4
I Pangaregan ni Jesus megipu ha Kagi na Dios
1 Idi esa manon a pamalak, ket nagitoldu ni Jesus ha baybay na Galileya. Ket gipu ta makpal unay i tolay a dinumulog ha nikuna, inumangay hikuna a nagetnod ha esa a abang. Naghen ide a abang ha diget. Ket naghen i dinumulog a hidi ha baybay. 2 Ket pangarig i inusar ni Jesus a magitoldu megipu ha makpal a bagay. Ket kinagi na ha nidi, a
3 “Temanan moy bi! Ta atoy i esa a mannalon. Ket inumangay hikuna ha sikaw na a magmula. 4 Idi nagmula hikuna, netakneg i kappal a bin-i ha dilan. Ket tinumagmak i manok a hidi a kinan di idenday a bin-i. 5 Atoy bila i kappal a bin-i a netakneg ha kabituwan a ballik la i lutak na. Ket gipu ta madibbew iday a lutak na, nasigida a nagtubo idagenday a bin-i. 6 Ngem idi nakahangkat i senggit, nalannas hidi ken napohpoh, ta awan hidi unay nakapagramot. 7 Ket atoy bila i kappal a bin-i a netakneg ha kasesetan. Ket dinumakkal ken nagsalen i seset heya ha nagtubo a hidi. Isu, awan nakapagdawa idagenday a mula. 8 Ngem atoy i kappal a bin-i a netakneg ha mappiya a lutak, ket nagtubo, ken dinumakkal ken nagdawa hidi. Ket ha kappal, nagdawa hidi ha tagtatallu a pulu. Ket ha kappal, nagdawa hidi ha tagannam a pulu. Ket ha kappal, nagdawa hidi ha tagesa a gasut a bukal ha kada esa a bin-i a nemula.” 9 Ket inkabos ni Jesus i pangarig na a kinagi na, “Ha maski nu heya a makateman ha kakkagi ko, nanakaman na mina ito,” kon na.
I Panggep ni Jesus ha Pangarig a hidi
10 Niyaen, idi nagisesa ni Jesus, binumikan i kappal a nagteman, pati i esapulo ket duwa a tolduwan na. Ket nagsalodsod hidi megipu ha dagenday a pangarig na. 11 Ket kinagi ni Jesus ha nidi, “Ipakatandi ko ha nikam idagende a inpamen na Dios megipu ha paghariyan na. Ngem ha sabali a tolay a madi a maguseg ha nikan, tatemanan di la i pangarig ko, ngem awan di makatandiyan. 12 Ket gipu ta kona hito, matungpal dod i pinapugto na Dios ha ni Isayas. Ta insurat ni Isayas, ‘Maski nu makangenta hidi, awan di melasin. Ket maski nu makangteman hidi, awan di makatandiyan, amangan nu magbabawi hidi ha liwat di aye, ket pakawanan na hidi na Dios,’ kon na surat he.”
13 Ket intulos ni Jesus, “Awan moy makatandiyan ide a pangarigan ko? Nu awan, panya dod i pakatandi moy ha sabasabali a pangarigan ko? 14 Kona ha ide i kayat na kagiyan na pangarigan ko aye. I kakalan na bin-i i kagi na Dios. 15 Ket i kakalan na dilan a nagdissuwan na bin-i, iday i totolay a nakateman ha kagi na Dios. Ngem sigida ni Satanas a tumagmak ken mangadya ha kakkagi a nateman di.
16 “Ket ha sabali a hidi, magkalan hidi ha iday a kabituwan a lugar. Sigida hidi a magragsak a manggiwat ha kagi na Dios. 17 Ngem awan a dumisalad i kagi na Dios ha nakam di. Ket awan hidi makaattam. Ta nu dumemat i rigrigat onu pagloloko gipu ha pinagteman di, ket masigida hidi a maupay. 18 Ket atoy pala i kappal a tolay a kona ha kasesetan a lugar. Ket makateman hidi ha kagi na Dios, 19 ngem magburibur hidi megipu ha korinat ken pagragsakan di. Ket masalenan i kagi na Dios ha nakam di gipu ha ngamin a buribur di ken korsunada di, ken pinagseni di. Ket awan ha mappiya a gimetan di. 20 Ngem idenday a mappiya a lutak, iday i kakalan na magteman a hidi ha kagi na Dios, ket iyasak di ha nakam di, ket mappiya i keangayan na. Ket ha kappal, maggimet hidi ha ballik a mappiya. Ket ha kappal, maggimet hidi ha makpal a mappiya. Ket atoy bila i kappal a maggimet ha makpal unay a mappiya.”
