1 Zisas wom mba gumgi ruu phorga nzuav buna mueŋ vhunama sav khaŋ nzuai, 2 “Fhe Bakɨme wo gumgi gu mbigi garim, mbe ana piin ki tɨv khaŋ muuŋgi. Ana ŋgui vhɨrve gari guman pana mbe, ana kam muun rɨgɨr zav mbuim, ana ana nzuav shama bakɨme mbui fara muuŋgi. 3 Ana fharav mba shaman muun zav, ana kama ndiav gumgi mbari ndi mbarigi. Ana kama ndi mbarav, mba shaman muunga tuk hɨgim, ana won ŋaara gumgi ga sarigim, mbe vov, mba shama bakɨmen zɨr zav mba gumgi ga nzuai. Mbe vov, mbe nzuaim, mbe zɨ thagi. 4  Mt 21.36Ana wom won ŋaara gumgi mbari ga sarav khaŋ mbe nzuai, ‘Nde ŋgɨp, gu mba fhum kha shama bakɨmen zɨr zav kama ndu mbarigi gumgi ga suaŋv, khaŋ mbe suaŋri, “Nde mbarara! Ana wo shama bakɨme muuŋgi. Ana wo borombaga puri bakɨvira shogap won sɨgi bakɨvira shogi. Ana nta shogiap, won mba tuegim, ana mba mbur ki. Nde ana kam muuaŋ rɨgi shama bakɨmen zɨri.” ’

5 “Ana mba kamen won ŋaara gumgi ga nɨɨŋgim, mbe vov mba gumgi ga nzuaim, mbe ana kameŋ mbarara thav, wari tamtam mbar vegi. Mbe tamtam vov, mbevi vov wo mɨnan ŋgarim, mbevi vov won shɨga mbui. 6  Mt 21.35Mbe vov, mbari ga nzuaim, mbe hegap, mba ŋgui vhɨrve gari guman panan ŋaara gumgi suigiap, hor mbatɨgar mbe mbuav, mbe mbari shogim, mbe vhɨzgi. 7 Mbe maaŋ mbe muuŋgim, mba ŋgui vhɨrve gari guman pan, ana guigira ne nzuav ndav ana shigim, ana mbaram, won ntari ga mbui gɨɨtɨvi mbari ga sarigim, mbe vov, za mba ana ŋaara gumgi shogim mba vhɨzgi gumgi, mbe za mbe shogim, mbe vhɨzgi. Mbe mbe vhɨzgiap, vhɨra mbe ŋgu pooŋgi.

8  Mt 10.11-13; FG 13.46“Maaŋ muuŋgim, mba ŋgui vhɨrve gari guman pan thav khaŋ won ŋaari gumgi ga nzuai, ‘Kha muuaŋ rɨgi guman shama bakɨmen mba gu bigi, nta za bevahega khar ki. Gu mba shama bakɨmen mbɨr zav kamgi gumgi, mbe gumgir vhuuiŋ fhuvara. Mbe mba mban mbɨrga tuktɨgi fhuvara. 9 Maaŋ muuŋgiap, nde za mba tuavir kaar ŋgɨp, nde gumgi ganɨp, nde mben kamɨv, mbe suaŋrim, mbe zɨv mba shaman mbɨrga.’ 10 Ana maaŋ suaŋgim, anan ŋaara gumgi, mbe vov za mba tuavir kaar vov, mbe mba gari gumgi gu mbigi, mbe za mben kaav, mbe nzuai. Mbe za mba gumgi mbatɨgi gu gumgir vhuuiŋ, mbe za mben kaav, mben kov zegi. Mbe zav mba muuaŋ rɨgi guman shama bakɨme pi. Mbe zav mba phena vhuigim, ana guigira givigi.

11  2 Ko 5.3; Ef 4.24; VB 3.4; 19.8“Mba gumgi gu mbigi zegap piigiap kim, mba ŋgui vhɨrve gari guman pan, ana verav mbe gari. Ana mbe gara vov, guma mbe garim, mba guma muuaŋ rɨgim shama bakɨmen zav, shari shaar vhuuŋ shaara zɨgi fhuvara. 12 Mba ŋgui vhɨrve gari guman pan ana gangiap, ana nzarigi, ‘Ai, kɨvntok, ndu ram muuŋgiap shaar vhuuŋ sharav vhen zergi fhu?’ Mba guma buna thuen ana famsɨgi fhuvara. 13  Mt 8.12; 25.30; Ru 13.28Mba ŋgui vhɨrve gari guman pan wo ŋaara gumgir kamgiap khaŋ mbe nzuai, ‘Nde kha guma suani gu harani kegɨp, ana fegɨp kɨra khɨngirim, ana gɨngɨnan kɨrga. Mba gɨngɨngi ŋgun ki gumgi, mbe mba ŋanen kav nziav, tari ntɨɨri phɨri.’

14  Mt 20.16; 2 Pi 1.10; VB 17.14“Nde mbarara! Fhe Bakɨme gumgir vhɨrvera kaai. Ana mben kaaim, mbe rɨgar gumgi babara ana khothɨgim, ana mben won mbuigim, mbe ana han vhen veri.”

