1 Ụ̃mụ̃ nalé mũkátĩ ãkụ́kị́ kóru umvelé ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ * Ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ ĩꞌdi ụ̃mụ̃ ị́jọ́ Ãdróŋá ꞌbã ándrá ꞌbá Ịsịrayị́lị̃ drị̂ kí anzéjó Mị̃sị́rị̃ gá rĩ ꞌbã ị́jọ́ ũrãjó rĩ ꞌi. ꞌbã ụ́ꞌdụ́ acá dó ãni rú. 2 Ãtalo ãmbogo ꞌdĩ kí imbaꞌba ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ kí imbálépi ꞌdĩ abe ndrụ̃ kí gẹ̃rị̃ Yẹ́sụ̃ ꞌdịjó, idé kí ụ̃rị̃ sĩ ꞌbã kí ị́jọ́ sĩ.

3 Sĩtánĩ fi Yụ́dãsị̃ umvelé Ị̃sị̃kãrị́yọ́tị̃ rĩ agá, ĩꞌdi ꞌbá Yẹ́sụ̃ ꞌbã imbálé mụdrị́ drị̃ ị̃rị̃ ꞌdĩ ꞌbã ãzí ãlu rĩ ꞌi. 4 Mụ ị́jọ́ jọlé ãtalo ãmbogo ꞌdĩ abe ãzíla ꞌbá ãsĩkárĩ drị̃lẹ́ gá ãmbogo rú lị́cọ́ Ãdróŋá drị̂ andre tẽlépi ꞌdĩ abe ꞌi kí ãzã ko Yẹ́sụ̃ rụjó rá rĩ drị̃ gá. 5 ꞌBá ꞌdĩ uꞌá kí ãyĩkõ sĩ, ãꞌị̃ kí ĩꞌdiní sĩlíngĩ fẽlé rá. 6 Yụ́dãsị̃ ãꞌị̃ rá, iꞌdó gẹ̃rị̃ ndrụ̃lé Yẹ́sụ̃ fẽjó rụjó, ꞌdĩ sĩ ꞌbá ũꞌbí ꞌbã kí adru agá yụ ꞌdĩ gá ꞌdĩ.

7 Ụ́ꞌdụ́ ụ̃mụ̃ mũkátĩ ãkụ́kị́ kóru rĩ drị̂ acá rá, ụ́ꞌdụ́ ꞌdã sĩ ála vâ kãbĩlõ ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ drị́ rĩ lị ídétáŋá ru rá. 8 Yẹ́sụ̃ pẽ Pétẽrõ kí tị Yõhánã be, jọ ĩꞌbaní, “Ĩmụ ãmaní ãkónã ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ drị́ rĩ idélé.”

9 Zị kí ĩꞌdi, “Ílẽ ãmụ idélé la íngõlé yã?”

10 Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌbaní, “Ĩmĩ fi agá táwụ̃nị̃ Yẹ̃rụ́sãlẹ́mụ̃ drị̂ agâlé, ĩdrĩ drị̃ ụfụ ágọ́bị́ ãzí úmvú ị̃yị́ drị̂ trũ drị̃ gá la abe, ĩꞌde vú la gâ sĩ kpere jó ĩꞌdiní fijó rĩ agá. 11 Ĩjọ jó ꞌdị́pị ní, ‘Ímbápị jọ, ãngũ ꞌi sĩ ĩꞌdiní amụ́jó ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ najó ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé rĩ abe rĩ íngõlé yã?’ 12 Jó ꞌdị́pị la mụ jó ꞌa mgbọ gõrófã agá idélé bábá ãko pírí trũ la iꞌdalé ĩminí, ĩmi idé dó ãkónã ꞌdãá.” 13 Mụ kí rá, ịsụ́ kí ãko kí cécé ta jọlé ĩꞌbaní rĩ áni, idé kí dó ãkónã ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ drị̂ ꞌdãá.

14 Sáwã la mụ acálé ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ najó ꞌbo, Yẹ́sụ̃ kí ụ̃pịgọŋa abe ri kí vụ̃rụ́ méjã tị gá. 15 Jọ ĩꞌbanî, “Álẽ ásị́ pírí sĩ ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ ꞌdĩ nalé ĩmi abe, má ịsụ́ drĩ ꞌdĩ sĩ ũcõgõ ku rú. 16 Ájọ ĩminí, má icó ụ̃mụ̃ ꞌdĩ nalé ị̃dị́ ku kpere ĩꞌdi ꞌbã ru idé agá Sụ́rụ́ Ãdróŋá drị̂ agá.”

