20
Di Kuto Maimai Titoro Yesu Be Sei Ikaua Gurana Panga I
(Matiu 21:23-27; Maka 11:27-33)
1 Ye kene atu in Yesu iyepe koongoo lono ke bareme mai ke sungunu a nga ipatomonai di tooltool, inbe iwetewete bingi dook mata ke Maro pang di. Inbe di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro, tiye di pannoongoo ke ger ke Maro, inbe di tooltool maimai kidi Yuda timan pang ye. 2 Le nga man titoro Yesu nen, “Ai, kuwete pam ngan! Sei itarong be kuyei urata nen i? Inbe sei ikaua gurana pong be kuyei urata nen ye i?”
3 Ngan Yesu iraua torungu kidi nen, “Dook mata, bong nga be atorang ye torungu kiau atu ngan. 4 Oo, kawete! Yowan yo irriu di tooltool i, in sei ikaua gurana panga a le iyei urata ki nga? Gurana tani in ipa ye Maro yo iyepe ye malala ki ete ni, too ipa ye di tooltool leu?”
5 Motong la di tooltool tina ngan sila di tapdi tiwetewete nen, “Ona! Kumata le tawete be Maro yo iyepe ye malala ki ete ni, in la ikaua gurana pang Yowan in nga, ngan ole itoridi nen. Iyei ne, ‘Ngan nga yelei a le katara lomim medana ye betanga ki tiap nga?’ 6 Bong kumata le tawete be di tooltool ke tana i leu la tikaua gurana pang Yowan nga, ngan o dook mata tiap lapau. Ole di tooltool nga tikap pat a tikatmatamatidi ye, yesoo di le imot nga, ngan lodi mede be Yowan in Maro koonoo atu.”
7 Ngan nen le tiraua torungu ki nen, “Am nga lomam galanga ye sei imalum pang Yowan a le iyei urata ki i, in tiap.”
8 Motong la Yesu iyei ne, “Nen ngan au lapau, o ke be awete pang ye sei tool yo ikaua gurana pau a le ayei urata nen ye i, in tiap.”
Yesu Ikatte Betanga Ye Di Tooltool Pattu Yo Matadi Kala Kumu Ke Ooroo Wain Nga
(Matiu 21:33-46; Maka 12:1-12)
9 Yesu iwetewete pang di tooltool maimai kidi Yuda tina, ngan nen a imot. Motong la iportak pang ye di tooltool malala mai tina, inbe ikatte betanga atu mulu pang di. Iyei ne, “Tool atu in ipe ooroo yo ene wain in kumu atu. Motong la itara kumu tani in lo di tooltool ke kapkingi pattu baedi a be matadi kala, inbe tiyei urata ye. Inbe ya taunu imadit a iyege malala ki a la iyepe kaiye ye malala san. 10 Ila iyepe nango, inbe tilo ye lal yo be tigogo ooroo puana ye i, motong la tool tani in iwanga kapraingi ki atu a ila pang ye di tooltool yo matadi kala kumu ki nga. Ngan iwanga be la iwete pang di, a nen ngan la tikap wain puana sa ye kumu ki tani, in panga. Bong ngan di tooltool ke kapkingi tina ngan tirauu, inbe tinganga a ipa baene koonoo a ila. 11 Motong la kumu taunu tani in iwanga kapraingi ki san mulu a ila. Bong ngan di tooltool tina ngan tiraua kapraingi tani a tiyei dada dook tiap panga a tipammoo, inbe ipa baene koonoo imulu a ila. 12 Motong la kumu taunu tani in iwanga kapraingi yo tol ki i, in mulu a ila. Bong ngan le di tooltool tina ngan tirauu a tigarungu tinini le dook tiap yege, inbe tikatte du ke diki.
13 “Motong la kumu taunu tani in lon wete nen, ‘Ona tiap! Nga ole ayei belei na? Dookoot, nga ole awanga natuk tamoto yo lok panga mai san i a ila. Kumata le ayei nen nga, ngan la be ole tiraua panga nga.’
14 “Bong ye kene yo di tooltool ke kapkingi tina ngan tikamata ye in nga, ngan di tapdi tiwetewete nen, ‘Kakamata, kumu taunu tani in natunu la iman i. Kumata le be pang dama ni nga, ngan ole ikolo tamana ye kumu i a iyei kumu taunu. Le kaman a taraumate le imata, a be nen ngan so yo tamana be ikap panga nga, ngan takap le imot paidi.’ 15 Le nga tila tikauu a tiyolle a tikatte du ke diki, inbe tiraumate le imata.” Yesu iwete pang di nen a imot, motong la itor di nen, “Ngan nen le kumu taunu tani in ole iyeie soo so pang di tooltool ke kapkingi tina? 16 Ya in ole iman man iraumatamata di tooltool tina le imot, inbe itara kumu tani in lo di tooltool kapala baedi a nen ngan matadi kala.”
