12
Divɩn ebo nɩn anwʋn anyɩnndala'n
(Matie 21.33-46, Luku 20.9-19)
1 M'ɔ yɔlɩ sɔ'n, Zozi kɔ han ɛjɔlɛ ɔ kɔ bu yɩ́ anyɩnndala nun ɔ kɔ hele bɛ́ kɛ: “Ɛhɩ bian kʋn kɔ sʋn yɩ́ divɩn ebo. Ɔ kɔ hyɩ yɩ́ nwʋn. Ɔ kɔ fun kunman kʋn m'ɔ hyuhyuin yɩ́ nzan'n gua nun ɔ. Ɔ kɔ si sua hyilili kʋn sʋ. Sua sɔ'n tɩ kannganlaun. Bɛ fʋ sʋ bɛ sisa ebo'n. ɔ kɔ fa ebo'n kɔ wula kpafʋ-mɔ asa nun. Yɛ̂ ɔ hɔlɩ yɩ́ atɩn ɔ. 2 Mɔ divɩn nɩn ɛtɩɛ'n tɛmʋn juli'n, bian'n sɔ'n kɔ sʋan yɩ́ ngʋa'n-mɔ anun kʋn kpafʋ'n-mɔ anwʋn ɛlɔ kɛ ɔ hɔ́ lé yɩ́ dɩɛ'n bɛ́lɛ yɩ́. 3 Kpafʋ'n-mɔ kɔ hyɩ akʋa'n bɛ kɔ bʋ yɩ́ dede bɛ kɔ hɩhan yɩ́ nun ɔ kɔ fa yɩ́ sa to ɔ kɔ sa kɔ hɔ. 4 Bian'n kɔ sʋan yɩ́ akʋa'n kʋn biekun bɛ́ nwʋn ɛlɔ. Bɛ kɔ hyɩ yɩ́ kʋsʋ bɛ kɔ tʋtʋ yɩ́ ti nɩn anun kɔtɔlɛ. Bɛ kɔ kpɩkpɛ yɩ́ nzʋba, bɛ kɔ hɩhan yɩ́ nun. 5 Yɩ́ kpɛ̂ nsan nɩn asʋ, bian'n kɔ sʋan yɩ́ akʋa'n kʋn biekun bɛ́ nwʋn ɛlɔ. Nan yɩ́ dɩɛ, bɛ kɔ hun yɩ́. Ɛsɛ bian'n kɔ sʋan yɩ́ ngʋa'n-mɔ dɔʋn bɛ́ nwʋn ɛlɔ biekun. Bɛ kɔ hyɩ mmie-mɔ bɛ kɔ bʋ bɛ́, bɛ kɔ hun mmie-mɔ kʋsʋ.
6 “Sʋanlan mɔ ɔ'a ha bian nɩn asa nun'n y'ɔ le yɩ́ wa baa belenzua kʋnmgba cein'n. Kasian'n, ɔ kɔ sʋan baa sɔ'n m'ɔ tɩ yɩ́ ehulo baa'n. Yɩ́ nwan: ‘Kɛmɔ ɔ tɩ mɩ́n kunnun baa'n, mɩn de mɩn di kɛ bɛ 'ba man yɩ́ anyɩnnzɔ.’
7 “Nan mɛlɛ mɔ bɛ́ nyɩn bɔlɩ bian nɩn awa'n, bɛ kɔ han yɩ́ bɛ́ afian ɛlɔ kɛ: ‘Bɛ nɩ́an, yɩ́ koliaja'n yɛ̂ ɔ lɛ ba nɩn ɔ. Bɛ mán yɛ hún yɩ́, anɩn yɩ́ ajâ nɩn a yɔ yɛ́ dɩɛ.’