17 Yẹ́sụ̃ la mụ kópõ ꞌdụlé ĩꞌdidrị́ gá ꞌbo, fẽ ãwãꞌdĩfô, ãzíla jọ ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé ꞌdĩ ꞌbaní, “Ĩꞌdụ kópõ ꞌdĩ ꞌi, ĩmi ale ĩꞌdi ĩmi drĩdríŋĩ gá. 18 Ájọ ĩminí, má icó zãbíbũ ífí sụ́ ꞌdĩ mvụlé ị̃dị́ ku kpere Sụ́rụ́ Ãdróŋá drị̂ ꞌbã acá agá.”

19 ꞌDã ꞌbã ũngúkú gá Yẹ́sụ̃ ꞌdụ mũkátĩ fẽ ãwãꞌdĩfô drị̃ la gá, anu ꞌa la rá, fẽ dó ĩꞌdi ĩꞌbaní jọ, “ꞌDĩ ụrụꞌbá mádrị́ mâ fẽlé ĩmi sĩ rĩ, ĩmi idé ꞌdĩ jã ꞌdâ sĩ áma ị́jọ́ ũrãjó.”

20 Gẹ̃rị̃ ãlu ꞌdĩ sĩ, ĩꞌbaní ãkónã ụ̃mụ̃ alịjó ꞌbá drị̃ gâ sĩ rĩ najó ꞌbo rĩ vúlé gá, Yẹ́sụ̃ ꞌdụ kópõ jọ, “Kópõ ꞌdĩ tị icíma úꞌdí rĩ drị́ áma ãrí mụlépi asulépi ĩmi ị́jọ́ sĩ rĩ ꞌi. 21 ꞌBá mụlépi áma mẹ́lẹ́ mbelépi rĩ drị́ la áma drị́ be méjã ãlu rĩ drị̃ gá ꞌdĩ. 22 Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂ la mụ mụlé cécé ãzị́táŋá ꞌbã lẽlé rĩ áni, ũcõgõ ꞌbá ágọ́bị́ ꞌdĩ mẹ́lẹ́ mbelépi rĩ nî!” 23 ꞌBá ĩꞌdi ꞌbã imbálé rĩ iꞌdó kí ru ụzịlé ãyá-ãyá ãꞌdi la mụ ĩꞌdi mẹ́lẹ́ mbelé nĩ yã rĩ sĩ.

24 Ãgátã ãfũ ꞌbá Yẹ́sụ̃ ꞌbã imbálé rĩ kí drĩdríŋĩ gá, nị̃jó la ãꞌdi ãmbógó ru ãndânĩ yã rĩ sĩ. 25 Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌbaní, “Ũpi ꞌbá Yãhụ́dị̃ rú ku ꞌdĩ ꞌbadrị̂ kí ũkpó trũ ꞌbá ĩꞌbadrị̂ kí drị̃ gá ãzị́táŋá ꞌbãjó, kí vâ ru ꞌbã ꞌbá ꞌbaní wọ̃rị́ ru. 26 Wó lẽ ĩmi adru ꞌbá ꞌbaní ꞌdã ꞌbã áni ku, be la, ꞌbá ãndânĩ rĩ ꞌbã adru ꞌbá ru ꞌbãlépi ngọ́tị́ŋá áni ụ̃pị́gọ́ŋá ru rĩ. 27 Mgbã rĩ gá ãꞌdi ãndânĩ la nĩ yã; ꞌbá rilépi íná tẽlépi tẽtẽ rĩ ꞌi, jõku ꞌbá íyóŋá iyólépi rĩ ꞌi? Adru ꞌbá tẽlépi la tẽtẽ rĩ ꞌi ku yã? Wó ma bãsĩ ꞌbá ĩmi drĩdríŋĩ gá ꞌdâ iyólé iyó rĩ ꞌi. 28 Ĩmi ꞌbá ị́jọ́ áma ụ̃ꞌbị̃jó rĩ kí ndrelépi pírí cé vâ pá tulépi ma be ũkpó ru iꞌdóŋá gâlé rĩ ꞌi. 29 Ãzíla áfẽ ĩmidrị́ ũpĩ cécé má átẹ́pị ꞌbã fẽjó la mádrị́ rĩ ꞌbã áni. 30 Ị́jọ́ ꞌdĩ sĩ, má azị dó ĩminí ĩna ãzíla ĩmvụ, ĩri dó sĩ úmvúke ũpĩ drị̂ drị̃ gá, ĩmi dó sĩ ị́jọ́ lị Sụ́rụ́ mụdrị́ drị̃ ị̃rị̃ Ịsịrayị́lị̃ drị́ ꞌdĩ kí drị̃ gá.”