Ngan yeisa be di tooltool tina tilongo yo Yesu iwete nen nga, le nga tiyei ne, “Ona tiap! Kin iyei urata nen be!”
17 Motong la Yesu matana pang ye di tooltool tina, inbe itor di nen, “Betanga ke Maro yo tiwodo lo ye rau nga, ngan punu belei? Ngan betanga tina ngan iwete nen,
‘Pat yo di tooltool ke renge rumu lodi panga tiap a tisukraii i,
in la iyei pat dook mata yo ipamede rumu le imede i.’ ✡ Rau ke Woungu 118:22
18 Ngan di tooltool tina le imot yo be timol le du tirau di pang ye pat i nga, ngan ole turadi bokobokobe le moromorana. E be pat tani in imol le du ikata tool sa nga, ngan ole igarungu tool tani le dook tiap yege.”
19 Yesu iwete nen, ngan di tooltool maimai ke paroranga so pang Maro tiye di pannoongoo ke ger ke Maro nga, ngan lodi galanga nen be nga ikatte betanga ye di. Le nga lodi be le tikauu ye kene tani in a tiparama, bong ngan titattadai di tooltool yo man tigaua nga.
Titoro Yesu Be Ole Titar Pat Pang Sisa, Too Tiap
(Matiu 22:15-22; Maka 12:13-17)
20 Motong la di tooltool kuto maimai ke paroranga so pang Maro, tiye di pannoongoo ke ger ke Maro tina ngan tiwanga di tooltool kidi pattu a be lo tigoigoi ye Yesu. Di ngan tillung be lo tilongo betanga ki, inbe titar talngadi ye, a be nen ngan Yesu iwete le be koon kapsap ye betanga sa nga, ngan ole la tillaikoo pang di tooltool maimai tina ye betanga ki, a be nen ngan tikauu la titaru lo tool kuto mai yo matan kala malala mai Yudia i, in baene. 21 Le nga tilo, motong la tiwete pang Yesu nen, “Pannoongoo! Am nga lomam galanga be betanga kiong yo kuwetewete a kupatomonai di tooltool ye nga, ngan tarantatu le imot. Le betanga kiong yo kuwete pang di tooltool yo edi maimai, inbe edi maimai tiap nga, ngan gaongo leu. Inbe kupatomonai di tooltool ye dada moolmool yo ke Maro ngan le imot. 22 Ngan la be amtorong nga, ong i lom belei? Nga dook mata be ole am tooltool ke Yuda nga amtar pat pang tool kuto mai kidi Rom yo Sisa i, too tiap?”
23 Bong ngan Yesu lono galanga yo di tooltool tina ngan tikapye be tillungu, ngan oo. Le nga iwete pang di nen, 24 “Kapatnaia pat silba ngan atu a akamata.” Le nga tipatnaia pat tina ngan atu pang Yesu a ikamata, motong la itor di nen, “Sei kanningana inbe ene iken ye pat i nga?” Ngan tiyei ne, “In Sisa.”
25 Motong la iwete pang di nen, “Aoo, ngan dook mata! Be so ke Sisa, ngan kakap pang Sisa. E so ke Maro, ngan kakap pang Maro.”
26 Le nga di koi ki tina ngan titakrai ye betanga yo Yesu iraua betanga kidi ye i. Le tiwete touo betanga siap, sila tiwur inbe tipas le tipalongo leu. Yesoo bong taukadi dada yo be tikaua lungunu ye Yesu, a nen ngan ikapsap ye betanga sa ye di tooltool matadi nga.
Di Sedusi Titoro Yesu Ye Betanga Atu
27 Motong la di Sedusi pattu timan pang ye Yesu be man titoru. Ngan di Sedusi tina, ngan di Yuda pattu yo tiwete be di tooltool timmata nga, ngan o ke be timadit mulu tiap. Le nga man titoro Yesu nen, 28 “Pannoongoo, muku ngan Mose iwodo betanga atu be tatoo in nen. Kumata le tool atu be ikere le rimana ipasuiu kan kase siap, inbe tamoto tani in imata nga, ngan taini ole ikoli a iyooloo tap ke toonoo, a be nen ngan garup tani in ipasui kase sa panga nga, ngan ole iseke rara ke toonoo tani in pang dama a ila. 29 Mose iwete paidi nen, bong amtorong, ole kuwete belei? Oo, tool atu in natunu tamoto limi be ru. Ngan tiyepe, le nga toodi yo mumuanga i, in iyooloo garup atu, bong rimana tani in ipasuiu kan kase siao, inbe imata. 30 Motong la taini yo itoo in ikoli a iyooloo tap ke toodi tani. Bong ngan rimadi tani in ipasuiu kan kase siao, inbe imata lapau. 31 Motong la taidi yo tol kidi i, in itoo di toonoo a iyooloo tap kidi tani in lapau. Ngan di tamoto tina yo limi be ru nga, ngan titoo dada gaongo leu, ngan le taukadi natudi, inbe di le imot timmata a tila. 32 Motong la garup tani, in imata lapau. 33 Ngan nanga, kuwete pam ngan, ye lal yo be di tooltool matedi be timadit mulu nga, ngan garup tani in ole iyei sei rimana? Yesoo, di tamoto tina yo limi be ru nga, ngan di le imot tiyooloo garup tani in oo.”
