7
Hiyay Kaugalian lan Tutoa
(Mateo 15:1-9)
1 Ha maghay mangaamot, main nangaanon Papariseo boy mamaihtodo nin Bibilin a ibat ha banwan Jerusalem ye nakitipon kanan Apo Jesus. 2 Nakit la hilay nangaanon mānumbong nan Apo Jesus a ahe nanumbong ha kaugalian lan tutoa tungkol ha pag-ibano bayo mangan. 3 Hilay Jujudio, lalo ana kanlan Papariseo, mag-ibano hila po bayo hilan mangan, bilang panumbong la ha naiknaan la a kaugalian lan tutoa la. 4 Boy no ibat hila ha palingki, mag-ibano hila po muna bayo hila mangan nin agya hinyaman a hinaliw la. Malabong po a naiknaan a kaugalian ye anhumbongen la a omen ha panguyah nin paminoman, pithil boy takodi.
5 Kaya-bay hilay Papariseo boy mamaihtodo nin Bibilin, tinepet la yay Apo Jesus, “Taket ta hilay mānumbong mo, ket ahe hila ampanumbong ha kaugalian lan tutoa tawo tungkol ha pag-ibano bayo mangan?”
6 Nakibat yay Apo Jesus, “Petegbay ye impahulat nan Apo Dioh kanan podopita Isaias hatew a tungkol kanyon ampagmamangedan,
‘Hilatin tatao, anggalangen lako ha habi bengat,
noba mataang ya met ye puho la kangko.
7 Homain hilbi ye panggalang la kangko,
ta hiyay an-iadal la ket bibilin bengat nin tao.’ ”* Isaias 29:13.
8 “Pinaolayan yoynay Bibilin nan Apo Dioh, ket hiyay anhumbongen yo, hiyay naiknaan yon kaugalian lan tutoa yo.”
9 Hinabi na po Apo Jesus, “Kanged ye papadan yon nangalih nin hilbi nin Bibilin nan Apo Dioh ta-omen yon bengat mahumbong ye naiknaan yon kaugalian lan tutoa yo! 10 Alimbawa, impahulat nan Apo Dioh kanan Moises, ‘Bihaen moy bapa mo boy indo mo’† Exodo 20:12; Deuteronomio 5:16. boy ‘Ayaman a maghabin maloke kanlan tutoa na, ket hukat a pateyen.’‡ Exodo 21:17; Levitico 20:9. 11 Noba lumbo ya met ye an-iadal yo kanlan tatao, ta anhabiyen yo a malyadi yon habiyen kanlan tutoa yo, ‘Hikawon tutoa ko, biyan katawo dayin pilak, noba ibyay ko tana kanan Apo Dioh.’ 12 Ulin yain a an-iadal yo, anhaaden yo hilayna a managlap kanlan tutoa la. 13 Ha wanabay, andiyagen yon homain hilbi ye Bibilin nan Apo Dioh uli ha panumbong yo ha naiknaan yo a kaugalian lan tutoa yo. Aliwan bengat yain, malabong po ye kanayon a andiyagen yo a omen kananyati.”
Hiyay Ampakadinat ha tao
(Mateo 15:10-20)
14 Haanin, hiyay Apo Jesus, hinagyat na hilay tataon humaley kana. Ket hinabi na, “Hikawon kaganaan, leng-en yoko boy ihipen yon manged ye habiyen ko. 15 Aliwan hiyay an-ipahlep nin tao ha bebey na ye ampakapadinat kana, no aliwan hiyay habi a anlumwah ha bebey na. 16 [Pakaihipen yon manged yatin nange yo.”]
17 Pangayadi, inalihan na hilaynay tatao haka yan nilumoob ha baey kalamo hilay mānumbong na. Ha nakaloob yayna, tinepet la yan mānumbong na, no hinyay labay habiyen nin pangilalayi na. 18 Hinabi nan Apo Jesus kanla, “Agya hikawo nayi, ahe kawo ampakataloh? Ahe yo nayi tanda a hiyay pamangan a angkanen nin tao, aliwan yatew ye ampakapadinat kana. 19 Ta hinyaman a kanen na, ahe ya humlep ha puho na, no aliwan ha bitoka na. Pangayadi, itaka naya met ateed.” Ha wanabay a hinabi nan Apo Jesus, an-ipatanda na a malyadin kanen ye agya hinyaman a pamangan.
