11
Hiyay Pangiadal nan Apo Jesus nin tungkol ha Pakigwang
(Mateo 6:9-13; 7:7-11)
1 Ha maghay mangaamot, hiyay Apo Jesus, nakew yan nakigwang ha maghay lugal. Pangayadi nan nakigwang, hinabi nin magha kanlan mānumbong na, “Apo, adalan yo kayi man no hinyay habiyen mi ha pamakigwang mi a omen ha dinyag nan Juan a Māmawtihmo kanlan mānumbong na.”
2 Hinabi nan Apo Jesus kanla, “No makigwang kawo, wanae ye habiyen yo,
‘Bapa min Dioh, galangen laka dayin kaganaan a tatao.
Apo, hakopen mo kayinan kaganaan.
3 Biyan mo kayin pamangan mi ha minamangaamot.
4 Boy patawaden mo kayi ha kakahalanan mi,
ta pinatawad mi hilayna met ye kaganaan a nagkahalanan kammi.
Adi mo kayi ampaolayan a matukho.’ ”
5 Haanin, hinabi na po nin Apo Jesus kanla, “Alimbawa, ha bunak madeglem, magha kanyo ye makew ha baey nin gayyem na. Ket nakihabi ya, ‘Gayyem, padaman moko man nin tatloy tinapay mo. 6 Ta hiyay gayyem ko a ibat ha mataang, ket anti ya ha baey ko. Ket homain akon maipakan kana.’ 7 Haanin, wanae ya met ye pakibat nan gayyem mo a anti ha loob nin baey na, ‘Adi mo koyna an-abaen, ta ampida kayinan aanak ko boy nakaleneb yaynay ilwangan. Kaya-bay ahe koynan labay ye mimatan mamyay kammo.’ ” 8 Hinabi nan Apo Jesus kanla, “Habiyen ko kanyo, agya po man mitagayyem kawo, ahe na kan imataen. Noba ulita mauplit ka, imataen na kan teed ta-omen na ibyay ye ampakikwaen mo kana.”
9 “Kaya-bay wanae ye habiyen ko. Mangawok kawo kanan Apo Dioh, ket biyan na kawo. Tapulen yo kana ye matapul yo, ket matapulan yo. Paapo kawo kana, ket palooben na kawo. 10 Ta hilay kaganaan a ampangawok kanan Apo Dioh, ket ambiyan na hila. Hilay kaganaan a ampanapul kana nin matapul la, ket ampakatapul. Hilay kaganaan a ampaapo, ket ampalooben na. 11 Hikawon babapa, no makikwa yan malanghit ye anak yo, ahe yoya biyan nin bikat, kali? 12 Ket no makikwa yan talay, ahe yoya biyan nin koninipit, kali? 13 Haanin no hikawo po man a mangaloke ket tanda yoy mamyay nin manganged a babagay kanlan aanak yo, lalalo yaynay Bapa yon Dioh a anti ha langit! Ta ibyay nay Ihpidito na kanlan ampakikwa kana.”
Hiyay Apo Jesus boy hiyay Beelzebul
(Mateo 12:22-30; Marcos 3:20-27)
14 Ha maghay mangaamot, hiyay Apo Jesus, namaalih yan maloke a ihpidito a ampamaangang nin maghay laki. Ha inumalih yaynay maloke a ihpidito kanan laki, ket ampakahabi yayna. Ket hilay tatao ihtew, nagtaka hila. 15 Noba hinabi lan kanayon, “Ah! Ampakaalih yan mangaloke a ihpidito, ta hiyay Satanas a poon lan mangaloke a ihpidito ye namyay kana nin kapalyadiyan a manyag nin wanabay.”
