2
Maro Amunu Silene Isi Tana
Ngan lal maiyoko kidi Yuda yo tiwete ene ye Pendekos i,* Lal maiyoko kidi Yuda yo tiwete ene ye Pendekos i, in punu ben lal kidi ke be tigaua, inbe tikana so matana ye. Ngan ye yo tiweta ye Pendekos nga, ngan yesoo ke 50 ikapusu lal maiyoko kidi Yuda yo tiwete ene ye Paskimoolooningi ke Maro i. in pombe. Le nga di tooltool yo titara lodi medana pang Yesu nga, ngan di le imot tila tigaua ye ni atu. Motong la palbe leu be tilongo so mununu ben muru mai ipa ye malala ke Maro a isi le si ipapono rumu lono yo tigaua be tiwur ye i. Ngan le di tooltool tina tikamata so ben ei loloana yo iyei dawa ben di tooltool medi nga, inbe imagirigiri a la tukbe ye di tooltool tina ngan di atu atu le imot. Le nga Maro Amunu Silene ipapon di, le di tooltool tina ngan di le imot timadit a tiwetewete ye koodi ki ki, ben tina yo Maro Amunu Silene ikap pang di be tiwetewete ye nga.
Ngan ye kene tani in di Yuda yo tiyepe ye ni mai i le imot nga, ngan timan le man tiyepe Yerusalem lapau. Di ngan, di tooltool tina yo titoo dada kidi Yuda yo be tiyepe la Maro parmana nga. Le nga ye kene yo tilongo so tani in mununube nga, ngan le di tooltool malala mai la man tigaua nga. Inbe titar talngadi, ngan tilonga le titakrai, yesoo tilongo di tooltool tina yo titara lodi medana pang Yesu nga, ngan tiwetewete ye di tooltool yo la tigaua ngan di atu atu koodi. Ngan nen le titakrai, le nga tiyei ne, “Ai, di tooltool nga talongo di tiwetewete nen, bong di nga di tooltool ke Galili leu e? E nga yelei be idi atu atu talongo di ngan tiwetewete ye idi taudu koodoo nga? Idi nga tooltool kapala ke tana mai Patia, inbe Midia, inbe Elam. Inbe idi tooltool kapala nga tayepe ye tana mai Mesopotemia le Yudia, inbe Kapadosia, inbe Pontus le Esia, 10 inbe Pirigia le Pampilia, inbe Isip, inbe Libia potai pang ye malala mai Sairini. Inbe idi tooltool kapala nga ke malala mai Rom yo man tayepe ni nga. 11 Idi nga Yuda, inbe di tooltool rara san yo tiyege momo kidi a man taye di tagaua ye sungunu kiidi nga. Inbe idi tooltool kapala nga ke motmot Kirit inbe ke tana mai Arabia. E nga yelei be idi atu atu talongo di tiwetewete ye so maimai yo Maro iyei nga, ngan ye idi taudu koodoo nga?” 12 Le nga di le imot titakrai a koodi danganga, inbe di tapdi tipartortor nen, “Ai, i soo so nen i?”
13 Bong ngan di tooltool kapala tiyei sere ye di a tiwete nen, “Ona, ngo tiyin ran medana mai mata le kutodi moo ye la o tiwetewete nen nga.”
Pita Iwetewete Bingi Dook Mata Pang Di Tooltool Malala Mai
14 Motong la Pita iye di diene aposol kapala tina yo sangaul be atu nga, ngan tikodo, inbe iwetewete le koonoo maimai pang di tooltool malala mai tina yo man tigaua ngan nen. Iyei ne, “Ang di Yuda, inbe di tooltool kapala le imot yo kaman kayepe Yerusalem nga, ngan ole kapalongo a katar talngamim dook ye betanga kiau yo be awete nga, a nen ngan awete nini so yo nookoot katai ngan pombe a kakamata i, in punu pang. 15 Ang nga o lomim tar be di tooltool nga tiyin le kutodi moo la tiwetewete nen nga, too? Tiap, kakamata, nga muntu go, le nookoot yege sa ke matana ise ye limi be pai leu nga. Ngan ye momo kidi Yuda ngan ke be tiyin ran medana ye muntu le kemai tiap. Bong be ke idu le rrai ni sil ngan la be tiyin ran medana kasin nga. 16 Bong so yo nookoot pombe a kakamata i, in ben betanga tina yo muku ngan Maro koonoo yo Yoel in iweta i. Ngan Yoel tani in ikaua Maro koonoo a iwete nen,
17 ‘Au, Maro, awete nen, ye lal yo ataru be akarata betanga kidi tooltool ye i, in potai be pombe nga,
ngan ole apati Amuk Silene a idu ye di tooltool nga le imot.