8 “Ɛhɩ a, bɛ kɔ sɔ yɩ́ bɛ kɔ hun yɩ́. Bɛ kɔ yɩ yɩ́ fuin nɩn ebo nɩn asʋ.” 9 Zozi kɔ bisa bɛ́ kɛ: “Sʋanlan'n m'ɔ le ebo'n, anɩn nzu yɛ̂ ɔ 'yɔ ɔ? Sɛ ɔ ba a, ɔ 'kun kpafʋ'n-mɔ ɔ fa yɩ́ ebo'n ɔ wula menian nvʋfɔlɛ asa nun. 10 Asʋ ɛmɔ kɩnngalɩ man ɛjɔlɛ ɛhɩ Ɛhɛlɛ Ɛjɔlɛ nɩn anun lé ɔ? B'a hɛlɛ yɩ́ nun kɛ:
Ɛbʋɛ'n mɔ bɛ́ mɔ bɛ lɛ si sua nɩn a ju a tʋ'n,
yɩ́ yɛ̂ ɔ'a kaci ayialɩɛ nɩn asʋ ɛbʋɛ'n
m'ɔ le sua nɩn anun nɩn ɔ.
11 Ɛ 'nwun like mɔ yɛ́ Mɩn a yɔ'n,
ɔ yɔ ɛnyɩnmɩn wɔ yɛ́ nyɩnsʋ.”
12 Zufʋ mgbain'n-mɔ kɔ nwun yɩ́ kɛ bɛ́ ti yɛ̂ Zozi a bu yɩ́ anyɩnndala sɔ nɩn ɔ. Ɛhɩ ati, bɛ kpʋnndɛlɩ atɩn mɔ bɛ 'sɩn sʋ bɛ cɩ yɩ́. Nan kʋsʋ meninsʋnman'n dunman nun, bɛ sulo. Bɛ kɔ yaci yɩ́ bɛ kɔ hɔ.
Sezaa ajule'n
(Matie 22.15-22, Luku 20.20-26)
13 Bɛ kɔ sʋan *Falisifʋɛ'n mmie-mɔ nʋn belemgbin Elɔdɩ menian'n mmie-mɔ Zozi anwʋn ɛbɛlɛ kɛ bɛ hɔ́ tétie yɩ́ nʋan nun. 14 Bɛ walɩ tʋlɩ yɩ́ a, bɛ́ nwan: “Kpain, yɛ sɩ kɛ wɔ́ dɩɛ, ɛ kan ananhɔlɛ. Menian'n-mɔ ajʋnlɩn mɔ bɛ kɔ fa'n, ɛ nzulo man yɩ́ nzin. Afɩ ɛ nnɩan man sʋanlan nyunnun ɛ mmua man yɩ́ ndɛɛ. Like mɔ Nyanmɩan kulo kɛ sʋanlan yɔ́'n, ɛ kele yɩ́ ananhɔlɛ. Asʋ yɛ́ mala'n kele kɛ yɛ túa ajule yɛ mán Lɔmʋn belemgbin *Sezaa ɔ? Sɛ yɛ túa a, kan. Sɛ nán yɛ tua kʋsʋ a, kan.”
15 Nan Zozi nwunlin bɛ́ ajʋnlɩn'n mɔ b'a fa'n, ɔ kɔ bisa bɛ́ kɛ: “Nzukɛ ati yɛ̂ ɛmɔ lɛ tetie mɩ́n nʋan nun ɔ? Ɛmɔ fá bɛ́ esika'n kʋn bɛ mán n nɩ́an.” 16 Bɛ kɔ fa kʋn bɛ kɔ bɛlɛ yɩ́. Zozi kɔ bisa bɛ́ kɛ: “Nwan nvoninnin dɩɛ ɔ nʋn dunman benin yɛ̂ ɔ wɔ esika nɩn asʋ ɔ?”
Bɛ́ nwan: “Belemgbin Sezaa ɔ.”
17 Zozi nwan: “M'ɔ tɩ Sezaa dɩɛ'n, ɛmɔ fá man yɩ́, yɛ̂ m'ɔ tɩ Nyanmɩan kʋsʋ dɩɛ'n, ɛmɔ fá man yɩ́.” Zozi mmua sɔ'n kɔ sin bɛ́ kʋalaa bɛ́ nwʋn.
