12
Hiyay Pangilalayi tungkol kanlan Mangaloke a Māmakitalon
(Mateo 21:33-46; Lucas 20:9-19)
Pangayadi yatew, impahulong nan Apo Jesus ye paghabi na kanlan tatao makauli ha pangilalayi, a wana, “Main maghay laki a nananem nin ubah ha pananeman na. Pinaaladan naya boy namadyag yan pamihnakan ubah. Namadyag ya po nin matagay a baag a kunaan nin māgbantay. Pangayadi, pinaabangan nay ubahan na kanlan māmakitalon. Ket nakew yayna ha mataang a lugal. Ha panaon anan pamupol nin ubah, nangitubol yan maghay ipoh na a mangwa nin dakay na kanlan māmakitalon. Noba dinakep la yan māmakitalon ye intubol na, binogbog laya haka la yan pinaalih a homain kaget. Ket nangitubol yayna man nin kanayon a ipoh na ye nagkonin nin ubahan, noba binadog lay ō na haka laya pinapading-eyan. Nangitubol yayna man nin kanayon a ipoh na, noba pinatey laya. Malabong hila po ye intubol na, noba binogbog la hilay kanayon. Ket hilay kanayon met, pinatey la hila.”
“Haanin, mamagha yaynan bengat ye malyadi nan itubol, hiyay ampakaadoen na a anak. Ket intubol naya, ta an-ihipen na a bihaen lay anak na.
“Noba ha natamulaw la yan māmakitalon ye anak na a andumaho, hinabi la, ‘Anti yaynay manawid! Pateyen tawo ya ta-omen tawo mapagkonin ye tawiden na.’ Kaya-bay hiyay dinyag la kana, dinakep la yan ingguloy a pinatey ha ilwah nin ubahan.”
Haanin, nanepet yay Apo Jesus, “Hinya lagi ye diyagen nan nagkonin nin ubahan? Homain hapo a lakwen na hilan pateyen. Pangayadi, ipaupa nayna ha kanayon ye ubahan na. 10 Ahe yo po nayi nabaha ye naihulat a Habi nin Dioh a wanae,
‘Hiyay dapah a ingkahwil lan māmaideng nin baey,
hiyabay ye ginawi a pundahyon nin baey.
11 Diyag nin Dioh yati, ket koynan kapagtakaan kantawo!’ ”* Kakanta 118:22-23.
12 Natalohan lan māngunan Jujudio a hilabay ye andektan nin pangilalayi nan Apo Jesus. Kaya-bay labay la yayna dayin dakpen. Noba angkalimo hila kanlan tatao. Kaya-bay pinaolayan la yayna. Ket inumalih hilayna.
Hiyay Tepet tungkol ha Pamayad nin Bowih
(Mateo 22:15-22; Lucas 20:20-26)
13 Ha ahe nabuyot, hilay māngunan Jujudio, nangitubol hilan nangaanon Papariseo boy tatao nan Gobilnadol Herodes Antipas a makew manepet kanan Apo Jesus, ta labay la yan kaloten ha hahabi na. 14 Hinumaley hila kanan Apo Jesus. Ket hinabi la, “Maihtodo, tanda mi a pawa peteg ye anhabiyen mo boy homain kan antupigan a tao, ta padipadiho ye pamilew mo ha kaganaan. Boy hiyay kaptegan tungkol ha kalabayan nan Apo Dioh ye an-iadal mo kanlan tatao. Haanin, main kayin tepet kammo. Ha ihip mo, huhto laweh a mamayad kitawon bowih ha Emperador nin Roma o ahe?” 15 Noba tanda nan Apo Jesus a ampagkonwadi hilan bengat. Kaya-bay hinabi na kanla, “Taket ta labay yo kon kaloten? Gawangan yoko man nin palatan Roma, ta bilewen ko man!”
16 Ket ginawangan la yan palata. Haanin, hiyay Apo Jesus, impakit nay palata boy tinepet na hila, “Ayay naglupa boy nagngalan ye nakadokit ihti?”
