄-ewez. Geté ta matev ndøgo, Mbumbukiam zo noqa umingiap matev mokho-te zømesim-qa ndego, zo poev mbaín, taqa mokho tozondapem. 27  6:27 Zion 6:48-58Zo lou-qa mbosasàea᷄t ndøgo, sa tølanqayat. Geté ta lou-qa ndǿgo tømbo-sasaeát, lanqalanqaumav ndøgo, neka khandi miavmiav vøzǿ-etoām. Nqanek lou, zo Ezoqam-ge Yo zǿ-etoám. Mbumbukiam, nigi Tat, mbusa ndømøpá te-te, av nqægo, ndego kopømbaqapé, matev tematanam.”

28 Yaq ndigu gimbo-bevøpem, “Gê, Mbumbukiam-qa poev gekhâm? Ni gekha matev nígonēm?”

29  6:29 1 Zion 3:23Yaq Yesu gezø-qavøiu, “Mbumbukiam-qa poev nqánek: Zo ndégo tozó-unimanqatiním, ndego Mbumbukiam gendo-khofotav.”

30  6:30 Met 16:1; Zion 2:18Yaq ndigu gindu-einim, “Ge qô, gekha umingiap matev qómatanām, ni vǿiqeivīm neka qo vøtí-unimanqatinīm? Gekha qógō? 31  6:31 Exo 16:14-15; Num 11:7-9; Psa 78:24Nigi atanakha-zapazapa-za leg-av manqei-te gigoam, mana ndølogám. Taqa yaq-te, Mbumbukiam-qa manqat āv qane-peawáp nqǽgo, ‘Ndego lou zø-etoumám, tiqa loge nonqo. Ta lou ndøgo, yan-té qando-visigimám.’ ”

32 Yaq Yesu gezø-ein, “No unimanqatín nqazø-manqate. Matev ambá av nqǣgo, lou Mozes zø-etoumām, yan-te qando-visigimam. Geté unimanqatin lou, yan-te ndøndo-okho, zo noge Tat zø-etoám. 33 Lou ndøgo, Mbumbukiam ezoqa ndezø-etoam ngének, ndego yan-te gendovis neka manqei-qape ezoqam khandi ndēzø̄-ētōām.”

34 Yaq ndigu gimbo-einim, “Evézøza. Lou av nandægo, ni oskia ni-etoám.”

35  6:35 Zion 4:14Yaq Yesu gezø-qavøiu, “Lou ndøgo, ezoqa khandi ndøzø-etoam, nó. Gekha ezoqām ndego, no-te tendowav, ndego ifi nqawa gembóvinák. Neka gekha ezoqām ndego, no te-unimanqatin, ndego ibøkha naq nqawa gembópapák. 36 Geté no mø̀ezø-eín, av nqægo. Zo no mòzo-nømendám, matev vinivinimba qæmatønumam. Geté zo no unimanqatinteáv. 37 Ezoqa ewaqape, noge Tat tenø-etoam, ndigu no-té gindúzáv. Yaq gekha ezoqām ndego, no-te tendowav, no nósanqawák. 38 Zapa ndǿgo, no yan-te ambá ndø̄go tøtøndēvis, nøkeza poev tæmbopavat. Geté no nqánek qatøndevís, no teqá poev nombópavát, ndego ma gende-khofotan. 39  6:39 Zion 10:28-29; 17:12Ndego no ma gende-khofotan, teqa poev nqánek: No ezoqa kopo bate-khambùiu᷄, ndigu no genø-etoam. Geté no løvøte-té qabatø-khandí꞉z, vaev khøuwa-te. 40 Noge Tat-qa poev nqánek: Gekha ezoqām ndego, tege Yo-te tekewagat neka ndego vǿ-unimanqatintāt, ndego khandi miavmiav tèabetendáp. Yaq no ndego vaev khøuwa-te nǿkhandí꞉v.”

41 Zu megetapak nqanek manqat giyogem, yaq ndigu manqa ndøgeveømém, teqa yaq-te. Zapa ndǿgo, Yesu āv gene-eín nqǽgo, “Lou ndøgo, yan-te qandovis, nó.”

42  6:42 Met 13:55Yaq ndigu gi-einim, “Ngenek Yesu, ndego Zosef-gé yó. Ni mìzi꞉nøtén, tege eve neka evo. Yaq gekha zapâ, av nde꞉manqate, av nqægo, no yan-tē qatøndovīs?”

43 Yaq Yesu gezø-qavøiu, “Zo manqa ndøgevèe᷄t. 44  6:44 Zion 6:65Ezoqa kopo kopømba mbaín, no-te tendowav, Tat no-te ituiav tøgoat, ndego no gendo-khofotan. Yaq no ndego ezoqam, vaev khøuwa-te nǿkhandí꞉v. 45  6:45 Isa 54:13Mbumbukiam-gi manqa vevezam ezoqam, āv gini-peaomém nqǽgo, ‘Ezoqa ewaqape, Mbumbukiam ekezan mé꞉zømesím.’ Unimanqatín. Gekha ezoqām ndego, Tat-qa manqat te-ewag neka manqa mokho vǿndāp, ndego no-té gendówáv. 46  6:46 Zion 1:18Geté unimanqatín. Ezoqa kopo, Tat ometeáv. Ezoqa sa ndégo te-omét, ndego Mbumbukiam-te gendowav. 47  6:47 Zion 3:15-16No unimanqatín nqazø-manqate. Gekha ezoqām ndego, nde-unimanqatinat, ndego khandi miavmiav mø̀ndøndáp. 48  6:48 Zion 6:32, 58Lou ndøgo, ezoqa khandi ndøzø-etoam, nó. 49 Zogi atanakha-zapazapa-za, leg-av manqei-te ndøgo, mana ndølogám. Geté vaev-te, ndigu gèpakhaetát. 50 Geté lou nqanek, yan-te qandovis, viní. Gekha ezoqām ndego, nqanek lou telog, ndego génanimák. 51 Nqanek khandi lou nó, yan-te qandovis. Gekha ezoqām ndego, nqanek lou telog, ndego miavmiav ndǿyagát. Nqanek lou, ezoqa tæzø-etoam, ndøgo noqá khá. Yaq manqei-qape ezoqam, khandi mé꞉ndapém.”