Ewuetinnge nɩn anwʋn kosuan'n
(Matie 22.23-33, Luku 20.27-40)
18 Ɛhɩ anzin, *Sadusifʋɛ'n-mɔ mɔ bɛ́ nwan sʋanlan wu a, ɔ fi ewue nun ɔ ndinnge man'n, bɛ́ mmie-mɔ kɔ a Zozi anwʋn ɛbɛlɛ. Bɛ kɔ bisa yɩ́ kosuan kʋn kɛ: 19 “Kpain, Moyizɩ a hɛlɛ a man yɛ́ kɛ: Belenzua kʋn m'ɔ nʋn yɩ́ yɩ b'a nwʋ man baa fɩ́ɩ́ dede nán sɛ ɔ wu a, yɩ́ nianman'n fá yɩ́ yɩ'n. Ɔ nʋn yɩ́ bɛ wʋ́ mma maan bɛ lí m'ɔ wuli nɩn aja nun. 20 Nan daba anɩn anianman mmelenzua nsʋ wɔ ɛbɛlɛ. Nunhan kpain'n jalɩ balasua kʋn. Ɔ nʋn yɩ́ b'a nwʋ man baa fɩ́ɩ́ dede ɔ wuli. 21 M'ɔ tɔtʋa yɩ́'n, ɔ jalɩ balasua sɔ'n, ɔ nʋn yɩ́ b'a nwʋ man baa fɩ́ɩ́ dede ɔ wuli. Yɩ́ nsan nɩn asʋ'n, kɛ ɔ tɩ yɩ́ nɩn ala'n. 22 Bɛ le yɩ́ sɔ dede bɛ́ anianman nsʋ'n kʋalaa bɛ kɔ yue wu. Bɛ́ bie fɩ́ɩ́ nʋn balasua nɩn a nwʋ man baa. Balasua'n kʋsʋ kɔ wu. 23 Ewuetinnge cɩan'n, mɔ menian'n-mɔ kʋalaa 'ba tinnge'n, bɛ́ anianman nsʋ'n, nunhan benin yɛ̂ ɔ 'ja balasua'n biekun ɔ? Afɩ bɛ́ anianman nsʋ'n kʋalaa nunhan kʋn biala jalɩ balasua sɔ'n bie.”
24 Zozi kɔ bua bɛ́ kɛ: “Kɛmɔ ɛmɔ nzɩ man Nyanmɩan Anʋan Ɛjɔlɛ'n, ɔ nʋn Nyanmɩan tunmin'n, yɩ́ ti yɛ̂ ɔ man ɛmɔ a fʋn ɔ. 25 Ɔ sanlɩn kɛ ewuetinnge cɩan'n, mmelenzua'n-mɔ ngɔ ja man mmala. Mmala'n-mɔ kʋsʋ ngɔ ja man mmian. Bɛ 'ba kaci kɛ nyanmɩansʋ mmɔfʋɛ'n-mɔ. 26 M'ɔ tɩ ewuetinnge nɩn anwʋn ɛjɔlɛ'n, ɛjɔlɛ mɔ Moyizɩ hɛlɛlɩ'n, ɛmɔ kɩnngalɩ man yɩ́ lé ɔ? Kalata'n lɛ kele kɛ anɩn sɩ̂n'n lɛ sɔ baka kaan kʋn ati sʋ. Nyanmɩan fɛlɛlɩ Moyizɩ a, yɩ́ nwan: N dɩ Abalahamʋn Nyanmɩan, Izakɩ Nyanmɩan, ɛsɛ n dɩ Zʋakɔbʋ kʋsʋ Nyanmɩan? 27 Ɛmɔ a fʋn bɔkɔɔ. Ɔ sanlɩn kɛ, Nyanmɩan tɩ man ewue mma'n-mɔ Nyanmɩan. Nan ɔ tɩ ngʋan mma'n-mɔ Nyanmɩan.”