31 Yẹ́sụ̃ jọ, “Mí are, Sị̃mọ́nị̃! Sĩtánĩ lẽ ími ụꞌbị́lé cécé ãná ꞌdị́pị ꞌbã ãná ꞌbã drẹ̃jị́kọ̃ ndrịjó ãná ífí be rĩ áni. 32 Wó áꞌbã mãmálá Ãdróŋá zịjó ími ị́jọ́ sĩ ꞌbo, ãꞌị̃táŋá mídrị̂ ꞌba aꞌdé sĩ ku. Ídrĩ ãgõ ị́jọ́ mádrị̂ gá vúlé ꞌdõlé ꞌbo, mí imbá mî ádrị́pịka kí ásị́ ũkpó ru.” 33 Wó Pétẽrõ umvi, “Úpí, ma bábá mụjó mãbụ́sụ̃ gá mí be, ãzíla ma vâ bábá drãjó mí be.”

34 Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌdiní, “Pétẽrõ, pâlékó na mi jọ la ími tị sĩ ínị̃ ma ku ịsụ́ ãꞌụ́gọ́ ꞌbe drĩ cẹ̃rẹ́ ku rú.”

35 ꞌDã ꞌbã ũngúkú gá, Yẹ́sụ̃ zị ꞌbá ĩꞌdidrị́ ĩꞌdi ꞌbã imbálé ꞌdĩ kí, “Mâ ándrá ĩmi tị pẽjó ị́jọ́ mádrị̂ ũlũ trũ sĩlíngĩ kóru, jũrúwã ãcị̃ drị̂ kóru ãzíla ãko pá gá kóru rĩ sĩ, ãko ãzí ị́jọ́ ndẽ ándrá ĩmi rá yã?” Umvi kí “Yụ.” 36 Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌbaní, “Wó úꞌdîꞌda rĩ gá ídrĩ adru sĩlíngĩ trũ, íꞌdụ ĩꞌdi ĩndĩ, ãzíla ídrĩ adru jũrúwã ãcị̃ drị̂ trũ, íꞌdụ ĩꞌdi ĩndĩ. Wó ídrĩ adru ménéŋâ kóru, mí ụzị bõngó mídrị́ kọ́tị̃ rú rĩ rá sĩlíngĩ la sĩ mí ĩgbã míní ménéŋá ꞌdụlé ĩndĩ. 37 Ájọ ĩminí, ị́jọ́ ándrá sĩlé áma drị̃ gá rĩ ꞌbã idé ru áma ụrụꞌbá gá jọjó la, ‘Úlã ĩꞌdi ꞌbá ị́jọ́ izalépi ꞌdĩ kí ꞌbã ãzí ru.’ † Ĩsáyã 53:12 Ãndá-ãndá ru ị́jọ́ sĩlé ꞌdĩ ꞌbã idé dó ru nĩ.” 38 ꞌBá ĩꞌdi ꞌbã imbálé rĩ jọ kí, “Índre drĩ, Úpí, ménéŋá kí ãmadrị́ ꞌdõ ị̃rị̃ cí!” Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌbaní, “Ĩjọ ị́jọ́ ménéŋá drị̃ gá ị̃dị́ ku.”

