12
Yesu Ikatte Betanga Ye Di Tooltool Dook Tiap Yo Matadi Kala Kumu Ke Ooroo Wain Nga
(Matiu 21:33-46; Luka 20:9-19)
1 Yesu iwetewete pang di tooltool maimai kidi Yuda tina mulu nga, ngan le ikatte betanga pang di nen, “Tool atu in ipe ooroo yo ene wain in kumu atu. Motong la ikaua koongoo ki le iparkat, inbe ikele gomo atu a ikarata le dook mata be tipisi wain surunu ngan idu ye. Inbe ire rumu atu le ilo ete pang di tooltool yo be lo tiyepe ye a matadi kala kumu tani nga. Motong la itara kumu tani in lo di tooltool ke kapkingi pattu baedi a be matadi kala, inbe tiyei urata ye. Inbe ya taunu in ipa a ila pang ye malala san yo iken ni mooloo i. 2 Ila iyepe nango, inbe tilo ye lal yo be tigogo ooroo wain puana ye i, motong la tool tani in iwanga kapraingi ki atu a ila pang ye di tooltool tina yo matadi kala kumu ki nga. Ngan iwanga be la ikap wain puana ki yo be tipoto panga nga, ngan a ikap a iman. 3 Bong di tooltool ke kapkingi tina ngan tiparama a tirauu, inbe tinganga a ipa baene koonoo a ila. 4 Motong la kumu taunu tani in iwanga kapraingi ki san mulu a ila pang ye di. Ngan di tooltool tina ngan tiraupala kutono, inbe tiyei dada dook tiap panga a tipammoo. 5 Motong la kumu taunu tani in iwanga kapraingi ki san mulu a ila. Ngan le di tooltool tina ngan tiraumate le imata. Motong la iwanga di kapraingi ki alunu mulu a tila, ngan le di kapala ngan tiparama di a tirau di, inbe di kapala ngan tiraumata di le timmata.
6 “Ngan nen le tool ataleu yo iyepe a be iwanga i, in ya taunu natunu yo lono panga mai san i. Le nga lon wete nen, ‘I au natuk moolmool, le kumata be awanga a ila nga, ngan ole tiraua panga.’
7 “Bong ngan di tooltool ke kapkingi tina tikamata yo ipa a iman nga, le nga di tapdi tiwetewete nen, ‘Kakamata, kumu taunu tani in natunu la iman i. Kumata le be pang dama ni nga, ngan ole ikolo tamana ye kumu i a iyei kumu taunu. Le kaman a taraumate le imata, a be nen ngan so yo tamana be ikap panga nga, ngan takap le imot paidi.’ 8 Le nga tila tikauu a tiraumate le imata, motong la tikaua bobono a tikatte du ke diki ye kumu ke ooroo wain tani nga.”
9 Yesu iwete pang di nen a imot, motong la itor di nen, “Ngan nen le kumu taunu tani in ole iyeie soo so pang di tooltool ke kapkingi tina? Ya in ole iman man iraumatamata di tooltool tina le imot, inbe itara kumu tani in lo di tooltool kapala baedi a nen ngan matadi kala. 10 Ang nga kakinkat betanga yo iken ye Rau ke Maro nga lapau, too tiap? Betanga tina ngan iwete nen,
‘Pat yo di tooltool ke renge rumu lodi panga tiap a tisukraii i,
in la iyei pat dook mata yo ipamede rumu le imede i.
11 Tool Mai iyeie so nen,
le amkamata ye matamam, ngan dook mata san.’✡ Rau ke Woungu 118:22-23 ”
12 Ngan di kuto maimai kidi Yuda tina ngan tilongo betanga nen nga, le nga tisere dada yo be tikaua Yesu a tiparama ye i. Yesoo, lodi galanga be betanga yo iwete nga, ngan ikatte ye di. Bong ngan titattadai di tooltool malala mai yo tiyepepe nga, le nga tiyege sila iyepe, inbe tikoo a tila.
Titoro Yesu Be Ole Titar Pat Pang Sisa, Too Tiap
(Matiu 22:15-22; Luka 20:20-26)
13 Di Yuda tina tila tiyepe, motong la tiwanga di Paresi tiye di tooltool pattu yo tikata suanga ye Erot nga, a timulu a tila pang ye Yesu. Ngan tila be la titoua ye betanga sa, a nen ngan be koon kapsap ye nga, ngan tikauu lo tipatokode ye ni ke karatanga betanga. 14 Le nga tila ye, motong la tiwete panga nen, “Pannoongoo, am nga lomam galanga be betanga kiong yo kuwete ngan moolmool leu. Inbe ong i ke be kutattadaia kam tool siap. Le kumata be kuwete pang di nga, ngan lom rru ye di be di tooltool belei, ngan tiap, bong ole kuwete betanga gaongo leu pang di, inbe kupatomonai di tooltool ye dada moolmool yo ke Maro ngan le imot. Ngan la be amtorong nga, ong i lom belei? Nga dook mata be idi nga tatar pat pang tool kuto mai kidi Rom yo Sisa i, too tiap?”