I Pangareg megipu ha Pagsilawan
21 Ket intulos ni Jesus a kinagi na ha nidi, “Anya ha ugali tam? Pagangatan tam i silaw penu kalaban tam ha basket, ket penu itagmak tam ha sidung na katre? Awan agay. Ta pagangatan tam i silaw, penu metagmak ha lamesaan, penu masuluwan na i paghenan tam. 22 Niyaen, makatandiyan moy mina ide. Ta awan ha intago na Dios nu awan a panggep na a ipalapos na nokkan. Ket awan na salenan i pagkatandi na tolay nu awan penu lukatan na nokkan. 23 Isu, magteman mina perpermi i maski nu heya a makateman ha kakkagi ko,” kon ni Jesus.
24 Ket kinagi na bila, a “Nanakaman moy mina i nateman moy. Ta nu tungpalan moy i kagi na Dios, gunggunaan na kam na Dios. Ket nayonan na pala i pagkatandi moy. 25 Ta maski nu heya a manggiwat ha kagi na Dios, nayonan pala na Dios i pagkatandi na. Ngem ha maski nu heya a magpabiyan ha kagi na Dios, adyan na Dios ha nikuna i ballik a nakatandiyan na.” Ito i inpeta ni Jesus ha tolduwan na a hidi.
I Pangarig megipu ha Pinagtubo na Bin-i
26 Nagitoldu manon ni Jesus ha makpal a tolay. Ket kinagi na, “I paghariyan na Dios i kona ha esa a tolay a magmula ha bin-i ha talon na. 27 Sa hikuna, kumilap ha kada kallap, ket umikat ha kada maledum. Ket ha bin-i a hidi, tumutubo pala hidi a dumadakkal hidi, maski nu awan na makatandiyan na tolay nu panyan na a dumakkal na mula a hidi. 28 Basta i lutak malla i mangpadakkal ken mangpabunga ha denday a mula. Ha palungo, tumubo iday a mula, sa magdon, sa magbunga dan. 29 Ket nu matangkenan dan idenday a dawa, aniyan na nagmula, ta dinumemat dan i tiyempo na pinagapit na.” Ket kona bila hito ha paghariyan na Dios.
I Pangareg megipu ha Bin-i a Mustasa
30 Ket kinagi ni Jesus, “Anya pala i kekalanan tam ha paghariyan na Dios? Ket anya mina i pangaregan ko ha kinadakkal na? 31 Ikalan ko ito ha esa a bin-i a mustasa a kaballikan a bin-i ha ngamin a mulmula. 32 Nu nemula ito, dumadakkal-dakkal hanggan dakkal unay, ket magbalin a kadakkalan ha ngamin a natnateng. Maski magtingi ha dakkal a tingi na hanggan magrabon i manok a hidi ha lendum na.” Kona hito i pangarigan ni Jesus.
33 Ket makpal pala i pangarigan ni Jesus, idi nagitoldu hikuna ha makpal a tolay. Ket inusar na idagende a pangarigan ayun ha kabaelan di a makatandiyan. 34 Ket awan hikuna nagitoldu nu awan a gipu ha dagende a pangarigan. Ngem idi naghen hikuna ha bukod na a totolduwan, inpakatandi na i ngamin ha nidi.
Pataranan ni Jesus i Taribunada
35 Niyaen, idi apon dan ha iday a pamalak, kinagi ni Jesus ha agagum na, “Umahabes kitam dan ha dibelew,” kon na. 36 Isu, linakadan di i kakpalan hay a tolay, ket linumugan hidi ha iday a abang a henan ni Jesus. Ket inumarabes hidi. Ket atoy bila i sabasabali a abang a nakikuyog. 37 Ket bigu la a nagtaribunada ha mapigsa. Ket hinumoto i dadakkal a raknab a nangsabbulay ha abang di. 38 Ngem kumakelap dalla ni Jesus a nagpungan ha dipos na abang. Ket linukag di hikuna, a kinagi di, “Maestro, awan mo kami pabiyanan! Umlad kitam dan!” kon di. 39 Ket inumikat ni Jesus, ket binon na i paras. Ket nagkagiyan na i raknab a hidi, “Magtalna ka dan!” kon na. Ket tinumaran i paras, ket linuminnak i diget. 40 Sa na, kinagi ni Jesus ha agum na a hidi, “Apay a manteng kam? Awan kam manahod ha nikan?” kon na. 41 Ket naskal dalla hidi, ket nanteng ken nagsasinalodsod hidi, “Anya wade i lallaki aye? Ta maski i paras ken raknab, bonan na hidi. Ket magtongpal hidi ha nikuna,” kon di.