“Hiyay Emperador Cesar,” wanla.
17 Hinabi nan Apo Jesus kanla, “Hiyay kanan Emperador Cesar, ibyay yo. Ket hiyay kanan Apo Dioh, ibyay yo met.” Ket nagtaka hila kanan Apo Jesus.
Hiyay Tepet tungkol ha Pagkabi-ay Uman
(Mateo 22:23-33; Lucas 20:27-40)
18 Haanin, hilay Sasaduseo, nakew hilan nanepet kanan Apo Jesus. Hilabay ye pangkat nin tatao a ahe ampamteg a mabi-ay uman ye nangamatey. Hinabi la kanan Apo Jesus, 19 “Maihtodo, hiyay anti ha Bibilin a impahulat kanan Moises, wanae ya. No matey yay ahawan laki, ket ahe ya nagkaanak kanan ahawa na, katapulan a ikahal nin katongno nan laki ye bawo. Ket no magkaanak hila, maibilang yan anak nin katongno na a natey.” Deuteronomio 25:5.
20 “Haanin, main pitoy lalaki a mikakatongno. Hiyay punganay, nangahawa ya. Noba natey yan ahe nagkaanak kanan ahawa na. 21 Ket hiyay ikalwa, inahawa na yay ipag na a bawo. Noba natey ya met ateed a ahe hila nagkaanak. Wanabay met ateed ye nalyadi ha ikatlo. Natey ya met ateed a ahe nagkaanak. 22 Kaganaan hilatin mikakatongno, napag-ahawa la yay ipag la, noba ahe hila nagkaanak kana. Ha kalinghuyotan, natey ya met ye babayi. 23 Haanin, wanae ye tepet mi kammo, ‘Ha panaon a mabi-ay uman ye nangamatey, aya lagi kanlan pitoy mikakatongno ye ahawa nan babayi, ta napag-ahawa na hilan kaganaan?’ ”
24 Nakibat yay Apo Jesus kanla, “Aliwan huhto ye ihip yo, ta ahe yo angkatalohan ye naihulat a Habi nin Dioh boy hiyay kapalyadiyan nan Apo Dioh. 25 Ta lano ha mabi-ay hilaynan uman ye nangamatey, ket ahe hilaynan mangahawa. Mag-ilyadi hilaynan omen kanlan aanghil ha langit a ahe ampangahawa. 26 Ket hiyay tungkol met ha pagkabi-ay uman nin nangamatey, ahe yo nayi nabaha ye impahulat kanan Moises? Ha anti yay Moises ha haley nin mahipok a poon-kayon andumlag, hinabi nan Apo Dioh kana, ‘Hikoy Dioh nan Abraham, Dioh nan Isaac boy Dioh nan Jacob.’ Exodo 3:6. 27 Hiyay labay habiyen, angkabi-ay hila po. Ta hiyay Apo Dioh, ket Dioh nin angkabi-ay, aliwan nangamatey. Kaya-bay nagkamali kawo.”
Hiyay Pinakamaalaga a Bilin
(Mateo 22:34-40; Lucas 10:25-28)
28 Haanin, main maghay maihtodo nin Bibilin a anti ihtew. Ket nange nay payngangatngat la. Nange na met a manged ye pakibat nan Apo Jesus kanlan Saduseo. Kaya-bay nanepet ya met, “Hinyay pinakamaalaga kanlan kaganaan a bibilin nan Apo Dioh?”
29 Nakibat yay Apo Jesus, “Hiyay pinakamaalaga a bilin nin Dioh, ket wanae ya, ‘Leng-en yon lahin Israel. Hiyay Apo tawon Dioh, mamagha ya boy homain anan kanayon. 30 Kaya-bay adoen mo yay Apo mon Dioh nin luboh ha puho mo, luboh ha kalelwa mo, luboh ha ihip mo boy ha kaganaan a kakhawan mo.’§ Deuteronomio 6:4-5. 31 Hiyay ikalwa, wanae ya, ‘Adoen moy kapadiho mon tao nin omen ha pangado mo nin hadili mo.’* Levitico 19:18. Homain anan kanayon a bilin ye maaalaga po kanlan hilatin luwa.”