Mala'n m'ɔ tɩ kpili tala bɛ́ kʋalaa'n
(Matie 22.34-40, Luku 10.25-28)
28 Mɛlɛ mɔ *Sadusifʋɛ'n-mɔ nʋn Zozi 'jʋjɔ'n, *mala nɩn asʋ kpain'n kʋn tɩlɩ bɛ́ ngan. Kɛmɔ ɔ nwunlin kɛ Zozi a bua Sadusifʋɛ'n-mɔ kpa'n, ɔ kɔ kpʋnnge yɩ́ nwʋn ɛlɔ, yɩ́ nwan: “Mala benin yɛ̂ ɔ tɩ kpili tala mala'n-mɔ kʋalaa ɔ?”
29 Zozi kɔ bua yɩ́ kɛ: “Mala'n m'ɔ li mʋa'n y'ɔ le ɛhɩ: Izalayɛ amma, bɛ tíe, yɛ́ Mɩn Nyanmɩan angʋnmɩn yɛ̂ ɔ tɩ Nyanmɩan ɔ. 30 Fa wɔ́ ahʋnlɩn'n kʋalaa, ɔ nʋn wɔ́ ɛkala'n kʋalaa, ɔ nʋn wɔ́ ajʋnlɩn'n kʋalaa, ɔ nʋn wɔ́ anwʋnsɛlɛ'n kʋalaa kulo yɛ́ Mɩn Nyanmɩan. 31 M'ɔ tian yɩ́ nnyuan'n, y'ɔ le ɛhɩ: Kulo wɔ́ manngʋn kɛ wɔ́ muonun wɔ́ nwʋn. Mala fɩ́ɩ́ nnʋn man ɛbɛlɛ m'ɔ tala mala nnyuan ɛhɩ ɔ.”
32 Mɔ Zozi hanlɩn ɛhɩ'n, mala nɩn asʋ kpain'n nwan: “Kpain, fɔ́ʋ́n, a han ananhɔlɛ! Nyanmɩan tɩ kʋnmgba cein, bie fɩ́ɩ́ kʋ́n nnʋn man yɩ́ nzin. 33 Sɛ ɛ fa wɔ́ ahʋnlɩn'n kʋalaa, ɔ nʋn wɔ́ ajʋnlɩn'n kʋalaa, ɔ nʋn wɔ́ anwʋnsɛlɛ'n kʋalaa, ɛ kulo Nyanmɩan, ɛ kulo wɔ́ manngʋn kɛ ɛ kulo wɔ́ muonun wɔ́ nwʋn nɩn an, ɔ tɩ kpa tala tɛɛ ɛyɩɛ nʋn afɔlɩɛ ngacile'n kʋalaatin.” 34 Bian'n kɔ bua ɛjɔlɛ'n ngɛlɛ sʋ. Yɩ́ ti, Zozi hanlɩn helelɩ yɩ́ kɛ: “A mantan Nyanmɩan Belemgbin Mân'n.” Mɔ Zozi hanlɩn sɔ'n, sʋanlan fɩ́ɩ́ a mmisa man yɩ́ kosuan fɩ́ɩ́ kʋ́n.
Kilisi'n nʋn belemgbin Davidi
(Matie 22.41-46, Luku 20.41-44)
35 Anɩn Zozi wɔ Nyanmɩan awulo nɩn anun, ɔ lɛ kekele menian'n-mɔ ninnge. Ɔ kɔ bisa bɛ́ kɛ: “Ɔ yɔ sɛ mɔ *mala nɩn asʋ mgbain'n-mɔ kʋalaa kan kɛ belemgbin Davidi awa y'ɔ le *Kilisi'n? 36 Davidi muonun, mɔ Nyanmɩan Wawɛ'n wʋlʋlɩ yɩ́ nun'n, yɩ́ nwan:
Ɛdannganman a han a hele mɩ́n Mɩn kɛ:
Tanlan mɩ́n fama sʋ,
nán mɩn 'ba fa wɔ́ mgbɔfʋɛ'n-mɔ
mɩn gua wɔ́ ja abʋ.