15  Mk 3.6Zisas mba buni suaŋgim, mba Fherasiŋ mbara vov kama shogiap Zisas ga suaŋv suanga tuavi ndi gari. Mbe khueŋ ndɨkndɨgi, “Nza ana guigip, ana mpararim, ana pham buna thueŋ suaŋgirim, nza ana suaŋgi buneŋra suaŋv, ana suaŋv suaŋgirga.” 16  Mk 3.6; 8.15; 12.13Mbe mba kama shogiap, mbe mbaram wari wo phorga rui gumgi mbari gum Herotan gumgi mbari, mbe mbe sarigim, mbe Zisas han vui. Mbe vov khaŋ Zisas ga nzuai, “Guman Rum, nza kaŋgi, ndu guigira wo buni nzuai. Ndu mba buni guari nzuav, ndu mba buni guarir gumgi gu mbigi ga nzuav mbe khɨvav, Fhe Bakɨmen tɨvir mbe khɨvi. Ndu guma then rɨvi guma fhuvara. Ndu mba nzuai buni, ndu mba bunin za mba gumgi ga nzuai. Mba zɨ ki gumgi, mba zɨ ki fhuv gumgi, ndu mba suambarar za mbe mbui. 17 Maaŋ muuŋgiap, ndu nza suaŋ. Ndu ram mbui ndɨkndɨga mbui? Nza ŋkɨɨar Sisar ndɨɨi, ne nzerarame?”

18 Mbe maaŋ nzuaim, Zisas mbe ndɨkndɨgi mbatɨgi kaŋgiap, khaŋ mbe nzuai, “Nde bigi shɨshɨgi gumgi ma. Nde thaŋ nzuav nan mpari? 19 Nde mba ndɨɨi kɨmararaŋ thuen na khɨva.” Ana ne nzuaim, mbe kɨmararaŋ mueŋ ndigap ana ndi zi. 20 Mbe ana ndiga zav Zisas ga nɨɨŋgim, Zisas kha nzambara mbe muuŋgi, “Kha kɨmararen ki guman tum gu zɨ, ni the nɨɨni ma?” 21  Stt 1.27; Ro 13.7Mbe khaŋ ana nzuai, “Ni Sisar nɨɨni ma.” Mbe ne nzuaim, ana khaŋ mbe nzuai, “Maaŋ muuŋgi, Sisar bigɨn, nde ana Sisaran nɨɨŋri. Maaŋ muuŋgip, Fhe Bakɨmen bigin, nde ana Fhe Bakɨmen nɨɨŋri.”

22 Zisas mba kamen mbe suaŋgim, mbe mba kameŋ mbararagiap, ŋgava mbatɨga muuŋgi. Mbe ŋgava mbatɨga muuŋgiap, ana thav wari vui.

23  FG 23.8Zisas mba bunin mba gumgi ruu ga suaŋgi raara, Sadusiŋ mbari Zisas han zi. Mbe khaŋ nzuai ntɨɨri ma, guma rimgiap taagia khavi fhuvara. Mbe zav kha nzambaran Zisas ga muuŋgi.

24  Lo 25.5Mbe khaŋ nzuai, “Guman Rum, Moses khaŋ nzuai, ‘Guma the muun tɨgɨ kɨv, ana ana gon tara the tegɨrga fhu, ana fhura kɨv kɨv rimgirga, mba guman ŋguk mba guman niman tɨgɨrga. Ana ana tɨgɨrga, ana ana gon tegɨrga tar mba guma zɨrarga, mba guman shɨk kɨrga. Ana kuigirga tuktɨgi fhuvara.’ 25 Nza fhum maaŋ muuŋgi harathɨgi fegi gu ŋgugi nzan rɨgar kegi. Mbe kav, mben fega rum mba mbiga tɨgi. Ana mba mbiga tɨgap kav, mba mbik ana gon tara the ndigi fhu. Ana fhura kim, mba guma rimgi. Ana rimgim, ara thɨgi guma, ana ŋguk mba mbiga tɨgi. 26 Ana ŋguk, ana tɨga kav, ana vhɨra rimgi. Mba mbik, ana gon tara the tegi fhu. Ana rimgim, ara thɨgi ne, ana ana nima tɨgi. Ana ana tɨgap, ana mbara muuŋgi. Mbe za mbara mbuav vov mpuun mben ŋgugage, ana harathɨgi ne ma. Ana mpuun mba mbiga tɨgi. 27 Mbe mbara mbuav vov za vhɨzgim, mba mbik mpuun mbe zɨn rimgi. 28 Ndu khar nza suaŋ. Mba vhɨzgi gumgi taagia khavɨrga tugen, mba mbik, ana then muuŋ kɨrie? Ana khaŋ muuŋgi, mba harathɨgi fegi gu ŋgugi, mbe za mba mbiga tɨga kegi. Ndu kaŋgi, mba harathɨgi gumgi, mbe za mba mbiga tɨga kegi.”