32 Hinabi nan maihtodo nin Bibilin kanan Apo Jesus, “Huhto ye hinabi mo, Maihtodo, a mamaghan bengat ye Apo Dioh boy homain anan kanayon, no aliwan hiyabay bengat. 33 Boy katapulan yan adoen nin luboh ha puho, luboh ha ihip, boy ha kaganaan a kakhawan. Boy hiyay kapadiho tawon tao met, katapulan tawo yan adoen nin omen ha pangado tawo nin hadili tawo. Igit hilan maalaga hilatin luwan bibilin dinan ha kaganaan a hagpa a iulam boy hilay kanayon po a hahagpa.”
34 Pamakange nan Apo Jesus a huhto ye pakibat na, hinabi na kana, “Madanon kaynan maibilang kanlan anhakopen nan Apo Dioh!” Ket paibat ana kananyatew, homain anan bega nagngaya a manepet kana.
Hiyay Tepet tungkol kanan Cristo
(Mateo 22:41-46; Lucas 20:41-44)
35 Minghan, legan ampangiadal yay Apo Jesus ha mahlang nin Timplo, tinepet na hilay tatao, “Taket ta anhabiyen lan mamaihtodo nin Bibilin a hiyay Cristo, ket lahi na yan Poon David? 36 Ket hinabi na met David makauli ha haglap nin Ihpiditon Dioh ye tungkol kanan Cristo,
‘Hinabi nan Apo Dioh kanan Apo ko,
“Mikno ka ihti ha dapit wanan ko
angga ha mapahuko ko hila kammo ye kakaaway mo!” ’ ” Kakanta 110:1.
37 Haanin, hinabi nan Apo Jesus kanlan tatao, “No hiyay Poon David ket hinabtan na yan ‘Apo’ ye Cristo, way-omen la yan mahabi nin tatao a lahi na yan bengat nin David ye Cristo?” Ket hilay malabong a tatao, naaliket hilan nanlenge kanan Apo Jesus.
Hiyay Babala nan Apo Jesus tungkol kanlan Mamaihtodo nin Bibilin
(Mateo 23:1-36; Lucas 20:45-47)
38 Hinabi na po Apo Jesus ha pangiadal na, “Mag-alla kawo kanlan mamaihtodo nin Bibilin. Kalalabay lay magpahyal a nakahoot nin makadang a tapih ta-omen la ihipen nin tatao a mangatoynong hilan tatao. Kalalabay la met ye maidlaw nin tataon angkadanan la 39 boy kalalabay la po ye mikno ha pamiknoan a nakataladan kanlan mangadangal a tatao ha pāytiponan lan Jujudio boy ha poniyan. 40 Ampaglanganan la hilay bawon babayi. Ampagmamangedan hila ha adapan lan malabong a tatao makauli ha makadang a pakigwang la. Kaya-bay mamabyat lano ye ipaduha nan Apo Dioh kanla.”
Hiyay Intukoy nin Bawon Babayi
(Lucas 21:1-4)
41 Pangayadi yatew, hiyay Apo Jesus, nikno ya ha haley nin pangitukoyan nin pilak a magawi ha Timplo. Nakit na hilay tataon ampangitukoy nin pilak. Ket malabong a mangabatnang ye nangitukoy nin malabong a pilak. 42 Haanin, main maghay maidap a bawon babayi a nangitukoy nin luway palatan tanho. 43 Haanin, hiyay Apo Jesus, hinagyat na hilan humaley kana ye mānumbong na. Ket hinabi na, “Pakaleng-en yon manged ye habiyen ko. Hiyay intukoy nan maidap a bawon babayi, ket maiigit ya dinan ha intukoy lan kaganaan a nangitukoy. 44 Ta hiyay intukoy lan kaganaan a mangabatnang, ket hiyay ahe layna minga katapulan ha bi-ay la. Noba hiyay maidap a bawon babayi, ket inlumpoh nan intukoy ye ikabi-ay na.”

*12:11 Kakanta 118:22-23.

12:19 Deuteronomio 25:5.

12:26 Exodo 3:6.

§12:30 Deuteronomio 6:4-5.

*12:31 Levitico 19:18.

12:36 Kakanta 110:1.