37 Davidi muonun fɛlɛlɩ yɩ́ Mɩn. Anɩn ɔ yɔ sɛ m'ɔ kʋala kɛ ɔ yɔ yɩ́ wa'n?” Meninsʋnman'n le fɛ elie bɛ tie ɛjɔlɛ'n mɔ Zozi lɛ kan'n.
Zozi 'ba tu menian'n-mɔ fʋɔ
wɔ mala nɩn asʋ mgbain'n-mɔ anwʋn
(Matie 23.1-12, Luku 20.45-47)
38 Zozi like ehehele nɩn anun, ɔ kɔ han kɔ hele meninsʋnman'n kɛ: “Ɛmɔ nɩ́an bɛ́ nwʋn kpa wɔ mala nɩn asʋ mgbain'n-mɔ anwʋn. Bɛ kulo taladɩɛ ndɩnndɩɩn ewula nanndɩ menian'n-mɔ anun. Gua nɩn asʋ, bɛ kulo kɛ menian'n-mɔ man bɛ́ anyɩnnzɔ. Bɛ 'bisa bɛ́ ahɩn an, bɛ kan kɛ: ‘Kpain, ahɩn o!’ 39 Sɛ menian yia nán bɛ 'didi tɔbɩlɩ'n-mɔ anwʋn an, menian mgbili mgbili lɩka yɛ̂ bɛ kpʋnndɛ ɔ. Bɛ kɔ asɔnɩn sua'n-mɔ anun an, bia'n-mɔ m'ɔ jijin bɛ́ nyunnun'n, sʋ yɛ̂ bɛ tanlan ɔ. 40 Bɛ kpʋkpʋ kunlannvʋɛ'n-mɔ anwʋn kpa bɔkɔɔ. Bɛ 'yɔ asɔnɩn an, bɛ yɔ mmʋtʋɛ ndɩnndɩɩn bɛ kele bɛ́ nwʋn kɛ bɛ tɩ meninkpa. Bɛ́ nyɔlɩɛ sɔ'n-mɔ anwʋn, ahatua mɔ bɛ 'ba nyan yɩ́'n, ɔ tɩ kpili sʋnman.”
Kunlannvʋɛ balasua nɩn acɛdɩɛ'n
(Luku 21.1-4)
41 Mɔ Zozi hanlɩn sɔ yuelɩ'n, ɔ kɔ tanlan asɩ Nyanmɩan awulo nɩn anun lɩka mɔ bɛ tʋ acɛdɩɛ'n. Kɛ meninsʋnman'n kpɩn tʋ esika'n, Zozi tɩ ɛbɛlɛ yɩ́ nyɩn ta bɛ́. Esikafʋɛ nwala kpa kɔ gua nun esika dɔʋn. 42 Kunlannvʋɛ balasua kʋn kɔ a, ɔ tɩ ehianfʋɛ kpa. Ɔ kɔ tʋ babulu ngʋkʋn ngʋkʋn nnyuan alaka nɩn anun.
43 Mɔ Zozi nwunlin yɩ́ sɔ'n, ɔ kɔ fɛlɛ yɩ́ menian'n-mɔ. Yɩ́ nwan: “Mɩɩn kan yɩ́ ananhɔlɛ mɩn kele ɛmɔ kɛ, ehianfʋɛ kunlannvʋɛ balasua ɛhɩ, ɔ'a tʋ esika dɔʋn ɔ'a tala bɛ́ kʋalaa mɔ b'a tʋ esika alaka nɩn anun'n. 44 Ɔ sanlɩn kɛ, bɛ́ kʋalaatin, esika mɔ bɛ mianlɩn man yɩ́ nwʋn'n yɛ̂ b'a fa b'a gua nun ɔ. Nan yɩ́ dɩɛ, yɩ́ ehianfʋɛ esika kaan m'ɔ le m'ɔ kɔ fa kɔ li alɩɛ'n yɛ̂ ɔ'a fa ɔ'a tʋ alaka nɩn anun nɩn ɔ.”