20 Hinabi na po Apo Jesus, “Hiyay habi a anlumwah ha bebey nin tao ye ampakapadinat kana, 21 ta ibat ha puho na ye mangaloke a ihip. Ket yatin mangaloke a ihip ye ampangitudon kana a manyag nin kadamogan, manakaw, mamatey, 22 makilaki o mamabayi, mangakokoh, manyag nin kaganaan a kalahin kalok-an a omen ha panguhit, mangadinat a didiyag, pangaibeg, pandama ha kanayon, kalambongan, boy kamutawan. 23 Yatin kaganaan a kalok-an, ket ampangibat ya ha puho nin tao. Hilayati ye ampakapadinat kana.”
Hiyay Pamteg nin Babayin Aliwan Judio
(Mateo 15:21-28)
24 Pangayadi, inumalih yay Apo Jesus. Ket nakew ya ha lulugal a mahaley ha banwan Tiro. Ket nakidagoh ya ihtew. Ahe na dayi labay a matandaan lan tatao a anti ya ihtew, noba natandaan lan teed tatao. 25-26 Main maghan babayi a main anak a babayin hinelpan nin maloke a ihpidito. Yatin babayi, ket Griego ya a taga Sirofenicia. Ha nabalitaan na yan nilumateng ye Apo Jesus ihtew, tampol yan nakew kana. Ket nanalimukod yan nakiiingalo a paalihen na dayi ye maloke a ihpidito kanan anak na.
27 Noba hinabi nan Apo Jesus kana makauli ha kahabiyan, “Katapulan a muna hila po pakanen ye aanak, ta aliwan huhto a kowen ye pamangan lan aanak haka ipakan ha aaho.”
28 Hinabi na met babayi kanan Apo Jesus, “Awo, peteg yain, Apo. Noba hilay aaho a anti ha hilong nin lamihaan, angkanen la met ye mumom angkaampag a ibat ha angkanen lan aanak.”
29 Hinabi nan Apo Jesus kana, “Uli ha wanabay a pakibat mo, malyadi kaynan muli, ta hiyay maloke a ihpidito, inalihan na yaynay anak mo.”
30 Ket nuli yay babayi boy nalatngan na yaynay anak na a mayaman anan ampida, ta inalihan na yaynan maloke a ihpidito.
Hiyay Pamaitaah nan Apo Jesus ha Lakin Teek boy Angang
31 Pangayadi yatew, inumalih yay Apo Jesus ha banwan Tiro. Ket nagdān ya ha banwan Sidon boy ha lulugal a Decapolis angga ha inumabot ya ha dagatdagatan nin Galilea. 32 Ha anti yaynay Apo Jesus ihtew, main nangaanon tatao ye nangilakew kana nin lakin teek boy angang ya. Impakiiingalo la kana a kimpaan naya ta-omen yan mitaah.
33 Intaang na yan makandin Apo Jesus ye laki kanlan tatao. Pangayadi, impuhek nay tatamudo na ha mitaligmang a talinga nan laki haka na nilod-an ye maghay gamet na haka na in-aploh ha dila nan laki. 34 Ket tinumangal yay Apo Jesus ha langit, inumingah ya haka na hinabi, “Effata!” Hiyay labay habiyen, “Maglukat ka!” 35 Ket tampol yaynan makange boy ampakahabet ye laki.
36 Imbilin nan Apo Jesus kanlan tatao a ahe la yan man-ibalita ha agya ayaman ye nakit la. Noba agya binilinan na hila, ket lalo layna ingat imbabalita. 37 Tubat ye pagtaka lan tataon nakange nin yatin balita boy anhabiyen la, “Koynan kanged ye dinyag na! Ampakange yaynay teek boy ampakahabet yaynay angang!”