39 Yẹ́sụ̃ fũ ãmvé ꞌBé Mị̃zẹ̃yị́tụ̃ drị̂ drị̃ gâlé jõ ĩꞌdi ꞌbã idélé údu rĩ áni, ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé ꞌdĩ ꞌde kí ĩꞌdi vú gâ sĩ ĩndĩ. 40 Kí mụ acálé ãngũ ꞌdã gá ꞌbo, Yẹ́sụ̃ jọ ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé ꞌdĩ ꞌbanî, “Ĩzị Ãdróŋá ꞌi ũkpó ịsụ́jó, ĩmi mụ filé ị́jọ́ ũnzí agá ku.” 41 Yẹ́sụ̃ nze ru ĩꞌba rụ́ ꞌdãá rĩ sĩ were tị̃ ãja vụ̃rụ́ Ãdróŋá zịjó. 42 Jọ, “Mâ Átẹ́pị, ꞌdĩ drĩ adru ị́jọ́ mî itúlé mi ꞌi rĩ ꞌi yã áni, íꞌdụ kópõ ãzá tajó rĩ má rụ́ ꞌdâ rá, adru mâ lẽlé rĩ áni ku, adru ị́jọ́ mâ lẽlé rĩ ꞌi ku.” 43 Mãlãyíkã Ãdróŋá drị̂ iꞌda ru ĩꞌdiní ũkpó fẽlé. 44 Ũcõgõ fi ĩꞌdi ásị́ gá, zị Ãdróŋâ ꞌi ásị́ pírí sĩ alị tá drị̃drị̃ rĩ rá. Ụ́rị́ ralépi ĩꞌdi rụ́ rĩ la indré agá cécé ãrí ralépi rá uꞌdelépi vụ̃rụ́ rĩ áni. 45 Yẹ́sụ̃ la mụ Ãdróŋá zịŋá delé ꞌbo, gõ ꞌbá ĩꞌdi ꞌbã imbálé rĩ ꞌba rụ̂lé. Ũcõgõ ĩꞌbadrị̂ sĩ, ãndẽ kí rá, ịsụ́ kí ụ́ꞌdụ́ ko agá. 46 Inga kí, ãzíla jọ ĩꞌbaní, “Ĩmi ĩmĩ ngá ụ́ꞌdụ́ ko ãꞌdu ị́jọ́ sĩ? Ĩmi angá ụrụgá, ĩzị Ãdróŋá ꞌi ũkpó ịsụ́jó, ĩmi mụ filé ị́jọ́ ũnzí agá ku.”

47 Yẹ́sụ̃ ꞌbã drĩ ị́jọ́ jọ agá ꞌdâ, cọtị ꞌbá ũꞌbí acá kî, wó íni ꞌdĩ Yụ́dãsị̃ ꞌbá mụdrị́ drị̃ ị̃rị̃ Yẹ́sụ̃ ꞌbã imbálé rĩ ꞌbã ãzí aꞌdé kí drị̃ nĩ. Ĩꞌdi mụ ru asélé ãni rú, zị ĩꞌdi kpõlókõ ndruŋá sĩ. 48 Wó Yẹ́sụ̃ zị ĩꞌdi, “Yụ́dãsị̃, mi Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂ mẹ́lẹ́ mbe mẹ́rọ́ꞌbá ꞌbaní kpõlókõ ndruŋá sĩ yã?” 49 ꞌBá ꞌdelépi Yẹ́sụ̃ vú gâ sĩ rĩ kí mụ nị̃lé la ãꞌdu la mụ ru idélé nĩ yã rĩ gá ꞌbo, zị kí, “Úpí, lẽ ãꞌdị ãꞌdị́ ménéŋá kí sĩ yã?” 50 Kí ãzí ãlu la ga ãtíꞌbó átáló ãmbógó ãndânĩ rĩ drị̂ ꞌbã bị́lẹ́ ãndá gá rĩ wẹ́ vụ̃rụ́.

51 Yẹ́sụ̃ jọ ĩꞌbaní, “ꞌBã adru ꞌdĩ áni ku.” Aló ágọ́bị̂ ꞌbã bị́lẹ́ idé rú údu rĩ ꞌbã áni. 52 Yẹ́sụ̃ jọ ãtalo ãmbogo rĩ ꞌbaní, ãsĩkárĩ drị̃lẹ́ ãmbogo lị́cọ́ Ãdróŋá drị̂ andre tẽlépi ꞌdĩ abe, ãzíla ꞌbá ĩyõ amụ́lépi ĩꞌdi rụlépi rĩ ꞌbanî, “Ma mẹ́rọ́ꞌbá yã? Ĩmi amụ́ áma rụlé túré, ãzíla ménéŋá ãꞌdị́ drị̂ trũ má iza ꞌbã rĩ ị́jọ́ ũnzí la rĩ áni ãꞌdu sĩ yã? 53 Ma ụ́ꞌdụ́ pírí ĩmi abe lị́cọ́ Ãdróŋá drị̂ agá ꞌdĩ, ĩrụ jõ ma ku la ãꞌdu sĩ yã? Wó ꞌdĩ dó ị̃tụ́ ĩmidrị̂ ꞌi, sáwã ũkpõ ị́jọ́ ũnzí ꞌbã sĩ ãmbõgõ najó rĩ ꞌi.”