29  Zo 20.9Mbe maaŋ nzuaim, Zisas mbe ŋgarkarav khaŋ nzuai, “Nde Fhe Bakɨme buni vhuuiŋ ki gavar ki buni kaŋgi fhuvara. Nde vhɨra Fhe Bakɨmen ŋkasŋka kaŋgi fhuvara. Nde maaŋ muuŋgiap, nde pham buni nzuai. 30  1 Zo 3.2Mba vhɨzgi gumgi, mbe taagi khavɨrga tugen, mba gumgi gu mbigi, mbe warir rɨgɨrga tuktɨgi fhuvara. Mbe Fhe Bakɨme enserin farar muuŋgip kɨrga.

31 “Gu nde mba vhɨzgi gumgi ga nzuai ne nzuav, gu nden nzai. Ee, nde mba Fhe Bakɨmen buni vhuuiŋ ki gavar, Fhe Bakɨme nde suaŋgi kameŋ, nde ne gangi fhuve? 32  Kis 3.6; Mt 8.11; Mk 12.26; Ru 20.37; FG 7.32Ne khaŋ nzuai, ‘Gu Abrahaman, Aisak, Zekop, gu mben Fhe Bakɨme ma.’ Fhe Bakɨme, ana mba vhɨzgiap za vhɨzgi gumgir Fhe Bakɨme fhuvara. Fhe Bakɨme, ana mba zazera mbara muuŋgiap ki bɨɨŋbɨɨŋ ndigi gumgir Fhe Bakɨme ma.” 33  Mt 7.28Zisas ne suaŋgim, mba gumgi gu mbigi ne mbararagiap, ne ga nzuav ŋgava mbatɨga muuŋgi.

34 Zisas mba kameŋ suaŋgim, mba Fherasiŋ ne mbararagim, mba buneŋ Sadusiŋ thɨri mpɨrigim, mbe wari fugap mbaram Zisas han zi. 35 Mben rɨgar Zudaiŋ tɨvir vhuuiŋ kaŋgi guma mbe ki. Ana Zisasan panɨ zav kha nzambarar ana muuŋgi, 36 “Guman Rum, maaŋgi tɨv ana kha Moses suaŋgi tɨvi, ana za nta kambarav fharigi?”

37  Lo 6.5; 10.12; Ru 10.27Ana maaŋ nzuaim, Zisas khaŋ ana nzuai, “ ‘Ndu Fhe Bakɨme vuzvugiri, ana nza Bakɨme ma. Nde guigira wari won ndavi vherir ana vuzvugiri. Nde vhɨra wari wo ntuun ana vuzvugiri. Nde vhɨra wari won ndɨkndɨgir ana vuzvugiri.’ 38 Kha tɨv, ana guigira kɨvgiap, ana guigira fharigi tɨv ma. 39  Wkp 19.18; Mk 12.31; Ro 13.9; Ga 5.14Ara thɨgi tɨv, ana vhɨra ana fara muuŋgi. Mba tɨv khaŋ muuŋgi, ‘Ndu wora vuzvugi tɨvara, ndu harigi ntɨɨri vuzvugiri.’ 40  Mt 7.12; Ro 13.10; Ga 5.14; 1 T 1.5Kha tɨvani, ni za mba tɨvir nɨɨŋge ma. Ni vhɨra mba Fhe Bakɨme kamthooŋ gumgi suaŋgi bunin nɨɨŋge ma.”

41 Mba Fherasiŋ maaŋ phok ga vhuigap kim, Zisas mben nzarigi, 42  Zo 7.42“Nde ram mbui ndɨkndɨgar mba Fhe Bakɨme taagiap wo gumgi gu mbigi ndir zav suaŋgiap farasarigi guma ga mbui? Ana then kam ma?” Mbe hegap khaŋ ana nzuai, “Ana Devitan Kam ma.”

43  Sng 110.1; Mt 26.64Mbe maaŋ nzuaim, Zisas khaŋ muuŋgia tɨgap mben nzarigi. “Ram muuŋgiap, Fhe Bakɨmen Ŋina Ŋaar ndɨkndɨgar Devit ga ndɨɨim, Devit nduara, kha kakaman ana mbui, ‘Guma Bakɨme?’ Devit nduara kha kakaman ana mbui.

44  Sng 110.1; FG 2.34; 1 Ko 15.25; Hi 1.13“ ‘Fhe Bakɨme khaŋ na Bakɨme nzuai, “Ndu na guva haren pera kɨrim, gu ndun pana gumgi ndiv ndun piin khɨngirga, mbe ndun piin kɨrga.” ’

45 “Nde khar mbarara! Devit nduara kha kakaman ana mbui, ‘Guma Bakɨme.’ Ana mba kakaman ana muuŋvra kɨrim, ana ram muuŋgip ana kam kɨrie?”

46  Mk 12.34; Ru 14.6; 20.40Zisas nen mbe suaŋgim, ana buneŋ ŋgarkarga guma the ki fhuvara. Zisas mba buneŋ suaŋgi raa thɨgap, Zisas wom buni nzuaim, mbe buna thueŋ ga suaŋv ana nzangen rivgi.