16 Hilay kanayon kanla, labay la yan huboken ye Apo Jesus. Kaya-bay nakikwa hilan kapagtakaan kana bilang pagkakitan a hiyabay ye intubol nan Apo Dioh. 17 Noba tanda nan Apo Jesus ye an-ihipen la. Kaya-bay hinabi na kanla, “No hilay tataon angkumonin ha maghay panakopan ket mapay-away-away, madama ye panakopan. Wanabay met ye malyadi ha maghay pamilya a ampay-away-away. 18 Kaya-bay no kalabanen na hilan Satanas ye anhakopen na, ket ahe ya magbuyot ye panakop na, kali? Anhabiyen yon ampamaalih akon maloke a ihpidito makauli ha kapalyadiyan nan Satanas, noba aliwan peteg yain a anhabiyen yo! 19 Haanin, no hiyay Satanas ye namyay kangko nin kapalyadiyan a mamaalih nin mangaloke a ihpidito, aya met awod ye namyay nin kapalyadiyan kanlan mānumbong yo, ta ampamaalih hila met nin mangaloke a ihpidito? Hilay mānumbong yoyna met ye makapipapteg a aliwan huhto ye an-ihipen yo. 20 Noba ulita ampamaalih akon maloke a ihpidito makauli ha kapalyadiyan nin Dioh, hiyay labay habiyen, nilumateng yaynay panakop nan Apo Dioh kanyo.”
21 Inlalayi na yan Apo Jesus ye Satanas ha maghay lakin makhaw, “No hiyay makhaw a laki a main genap a almah, ket ambantayan nay baey na, homain makatakaw nin babandi na. 22 Noba no main lumateng a mamakhaw po kana, ket mahambot ya. Kowen nan mamakhaw a laki ye aalmah a anhigudowen nan nagbaey a makapiligtah kana. Pangayadi, kowen nay kaganaan a labay nan hamhamen haka na idakay.”
23 “Ayaman a ahe ampakitupig kangko, ket angkumuntada ya kangko. Ayaman a ahe ampanaglap kangkon mangihaley nin tatao kanan Apo Dioh, ket ampangitaang ya kana.”
Hiyay Pag-udong nin Maloke a ihpidito
(Mateo 12:43-45)
24 Haanin, hinabi na po Apo Jesus, “No alihan na yan maloke a ihpidito ye maghay tao, hiyay maloke a ihpidito, ket makew yan magpahyal ha maklang a lugal ta-omen ya manapul nin pagpainawaan na. Ket no homain yan makitan, habiyen na ha hadili na, ‘Hi! Udongen ko yaynan bengat ye taon ibatan ko hatew.’ 25 Ha pag-udong na kanan taon ibatan na, ket malatngan naya a ba-mon maghay baey a malinih boy malimpeh. 26 Kaya-bay umalih yayna man, ta managyat ya po nin pitoy ihpidito a maloloke po kana. Ket humlep hila kana. Kaya-bay maloloke po ye kahahaad na lano dinan ha una.”
Hiyay Taon Minged
27 Haanin, legan ampaghabi ya po ye Apo Jesus, main maghay babayi ha kalabongan lan tatao ihtew ye nangipangha kana nin wanae, “Minged yay babayin nangianak boy namahoho kammo!”
28 Noba nakibat yay Apo Jesus kana, “Awo, noba lalalo hilaynan minged ye tataon ampanlenge boy ampanumbong nin Habi nin Dioh.”