15 Bong ngan Yesu lon galanga ye dada dook tiap kidi yo iken lodi in oo, le nga iwete pang di nen, “Nga yelei a kakapye be katou au nga? Kakaua pat silba ngan atu iman a man akamata.”
16 Le nga tikaua pat tina ngan atu panga, motong la itor di nen, “Sei kanningana inbe ene iken ye pat i nga?”
Ngan tiyei ne, “In Sisa.”
17 Motong la iwete pang di nen, “Aoo, ngan dook mata! Be so ke Sisa, ngan kakap pang Sisa. E so ke Maro, ngan kakap pang Maro.”
Le nga di tooltool tina ngan titakrai ye betanga ki yo iwete nga.
Di Sedusi Titoro Yesu Ye Dada Yo Be Di Tooltool Timadit Mulu Ye Ni Ke Matenge I
(Matiu 22:23-33; Luka 20:27-40)
18 Motong la di Sedusi pattu timan pang ye Yesu be man titoru. Ngan di Sedusi tina, ngan di Yuda pattu yo tiwete be di tooltool timmata nga, ngan o ke be timadit mulu tiap. Le nga man titoro Yesu nen, 19 “Pannoongoo, muku ngan Mose iwodo betanga atu be tatoo in nen. Kumata le tool atu be ikere le rimana ipasuiu kan kase siap, inbe tamoto tani in imata nga, ngan taini ole ikoli a iyooloo tap ke toonoo, a be nen ngan garup tani in ipasui kase sa panga nga, ngan ole iseke rara ke toonoo tani in pang dama a ila. 20 Mose iwete paidi nen, bong amtorong, ole kuwete belei? Oo, tool atu in natunu tamoto limi be ru. Ngan tiyepe, le nga toodi yo mumuanga i, in iyooloo garup atu, bong rimana tani in ipasui touo kan kase siao, inbe imata. 21 Motong la taini yo itoo in ikoli a iyooloo tap ke toonoo tani. Bong ngan rimadi tani in ipasui touo kan kase siao, inbe ya lapau imata. Motong la taidi yo tol kidi i, in itoo dada gaongo leu ben di toonoo a iyooloo tap kidi tani in. 22 Ngan di tamoto tina yo limi be ru nga, ngan di le imot tiyooloo garup tani yo ataleu i. Bong ngan le ipasui touo kadi kase siap, inbe timmata. Motong la garup tani, in imata lapau a itoo di nga. 23 Le lomam be kuwete pam ngan, ye lal yo be di tooltool matedi be timadit mulu ye in nga, ngan garup tani in ole iyei sei rimana? Yesoo, di tamoto tina yo limi be ru nga, ngan di le imot tiyooloo garup tani in oo.”
24 Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Ang nga kawete gogomim, too? E, moolmool, yesoo ang nga lomim galanga ye betanga yo iken ye Rau ke Maro, ngan tiap. Inbe lomim galanga ye gurana ke Maro, ngan tiap lapau. 25 Ye lal yo be Maro ipamadit di tooltool yo timmata koot ngan mulu ye in nga, ngan di tooltool o ke be tikere mulu tiap. Di ngan ole tiyepe dawa ben di bangabangana ke Maro yo tiyepe ye malala ki ngo. 26 Le nookoot nga be awete pang ye di tooltool yo timadit mulu ye ni ke matenge nga. Ang nga kakinkat betanga ke Mose yo iwodo a igasa kai mai tiap yo ei ikan ye i, in lapau, too tiap? Ye kene tani in Maro kalngana pombe ye ei tani a iwete pang Mose ye di sasa kiidi nen, ‘Au i Maro ke Apram ye Esaka inbe Yakop.’✡ Pamulenge 3:6 27 Le i Maro kidi tooltool yo timmata koot nga, ngan tiap, bong i Maro kidi tooltool yo tiyepe mauredi nga. Le ang nga kawete gogomim.”
Ger Ke Maro Yo Imuku I
(Matiu 22:34-40; Luka 10:25-28)
28 Pannoongoo ke ger ke Maro ngan atu yo man iyepe lapau i, in ilongo di Sedusi tina yo tiye Yesu tiparsu ye betanga nga. Le nga ikamata Yesu ngan irau betanga kidi dook mata san. Motong la iman tina le itoru nen, “Ai, soo ger ke Maro imuku le illos di ger yo kapala ngan le imot i?”