54 Kí mụ ĩꞌdi rụlé ꞌbo, ꞌdụ kí ĩꞌdi agụlé átáló ãmbógó ãndânĩ rĩ drị́ jó agá. Pétẽrõ bĩ vú la rárá ru. 55 ꞌBá filépi jó agâlé rĩ ri kí ãcí ũdũlé lị́cọ́ ꞌa mgbọ rĩ agá ágágá rĩ yulé, ri kí dó ngúlú ru ãlu. Pétẽrõ ri vâ ĩꞌba abe ĩndĩ. 56 Ĩzóŋá ãtíꞌbó ru rĩ ndre ĩꞌdi ri agá ꞌdãá ãcí ꞌbã ãngũ jiŋá sĩ. Ifí ĩꞌdi ãni rú lọ́lọ́ jọ, “Ágọ́bị́ ꞌdĩ jõ ĩꞌdi be.”

57 Wó tu rá jọ, “Ũkû, ánị̃ mâ ngá ĩꞌdi ku.” 58 Wereŋá ru gbõgbõ ꞌbá ãzí andré vâ ĩꞌdi jọ, “Mi vâ ꞌbá ꞌdĩ ꞌbã ãzí.” Pétẽrõ umvi jọ, “ꞌBá ꞌdĩ, má adru ĩꞌbã ãzí ku.” 59 Sáwã alị ãlu ꞌdĩpí ágọ́bị́ ãzí jọ vâ ị̃dị́, “Ágọ́bị́ ꞌdĩ bãsĩ ꞌbá Yẹ́sụ̃ ꞌbã imbálé rĩ ꞌbã ãzí, ãꞌdusĩku ĩꞌdi ꞌbá Gãlị́lị̃ gá la.” 60 Pétẽrõ umvi jọ, “ꞌBá ꞌdĩ, ánị̃ ĩmi ị́jọ́ jọ ãꞌdu drị̃ gá yã rĩ ku!” Ĩꞌdi drĩ ị́jọ́ ꞌdĩ jọ agá ꞌdâ, gbõgbõ ãꞌụ́gọ́ ꞌbe cẹ̃rẹ́. 61 Úpí Yẹ́sụ̃ ajá tị ndre Pétẽrõ ꞌi kpere mịfị́ gá. Ị́jọ́ ándrá Úpí Yẹ́sụ̃ ꞌbã jọlé Pétẽrõ ní, “Ãꞌụ́gọ́ ꞌbe drĩ cẹ̃rẹ́ ku rú mi áma gã pâlé na” rĩ agá dô. 62 Fũ dó mụlé awá trũ ãzákírílílí ru ãmvêlé.

63-64 Ãsĩkárĩ Yẹ́sụ̃ andre tẽlépi rĩ inzá kí ĩꞌdi drị̃, ãzụ̃ kí mịfị́ la bõngó sĩ cí, ãzíla co kí vâ ĩꞌdi. Jọ kí, “Ílũ ãmaní, mí ũrã ãꞌdi dị mi nĩ yã?” 65 Ujọ́ kí dó ị́jọ́ wẽwẽ rú sĩ ĩꞌdi uꞌdájó.

66 Ãngũ la mụ ụwị́lé ꞌbo, dũwánĩ ꞌbá ĩyõ Yãhụ́dị̃ ꞌbadrị̂ ri kí dó, ãtalo ãmbogo rĩ kí, ãzíla ímbáꞌbá ãzị́táŋá Mụ́sã drị̂ imbálépi rĩ abe rĩ kí ãngũ ãlu gá. Âjí kí Yẹ́sụ̃ ꞌi kí drị̃lẹ́ gá. 67 Jọ kí ĩꞌdiní, “Ídrĩ adru Kúrísĩtõ ꞌi, ílũ ãmanî.” Yẹ́sụ̃ umvi ĩꞌbaní, “Ádrĩ ĩminí lũ la rá, ĩmi ãꞌị̃ ma ku; 68 ãzíla ádrĩ vâ ĩmi zị, ĩmi umvi vâ ma ku. 69 Wó iꞌdójó úꞌdîꞌda kpere drị̃lẹ́ gá, Ngọ́tị́ ꞌBádrị̂ ála mụ ĩꞌdi irilé drị́ ãndá Ãdróŋá Ũkpó ꞌDị́pị drị̂ gá.” 70 Nga kí pírí ĩꞌdi zịlé, “Mi dó sĩ íni la Ãdróŋá Ngọ́pị ꞌi yã?” Umvi ĩꞌbaní, “Ĩmi jọlé mání ꞌdĩ ãndá.” 71 Jọ kí, “Ãma dó drĩ vâ sãdínĩ ãzí ndrụ̃ ị̃dị́ ãꞌdu idéjó? Ãma mgbã are kí ị́jọ́ ãfũlépi ĩꞌdi tị gá rĩ ꞌbo.”