Hiyay Pamakikwa la nin Kapagtakaan kanan Apo Jesus
(Mateo 12:38-42)
29 Ha anlumabong hilaynay tataon anhumaley kanan Apo Jesus, hinabi na, “Koynay kalok-an yon tatao kananyatin panaon! Ampakikwa kawon kapagtakaan bilang pagkakitan a hiko ye intubol nan Apo Dioh. Noba homain akon ipakit kanyo, no aliwan hiyay kapagtakaan a omen ha nalyadi kanan podopitan Jonas hatew. Tatloy mangaamot boy madeglem na ha bitoka nin digdig a malanghit,* Jonas 1:17. noba ha impagtol na yan malanghit, ket angkabi-ay ya po.† Jonas 2:10. 30 Ta hiyay nalyadi kanan Jonas, ket nag-ilyadi yan pagkakitan a intubol na yan Apo Dioh kanlan taga Nineve. Wanabay met kangko a ibat ha langit a in-Anak nin Tao. Mag-ilyadi kon pagkakitan kanlan tatao kananyatin panaon. 31 Ha Mangaamot nin Panuhga nan Apo Dioh, hiyay Reyna ha Abagatan, mabi-ay ya met uman. Ket mideng yan manihtigon laban kanyon tatao kananyatin panaon. Ta hatew, agya angkumonin ya ha mataang a lugal, ket nakew yan teed nanlenge nin kadunongan nan Poon Solomon. Ket haanin, anti ko ihti a madadangal po kanan Solomon, noba ahe yoko met anleng-en. 32 Ha Mangaamot nin Panuhga nan Apo Dioh, hilay taga Nineve a naghehe, ket mideng hilan manihtigon laban kanyon tatao kananyatin panaon. Ta hatew ha nange lay impatanda nan Jonas, ket pinaghehean lay kakahalanan la. Ket haanin, anti ko ihti a madadangal po kanan Jonas. Noba agya po man nange yoy impatanda ko, ahe kawon teed naghehe ha kakahalanan yo.”
Hiyay Tillag nin Laman
(Mateo 5:15; 6:22-23)
33 Hinabi na po Apo Jesus, “Homain taon mamaet nin kingki haka na itayo o hakeban nin takalan. No aliwan ikonin naya ha hadya a pangikunaan ta-omen mahnag ye loob nin baey kanlan lumoob.”
34 Hinabi nan Apo Jesus, “Hiyay mata ye pinagkatillag a mamahnag nin laman mo. Kaya-bay no makinang ye pamilew mo, ket angkapahnagan ye matiboen laman mo. Noba no aliwan makinang ye pamilew mo, ket angkalitehan ye matiboen laman mo. 35 Kaya-bay pakahigudowen mon peteg a kahnagan ye anti kammo. Ta maka hiyay nabaan mon kahnagan a anti kammo, ket kalitehan ya met manayti. 36 No pawa yan kahnagan ye anti kammo boy homain bega maliteh, angkahnagan ye bi-ay mo a ba-mon angkahnagan kan tillag.”
Hiyay Babala Laban kanlan Mamaihtodo nin Bibilin boy Papariseo
(Mateo 23:1-36; Marcos 12:38-40)
37 Pangayadi nan naghabin Apo Jesus, main maghay Pariseo ye nanagyat kana a makew mangan ihtew ha baey na. Ket nakilakew ya met ye Apo Jesus kana. Ket ha niabot hilayna ha baey nan Pariseo, nakidungo yan nangan. 38 Hilay Papariseo, main hilan kaugalian no way-omen mag-ibano bayo mangan, noba ahe na yan hinumbong Apo Jesus yatew. Kaya-bay nagtaka yay Pariseo. 39 Hinabi nan Apo Jesus kana, “Hikawon Papariseo, anlinihan yoy ilwah nin babaho boy pipinggan yo, noba napno met nin babagay a kinuhit yo kanlan tatao uli ha kaakokohan yo. 40 Mutaw kawobay! Ahe yo nayi tanda a hiyay Apo Dioh ye nanyag nin laman boy puho. 41 Kaya-bay ingalowan yo hilay mangaidap boy haglapan yo hila ha matapul la ta-omen ya maibilang a malinih ye puho boy laman yo ha pamilew nan Apo Dioh.”
42 “Hikawon Papariseo, kakaingalo kawo lano, ta paduhaan na kawon Apo Dioh! Ta agya po man an-ihagpa yo kanan Apo Dioh ye ikamapo nin pupol yon dikado ha tanaman yo boy agayep yo, ampaolayan yoy matoynong a pamakilamo ha kapadiho yon tao boy pangado kanan Apo Dioh. Huhto a ibyay yoy ikamapo yo. Noba adi yo ampaolayan ye maaalaga a bibilin.”