Le di natumim tamoto le di garup ole tikaua kook inbe tiwete betanga kiau ben di Maro koonoo.
Inbe di tamoto kiang yo kakase paunu nga, ngan ole tikamata so ye matadi ben mianga.
Inbe di tamoto kiang yo kolman nga, ngan be tikenmata nga, ngan ole apapos mianga pang di lapau.
18 Inbe ye kene tani in, ole apati Amuk Silene a idu ye di tamoto le di garup yo tiyei ben di kapraingi kiau nga,
a nen ngan tikaua kook, inbe tiwete betanga kiau ben di Maro koonoo.
19 Inbe ole ayei mos matana matana a pompombe ke lang katene,
inbe du ayei mos tana lapau a nen ngan iyei ben tarkilanga pang di tooltool.
Ngan ye mos tina yo be ayei nga,
ngan ole di tooltool tikamata ngan dawa ben rara, le ei, le ei kutana.
20 Ngan ke ole iportak le matan todotodo,
inbe taudu ole ikoro ben rara.
Ngan kumata le be so yo nen ngan pombe nga,
ngan ole lomim galanga be lal maiyoko ke Tool Mai
yo be tayeie ene le ilo ete ke be di tooltool tipayiti ye i, in nga be pombe.
21 Ye kene tani in di tooltool le imot yo tikiui Tool Mai be ilon di nga,
ngan ole ikap di a ipamulu di ye so dook tiap yo be igarung di i.’ Yoel 2:28-32 ”
22 Motong la Pita tani in iwete mulu nen, “Ai, ang di tooltool ke Isrel nga, katar talngamim dook a kalongo betanga kiau. Yesu ke Nasaret iyei urata maimai inbe mos matana matana kataunu yang a kakamata oo. Ngan ya in Maro ikap gurana panga le iyei urata nen a be kakamata ngan ole lomim galanga nen, Maro ya taunu la iwanga a isi i. 23 Ngan Maro ya taunu in lon galanga ye soo so yo be kayei panga nga, motong la itaru la baemim, ben tina yo mukot ngan lon tar be ole iyei nga. Ngan la le ang kaye di tooltool dook tiap kapatota lo kai palasingi kaini a imata nga. 24 Bong ngan Maro ipamaditi Yesu mulu ye ni ke matenge, le se iyege masngana dook tiap ke matenge yo isola i, yesoo matenge in taukan gurana yo be itokolani a iparama nga. 25 Mukot yege ni nga, ngan Dawiti iwodo betanga nen ilo ye rau. Le betanga tina yo iwodo ngan iwete nen,
‘Au i akamata Tool Mai iyepe potai yau.
Ya in kanakana ngan iyepe ke arok oonoo,
le ke be lok gurrungu a atattadai, ngan tiap.
26 Ngan nen le lok ponana kaiye, inbe apayiti.
Le Maro, au i atar matak pong be ole kupamaditau mulu,
27 yesoo ong i ke be kuyegau sila akino ye ni kidi tooltool matedi tiap.
Inbe ong i ke be kuyegau, Tool Tani Yo Kupootoo Pong Ong Taum I,
a sila akino a bobok iwi tiap lapau.
28 Ngan dada yo be ayepe ye yepongo dook mata yo taukan motingi i, in kupaposi pau oo.
Inbe ong in ole kuyepe yau ye ke tina yo kanakana nga le imot, le lok ponana kaiye.’ Rau ke Woungu 16:8-11
29 “Ang di diek nga, nga be awete pobe pang ye sasa kiidi yo Dawiti i, in imata a tikelmaii oo. Le agoro ki ke matenge yo titaru ye i, in la iken le se nookoot katai i. 30 Bong Dawiti tani in Maro koonoo atu, le lon galanga ben Maro ipamede betanga a iwete moolmool le ete be pang dama ni nga, ngan ole itara sasa ki atu le ikoli a iyei tool kuto mai yo be matan kala tana kidi Isrel le imot dawa ben ya i. 31 Ngan Dawiti lon galanga ye soo so yo be pang dama ni ngan Maro iyeii i, in oo. Ngan la ye kene yo iwete be ole Maro iyege sila ikino ye ni kidi tooltool matedi, inbe ole iyege sila ikino a bobono iwi, ngan tiap nga, ngan iwete ye ya taunu tiap, bong iwete ye maditingi ke Kirisi. 32 Ngan Maro ipamaditi Yesu a imadit, le am le imot nga amkamata ye matamam yo imadit mulu nga, ngan la awete pang ye soo so yo amkamata i. 33 Le Yesu tani, in Maro ikauu a ilo le lo iyitmaki le iwur ye baene oonoo. Inbe ikaua Maro Amunu Silene yo Tamana ipamede betanga medana ye be ole ikauu panga i. Ngan la nookoot nga Yesu ipati Maro Amunu Silene tani a isi tana, ben tina yo kalonga inbe kakamata ye matamim koot nga. 34 Ngan Dawiti ya taunu in ilo ye malala ke Maro tiao, bong iwete betanga san mulu nen.