29 Motong la Yesu iraua betanga ki nen, “Ger yo imuku pang di ger yo kapala nga, in nen: ‘Ang di Isrel katar talngamim a kapalongo. Tool Mai yo Maro kiidi i, in ya taleu la Maro moolmool i. 30 Le lomim pang Maro yo Tool Mai kiang i, in mai san, inbe kagaua lomim le tinimim ipa ye gurana le lo galanga kiang le imot panga.’✡ Ger 6:4-5 31 E ger san yo itoo i, in nen, ‘Lom pang di diem mai san dawa ben yo ong taum lom pong mai san nga.’✡ Urata ke Paroranga So 19:18 Ngan ger sa mulu yo imuku le illos di ger ru nga, ngan tiap.”
32 Motong la tool tani in iraua betanga ke Yesu nen, “Dook mata, pannoongoo! Betanga kiong yo kuwete be Maro i, in Maro ataleu ngan moolmool. Le ni maro sa mulu siap, bong ya taleu. 33 Ngan nen le am nga be amgaua lomam le ipa ye gurana le lo galanga kiam le imot panga. Inbe lomam pang di diemam mai san dawa ben yo am tapmam lomam pam mai san nga. Ngan dada yo nen in dook mata kaiye le illos so yo tadaun a tayei paroranga ye nga, inbe so kapala yo taparoro pang Maro, ngan lapau.”
34 Ngan Yesu ikamata tool tani in ben lo galanga ki dook mata le iraua betanga ki dook, motong la iwete panga nen, “Ai, ong i kuyepe potai be lo kugaua ye di tooltool yo Maro be matan kala di nga.” Yesu iwete pang tool tani in nen a imot, motong la ye kene tani in a ilo ngan di tooltool tina titattadai le itoro Yesu mulu tiap.
Kirisi In Illoso Tool Kuto Mai Yo Dawiti I
(Matiu 22:41-46; Luka 20:41-44)
35 Ye kene yo Yesu lo iyepe koongoo lono ke bareme mai ke sungunu a ipatomonai di tooltool nga, ngan le itor di nen, “Ai, nga yelei a di pannoongoo ke ger ke Maro tiwete be Kirisi in Dawiti natunu nga? 36 Kakamata, Maro Amunu Silene la ipamaditi Dawiti lono, le Dawiti ya taunu iwete nen,
‘Maro yo Tool Mai i, in iwete pang Tool Mai kiau nen.
“Kuwur ye baek oonoo a kuyepe nen
le lo atar di koi kiong a tidu ke kem parmana.” ’✡ Rau ke Woungu 110:1
37 Le kakamata, Dawiti ya taunu la iweta ye Tool Mai ki i. E nga yelei a di tooltool tiwete be ya in Dawiti natunu nga?”
Ngan di tooltool malala mai yo titar talngadi ye betanga ke Yesu nga, ngan tilongo le lodi ponana kaiye.
38 Motong la Yesu ipatomonai di ngan le iwete nen, “Kin kakamatang dook leu ye di pannoongoo ke ger ke Maro nga. Di ngan lodi be tisousou ye sousoungu mooloo mooloo kidi yo pat ki mai san nga, inbe tipa mallangana ye ni ke yawaringi so, a be nen ngan di tooltool be tikamata di ngan tiwete lo ponana kidi pang di. 39 Inbe di ngan kumata be tilo ye rumu kidi Yuda ke gaongo in lono nga, ngan lodi be lo tiwur ye kookoowoo ke burungu yo iken ke dama nga, inbe kumata be tila ye mailang nga, ngan lodi be lo tiwur ye kookoowoo kidi tooltool yo edi maimai nga. 40 Inbe di ngan tikaua lungunu ye di garup yo tap nga a tipinoo rumu le so kidi. Inbe kene yo be tipatarau ye in nga, ngan tiyolo pataraungu kidi le mooloo san. Ngan di tooltool tina yo nen nga, ngan ole Maro iyemenai di le dook tiap yege.”
Garup Tap Itar Pat Ki Ilo Ye Depe Ke Bareme Mai Ke Sungunu
(Luka 21:1-4)
41 Yesu ila le la iwur potai pang ye ni yo be titar pat ilo ye depe ke bareme mai ke sungunu ye i. Inbe nga matan kenen ye di tooltool malala mai yo timan be man titar pat kidi ilo ye depe ke bareme mai ke sungunu nga. Ngan le di tooltool yo ballingadi nga, ngan alunu la man titar kaiye pat kidi ilo ye depe nga. 42 Bong garup tap atu yo ballingana tiap i, in iman le itar pat mitiap kooroonoo ru leu. Ngan pat tina ngan gurana ki mai tiap.
43 Motong la Yesu ikiu di galiunu a timan pang ye man iwete pang di nen, “Awete pang moolmool nen, garup tap i ballingana tiap, bong itar pat mai san le illos pat yo di tooltool kapala titar lo ye depe ke tarungu pat nga. 44 Di ngan tooltool ballingadi le pat kidi alunu san, bong titar mai tiap. Ngan garup i ballingana tiap, bong ya in iraia lono be itar pat ki tina yo be iyimi kaningi panga ye nga, ngan le imot ilo ye depe ke tarungu pat.”