34 Motong la Yesu iraua betanga kidi nen, “Di tamoto le garup yo ke nookoot nga, ngan ole tikere. 35 Bong pang dama ni nga, ngan di tooltool yo Maro lono pang di mai san inbe ipamadit di ye ni ke matenge a be lo iye di tiyepe gaongo ye malala ki nga, ngan o ke be tikere mulu tiap. 36 Di tooltool tina ngan ole tiyepe ben di bangabangana ke Maro nga, le o ke be timmata mulu tiap. Inbe di ngan ole tiyei ben Maro di natunu moolmool nga, yesoo ipamadit di ye ni ke matenge le se tiyepe ye yepongo dook mata yo taukan motingi i. 37 Ngan Mose iwodo betanga nen ye kene yo Maro ya taunu ipatnaii panga ye ei loloana yo lo ikan ye kai mai tiap i. Ngan Mose tani be iwete paidi nen, yesoo ye kene tani in Maro iwete panga nen, ‘Au i Maro ke Apram ye Esaka inbe Yakop.’ Ngan nen le Mose be ipapos paidi ben di tooltool yo timmata koot nga, ngan ole timadit mulu. 38 Le Maro i, Maro kidi tooltool yo timmata koot nga, ngan tiap, bong Maro kidi tooltool yo tiyepe mauredi nga.”
39 Yesu iwete nen, motong la di pannoongoo ke ger ke Maro pattu tiwete panga nen, “Ona, pannoongoo! Betanga kiong yo kuwete nga, ngan dook mata san.” 40 Ngan le ye kene tani in a ilo nga, ngan tool sa mulu mala be itoro Yesu ye betanga sa mulu, ngan tiap.
Yesu Itor Di Tooltool Ye Kirisi, Tool Yo Maro Ipootoo Be Si Ipamulu Di Tooltool Ki I
(Matiu 22:41-46; Maka 12:35-37)
41 Motong Yesu itor di kuto maimai tina ngan nen, “Ai, nga yelei a le di tooltool tiwete be Kirisi in Dawiti natunu nga? 42 Ngan awete pang nen, mukot yege ni nga, ngan Dawiti ya taunu iwodo betanga ki ilo ye rau yo ene Rau ke Woungu in nen:
‘Maro yo Tool Mai i, in iwete pang Tool Mai kiau nen,
“Kuwur ye baek oonoo a kuyepe nen
43 le lo arautoo di koi kiong a tidu tiyepe ke kem parmana.” ’ ✡ Rau ke Woungu 110:1
44 Le kakamata, Dawiti ya taunu la iweta ye Tool Mai ki i. E nga yelei a di tooltool tiwete be ya in Dawiti natunu nga?”
45 Di tooltool malala mai tina ngan titar talngadi go pang Yesu ye betanga yo iwetewete nga, inbe iportak a iwete pang di galiunu. Iyei ne, 46 “Kin kakaptutang dook leu ye di pannoongoo ke ger ke Maro nga. Di ngan lodi be tisousou ye sousoungu mooloo mooloo kidi yo pat ki mai san nga, inbe tipa mallangana ye ni ke yawaringi so, a be nen ngan di tooltool be tikamata di ngan tiwete lo ponana kidi pang di. Inbe di ngan kumata be tilo ye rumu kidi Yuda ke gaongo in lono nga, ngan lodi be lo tiwur ye kookoowoo ke burungu yo iken ke dama nga, inbe kumata be tila ye mailang nga, ngan lodi be lo tiwur ye kookoowoo kidi tooltool yo edi maimai nga. 47 Inbe di ngan tikaua lungunu ye di garup yo tap nga a tipinoo rumu le so kidi. Inbe kene yo be tipatarau ye in nga, ngan tiyolo pataraungu kidi le mooloo san. Ngan di tooltool tina yo nen nga, ngan ole Maro iyemenai di le dook tiap yege.”