43 “Hikawon Papariseo, kakaingalo kawo lano, ta paduhaan na kawon Apo Dioh! Ta no anlumoob kawo ha pāytiponan yo, kalalabay yoy mikno ha pamiknoan a nakataladan kanlan mangadangal a tatao. Ket no ampagpahyal kawo ha banwa, kalalabay yoy maidlaw nin tataon angkadanan yo.”
44 “Hikawon Papariseo, kakaingalo kawo lano, ta paduhaan na kawon Apo Dioh! Ta nabaan lan tatao a malinih kawo. Noba madinat kawo met a omen ha nangilbengan a angkatudakan lan tatao, ta homain pagkakitan.”‡ Hiyay kaugalian lan Jujudio, madinatan ye tao no tudakan na yay pangilbengan o bangkay. Ket no madinatan ye tao, ahe ya makapaghimba kanan Apo Dioh.
45 Haanin, hinabi nan maghan maihtodo nin Bibilin kanan Apo Jesus, “Maihtodo, ulin yain a hinabi mo, pinading-eyan mo kayi met.”
46 Nakibat yay Apo Jesus kana, “Hikawon mamaihtodo nin Bibilin, kakaingalo kawo lano, ta paduhaan na kawon Apo Dioh! Ta an-ipahumbong yo kanlan tatao ye impahan yo a bibilin a maidap humbongen. Noba hikawo, homain kawon bega andiyagen ta-omen yo hila mahaglapan ha panumbong nin yatew a bibilin. 47 Kakaingalo kawo lano, ta paduhaan na kawon Apo Dioh! Ta ampamadyag kawo nin bilang pagkakitan nin nakailbengan lan popodopita a pinatey lan nangaunan tutoa yo. 48 Kaya-bay hikawoynabay met ye ampamapteg a an-umayon kawo ha dinyag lan nangaunan tutoa yo. Ta hilabay ye namatey kanlan popodopita, ket hikawo met ye ampamadyag nin bilang pagkakitan nin nangilbengan kanla. 49 Kaya-bay hiyay Apo Dioh a madunong, ket hinabi na, ‘Mangitubol ako kanla nin popodopita boy aapohtol ko. Hilay nangaano kanla, pateyen la. Ket hilay kanayon, ipaloke la.’ 50 Kaya-bay hikawon tatao kananyatin panaon, paduhaan na kawo met Apo Dioh uli ha pamatey kanlan popodopita paibat po ha pinalhowa ye babe-luta anggayna haanin 51 boy paibat po ha pinatey la yay Abel angga kanan Zacarias§ Abel angga kanan Zacarias: hiyay labay habiyen ket hilay kaganaan a matoynong a tatao a pinatey hatew. a pinatey la ha pietan nin Timplo boy pangihagpaan nin digalo kanan Apo Dioh. Pakaleng-en yon manged ye habiyen ko. Hikawon tatao kananyatin panaon, homain hapo a paduhaan na kawon Apo Dioh uli ha dinyag lan nangaunan tutoa yo.”
52 “Hikawon mamaihtodo nin Bibilin, kakaingalo kawo lano, ta paduhaan na kawon Apo Dioh! Ta ahe yo impatanda kanlan tatao ye kaptegan tungkol kanan Apo Dioh. Ba-mon kingwa yoynay tulbek nin baey. Ahe yobayna labay ye humlep ha baey. Ket anhaaden yo hila po ye malabay humlep.”
53 Ha inumalih yaynay Apo Jesus ihtew ha baey nan Pariseo a nanagyat kana, hilay mamaihtodo nin Bibilin boy hilay Papariseo, ket tubat anay panguntada la kana. Ket pinanepetan la yan malabong a babagay, 54 ta labay la yan bengat makalot ha hehebat na.
*11:29 Jonas 1:17.
†11:29 Jonas 2:10.
‡11:44 Hiyay kaugalian lan Jujudio, madinatan ye tao no tudakan na yay pangilbengan o bangkay. Ket no madinatan ye tao, ahe ya makapaghimba kanan Apo Dioh.
§11:51 Abel angga kanan Zacarias: hiyay labay habiyen ket hilay kaganaan a matoynong a tatao a pinatey hatew.