52 Yesu nqanek manqat ge-ein, yaq ndigu Zu ezoqam, gèponqombém, gi-einim, “Ngenek ezoqam ekeza kha áv kinimbí-etoām, tizilogem?”

53 Yaq Yesu gezø-ein, “No unimanqatín nqazø-manqate. Zo Ezoqam-ge Yo-qa kha logeav tøgoat neka teqa kouk izøpøteav vǿgoāt, zo khandi gezǿgoák, zoqa mokho-te. 54 Gekha ezoqām ndego, noqa kha telog neka noqa kouk vǿ-īz, ndego khandi miavmiav ndǿndáp. Yaq no vaev khøuwa-te ndæ̀khandí꞉v. 55 Zapa ndǿgo, noqa kha unimanqatin lóu, neka noqa kouk unimanqatin ibøkhá. 56 Gekha ezoqām ndego, noqa kha telog neka noqa kouk vǿ-īz, ndego noqá mokho-té gunu꞉gú neka no teqá mokho-té qatu꞉gú. 57  6:57 1 Zion 3:24Av no khandi Tat gende-khofotan, neka no te mokho-te nqæyage, yaq matev até kopó. Gekha ezoqām ndego, no teloutan, ndego géyagét, no mokho-te. 58 Lou yan-te qandovis, nqánek. Nqanek lou viní. Āv taoká, av lou ndægo, ndigu atanakha-zapazapa-za gilogam. Vaev-te, ndigu gèpakhaetám. Geté gekha ezoqām ndego, nqanek lou telog, ndego miavmiav ndǿyagát.”

59 Yesu nqanek manqat ndǿgo te-eín, ezoqa Kapenaum taon-te, Zu ezoqam-qa guliguli khoev-te ge꞉zømesimam.

60 Ezoqa nøme, Yesu gimbopavam, nqanek manqat giyogem, teqa kha loge-qa yaq-te, yaq ndigu kopoáv, āv gini-einím nqǽgo, “Nqanek manqat mokho mbaín. Áv khazí꞉-ndapēm, teqa manqat?”

61 Yesu é-møndæ-otév, ndigu tegi paev ezoqam, manqa ndøgeveát, teqa manqat-qa yaq-te. Yaq gezø-ein, “Ge zô, nqanek manqat wema zǿmiviz? 62 Av tægoat ndægo. Yaq gê, zo áv khazøté-zæyāz, Ezoqam-ge Yo tozo-ometam, nango teqavig, ma bugukhokhof ge꞉goam? 63 Ezoqa khandi, Mbumbukiam-gé Nqova zø-etoám. Kha yakhapus-mba, kopømba mbaín tøkhandi꞉v. Manqat ndøgo, zo qazø-manqatam, ndøgo Mbumbukiam-gé Nqova-ús neka khandi-ús. 64  6:64 Zion 13:11Geté zo mokho-te, ezoqa nøme no unimanqatinteáv.”

Yesu nqanek manqat ge-ein, zapa ndǿgo. Ndego sasae ande ge꞉ngaz, ndego é-møndæ-otév, gekha ezoqām ndigu, te-te unimanqatinteav tigoat neka gekha ezoqām ndego, qaqa ezoqam-qa zenda-te vǿvē. 65  6:65 Zion 6:44Yaq Yesu manqat nøme āv gene-eín nqǽgo, “No nakémbá qazø-ein, av nqægo, ezoqa kopømba mbaīn no-te tinduzav, ndigu noge Tat ituzaeav tøgoat.”

66 Ta khøuwa-te ndøgo, Yesu-gi paev ezoqa kandambá, zitá gini-wuowém. Yaq ndigu ndego sekemba paeveáv.

67 Yaq Yesu ekeza paev ezoqa tuelv gezøbevap, “Gebâ zo? Até zó-a, ndozó-nøuvønem?”

68  6:68-69 Met 16:16Yaq Saemon Pita gembo-qavøiu, “Evézøza. Gê, ni qo teiqouvøqem, yaq gekha ezoqam-tē qeitǿniāv? Qoqa manqat, ezoqa khandi miavmiav zø-etoám. 69 Ni mø̀i-unimanqatiním neka mø̀tinøtén, av nqægo, Ezoqa Ndaføyamba-qape qó, ndego Mbumbukiam gendo-khofotav.”

70 Yaq Yesu gezø-qavøiu, “Zo ezoqa tuelv, no nøkezan nøvevesám. Geté zo mokho-te, ezoqa kopo, ndego ezoqa soqaqapé.”

71 Yesu nqanek manqat, Zudas me꞉-eín. Saemon Iskaliot-gé yó. Yesu-gi paev ezoqa tuelv, nøme ndégo tegoám. Geté vaev-te, ndego sègembo-qambún, qaqa ezoqam-qa zenda-te vø̄ve.