‘Maro yo Tool Mai i, in iwete pang Tool Mai kiau nen,
“Kuwur ye baek oonoo a kuyepe nen
35 le lo arautoo di koi kiong a tidu tiyepe ke kem parmana.” ’ Rau ke Woungu 110:1
36 “Ngan nanga, ang di tooltool le imot ke Isrel nga, ngan ole lomim galanga nen: Yesu tani yo kapatota lo kai palasingi kaini i, in Maro itaru le iyei Tool Mai inbe Kirisi yo Maro ipootoo be si ikap di tooltool ki a ipamulu di i.”
37 Ye kene yo di tooltool tina ngan tilongo betanga ke Pita nga, ngan le betanga ki iso di le lodi modoko. Le nga titoro Pita iye di aposol kapala nen, “Ai, di diemam nga, ngan ole amyei belei na?”
38 Motong la Pita iraua betanga kidi nen. Iyei ne, “Ang atu atu kaportak lomim a be nen ngan amrriu ang ye Yesu Kirisi tani in ene, ngan la be Maro igiri noonoo kiang nga. Kumata le be kayei nen nga, ngan la be Maro ikaua Amunu Silene pang ye lo ponana ki nga. 39 Mukot yege ni nga, ngan Maro itara betanga medana nen, be ole ikaua Amunu Silene pang, inbe pang di natumim, inbe pang di tooltool le imot yo tiyepe manga mooloo, inbe pang di tooltool le imot yo Tool Mai kiidi Maro ikiu di panga nga, ngan lapau.”
40 Pita iwete pang di nen a imot, motong la iseke betanga ki mulu ye betanga kapala, inbe iwete betanga medana pang di nen, “Kin kakap tutang dook ye di tooltool yo nookoot ngan tiyepe kataunu yang nga, ye dada dook tiap matana matana kidi yo tiyei nga, yesoo bong ole nen ngan Maro igarungang kaye di.” 41 Le ye kene tani in di tooltool yo tilongo betanga ki a titara lodi medana ye nga, ngan la tirriu di nga. Ngan kinkatingi kidi ben 3,000 la lo tiseke di tooltool tina yo titara lodi medana pang Yesu muku nga.
Di Tooltool Yo Titara Lodi Medana Pang Yesu Nga, Ngan Tigauagaua Dook Mata
42 Di tooltool tina, ngan ye ke kanakana nga, ngan di tapdi tigaua lodi le atu pang di aposol tina, inbe titar talngadi a tilongo betanga yo kidi nga, inbe tiye di diedi tigauagaua dook mata a tiparere ye kaningi so le kaningi medana, inbe ye pataraungu lapau. 43 Ngan di aposol ke Yesu tina ngan tiyei gogo mos matana matana a iyei ben tarkilanga pang di, a di tooltool tina ngan tikamata le titakrai ye mai san. 44 Ngan nen le di tooltool tina yo titara lodi medana pang Yesu nga, ngan di le imot tigauagaua dook mata san, inbe tiye di diedi tiparere dook mata lapau ye so kidi nga le imot. 45 Le tiyawar tana le so kidi kapala a tikap pat ye, motong la tikap pat tina ngan a tilon di diede kapala yo timaka ye so nga. 46 Inbe ye ke kanakana nga, ngan tilo tigaua koongoo lono ke bareme mai ke sungunu. Inbe tiye di diedi tigaua lodi dook mata a lodi ponana le tipa a tila ye rumu kidi diedi kapala a la tiye di tigaua a tikana medana, inbe tikan so gaongo lapau. 47 Le ye ke kanakana nga, ngan tiyitmaka Maro ene, inbe di tooltool kapala yo se tiye di tigaua tiap nga, ngan lodi ponana ye di lapau. Ngan nen le ye ke kanakana ngan Tool Mai iseke kinkatingi kidi tooltool tina yo titara lodi medana koot nga, ngan ye di tooltool paunu mulu yo nookoot ikap di a be ipamulu di ye so dook tiap tani yo be igarung di i.

*2:1 Lal maiyoko kidi Yuda yo tiwete ene ye Pendekos i, in punu ben lal kidi ke be tigaua, inbe tikana so matana ye. Ngan ye yo tiweta ye Pendekos nga, ngan yesoo ke 50 ikapusu lal maiyoko kidi Yuda yo tiwete ene ye Paskimoolooningi ke Maro i.

2:15 Ngan ye momo kidi Yuda ngan ke be tiyin ran medana ye muntu le kemai tiap. Bong be ke idu le rrai ni sil ngan la be tiyin ran medana kasin nga.

2:21 Yoel 2:28-32

2:28 Rau ke Woungu 16:8-11

2:35 Rau ke Woungu 110:1